🔴قرآن، برترين نعمت خداوند
📣 #آیت_الله_جوادی_آملی حفظه الله تعالی:
💠خداي سبحان در سوره مباركه «الرّحمن» فهرستي از موجودات جهان آفرينش و مجموعه اي از نعمتهاي مادي و معنوي خود را بيان مي فرمايد؛ از دنيا و آخرت، از انسان و فرشته و جنّ، از آفرينش انسان و سير كمالي او، از بهشت و سعادتهاي ابدي، و از نعمتهاي ظاهري و باطني و....
🔰در صدر اين سوره و پس از ذكر صفت «رحمانيّت» خداوند، سخن از تعليم قرآن به انسان در ميان آمده است.
(الرحمن علّم القرآن خلق الانسان علّمه البيان)
✳️اين آيات نوراني نشانگر اين نكته است كه قرآن كريم، اولين و مهم ترين و پربارترين نعمت الهي است؛
💢زيرا انسان، تنها در سايه تعليم خداوند و دريافت و تلقّي قرآن، به كمال نهايي خويش مي رسد و تا قرآن نباشد، كسي به #مقامانسانيّت راه نمي يابد.
✅برترين نعمت خداوند يعني قرآن كريم «احسن الحديث» نيز هست؛ بهترين سخن و زيباترين كلامي است كه خداي سبحان نازل فرموده؛ چه از نظر الفاظ و عبارات و فصاحت و بلاغت، و چه از نظر محتواي غني و انسان سازش. اگر كلامي بهتر و عميقتر از قرآن كريم امكان مي داشت، يقيناً خداي سبحان آن را براي خاتم انبيايش صلي الله عليه و آله و سلم نازل مي فرمود.
📚منبع: قرآن در قرآن صفحه 24
#قرآن
#ماه_رمضان
#انسان_شناسی
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴فلسفه وجود آیات مشابه در قرآن [1]
📣 #شهید_مطهری رحمت الله علیه:
💢نکته مهمی که در بررسی قرآن باید به آن توجه داشت این است که در درجه اول میباید قرآن را به کمک خود قرآن شناخت.
💢مقصود این است که آیات قرآن مجموعاً یک ساختمان بهم پیوسته را تشکیل میدهند؛ یعنی اگر یک آیه از آیات قرآن را جدا کنیم و بگوییم تنها همین یک آیه را میخواهیم بفهمیم، شیوه درستی اتخاذ نکردهایم.
💢البته ممکن است فهم ما از همان یک آیه درست باشد، اما این کاری است از احتیاط بیرون. آیات قرآن برخی مفسر برخی دیگر است. و همانطوری که برخی مفسران بزرگ گفتهاند، ائمه اطهار این روش تفسیری را تأیید کردهاند.
💢قرآن در بیان مسائل، شیوهای مخصوص به خود دارد. در بسیاری موارد اگر یک آیه تنها را از قرآن اخذ کنید بدون آنکه آن را بر آیات مشابه عرضه بدارید، مفهومی پیدا میکند که با مفهوم همان آیه وقتی که در کنار آیات هممضمون قرار گرفته است بکلی متفاوت است.
💢به عنوان نمونهای از شیوه خاص قرآن، میتوان از آیات محکم و آیات متشابه نام برد. درباره محکمات و متشابهات یک تصور عوامانه وجود دارد.
💢گروهی میپندارند آیات محکم آنهایی هستند که مطالب در آنها به صورت ساده و صریح طرح شده و به عکس در آیات متشابه موضوعات به صورت لُغَز و معما و رمز مطرح گردیده است.
💢بر طبق این تعریف، مردم حق دارند تنها در آیات محکمه و صریح تدبر کنند ولی آیات متشابه اساساً قابل شناخت نیستند و نمیتوان در مورد آنها اندیشه کرد.
