❓شیخ ابراهیم زنجانی کیست؟ 🔶 شیخ ابراهیم زنجانی، از زمره دانش‌آموختگان حوزه دینی نجف، و واعظان زنجان در عصر قاجار است که در برهه هایی از #تاریخ_مشروطیت نیز نقشی بارز ایفا کرده است. انتظاری که طبعاً از چنین کسی (با پیشینه تحصیل در نجف اشرف و پوشیدن لباس روحانیت در سراسر عمر) می رود، «همسویی و همدلی پایدار» با عالمان دین در پاسداری از احکام شرع، و «مخالفت» با عناصر دین گریز و بویژه دین ستیز در عرصه #سیاست و #اجتماع است. پرونده زندگی شیخ ابراهیم در بخش نخستین آن یعنی دوران تحصیل در نجف، و وعظ و تدریس در سالهای نخست بازگشت به زنجان ، در کل، نشان از این همسویی و همدلی دارد. در ادامه زندگی وی، اما، ورق کاملاً برمی گردد و زنجانی (به لحاظ منش و روش) کلاًّ وضعیت دیگری می یابد. 🔶 در این دوران، وی در صف عناصری چون تقی زاده، اردشیر جی و حسینقلی خان نوّاب قرار می گیرد که تاریخ معاصر کشورمان، آنان را افرادی #غربگرا و حتی مخالف اسلام و مظنون به وابستگی به بیگانه (انگلیس) می شناسد. زنجانی، حتی از این مرحله نیز فراتر میرود و دست در دست کسانی چون یپرم خان (#سکولار ارمنی تبار) زمینه اعدام بزرگترین روحانی پایتخت (#شیخ_فضل_الله_نوری) را فراهم می سازد! 🔶 پژوهنده کارنامه زنجانی، در میانه راه، ناگهان خود را با یک «تغییر جهت» و «#استحاله» عجیبِ فکری و عملی در زندگی وی روبرو می بیند و این سؤال به طور جدّی در ذهنش نقش می بندد که: چرا و به چه دلیل، دانش آموخته نجف و خطیب دینی شهر، در فرجام، سر از لژهای ماسونی درآورده و کارش به هماوایی با سرسختترین مخالفان دین و روحانیت کشیده است؟! 🔶 پاسخ این سؤال، در مروری ژرف بر روند زندگی زنجانی، و کالبد شکافی عمیق شخصیت، اندیشه و عملکرد او، نهفته است. پاسخ دقیق و کامل به سؤال مزبور، تنها بازگشای یک معضل تاریخی نخواهد بود؛ بلکه فواید مهمّی نیز برای نسل حاضر دربر دارد، که مهمترین آنها پیشگیری از تکرار نمونه های مشابه آن در زمانه «بیمار و آفت بار» ما است. عصر ما ـ مع الاسف ـ به دلیل «سیطره مادّیت» و افزونی زمینه ها و عواملِ «#انحراف و تباهی»، عصر «#بحران_هویّت» و «#استحاله_شخصیتها» است و در چنین زمانهایی بعید نیست که از این پس، نمونه هایی از سنخ «ابراهیم زنجانی» را، که بر گذشته خود و ملت خویش می شورند، داشته باشیم. 🔶 کتاب «شیخ ابراهیم زنجانی؛ زمان، زندگی، خاطرات» که به کوشش دانشمند بزرگوار، مرحوم علی ابوالحسنی (منذر) نوشته شده است سعی دارد تا با بررسی کارنامه زنجانی، و غور در زوایای پنهان و آشکار شخصیت و عملکرد وی، مایه های لازم برای دستیابی پاسخ به سؤال اساسی فوق را فراهم سازد. سیر تاریخ مشروطه را، خصوصاً در نیمه دوم آن (از فتح تهران توسط اردوی مشروطه به بعد) عمدتاً جناحی رقم زده که ابراهیم زنجانی از اعضای شاخص آن بوده است، و بر این اساس، بررسی زندگی او و همفکرانش، همان قدر حائز اهمیت و حاوی عبرت است که بررسی #تاریخ_مشروطیت. #ابراهیم_زنجانی #انحراف #تاریخ_مشروطیت #بحران_هویّت #معرفی_کتاب 🗞 نشریه #عهد_۵۶ خانه طلاب جوان @KhaneTolab