🌐عدالت در بیانیه گام دوم #بخش_دوم خصوصی سازی نیز در موج هایی را طی کرد در مراحل ابتدایی ایثارگران و کارگران و...در اولویت بودند(برای نمونه: قانون نحوه واگذاری سهام دولتی به ایثارگران و کارگران مصوب ۷۳/۵/۱۲در چارچوب تبصره ۴۱قانون برنامه دوم توسعه)[ http://rc.majlis.ir/fa/law/show/92440 قانون نحوه واگذاری سهام دولتی به ایثارگران وکارگران/ماده ۶ ملاحظه شود] اما به مرور سهم بخش مردمی و طبقات محروم کم و خصوصی سازی به صاحبان سرمایه وافراد وگروه های ویژه اختصاص یافت! به گونه ای که اینبار اتفاق نظری نسبی درباره ناموفق بودن خصوصی سازی در جامعه شکل گرفت. از بزرگان جناح راست و بازار و برخی طرفداران افراطی خصوصی سازی تا نهادهای پژوهشی قانونی مثل مرکز پژوهش های مجلس و حتی اکثریت مردم ایران در پیمایش های سنجش ارزشها و نگرشهای ایرانیان از ناکارآمدی آن سخن گفتند[ https://fa.shafaqna.com/news/718357/ فرشاد مومنی کارنامه خصوصی سازی ] فساد و رانت این نحوه واگذاری ها هم به مرور خود را نشان داد طوری که مسئول سازمان خصوصی سازی را ممنوع الخروج کرد[ http://www.daraian.com/fa/news/153-econews/20389 گزارش سازمان بازرسی از تخلفات سازمان خصوصی سازی] ⬅️سرجمع می توان ادعا کرد یک اجماع مرکب بین نخبگان کشور اتفاق افتاده است: -دولتی ماندن منابع نه! -خصوصی سازی با این رویه و روند هم نه! ⭕️لزوم برگشت به اصول انقلاب: گرچه ایده دولت بزرگ و متمرکز بر ذهنیت متفکران و مقننین دهه اول انقلاب سایه داشت؛ اما آنها دولت بزرگ و متمرکز را نه برای اقتدار و انحصار بلکه برای "عمل کردن بر مصالح عامه" می خواستند(ر.ک:اصول۳و۲۸و۲۹و۳۰ و۳۱و۴۵ قانون اساسی). اینکه کارخانجات بزرگ و ماشین آلات تولید -که در دوره صنعتی جای زمین و ابزار کشاورزی را گرفته بود- می تواند در ملکیت خصوصی باشد یا باید ملک عمومی باشد؟!؛ شهید مطهری در اینباره مناقشات قابل ملاحظه ای دارند(۴). هرچه بود خصوصی سازی راه دیگری را طی کرد. نقش عموم مردم و مشارکت آنها کاسته شد. پدیده خصولتی ها، ارزان فروشی ها، رانت خواری ها از یک سو موج بیکار کردن کارگران واحدها، ورشکستگی و تعطیلی برخی واحدها، افزایش چشمگیر اعتراضات کارگری در سالهای اخیر این ضرورت را دوچندان کرد که در واگذاری ها به مردم برگردیم. امام خمینی نیل به "عدالت اجتماعی اسلام" رابه چند شرط مشروط می کرد که از جمله آنها "دخیل کردن توده های میلیونی مردم محروم در تولید و تلاش و خلاقیت و ابتکار" بود(۵). آن امام عزیز، "ارائه طرح ها و اصول تبیین جهت گیری اقتصاد اسلام در راستای حفظ منافع محرومین و #گسترش_مشارکت_عمومی آنان و مبارزه اسلام با زراندوزان" را "بزرگ ترین هدیه و بشارت آزادی انسان از اسارت فقر و تهی دستی" به شمار می آورد(۶). این همان نکته محوری ای است که بیانیه گام دوم انقلاب هم برآن تأکید دارد. ⭕️تجارب دنیا: از دهه ۱۹۹۱که موج خصوصی سازی در اروپای شرقی، شوروی سابق، و سپس کشورهای آسیایی و چین شروع شد؛در کنار "عرضه سهام به صورت کلی یا جزیی به بخش خصوصی"(یعنی سرمایه داران)، انحاء دیگری از واگذاری هم تجربه شد مثل: "عرضه سهام واحدهای دولتی به عموم مردم"، "فروش واحدهای دولتی به مدیریت و کارکنان"، "توزیع مجانی یا ارزان قیمت سهام به عموم". کشورهایی مثل چک،لهستان،فدراسیون روسیه،رومانی،اکراین ،بلاروس، مغولستان،آذربایجان ،گرجستان و...همه "توزیع کوپن سهام به عموم" را تجربه کردند برخی تجارب، موفق و برخی ناموفق بود که بررسی آنها بسیار درس آموز است(در اینباره حتما کتاب:"خصوصی سازی مردمی؛کارایی همراه با عدالت "نشر مرکز پژوهشهای مجلس را مطالعه کنید) در ایران تجربه سهام عدالت یا قانون واگذاری به کارگران تجاربی ناقص وناموفق بودکه سهم زیادی از واگذاری ها را موجب نشد وکارآمدی و عدالت افزایی بالایی رانیز پدید نیاورد. ⬅️جنبش های عدالتخواه وپژوهشگران اقتصاد اسلامی جا دارد با بررسی آن تجارب(ایران و سایر کشورها)در راستای تعالیم بلند امام و رهبری، روشها و روندهای نو را برای چنین واگذاری هایی به عموم مردم بخصوص طبقات فرودست علمی و شدنی و مقبول کنندتا گام دوم انقلاب در حوزه عدالت تحقق یابد. .............................................. پی نوشت ها: ۱و۲.اقتصادنا.شهید صدر ۳.ر.ک:موج دوم انقلاب. محسن رضایی ۴.مجموعه آثار ج۲۰نظری به نظام اقتصادی اسلام ص۴۳۵و۴۹۴ ۵و۶.صحیفه نور ج۲۱ص۱۲۸و۱۲۹/ج۲۰ص۱۲۸ ❗️مطالعه این یادداشت و ارجاعاتش را به عدالتخواهان پیشنهاد کنید 📝محسن قنبریان ۹۷/۱۲/۲۵ ☑️ @m_ghanbarian