💢قهراً اینجا این سؤال مطرح میشود که اصلًا فلسفه آیات متشابه چیست؟ چرا قرآن آیاتی را که قابل شناخت نیست عرضه کرده است؟
📚منبع: آشنایی با قرآن ج 1ص 19 و 20
#قرآن
#ماه_رمضان
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴فلسفه وجود آیات متشابه در قرآن [2]
❓حالا آیا در قرآن هم آیاتی لغز وار وجود دارد؟
✳️ این با نصّ قرآن که میگوید قرآن کتابی روشنگر و قابل فهم برای همه و آیاتش همه نور و هدایت است، منافات دارد.
✳️سرّ مطلب این است که برخی مسائل مطروحه در قرآن بخصوص آنجا که سخن از امور غیب و ماوراءالطبیعه است، اساساً با الفاظ قابل بیان نیستند
و به قول شیخ شبستری:
معانی هرگز اندر حرف ناید
که بحر بیکران در ظرف ناید
✳️اما از آنجا که زبان بیان قرآن همین زبان بشری است، ناگزیر آن موضوعات لطیف و معنوی با عباراتی بیان شدهاند که بشر برای موضوعات مادی به کار میبرد.
✳️ لکن برای جلوگیری از سوء فهم،مسائل در بعضی آیات به گونهای طرح شده که میباید حتماً به کمک آیات دیگر تفسیر گردد و غیر از این راهی وجود نداشته است.
✳️مثلًا قرآن میخواسته از حقیقتی که نام آن رؤیت خدا با قلب است- یعنی اینکه انسان میتواند خدا را با قلب خود شهود کند- نام ببرد.
✳️این معنی در قالب این عبارات بیان شده:
وُجوهٌ یوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ. الی رَبِّها ناظِرَةٌ.
در آن روز چهرههایی خرم وجود دارد که به پروردگار خود نظر میافکنند.
✳️قرآن لفظ «دیدن» را به کار برده و لفظ مناسبتری برای ادای مقصود در اختیار نداشته است اما برای جلوگیری از اشتباه در جای دیگر توضیح میدهد:
لاتُدْرِکهُ الْابْصارُ وَ هُوَ یدْرِک الْابْصارَ .
هیچ چشمی او را درک نمیکند ولی او بینندگان را مشاهده میکند.
✳️طبعاً خواننده متوجه میشود که علیرغم تشابه لفظی، این امور سنخیتی با هم ندارند و کاملًا از یکدیگر جدا هستند.
📚منبع: آشنایی با قرآن ج 1 ص21 و 22
#قرآن
#ماه_رمضان
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
#روایت_نور
💠قال عليٌّ عليه السلام :
تَعَلَّموا القرآنَ ؛ فإنّهُ أحسَنُ الحَديثِ ،
وتَفَقَّهُوا فيهِ فإنَّهُ رَبيعُ القُلوبِ .
✳️ على عليه السلام فرمودند :
قرآن را بياموزيد، كه آن بهترين سخن است و در آن دانا شويد، كه آن بهار دلهاست.
📚منبع: نهج البلاغة : الخطبة 110.
#قرآن
#ماه_رمضان
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
#روایت_نور
💠قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
يقالُ لِصاحِبِ القرآنِ :
اِقرَأ وَارقَ ورَتِّلْ كما كنتَ تُرَتِّلُ في دارِ الدنيا ، فإنّ مَنزِلَتَكَ عندَ آخِرِ آيَةٍ كُنتَ تَقرَؤها .
✳️پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :
به كسى كه قرآن مى داند، گفته مى شود: بخوان و بالا رو و با ترتيل بخوان، همچنان كه در دنيا با ترتيل مى خواندى؛
زيرا منزلت و جايگاه تو در آخرين آيه اى است كه مى خوانده اى.
📚منبع: كنز العمّال : 2330
#قرآن
#ماه_رمضان
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴نکته ای لطیف از قرآن
📣 #شهید_مطهری رحمت الله علیه:
💠نکتهای که اهل تفسیر به آن توجه کردهاند این است که قرآن همواره ظلمات را جمع میآورد و همراه با «الف» و «لام» که افاده استغراق میکند و شامل همه تاریکیها میشود؛
✳️حال آنکه نور را مفرد ذکر میکند و معنای آن این است که راه راست یکی بیشتر نیست حال آنکه مسیر انحراف و گمراهی متعدد است.
🔻مثلًا در آیةالکرسی میخوانیم:
اللهُ وَلِی الَّذینَ امَنوا یخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ الَی النّورِ وَ الَّذینَ کفَروا اوْلِیاؤُهُمُ الطّاغوتُ یخْرِجونَهُمْ مِنَ النّورِ الَی الظُّلُماتِ.
📚منبع: آشنایی با قرآن ج 1 ص 34
#قرآن
#ماه_رمضان
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat
🔴قرب به خدا فقط به وسيله ياد و ذكر او حاصل مىشود
📣 #علامه_طباطبایی رحمت الله علیه:
" إِنَّ الَّذِينَ عِنْدَ رَبِّكَ لا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ وَ يُسَبِّحُونَهُ وَ لَهُ يَسْجُدُونَ"
(اعراف/ آیه ۲۰۶)
💢ظاهر سياق آيه مىرساند كه در مقام بيان علت امرى است كه در آيه سابق بود، بنا بر اين، معنايش اين مىشود: بياد پروردگارت باش چنين و چنان، زيرا كسانى كه نزد پروردگارت هستند، همين طورند، يعنى به ياد آر پروردگارت را تا از كسانى باشى كه نزد پروردگارت هستند، و از زمره آنان خارج نشوى.
💠و به همين بيان روشن شد كه منظور از اينكه فرمود:
" كسانى كه نزد پروردگار توأند" تنها ملائكه نيستند، هم چنان كه بعضى از مفسرين تفسير كردهاند، زيرا معنا ندارد بگوييم: تو اين چنين به ياد پروردگارت باش، براى اينكه ملائكه همين طور به ياد اويند، بلكه از لفظ " عِنْدَ رَبِّكَ" استفاده مىشود كه مقصود مطلق مقربين درگاه خدايند، چون اين تعبيرى است كه حضور بدون غيبت را مىرساند.
✅و از آيه ظاهر مىشود كه قرب به خدا تنها به وسيله ياد و ذكر او حاصل مىشود، و به وسيله ذكر است كه حجابهاى حائل ميان او و بندهاش بر طرف مىگردد، و اگر ذكرى در كار نباشد جميع موجودات نسبت به نزديكى به او و دورى از او يكسان مىبودند و از اين نظر هيچ اختلافى ميان موجودات نمىبود كه يكى به او نزديكتر و يكى دورتر باشد.
🔆و در جمله " لا يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبادَتِهِ وَ يُسَبِّحُونَهُ وَ لَهُ يَسْجُدُونَ" امور سهگانهاى ذكر شده كه ذكر باطنى مانند ذكر زبانى به آن متصف مىشود،
🔰 توضيح اينكه، نَفْس مىتواند متصف باشد
1⃣به حال عدم استكبار
2⃣ و به حال تقديس خدا
3⃣ و به حال سجده،
و كمال خشوع در برابر او عينا همانطورى كه ذكر زبانى كه مقصود از آن عمل خارجى است مىتواند به اين سه حالت متصف باشد،
✳️و چنان نيست كه تسبيح مختص به زبان و سجده مختص به ساير اعضاء بوده باشد، هم چنان كه آيه
" وَ إِنْ مِنْ شَيْءٍ إِلَّا يُسَبِّحُ بِحَمْدِهِ"
و آيه " وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ يَسْجُدانِ"
و آيه " وَ لِلَّهِ يَسْجُدُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ" نيز بدان دلالت دارد.
📚منبع: ترجمه تفسیر المیزان ج 8 ص 502
#قرآن
#ماه_رمضان
#انسان_شناسی
#کشکول_معرفت
@kashkool_marefat