📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳ / جلسه سوم • موقعیت این فراز ؛ موقعیت اکتشافی و اثباتی ▫️نکات این فراز 1⃣ مردم دلالت گر بر عدل و جور حکومت اند 2⃣ تنها دلالت گر مردمند! • اشتباهات مردم چه؟ • شرح این فراز از رهبر انقلاب • استفاده امام خمینی از این قاعده علیه سلطنت پهلوی: افکار عمومی قانون است! 3⃣ این نظر عمومی مردم، زبان الهی است 4⃣ ذخیره عمل صالح نه کار نمایشی #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه سوم حجت الاسلام محسن قنبریان #بخش_دوم ❓آیا این قاعده فقط برای قضاوت های تاریخ گذشته و تاریخی است؟ یا نمونه های جاری هم طبق این قاعده قابل ارزش گذاری به عدل و جور است؟! ❗️ امام خمینی از این قاعده برای حکم به جائر بودن حکومت مستقرِ پهلوی استفاده کرد در پاسخ به خبرنگار تلویزیون فرانسه در ۳بهمن۵۷ فرمود: "برای تغییر رژیم، فشار افکار عمومی به معنی قانون است؛ ما به استناد همین قانون قدرت را دست می گیریم و حکومت را مستقر می کنیم/ فشار افکار عمومی، قانون است در آن وقت که در ایران رژیم سلطنتی بود، به خیال آنها سلطنت با نظر مردم به وجود آمده بود در حالیکه از اول چنین نبود. اکنون آرای عمومی، شاه را خلع کرده است. ما به استناد همان فشار افکار عمومی که قانون واقعا همان است باید قدرت را به دست بگیریم و حکومت را مستقر کنیم"(صحیفه امام ج۵ص۵۲۳) [کامل رااینجا بخوانید: https://farsi.rouhollah.ir/library/sahifeh-imam-khomeini/vol/5/page/523 ] 3⃣ این نظر عمومی، زبان الهی است! نکته لطیف تر آنکه حضرت درک همگانی عدل و ظلم و دلالتگری بر صلاحیت دارها را "زبان الهی" معرفی می کند(بِما یَجریَ اللهُ لهم علی اَلسُنِ عباده). با آنچه در نکته اول گذشت معلوم می شود این مکانیزم فطری، سخنگوی خداوند است نه اینکه الزاما وحی و الهامی جداگانه به مردم در کار باشد. 4⃣ ذخیره عمل صالح نه کار نمایشی! نکته لطیف دیگر اینکه بلافاصله بعد از قاعده(انما یُستدل...) می فرماید: "پس باید دوست داشتنی اندوخته ها در نزد تو عمل صالح باشد". - فاء تفریع در "فلیَکُن" مفید این است که وقتی افکار عمومی، قضاوت جمع بندی شده اش درباره حاکم، واقعیت است؛ پس باید چیزی در قلوب رعیت ذخیره کنی! (چنانچه در غرر الحکم فرمود). ❓ این ذخیره چه باشد؟! ❗️میفرماید: عمل صالح (فَلیَکُن احبُّ الذخائِرِ الیک ذخیرهَ العملِ الصالح)! - چرا نفرمود: رضایت رعیت، پسند آنها، خوشایند آنها؟! فرمود عمل صالح! • عمل صالح دو رکن دارد: ۱. حُسن فعلی: یعنی پیکره عمل نیکو باشد. که اعمال نیکو دست آخر ذیل "حُسن عدالت" جمع می شوند. ۲. حسن فاعلی: یعنی نیت فاعل هم زیبا باشد. که با قصد قربت و جلب رضای الهی چنین می شود. - لطیفه این فقره این است که با عمل صالح (عادلانه به قصد رضایت خداوند) بهترین ذخیره را برای خود درست می کنی. هم نزد خداوند هم در قلب رعیت. یعنی ریاکاری و #کار_نمایشی لازم نیست. با عمل صالح، مردم هم درباره ات قضاوت خوب خواهند داشت. • این معیار(معیار عمل صالح برای ذخیره) هم جامع افراد است و هم مانع اغیار: - مثلا زهد حاکم، فضیلتش به اختفاء و پنهان بودن است. لازم نیست رسانه ای کند. همان زهد مخفی عمل صالح ذخیره شده است و قضاوت مردم را هم نیکو می کند. - توبیخ یک کارگزار متعدی(مثل منذر بن ابی جارود یا عثمان بن حنیف و...) باید علنی باشد. علنی بودنش عمل صالح حاکم است، لازم نیست مخفی کند و... ▫️ برای جلسه آتی! ❓ یک سئوال: آیا این قاعده (صحت قضاوت جمع بندی شده افکار عمومی) فقط پسینی است یعنی بعد از گذشتن دوره ای از حاکم بودن و کارگزاری است؟! یا قاعده می تواند پیشینی هم باشد؟! یعنی برای انتخاب یک کارگزار هم تشخیص مردم بهترین طریق کشف صلاحیت است؟! ❗️ یک اشکال: در روایات مذمت شهرها و مردم آن دیار هم کم نیست(نکوهش اهل بصره، شام، کوفه، مدینه، مکه و...) آیا اینها نقض این قاعده نیست؟! یعنی طبق این قاعده العیاذ بالله می شود قضاوت مردم شام در چند دهه درباره امیرالمومنین را واقعیت دانست؟!! 