🔰نڪات ڪلیدے از #جزء_نوزدهم قرآن ڪریم #بخش_اول 💠سورہ فرقان افسوس‌هاے بےفایدہ وَ یَوْمَ یَعَضُّ الظَّالِمُ عَلیَ‌ یَدَیْهِ یَقُولُ یَا لَیْتَنیِ اتخََّذْتُ مَعَ الرَّسُولِ سَبِیلًا(۲۷)یَاوَیْلَتا‌ لَیْتَنِے لَمْ أَتخَِّذْ فُلَانًا خَلِیلًا(۲۸)لَّقَدْ أَضَلَّنِے عَنِ الذِّڪْرِ بَعْدَ إِذْ جَاءَنِے(۲۹- فرقان) روزے ڪہ ظالم دست خود را از روے حسرت بہ دندان می‌گزد و می‌گوید: اے ڪاش همراہ با فرستادہ او براے خود، راہ باریڪه‌اے بہ سوے هدایت دست و پا می‌ڪردم. اے واے، ڪاش من فلانے را [ڪہ سبب بدبختے من شد] بہ دوستے نمی‌گرفتم؛ چون او مرا از قرآنے ڪہ برایم آمد گمراہ ڪرد. ظاهراً مراد از«ظالم» هر ڪسے است ڪہ با هدایت فرستادہ الهے بہ راہ راست نمی‌رود؛ هر چند ڪہ آیہ در مورد ستمگران این امت و رسول خدا صلے اللہ علیہ و آلہ نازل شدہ است. در قیامت صحنه‌هاے عجیبے رخ می‌دهد ڪہ بخشے از آن حسرت‌هاے بے فایدہ ایست ڪہ ظالمان نسبت بہ عمل ڪرد غلط خود در گذشتہ می‌خورند؛ ندامت‌هایے ڪہ دیگر هیچ سودے بہ حال آن‌ها ندارد. آیات مورد بحث بہ دو مورد از این حسرت خوردن‌ها اشارہ دارد. حسرت اول بعد از آن است ڪہ می‌بینند تنها راہ نجات و سعادت راهے بود ڪہ فرستادگان الهے بہ مردم ارائہ ڪردند و خود در آن راہ پیش‌قدم شدہ و مردم را بہ آن دعوت ڪردند؛ ولے این‌ها بہ جاے تبعیت و همراهے با رسولان حق، آن‌ها و راهشان را مسخرہ ڪردند و از گام نهادن در آن بہ شدت خوددارے ڪردند. حسرت دوم نسبت بہ دوستانے است ڪہ در دنیا برگزیدند دوستانے ڪہ بہ ظاهر دوست بودند اما در واقع دشمنان خطرناڪے بودند ڪہ باعث گمراهے و بدبختے آن‌ها شدند و با آنڪہ دین و راهڪار هدایت و سعادت در دسترس این‌ها قرار داشت اما آن بہ ظاهر دوستان آن‌ها را از پیروے دین منع ڪردہ و بہ گناہ و بازی‌هاے دنیایے مشغول ڪردند. از این آیہ بہ خوبے می‌توان بہ نقش و میزان تأثیر دوست در سعادت و شقاوت انسان پے برد؛ نقش و تأثیرے ڪہ با تحقیق و تجربہ ثابت شدہ و غیرقابل انڪار است. 🔶بتے ڪہ پرستش آن بین ما رواج دارد أَرَءَیْتَ مَنِ اتخََّذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ (فرقان- ۴۳) آیا دیدے ڪسے را ڪہ معبود خود را هواے نفس خویش برگزیدہ؟ «هوی» بہ معناے میل نفس بہ سوے خواسته‌هاے خودش است؛ بدون اینڪہ آن تمایلات را با عقل خود سنجیدہ و هماهنگ ڪردہ باشد و مراد از «معبود گرفتن هواے نفس»؛ اطاعت و پیروے ڪردن آن است؛ بدون اینڪہ توجهے بہ دستورات خداوند متعال داشتہ باشد. آیہ شریفہ دربارہ ڪسانے سخن می‌گوید ڪہ در ڪنار آن خداے یڪتا، خداے دیگرے هم دارند ڪہ برخے اوقات و یا همیشہ از دستورات او پیروے می‌ڪنند. آن خداے دیگر یا بت نتراشیده‌اے ڪہ پیروان