✅ اثرات و تکالیفی که در اثر #غصب بر دوش انسان می‌آید هر کسی که مالی را غصب کند، قطعاً مرتکب کار حرام شده و فوراً باید مالی را غصب کرده به مالکش برگرداند؛ ‌‏اگرچه برگرداندن آن هزینه داشته باشد، یا رد آن مستلزم ضرر بر غاصب باشد و هر لحظه که مال را پیش خود نگه دارد، بر گناهش افزوده می‌شود. ضمناً غاصب هم «ضامن عین» است و هم «ضامن منافع». پس در صورت غصب، توبه کافی نیست و باید مال را رد کند و اگر مال آسیب دید، خسارت بپردازد و منافع مال را هم به صاحبش بپردازد. در مورد ضامن عین و منافع بودن بعداً بحث خواهد شد ان شاء الله.

✅ #غاصب، ضامنِ عین است ... ⚠ «ضامن عین»، یعنی اگر این مالی که #غصب شده، حتی بدون کوتاهی غاصب از بین برود یا آسیب ببیند، غاصب در صورت از بین رفتن مال، یا قیمت آن یا مِثْلِ همان چیز را باید به صاحبش بدهد و در صورت آسیب دیدن مال، غاصب باید خسارت را جبران کند. 📝 اگر چیزی که غصب شده «قیمی» باشد (مثل آن، از جهت خصوصیاتی که در جلب تقاضا دخالت دارد، فراوان نیست)، مثل گاو و گوسفند، باید قیمت آن را بدهد و چنانچه قیمت بازار آن به واسطۀ اختلاف عرضه و تقاضا فرق کرده باشد، به فتوای آیت‌الله سیستانی باید قیمت وقتی را که تلف شده بدهد؛ اما امام خمینی می‌فرمایند احتیاط آن است که بین قیمت روزی که آن چیز غصب شده تا قیمت روزی که غاصب می‌خواهد بهایش را پرداخت کند، بین غاصب و مالک مصالحه شود. 📝 و اگر چیزی که غصب شده و از بین رفته «مثلی» باشد (مثل و مانند آن از جهت خصوصیاتی که در جلب تقاضا تأثیر دارد، فراوان است)، مانند گندم و جو، باید مثل همان چیزی را که غصب کرده بدهد؛ ولی چیزی را که می‌دهد باید خصوصیات نوعی آن، که در جلب تقاضا تأثیر دارد، مانند چیزی باشد که آن را غصب کرده و از بین رفته‌است، مثلاً اگر از قسم اعلای برنج غصب کرده، نمی‌تواند از قسم پست‌تر بدهد.

✅ غاصب، ضامنِ منافع است ... 📝 «ضامن منافع»، یعنی مال، هر منفعتی که دارد، چه غاصب از مال استفاده کرده باشد یا استفاده نکرده باشد (مثلاً ماشینی را دزدیده و در پارکینگ گذاشته و از آن استفاده نکرده‌است)، غاصب باید اجرت المثل (بها و مالی که جهت استفاده از یک دارایی پرداخت می‌شود) استفاده از منافع متعارف مال را به مالک پرداخت کند. مثلاً اگر کسی یک ماشینی را یک ماه غصب کند، علاوه بر اینکه باید ماشین را به صاحبش برگرداند، باید اجرت و کرایۀ یک ماشین در طول یک ماه را نیز به مالک بدهد و نیز کسی که مثلاً خانه‌ای را غصب کرده، اگرچه در آن ننشیند، باید اجارۀ آن را بدهد. ⚠ اگر از چیزی که #غصب کرده منفعتی بدست آید، مثلاً از گوسفندی که غصب کرده برّه‌ای پیدا شود، مالِ صاحب‌مال است.