📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه دوازدهم/ ۲۵آذر۱۴۰۱ 🔘 فراز انتخاب مشاور و وزیر ▫️یک خلط زیانبار: تکلیف حکومت شورایی یک چیز است؛ خصائص مشاوران خاص یک چیز! - سیره نبوی و علوی در اولی - خصائص مشاور خاص در عهدنامه ▫️خصائص وزراء - دو دسته صفت سلبی و ایجابی - قاعده مهم در شاخص شایسته سالاری ▫️برخی تطبیقات سیاسی - معیار همکاری با دولت عادل (انقلابی) - در عین حال دولت نباید همه سرمایه اجتماعی را از نهادهای مدنی ببرد - نامه نویسان سرگشاده به رهبر بعد از دوران مدیریت و زمامداریشان چرا الان هم در مردم نیستند؟! - الگوی ۵تن یاران امام چگونه بود؟! - تفریط ما بچه حزب اللهی ها! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سیزدهم/ ۹دی۱۴۰۱ ▫️ روابط اجتماعی حاکم • تا اینجا از عیب جوی مردم، بخیل و ترسو و حریص منع و به حقگو ولو تلخ گو دستور داد • اینجا به همنشینی با اهل ورع و صدق دستور می دهد - ریاضت دادن آنها که اهل مدح و ستایش کردن نشوند! - آنچه موجب عجب و کبر حاکم میشود؟! - در صورت ستایشگر خاک بپاشید! • محسن و مُسیئ نزدت مساوی نباشد - تسویه بین بدکاران (از اشراف یا فقرا) - تئوری پردازی برخی در جبهه انقلاب که: عیب خودی را پنهانی ولی عیب غیر خودی را علنی بگویید! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه چهاردهم/ ۱۴بهمن۱۴۰۱ ❓ حسن ظن حاکم بر مردم چگونه حاصل می شود؟! - چرا حسن ظن حاکم نه مردم؟! 1⃣ احسان کردن و رعایت کرامت مردم 2⃣ کاهش هزینه های زندگی مردم 3⃣ عدم اجبار مردم در اموری که بر عهده شان نیست • حتی در اموری که برعهده شان هست، اصل بر مدارای فعال است • دستورات حاکمیتی با مدارای فعال محقق میشود ▫️نمونه ها در سیره امیر المومنین #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه پانزدهم/ ۲۱بهمن۱۴۰۱ ▫️ بحث مهم سنت های اجتماعی و سازه های فرهنگی • چیستی این سنت ها؛ نه تشریع نه بدعت! • چرایی این سنت ها؛ مگر دین ناقص است؟! • علت فاعلی این سنت ها: صدور هذه الامه! • دو بیان علمی برای توجیه و چگونگی این سازه های فرهنگی-اجتماعی • بدون این ابتکارات حوزه های علمیه یا به سلفی گری یا سکولاریسم گرفتار میشوند! • قدرت نرم حکومت برای راهبری مردم به مقاصد اخلاقی و ارزشی، همین سازه هاست • غایت و کارکرد این سنت ها؛ دو استاندارد مهم: - موجب الفت اجتماعی - اصلاح و صلاح مردم • نیاز کارشناسی و مباحثه با دانشمندان در اینباره #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه شانزدهم/ ۵اسفند۱۴۰۱ ▫️ بحث مهم طبقات اجتماعی • طبقات در نهج البلاغه چه نسبتی با نظام طبقاتی و طبقات اجتماعی دارد؟! • اصناف و اقشار هم به منزلت های اجتماعی می انجامد! ائتلاف برخی مشترک المنافع ها باهم و تشکیل طبقه برخوردار منتفی نیست! راه حل حضرت امیر(ع) چیست؟! • نظام طبقاتی نوین، با تحرک اجتماعی اجمالی از نظام طبقاتی های کهن تفاوت یافته؛ اما آیا نظام طبقاتی حذف شده؟! • آیه۳۲ زخرف در اینباره چه می گوید: خوانش طبقاتی و خوانش بی طبقه از این آیه! • دو راه حل حضرت امیر(ع) برای جلوگیری از نظام طبقاتی: - زیر ساخت اجتماعی اصناف: مبتنی بر نیاز متقابل و اصلاح همدیگر - قواعد تنظیم گر برای تعیین سهم و حد هر صنف #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه هفدهم/ ۱۹اسفند۱۴۰۱ ▫️ بحث طبقات اجتماعی۲ ❓تدبیر امیرالمومنین برای جلوگیری از نظام طبقاتی؟! 