#محسن_حسام_مظاهری، دانشآموخته جامعهشناسی تشیع:
#انجمن_حجتیه یکی از مهمترین و اثرگذارترین سازمانهای مذهبی در ایران معاصر است و بهعنوان یک تجربه و الگوی فعالیت دینی، ارزش آن را دارد که موضوع چند #رساله_دانشگاهی باشد.
به دلایلی چون غلبهی فضای تبلیغاتی منفی علیه انجمن و مشی فعالیت این تشکل با چراغ خاموش، تاکنون دادهها و اسناد کافی درین باره منتشر نشده و با فقر تحلیلی و پژوهشی در این موضوع روبهرو هستیم. من هیچ پژوهش مستقل قابلاعتنایی در این موضوع سراغ ندارم. چند عنوان کتابی هم که در این باره منتشر شده، همه از یک سنخاند و پژوهش محسوب نمیشوند. #آسیب_مشترک این آثار، انگیزهی #سیاسی پدیدآورندگانشان که در استخدام ادبیاتی مطلقگرا، قطبی و یکسویه خود را نشان میدهد. آثاری ایدئولوژیک که برای تولید نفرت و تبلیغات سیاسی تولید شدهاند و با صدور احکام قطعی و در دادگاههای «انقلابی» جایی برای تأمل و تحقیق مخاطب باقی نمیگذارند. چنین آثاری نمیتوانند به فهم و شناخت درست از این موضوع کمک کند.
انجمن حجتیه نماد یک #جریان_فرهنگی_مذهبی است که مثل هر جریان مشابه دیگری، اقبال و ادبار به آن محصول مجموعه شرایط اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعهی پیرامون است. مسئله این است که چطور و چرا شیخ #محمود_حلبی که سابقهی فعالیت پررنگی در #نهضت_نفت داشت، پس از کودتا، بهکلی از سیاست کناره میگیرد و به تأسیس چنین سازمانی رو میآورد. یا چرا #علیاصغر_کرباسچیان و #رضا_روزبه و دیگران، در آن مقطع به تأسیس #مدارس_مذهبی مثل #علوی و #نیکان رو میآورند؟
@ketabenaab
#تبارشناسی انجمن #حجتیه و نسبت آن با ایدههای جمهوری اسلامی ایران
گفتوگوی یک دهه پیش #سیدعباس_صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با ویژهنامه ساعت صفر
#انجمن_حجتیه را میتوان در چهار مقطع تاریخی، طبقهبندی، ارزیابی و تحلیل کرد.
1. مرحله اول و دوران قبل از تأسیس رسمی از سالهای ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۶
2. مقطع دوم از دوران تأسیس رسمی در سال ۱۳۳۶ تا پیروزی انقلاب
3. مقطع سوم از پیروزی انقلاب تا سال ۱۳۶۲ که انجمن اعلام تعطیلی میکند
4. مقطع چهارم از سال ۱۳۶۲ تا حال حاضر
. نخستین فعالیت، ساختارسازی و وجود نگاه تشکیلاتی در انجمن است. در این کادرسازی میتوان به ایجاد چند گروه شاخص اشاره کرد.
- گروه تدریس و نگارش که به تدوین متون آموزشی حلقههای علمی انجمن میپرداخت. البته جزوات تهیه شده میبایست پس از مطالعه به گروه تحویل داده میشد و لذا از این جزوهها چیزی در دسترس عموم باقی نمانده است.
- گروه سخنرانی که به تربیت نیروهای خطیب مشغول بود.
- گروه ارشاد که با افراد در معرض بهائی شدن مرتبط میشدند و سعی در بازگرداندن آنها داشتند.
- گروه تحقیق که در حقیقت ضداطلاعات انجمن بود. افراد این گروه در میان بهائیان نفوذ میکردند و به جمعآوری اطلاعات میپرداختند.
- گروه ارتباط با خارج که باتوجهبه خروج سران بهائیت از ایران و فعالیتهای آنها در خارج از ایران، این گروه در فضاهای بینالمللی فعالیت میکرد.
- گروه کنفرانس که مسئولیت برگزاری کنفرانسها و جلسات بزرگ انجمن را به عهده داشت.
مشاهده میکنید که انجمن، فعالیتهای منظم و جدی را در دستور کار خود داشته است
نکات مطرح در زمینه عقیدتی و فکری انجمن، در چند زمینه قابلتحلیل و ارزیابی است:
1- انجمن بهلحاظ نگرش فکری، نگرش مکتب تفکیک را دارد و میراثدار آرا و اندیشههای آنان است که این مطلب از سوی آنان انکار نمیشود.
2- گفته میشود انجمن معتقد است باید معصیت زیاد شود تا امام عصر(عج) ظهور کند. این مطلب توسط انجمن رد میشود و گذشته فکری و رفتاری خود را منافی با آن میدانند.
3- انجمن معتقد است هر قیامی قبل از قیام امام عصر(عج) محکوم به شکست و قیامی باطل است. انجمنیها خودشان این مطلب را انکار میکنند و آن را صرفاً یک اتهام میدانند.
4- انجمن به تقریب میان شیعه و سنی معتقد نیست و به مسائل اختلافی و تفرقهبرانگیز دامن میزند. البته این تفکر و روش مختص به انجمن نیست و جریانهای دیگری نیز از این تفکر و روش بهره میبرند.
5- انجمن معتقد به جدایی دین از سیاست است. هرچند این مطلب نیز از سوی انجمن انکار میشود، اما در فعالیتهای انجمن، فاصله آنها از عمل سیاسی مشهود است.
6- انجمن حجتیه غالباً از مراجع غیرسیاسی حمایت کرده و میکند و تقلید از آنها را در دستور کار خود داشته و دارد. این مطلب با توجه به زمینههای مختلف فکری و اعتقادی انجمن، مطلبی دور از ذهن نیست.
ادامه در #پایگاه_اطلاع_رسانی_کتاب_ناب 👇
https://B2n.ir/u98205
@ketabenaab