زیادے هم دارد همان بت نفس ماست. هر جا ڪہ فرمان یا همان خواست دل با حڪمے از احڪام الهے در ستیز شد همان جا می‌توان فهمید ڪہ ما خداپرستیم یا مطیع بت نفسیم. اگر دستور دین را بے محلے ڪردیم و در پے برآوردن خواهش دل برآمدیم شڪ نڪنیم ڪہ بت پرستیده‌ایم؛ نشان بہ آن نشان ڪہ در دل یا بہ زبان می‌گوییم: «چون دلم می‌خواهد» نہ «چون خدا می‌خواهد» 🔶چقدر از مال خود را انفاق ڪنیم؟ وَ الَّذِینَ إِذَا أَنفَقُواْ لَمْ یُسْرِفُواْ وَ لَمْ یَقْترُُواْ وَ ڪَانَ بَینْ‌َ ذَالِڪَ قَوَامًا(۶۷- فرقان) مؤمنین ڪہ بندگان خداوند رحمانند وقتے انفاق می‌ڪنند، نہ اهل زیاده‌روے هستند و نہ بخل می‌ورزند؛ بلڪہ بین این دو راہ اعتدال را بر می‌گزینند. این آیہ شریفہ بہ یڪے از ویژگی‌هاے مؤمنین ڪہ اعتدال‌ و دورے از هر گونہ افراط و تفریط در ڪارها بہ خصوص در مسألہ انفاق است اشارہ می‌ڪند. در این فراز قرآن ڪریم اصل انفاق ڪردن را بہ عنوان یڪے از وظایف و برنامه‌هاے قطعے مؤمنین، مسلّم گرفتہ و تنها مقدار پرداخت آن را بہ شڪل توصیفے بیان می‌ڪند ڪه: مؤمنین انفاقے عادلانہ و دور از هر گونہ اسراف و سخت‌گیرے دارند؛ نہ آن چنان بذل و بخشش می‌ڪنند ڪہ زن و فرزندشان گرسنہ بمانند و نہ آن چنان سخت‌ می‌گیرند ڪہ دیگران از مواهب آن‌ها بهرہ نگیرند. در یڪے از روایات اسلامے تشبیہ جالبے براے «اسراف» و «اقتار» ڪہ نقطہ مقابل یڪدیگرند و نیز حد اعتدال شدہ است. بر اساس آن روایت امام صادق علیه‌السلام این آیہ را تلاوت فرمود و مشتے سنگ‌ریزہ از زمین برداشت و محڪم در دست گرفت و فرمود این همان «اقتار» و سخت‌گیرے است؛ سپس مشت دیگرے برداشت و چنان دست خود را گشود ڪہ همہ آن بہ روے زمین ریخت و فرمود این «اسراف» است. بار سوم مشت دیگرے برداشت و ڪمے دست خود را گشود بہ گونه‌اے ڪہ مقدارے فرو ریخت و مقدارے در دستش ماند و فرمود این همان «قوام» است. 🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾 یڪ جرعہ معرفت @yekjoremarefat

🔰نڪات ڪلیدے از #جزء_نوزدهم قرآن ڪریم #بخش_دوم 🔶راہ تبدیل سیئات بہ حسنات مَن تَابَ وَ ءَامَنَ وَ عَمِلَ عَمَلًا صَالِحًا فَأُوْلَئڪَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیَِّاتِهِمْ حَسَنَاتٍ وَ ڪاَنَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا(۷۰- فرقان) آنان ڪہ توبہ ڪنند و ایمان آورند و ڪار شایستہ انجام دهند، ڪہ خدا بدی‌هایشان را بہ خوبی‌ها تبدیل می‌ڪند و خدا بسیار آمرزندہ و مهربان است. این آیہ بشارتے است شگفت بہ ڪسانے ڪہ گناہ ڪرده‌اند و از گذشتہ خود پشیمانند. در این فراز سخن از عفو بخشش نیست بلڪہ گامے فراتر و لطفے بیشتر بہ چشم می‌خورد و آن تبدیل گناهان بہ حسنات است. اگر گنه‌ڪارے واقعاً از ڪردہ خود پشیمان شد و در عقیدہ و عمل خود بازنگرے ڪرد و راہ جبران و صلاح را پیش گرفت خداوند بہ او وعدہ دادہ ڪہ گناهانش را تبدیل بہ حسنات خواهد ڪرد. 