1⃣ نظریه اجتماعی تسخیر متقابل، بستره چینش اصناف • این نظریه در آیه۳۲ زخرف/ بیانات شهید مطهری دراینباره • این تدبیر در اصول قانون اساسی/ بیان شهید بهشتی در اینباره 2⃣ تنظیم گری پسینی و نظارت • انحاء این تنظیم گری در سیره حضرت: - تنظیمات درونی خود اصناف - تنظیم گری بین اصناف برای جلوگیری از تجمیع و ائتلاف مشترک المنافع - فرصت های مالی و اعتباری برابر برای اصناف #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه هجدهم/ ۱۵اردیبهشت۱۴۰۲ • از نظریه مبنا (تسخیر طرفینی) تا طرح کلی ساخت اجتماعی و اقتصادی ❓"قیمت گذاری آزاد" در بازار اسلامی یا "بازار آزاد" لیبرال؟!! ▫️ طرح پیشینی چینش صنوف و نهادهای اقتصادی: لشکریان و نظامیان ⬅️ خراج دهندگان⬅️ قضات و دبیران ⬅️ صنعتگران و تجار ❗️حل تعارض منافع فاتحان و خراج دهندگان! ❗️تفکیک قوا در والی و فرمانده لشکر با قاضی و مسئول بیت المال! - منع والی و قاضی و هاشمی از سهم بری عاملین زکات! ❗️والی و قاضی و عمّال نباید تاجر هم باشند! ▫️ چند وصف لشکریان: • حصون الرعیة: دژهای مردم و ملت یا والی؟! • زین الولاة: زینت والی/ لزوم بروز سجایای حاکم عادل در آنها/ نامه۱۴ و... • عزّ الدین: حصن دین هم فقهاء و اندیشمندان اند نه نظامیان! اما عزت دین نظامیان اند! • سُبُل الأمن: راههای امنیت #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه نوزدهم/ ۲۹اردیبهشت۱۴۰۲ ▫️ ۹معیار انتخاب فرماندهان نظامی... ⬅️ افزودن صفات مهر بر نظامیان برای تعدیل و غایت عدالت ▫️ فرق بین ارتش مدرن و سپاه در دوره های گذشته! ⬅️ خانواده ها و ایلات صالح و حسب و نسب دار تامین کننده سپاه ▫️ ۲معیار ترجیح فرماندهان نظامی از هم ⬅️ با مواسات فرمانده با سربازان، همت آنها واحد می شود نه الزاما پرداخت های نامتعارت مثل نظامیان صدامی البته باید معونه آنها و تحت تکفلشان تامین شود ▫️ این ساخت دقیق نظامیان برای چه هدفی؟! ⬅️ برای: "برقراری عدالت در شهرها"/ "مردمسالاری دینی"! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیستم/ ۱۹خرداد۱۴۰۲ ▫️ تتمه فراز مربوط به نظامیان حاوی سه نکته کلیدی و مهم: 1⃣ سپاهیان در خدمت جمهوریت و عدالت! - نظامیان نگهبان مردم، مردم نگهبان ولایت 2⃣ چگونه مدیریت جهادی را بر دیوان سالاری حاکم کنیم؟! - چالش اراده-سازمان و مشکلات بروکراسی - چگونه اراده بر سازمان فائق و روحیه جهادی در سازمان شکل گیرد؟! 3⃣ مالک اشتر، تولیت از طرف امام یا جعل ولایت؟! - فرق ولایت و تولیت - استشهاد به ۵۹ نساء، جعل ولایت برای مالک #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و یکم/ ۲۶خرداد۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به قضات • کارکرد دستگاه قضایی، آزاد کردن دین از دست اشرار مذهبی است! - اسارت دین یعنی چه؟! - چه ربطی به قاضی و دستگاه قضایی دارد؟! • با این تعلیل شرایط ۱۴گانه قاضی به نظر حضرت امیر(ع) - هم شرایط پیشینی و هم بررسی پسینی #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و دوم/ ۹تیر۱۴۰۲ ▫️ تتمه فراز مربوط به قضات ❓به قاضی چقدر حقوق دهیم؟! به اندازه نیازهای زندگی یا ممتنع شدن رشوه؟! ❓آنچه رشوه و تخلف قاضی را کم می کند چیست؟! حقوق نجومی یا جایگاه و منزلت ؟ #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و سوم/ ۲۷مرداد۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به کارگزاران 1⃣ گزینش کارگزاران و شرائط آن - شاخص بیرونی و قابل سنجش نه درونی (حاصل از قوای مثبت یا منفی) ❓معنای بیوتات صالحه چیست؟! زمینه الیگارشی نمی شود؟! 2⃣ جبران خدمت و میزان پرداخت به آنها - رزق نه اجرت! - معنای اسباغ رزق؟ - دو مبنای فقهی میزان پرداخت از بیت المال - تعابیر چندگانه عهدنامه دراینباره #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و چهارم/ ۳شهریور۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به کارگزاران 3⃣ بازرسی و تفحص از کار آنها و مجازات متخلفین • پی جوی احوال • فرستادن جاسوسان اهل صداقت و وفا - توضیح سیره حضرت درباره زیاد بن ابیه و اشعث • کفایت شهادت بازرسان وقتی اجماع کنند. - در صورت شک، مجازات نه اما تعویض! • موضوعیت داشتن مجازات بدنی برای کارگزار فاسد • مجازات تشهیر! - تفاوت تشهیر در آیین دادرسی ج.ا و عهدنامه و فقه؟! • مجازات مضاعف مسئولین در نظر رهبر انقلاب #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و پنجم/ ۳۱شهریور۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به احکام خراج • گزارشی تاریخی از خراج - از مقاسمه تا قباله! - مصارف خراج - تامین حقوق عمومی از این منبع • نکات مهم فراز: - تلازم صلاح جامعه به صلاح خراج دهنده - تلازم خراج با آبادانی زمین - تلازم کاهش خراج با مزیت های سیاسی - نسبت مستقیم عمران زمین با تحمل مردم #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و ششم/ ۱۴مهر۱۴۰۲ ▫️فراز مربوط به دبیران ✔️ بحثی مهم در نظام دیوانی و علیه دیوان سالاری! • چند مقدمه لازم: - حاکم صالح/ سازمان صالح - ویژگی دولت مدرن - یکی از مبادی دیوان سالاری - نقطه تعادل در دوگانه دبیر-دیوان • دبیر و کارگزار خوب + اختیار لازم برای اقدام و خروجی کار - شرایط کارگزار خوب • روش کشف شرائط و گزینش: - گزینش براساس صفات درونی حاکم(خوب یا بد) نباشد - گزینش بیرونی با اختبار و به حسب خروجی نهایی کارها • تشکیلات آری؛ دیوان سالاری نه! - مسئول نهایی، خود حاکم! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و هفتم/ ۲۸مهر۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به تجّار و صنعتگران۱ • بخش مهمی در اقتصادِ عهدنامه و حکمرانی اقتصادی • بحث مهم بر سر تعبیر "المُتَرَفِّق ببدنه": ❓چرا دوگانه تاجر و صنعت گر یک صنف سوم یافت؟! ❓آیا المرتفق ببدنه همین کارگر در عصر ماست؟ • نتایج مهم این بحث در نظام اقتصادی ما! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و هشتم/ ۱۲آبان۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به تجار و صنعتگران۲ • اخلاق خوب و بد این صنف • فرق بین انسان سرمایه داری و انسان اسلام؟ • توصیه ها به حاکم درباره بازار • موازین بیع سمح و آسان در کلام حضرت - فرق این با بازار کمونیستی و کاپیتالیستی؟ - مکانیزم قیمت گذاری متفاوت! * چکیده را اینجا بخوانید #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه بیست و نهم/ ۲۶آبان۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به تجار و صنعتگران ۳ توضیحات بیشتر درباره فراز: وَلْيَکُنِ الْبَيْعُ بَيْعاً سَمْحاً بِمَوَازِينِ عَدْل وَأَسْعَار، لاَ تُجْحِفُ بِالْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْبَائِعِ وَالْمُبْتَاعِ.  • بیع سمح مبتنی بر دو میزان عدالت و اسعار(نرخ ها) • کشف ساختار اقتصادی ای که موجب بیع سمح شود اقلا توجه به سه جهت بیع را می خواهد: 1⃣ متعاملین • بیع سمح بر سود جویی عوامل بازار (شح قبیح و ضیق فاحش) نیست • نمای انسان اقتصادی اسلام از بین سه دسته احکام 2⃣ مبیعات (کالا و خدمات) تحقق بیع سمح از این حیث اقلا دو چیز می خواهد: - فراوانی - هر چیز کالا نشدن 3⃣ معاملات • معاملات منهیه در اسلام بیشتر از امضایی هاست • مکانیزم اختصاصی قیمت گذاری - سه طریق قیمت گذاری: دستوری، مبتنی بر شان اجتماعی، قیمت گذاری آزاد - مکانیزم اسلام هیچ یک از اینها نیست! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی ام/ ۱۷آذر۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به طبقه سفلی! ❓آیا طبقه فرودست لابد منه است؟! ❗️تعریف و تقسیم این صنف • یک اصل مهم درباره فرودستان! ❗️بار عام برای حاجت مندان! • حرمت مطلق حجاب حاکمان • قاعده مهم تقدس جامعه! ❗️تقدس جامعه غیر از تقدس مقدسات! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و یکم/ ۸دی۱۴۰۲ ▫️ فراز وظایف شخصی حاکم - کارهایی که حاکم شخصا باید انجام دهد - تنظیم اوقات عبادت برای خود و مردم - منع احتجاب حاکم از مردم #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و دوم/ ۱۵دی۱۴۰۲ ▫️ فراز وظایف شخصی حاکم • خواص و بطانه • سه پیامد منفی بطانه سوء: ۱- استئثار: ویژه خواری ۲- تطاول: گردن فرازی ۳- قلت انصاف در معامله • دستورالعمل حضرت در اینباره • سیره حضرت را نزدیکان و دامادها • اثر این سیره #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و سوم/ ۲۹دی۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به شفافیت ✔️عرصه های شفافیت در سیره امیرالمومنین 1⃣ شفافیت در امور حکمرانی - مستندات و سیره حضرت 2⃣ شفافیت مالی - مستندات و سیره حضرت 3⃣ شفافیت در عذر - مستندات و سیره حضرت ✔️نظریات مبنا در شفافیت 1⃣ مبنای غربی: رقابت آزاد 2⃣ مبنای اسلامی: تعاون و تناصح بر عظیم ترین حق #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و چهارم/ ۱۳بهمن۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به صلح و معاهده دو محور این فراز: صلح و مراقبت های نظامی بعدش/ معاهده و لوازمش ❓اصالت با صلح است یا جهاد؟ 🔅دو دسته کفار در آیات ۸و۹ ممتحنه: • ۸ ممتحنه در عرصه داخلی: فقهاء به استناد آن صدقه مسلمان بر ذمی، وقف و وصیت بر او را اثبات می کنند - قابل استفاده در عرصه بین الملل • آیه ۹ همراستا با ۳۵ محمد: جایی که صلح و سازش خوب نیست: جنگ کفار با دین و اخراج از شهرها 🔅 صلح باید دارای مصلحت باشد؛ "لله فیه رضاً" • صلح و هدنه، غیر از معاهده ذمه است... 🔅 پای مصلحت و رضای خدا که پیش آمد رجوعش به اولوا الامر است • آیه ۸۳ نساء ✔️معاهده: تفاوت عقده / ذمه • تاکیدات حضرت بر وفای به عهد و نهی از ادغال و مدالسه و خداع • معاهده نباید دو پهلو و قابل تاویل نوشته شود: لا تعقد عقداً تجوّز فیه العلل و لا تعولنّ علی لحن قول... #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و پنجم/ ۴اسفند۱۴۰۲ ▫️ فراز مربوط به خونریزی (عمدی و خطایی) حاکم! ✔️تفکیک سه مساله در سیره حضرت: 1⃣ اعتراضات سیره حضرت در خصوص جواز اعتراضات و بهاء دادن به آن 2⃣ الهائشات وقتی کار به نا آرامی می کشد... • روایاتی در باب: المقتول لایدری من قتله (کافی ج۷ص۳۵۴و۳۵۵) - هائشات ملحق به این باب: نه قصاص نه عاقله! پرداخت دیه از بیت المال - ماجرای اربد 3⃣ الغارات (حملات تروریستی) ملحق به بغی... • ...حتی شُنّت علیکم الغارات (خ۲۷) 🔅نکات قابل توجه در این فراز مهم #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سی و ششم/ ۱۱اسفند۱۴۰۲ ▫️ فراز پایانی (برخی اخلاقیات حاکم و حکمرانی) • نفی خودپسندی و حُبُّ الاِطراء (دوست داشتن ستایش مردم) • منع از: منت بر رعیت در احسان/ زیاد شمردن کار خود/ تخلف از وعده • انجام امور در وقت و موضع خود: ترک عجله _ ترک سهل انگاری در وقتش ترک لجاجت و اصرار در وقت ابهام _ ترک سستی در زمان وضوح • منع از استئثار در آنچه با مردم مساوی است و منع از غفلت از آنچه جلوی چشمهاست - استئثار از بیت المال خصوصی تا شأن های پیش ساخته! - بیان شهید ثانی و آیت الله خامنه ای دراینباره • توصیه ها در خویشتن داری • توجه به زمانداران عادل قبل و سنت های نیکو و... • دعای سعادت و شهادت برای مالک #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian