🔰نڪات ڪلیدے از #جزء_پانزدهم قرآن ڪریم
#بخش_اول
🔶ثمرہ بدیها و خوبے ها، فقط و فقط دامنگیر خودمان مےشود
إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكمُ وَ إِنْ أَسَأْتمُ (سوره اسراء-۷)
اگر نیكى كنید، بہ خود نیكى كرده اید و اگر بدى هم كنید، باز بہ خود بد كرده اید.
علامہ طباطبایے(ره) در تفسیر این آیہ مے نویسد: «لام» در«لانفسكم» و نیز در «فلها»، لام اختصاص است یعنى: خوبے و بدے شما مختص بہ خود شما است، بدون اینكہ چیزے از آن بہ دیگران بچسبد، و این خود قانون در حال اجراے خداست كہ اثر و تبعات عمل هر كسى را- چہ خوب و چہ بد- بہ خود او برمےگرداند. و این همان معنایے است ڪہ در قرآن بہ دفعات و با تعابیر گوناگون آمدہ است ڪہ «اثر هر عمل- چہ خوب و چہ بد- بہ صاحبش برمےگردد»
🔶دوام وضعیت فعلے بستہ بہ عملڪرد شماست
إِنْ عُدتمُ عُدْنَا (اسراء-۸)
اگر شما برگردید ما هم بر مے گردیم.
این فراز در واقع هشدار بہ ڪسانے است ڪہ پس از مدتها سرڪشے و تحمل عذابهاے الهے بہ راہ راست برگشتہ و از رحمت حق برخوردار گشتہ اند. در این خطاب تهدید مے شوند ڪہ اگر دوبارہ بہ همان وضعیت سابق باز گردند خدا نیز دست از عنایت خود ڪشیدہ و بہ مانند گذشتہ با آنها رفتار خواهد ڪرد.
اما مےتوان از این جملہ بہ یڪ قانون ڪلے تر هم دست یافت و آن اینڪہ هر ملت و جمعیتے ڪہ تغییر رویہ دهند چہ بہ سمت ارزشهاے دینے و چہ بہ سمت رذایل نفسانے خداوند نیز نسبت بہ آنها تغییر رویہ مے دهد. اگر نور بہ ظلمت روند خدا نیز رحمت و عنایت خاصہ خود را بہ روے آنها قطع ڪردہ و با غضب و عذاب با آنها برخورد مےڪند و اگر از ظلمت خارج و وارد نور شوند عذاب خود را از آنها رفع و درهاے رحمتش را بہ روے آنها مےگشاید.
🔶پاسخ خدا بہ ڪسے ڪہ دنیا مےخواهد و ڪسے ڪہ بہ دنبال آخرت است
كلاًُّ نُّمِدُّ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَ مَا كاَنَ عَطَاءُ رَبِّكَ محَظُورًا(اسراء-۲۰)
ما بہ هر دو گروہ از لطف پروردگارت عطا مى كنیم زیرا هیچ كس از بخشش پروردگارت محروم نیست.
بر اساس این آیہ خداوند بہ هر دو گروہ ڪمڪ مےڪند منتهے روش ڪار در اجابت آنها متفاوت است.
دربارہ ڪسے ڪہ فقط دنیا مےخواهد مےفرماید: كسانى كہ تنها هدفشان همین زندگى زودگذر دنیاى مادى باشد، ما آن مقدار را كہ بخواهیم و بہ هر كس ڪہ صلاح بدانیم در همین زندگى زودگذر مى دهیم؛ سپس جهنم را براى او قرار خواهیم داد كہ در آتش آن مى سوزد در حالى كہ مورد سرزنش و دورى از رحمت خدا است.
دو قید در خصوص این گروہ وجود دارد ڪہ قابل توجہ است: «مَا نَشَاء»؛ آن مقدارے ڪہ ما مےخواهیم؛ نہ آن مقدارے ڪہ او مےخواهد و «لِمَن نُّرِید»؛ آنهایے ڪہ ما مے خواهیم؛ نہ هر ڪس ڪہ مے خواهد. بنابراین همہ دنیاپرستان بہ خواستشان نخواهند رسید و آنها هم ڪہ مے رسند تنها بہ مقدارے از آن دست پیدا خواهند ڪرد و بعد از آن هم ڪہ جهنم در انتظار آنهاست.
و دربارہ ڪسے ڪہ در پے امنیت و رفاہ در آخرت است مے فرماید: كسى كہ آخرت را طلب ڪند و سعى و كوشش خود را در این راہ بہ كار بندد، در حالى كہ بہ این راہ و هدفش ایمان داشتہ باشد، این سعى و تلاش او مورد قبول الهى خواهد بود. بنابر این ڪسے ڪہ با ایمان قلبے و تلاش عملے در پے ڪسب سعادت اخروے باشد خداوند متعال از این تلاش او قدردانے ڪردہ و بهشت را نصیبش مے ڪند.
🔶چہ ڪسانے برادران شیطانند؟
وَ لَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا(۲۶)إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ كاَنُواْ إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ وَ كاَنَ الشَّیْطَنُ لِرَبِّهِ كَفُورًا(اسراء-۲۷)
هیچگونہ اسراف و ریخت و پاشے مكن. بى تردید اسراف كنندگان و ولخرجان، برادران شیاطیناند، و شیطان هموارہ نسبت بہ پروردگارش بسیار ناسپاس است.