🔶خلاصہ نظر علامہ طباطبایے(ره) در چگونگے تبدیل سیئات بہ حسنات گناہ آن اثرے است ڪہ با ارتڪاب نهے خدا در نفس ایجاد شدہ و در آن باقے می‌ماند. و نیز تا ذات ڪسے شقے و یا آمیختہ بہ شقاوت نباشد، هرگز مرتڪب عمل زشت و گناہ نمی‌شود و گناہ و اعمال زشت از آثار شقاوت و خباثت ذات آدمے است. حال اگر چنین ذاتے با توبہ؛ ایمان و عمل صالح تبدیل بہ ذاتے طیب و طاهر و خالے از خباثت شد؛ لازمہ این تبدیل این است ڪہ آثارے هم ڪہ در سابق داشت بہ نام گناہ، با مغفرت و رحمت خدا مبدل بہ آثارے شود ڪہ با نفس پاڪ و طیب متناسب باشد و آن این است ڪہ عنوان گناہ از آن برداشتہ شود و عنوان حسنہ و ثواب بہ خود بگیرد. 💠سورہ شعراء 🔶یڪ نفر ڪشت؛ اما خدا همہ را عذاب ڪرد وَ لَا تَمَسُّوهَا بِسُوءٍ فَیَأْخُذَڪُمْ عَذَابُ یَوْمٍ عَظِیمٍ(۱۵۶) فَعَقَرُوهَا فَأَصْبَحُواْ نَادِمِینَ(۱۵۷) فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ إِنَّ فیِ ذَالِڪَ لاََیَةً وَ مَا ڪاَنَ أَڪْثرَُهُم مُّؤْمِنِینَ(۱۵۸) پیامبرشان حضرت صالح ع بہ آن‌ها گفت این ڪارے بہ این شتر نداشتہ باشید ڪہ اگر آسیبے بہ او رساندید گرفتار عذابے سخت خواهید شد. اما آن‌ها گوش نڪردہ و آن شتر را ڪشتند و بعد ڪہ عذاب قطعے را دیدند پشیمان شدند ڪہ سودے بہ حالشان نداشت و عذاب آن‌ها را فراگرفت. نڪتہ قابل توجہ در این آیہ این است ڪہ قاتل آن شتر فقط یڪ نفر بود؛ اما همان‌طور ڪہ ملاحظہ می‌ڪنید خداوند متعال نفرمود «فعقرها احد منهم؛ یڪے از آن‌ها شتر را ڪشت»؛ بلڪہ فرمود «فَعَقَرُوهَا» همہ او را ڪشتند و بعد هم نفرمود فقط آن یڪ نفر عذاب شد بلڪہ فرمود همہ آن‌ها بہ عذاب الهے گرفتار شدند. حال سوال این است ڪہ چرا خداوند گناہ یڪ نفر را بہ همہ نسبت داد و همہ را گرفتار عذاب ڪرد؟ ✨پاسخ این سوال را امیرالمؤمنین علیه‌السلام داده‌اند آن حضرت می‌فرماید: أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا یَجْمَعُ النَّاسَ الرِّضَا وَ السُّخْطُ وَ إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَةَ ثَمُودَ رَجُلٌ وَاحِدٌ فَعَمَّهُمُ اللَّهُ بِالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بِالرِّضَا اے مردم، جز این نیست ڪہ خشنودے و خشم است ڪہ مردم را بر محورے جمع می‌ڪند. همانا ناقہ ثمود را یڪ نفر پے ڪرد و ڪشت؛ امّا عذاب خداوند همہ را گرفت چون همگان بہ آن گناہ رضایت دادند. 🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾 یڪ جرعہ معرفت @yekjoremarefat