🔰 نقد مقدمه نظریهپردازی
✍️ سید یحیی یثربی
🔸دانش و تکنولوژی و همه دستاوردهای دو سه قرن اخیر انسان باید در زمینه #علوم_انسانی قرار بگیرند و تکیه گاه آنها از علوم انسانی باشد. تمدن امروز بر علوم انسانی استوار است. چنانچه پیشرفتهای انسان در دانش و تکنولوژی نتیجه پیشرفت و تحول او در علوم انسانی بود. بنابراین در جامعه امروزی ما نیز علوم انسانی بنیادیترین ضرورت زندگی است. در علوم انسانی به تناسب روز روزگارمان پیشرفت نکردهایم.
🔹ما از نظر تشکیل یک جامعه الگو و پیشرفته امروزه در عرصه جهانی و #جهانی_شدن افتخارآفرین باشد، کاستیهای زیادی داریم. بنابراین باید هرچه زودتر اهمیت و ضرورت علوم انسانی روزگارمان را در یابیم.
🔸ما در علوم انسانی رشد نداشتهایم، زیرا رشد باید با #نظریهپردازی انجام پذیرد و نظریهپردازی خودش با دو مقدمه لازم، امکان دارد؛ یکی نقد است و دیگری مسئله. ما باید نخست در جامعهمان با نقد رایج و همگانی، کاستیهایمان را مشخص کنیم. در قدم دوم مشکلات خودمان را که همان کاستیهاست مشخص کنیم.
🔹و در قدم سوم با نظریهپردازی به حل آن مشکلات و بنبستها اقدام کنیم تا علوم انسانی بتواند به رشد لازم دست یابد اما دریغا که در جامعه ما نقد خریدار ندارد و تحقیر هم میشود و کسی را که نقد جدی داشته باشد کنار میزنند و تحویل نمیگیرند. چون نقد نداریم شناختی از مشکلاتمان نداریم و چون شناخت از مشکلاتمان نداریم مسئله نداریم و چون مسئله نداریم نظریهپردازی نداریم.
💢برای اینکه بتوانیم در عرصه علوم انسانی نظریهپرداز داشته باشیم، باید اجازه نقد داده و از نقد جدی قدردانی کنیم.
⚜️ @taammolat74
⚡️ سهم تأثیر اختیار بر #معرفتهای_حسی، کم است.
اما در سامان دادن به نظام معرفتی و مدلسازی، ارادۀ ما نقش فعالتری دارد.
💠 استاد سید محمدمهدی میرباقری:
«كيف اختيار انسان در كيف فهم از جهان حاضر است، منتها در همۀ موضوعات معرفت، سهم اختيار انسان را يكسان نميدانيم. يكجاهايي سهم ارادۀ انسان خيلي تبعي است؛ مثل اينكه در محسوسات اوليه، سهم ارادۀ ما تبعی است، نميشود لامسۀ ما از آبِ گرم متأثر نشود، لامسۀ ما از سرما و برودت آب متأثر نشود؛ انسان دستش را كه در آب گرم ميبرد يك تأثر خاصي پيدا ميكند كه از آن تعبير به سوختن ميكنيم؛ اين ارادۀ ما در اين فعل و انفعال و اين ادراك حسّي، تأثيرش بسيار كم است. هرچند همانجا هم انسان ميتواند مثل مرتاضهاي هندي حتّي حواسّ خودش را طوري پرورش بدهد كه دستش را در آب با دمای صد درجه ببرد و نسوزد. ولي معمولاً سهم ارادۀ ما در آنجا كم است.
ولي وقتي #نظريهپردازي ميکنيم، اطلاعاتي كه از بيرون ميآيد را به يك مدل تبديل ميكنيم و سعي ميكنيم به عوامل، جا و نسبت بدهيم، و نسبتِ بين آنها را تعريف كنيم، نقش اراده بیشتر است. ديگری ممكن است به شکل ديگر مدل بدهد. يعني در سامان دادن به نظام معرفتي و مدلسازی، ارادهي ما نقش فعالتري دارد و آن كسي كه براي كلّ معرفت انسان، منطق ميدهد، يعني براي كل دستگاه معرفتي يك سامانه درست ميكند، در آنجا نقش اراده در سامان دادن به معرفت، نقش بيشتري است. نميگويم در آنجا مطلق است.»
🔗 https://eitaa.com/mirbaqeri_ir/3398
#فلسفه_روش
#اختیار_و_آگاهی
☑️ @mirbaqeri_ir