«تبذیر» در اصل از ریشہ «بذر» و بہ معنى پاشیدن دانہ مى آید، منتهے این كلمہ مخصوص مواردى است كہ انسان اموال خود را بہ صورت غیر منطقى، مصرف مى كند ڪہ معادل آن در فارسى «ریخت وپاش» است. بہ تعبیر دیگر تبذیر آن است كہ مال در غیر موردش مصرف شود هر چند كم باشد، و اگر در موردش صرف شود تبذیر نیست هر چند زیاد باشد.
در آیہ بعد مبذرین را برادران شیاطین خواند ڪہ این براے آن است ڪہ آنها نیز نعمتهایے را ڪہ خدا داد، كفران مى كنند و در غیر محلش، صرف مى نمایند.
تعبیر بہ «اخوان؛ برادران» یا براے آن است كہ اعمالشان همردیف و هماهنگ اعمال شیاطین است؛ همچون برادرانى كہ یكسان عمل مى كنند و یا بہ دلیل آن است كہ در دوزخ همنشین شیطان اند.
🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾
یڪ جرعہ معرفت
@yekjoremarefat
🔰نڪات ڪلیدے از #جزء_پانزدهم قرآن ڪریم
#بخش_دوم
🔶چرا برخے نمےتوانند گناہ را ترڪ ڪنند؟
قَالَ أَ رَءَیْتَكَ هَاذَا الَّذِى كَرَّمْتَ عَلىَ لَئنِ أَخَّرْتَنِ إِلىَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّیَّتَهُ إِلَّا قَلِیلًا(اسراء-۶۲)
شیطان گفت: اگر تا روز قیامت بہ من مهلت دهے تمام فرزندان این ڪسے ڪہ بر من مقدم داشتے را افسار مے زنم؛ مگر عدہ ڪمے.
🔶گناہ زنجیر
اصل كلمہ «احتناڪ» از «حنك» است. وقتى گفتہ مى شود:«حنك الدابة بحبلها» معنایش این است كہ ریسمانى بہ گردن حیوان بست و او را كشید. خود «احتناك» هم بہ معناى افسار كردن است.
شیطان ابتدا وسوسہ ڪردہ و بہ گناہ دعوت مےڪند. پس از آنڪہ فرد اولین قدم را برداشت و خود را بہ آن آلود، وسوسہ هاے بعدے سریعتر و راحتتر در او اثر مےڪند. هر چہ انجام گناہ سادہ تر و سریعتر شود نشان از آن دارد ڪہ شیطان بهتر و بیشتر بر او تسلط یافتہ و بہ تعبیرے بهتر سوار شدہ و افسار نفس را بہ دست گرفتہ است. از این بہ بعد او مے برد هر جا ڪہ خاطرخواہ اوست و این افسار بہ دهان یا گردن هم مےرود هر جا ڪہ او مےڪشد. چنین ڪسے بہ عیان مشاهدہ مےڪند ڪہ تلاشهاے سطحے او براے ترڪ گناہ سودے ندارد و با ڪوچڪترین حرڪتے ڪہ شیطان بہ افسار مےدهد او با سرعت بہ سمت گناہ رفتہ و آن را مرتڪب مےشود.
چارہ رهایے از این اسارت، توبہ اے حقیقے و تلاش جدے در سایہ توڪل بہ خدا و توسل بہ اولیاے اوست.
🔶قرآن با دو تاثیر متضاد
وَ نُنزَّلُ مِنَ الْقُرْءَانِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ وَ لَا یَزِیدُ الظَّلِمِینَ إِلَّا خَسَارًا(اسراء-۸۲)
ما قرآن را نازل مى كنیم كہ مایہ شفاء و رحمت مؤمنان است؛ ولى ستمگران، جز خسران و زیان بیشتر، چیزى بر آنها نمى افزاید.
اگر قرآن را شفا نامیدہ با اینكہ شفا باید حتما مسبوق بہ مرضى باشد، خود این معنا را مےرساند كہ دلهاى بشر حالاتى دارد كہ اگر قرآن را با آن مقایسہ كنیم خواهیم دید كہ همان نسبتى را دارد كہ یك داروى معالج با مرض دارد.
از اینجا روشن مےشود كہ انسان، همانطور كہ سلامتى و بیمارے جسمى دارد، سلامتى و بیمارى روحى هم دارد و همانطور كہ اختلال در نظام جسمى او باعث مى شود كہ دچار مرضهایى جسمى گردد، اختلال در نظام روحے او نیز باعث مى شود بہ انواع بیماریهاى روحى مبتلا شود و همانطور كہ براى مرضهاى جسمیش دارویے وجود دارد، براى مرضهاى روحیش نیز دارویے هست.
قرآن ڪریم همان نسخہ شفابخش است ڪہ داروے تمام مرضهاے روحے را ارئہ مے ڪند؛ البتہ این نسخہ، براے مومنین ڪہ بہ آن ایمان دارند و پذیراے آن هستند نافع است و شفادهندہ ولے براے غیر مومنین ڪہ آن را باور ندارند و پذیراے آن نیستند نہ تنها شفادهندہ نیست؛ بلڪہ بر درد و آلام درونے آنها مےافزاید. باید توجہ داشت ڪہ علت این افزایش درد، قرآن نیست بلڪہ آن مرض درونے آنهاست ڪہ چون دارو را نمےپذیرد واڪنش هاے دردآور بیشترے از خود نشان مےدهد.
🌾🌾🌾🌾🌾🌾🌾
یڪ جرعہ معرفت
@yekjoremarefat