✡ زرسالاران یهودی و پیدایش بابی‌گری 1⃣ برخلاف نظر مورخینی چون احمد کسروی و فریدون آدمیت، که #بابی‌گری اولیّه را جنبشی خودجوش و ناوابسته به قدرت‌های استعماری می‌دانند، پژوهش من بر پیوندهای #علی‌محمد_باب و پیروان او با کانون‌های معینی تأکید دارد که شبکه‌ای از خاندان‌های قدرتمند و ثروتمند #یهودی در زمرهٔ شرکای اصلی آن بودند. این تصویر، بابی‌گری را از اساس و از بدو پیدایش، فرقه‌ای مشابه با دونمه‌های ترکیه و فرانکیست‌های اروپای‌شرقی جلوه‌گر می‌سازد. 2⃣ ارائهٔ تمامی مستندات خود را دربارهٔ پیوند بابی‌گری اوّلیه با کانون فوق به فرصتی دیگر موکول می‌کنم و در اینجا تنها دو نکته را مورد تأکید قرار می‌دهم: 3⃣ اول، حضور ۵سالهٔ علی‌محمد باب در تجارتخانهٔ دایی‌اش در بوشهر و ارتباط او با #کمپانی‌های_یهودی و انگلیسی مستقر در این بندر و کارگزاران ایشان. 4⃣ اندکی پس از این اقامت ۵ساله بود که باب در سال ١٢۶٠ق./ ١٨۴۴م. دعوی خود را اعلام کرد و با حمایت کانون‌های متنفّذ و مرموزی به‌سرعت شهرت یافت. 5⃣ دوران اقامت باب در بوشهر مقارن است با سال‌های اولیهٔ فعالیت #کمپانی_ساسون (متعلق به سران #یهودیان_بغداد) در بوشهر و بمبئی. 6⃣ #ساسون‌ها در دهه‌های بعد به «امپراتوران تجاری شرق» بدل شدند و در زمرهٔ دوستان خاندان سلطنتی بریتانیا جای گرفتند. #خاندان_ساسون‌ بنیانگذاران #تجارت_تریاک ایران بودند و با تأسیس بانک شاهی انگلیس و ایران نقش بسیار مهمی در تحولات تاریخ معاصر ایران ایفا نمودند. 7⃣ دوم، ارتباط نزدیک #مانکجی_هاتریا، رئیس شبکهٔ اطلاعاتی حکومت هند بریتانیا در ایران در سال‌های ١٨۵۴-١٨٩٠، با سران بابی و از جمله با شخص #میرزا_حسینعلی_نوری (بهاء). ✍ استاد عبدالله شهبازی #فرقه_شناسی #بابیت #یهود

✡️ سیر دعاوی علی‌محمد باب (٣) 1️⃣ باب، در اواخر عمر، اطاعت از جوانی ١٩ساله، به‌نام #میرزا_یحیی_نوری را بر پیروان خود واجب کرد. وی از جانب باب دستور یافت تا «کتاب بیان» را کامل کرده، و آیین او را حفظ کند. 2️⃣ از سوی دیگر، باب، چون سلسلهٔ «مظاهر الهیه» را بی‌پایان می‌دانست، به ظهوری پس از خود نیز قایل بود. صاحب آن ظهور، #من_یظهره_الله (کسی که خداوند او را ظاهر خواهد کرد)، خوانده می‌شد. 3️⃣ #صبح_ازل، پس از کشته شدن باب، بر بابیان ریاست یافت، و این ریاست را تا سال ۱۲۸۰ق. حفظ کرد. از آن سال به بعد، به‌سبب داعیهٔ من یظهره‌اللّهى برادرش، #میرزا_حسینعلی_نوری (بهاءالله) ریاست او افول کرد. 4️⃣ ادعای بهاءالله، در روزهای پایانی اقامت وی و صبح ازل در بغداد آشکار شد. اختلاف‌های دو برادر، در تبعیدگاه‌های بعدی ایشان (اسلامبول و اَدِرنه)، حالت جدّی‌تری یافت، و سرانجام به تبعید جداگانهٔ آنان به عکا در فلسطین، و فاماگوستا در قبرس، انجامید. 5️⃣ بیشتر بابیان به #بهائیت پیوستند و آنانی که بر تعالیم باب باقی ماندند، به‌سبب جانبداری از صبح ازل، گذشته از عنوان #بابی، به‌نام #ازلی نیز شناخته شدند. صبح ازل حدود ۴۵سال در قبرس اقامت داشت و در ۱۲ جمادی‌الاولى ۱۳۳۰ق. در آن شهر درگذشت. ✍️ سیدمقداد نبوی رضوی #فرقه_شناسی #بابیت #بهائیت