🧐 پاسخ را در جلسه بعد پیگیری کنید! #آیین_حکمرانی ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳ / جلسه چهارم • یادآوری قاعده زرین حکمرانی: قضاوت جمع بندی شده افکار عمومی، واقعیت است ▫️یک اشکال و شبهه! ⚠️ پس قضاوت چند دهه شامیان درباره امیرالمومنین العیاذ بالله واقعیت است؟! • روایاتی در مذمت اهالی برخی شهرها، نقض این قاعده! ▫️جواب اشکال • تفاوت و تفاضل جهان های اجتماعی جوامع هم معقول است هم منقول - تقریر آن در علوم اجتماعی - در روایات ⬅️ مذمت شهرها ذیل این قاعده است نه نقض آن قاعده حکمرانی! • باید موضوع قاعده، منعقد شود:نظر مشافهتا مردم و تطابق آراء عقلاء - قضاوت شامیان ،ساخت کانون اموی بود نه قضاوت مباشر و تک به تک مردم. ▫️یک سئوال ❓این قاعده، ارزش پیشینی هم دارد؟! برای ساخت دولت نه قضاوت علیه حکومت های سابق! • جمله قاعده، عطف عام یا مطلق پس از خاص و مقید است و مفید اطلاق است. • در نحوه انتصاب کارگزاران حضرت همین قاعده را لحاظ کرده و دو دسته دستور به مالک داده است... #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳ / جلسه پنجم • مقدمه: - گوهر و ذات ولایت سیاسی و پوسته حقوقی آن. - چسبیدگی عدم فاصله با خدا و مردم! - در روایات اسلامی • ۵نکته فراز اخلاق رهبری: - قلبی نه نمایشی! - رعایت مردم همراه با رحمت و محبت و لطف! - نه درندگی و حتی نه زبان اقتدار با مردم! - مردم، همه ی مردم؛ حتی غیر هم کیش! - بخشش لغزشهای مردم درباره حاکم! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳ / جلسه ششم • فراز اخلاق رهبری (لا تنصبن نفسک لحرب الله...فان الله یُذل کل جبار و یهین کل مختال) #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳ / جلسه هفتم ▫️ فراز اخلاق رهبری (فراز آخر) • دو معنای انصاف • تصویر سخت گیرانه انصاف حاکم در نامه۵۳ - شایسته مردم از نزدیکان شایسته ترجیح دارد - بین طرفداران حاکم و مردم عادی باید انصاف باشد • این انصاف واجب و ترکش ظلم و دشمنی با خداست • پیامدهای منفی ترک این انصاف • معنای لطیف مضطهد در اینجا #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه هشتم / ۱۵مهر۱۴۰۱ ▫️ قاعده طلایی حکمرانی (وَ لیَکُن اَحَبُّ الاُمُورِ الیکَ: اُوسَطَها فِی الحقِّ وَ اَعمَّها فِی العَدلِ و اَجمَعَها لِرضا الرعیَّه) 🔻 قالب معیار برای دستورات حکومت مردمی: 1⃣ اوسطها فی الحق 2⃣ اعمّها فی العدل 3⃣ اجمعها لرضا الرعیه ❓چرا قالب سه گانه تعریف شد؟ #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه نهم/ ۲۹مهر۱۴۰۱ ▫️ قاعده طلایی دیگر: "انما عماد الدین... العامة من الامة فلیکن صغوک لهم و میلک معهم" • سیاق کلی این فراز - وجوب انصاف حاکم - قاعده طلایی قالب سه گانه حکمرانی - تعلیل قاعده به ۷خصلت بد نورچشمی ها و ۳خصلت خوب جمهور مردم - قاعده دیگر: گوش اطاعتت به جمهور مردم باشد ❓ستون دین بودن مردم یعنی چه؟ • شاهد قرآنی۱: آیه۴۱ حج و بیان المیزان • شاهد قرآنی۲: آیه۴۱ نحل و بیان المیزان ❗️سه نحو شنیدن: سماع/ استماع/ اصغی ⬅️ حاکم برای جمهور مردمی که ستون دین اند اصغی داشته باشد - نکته آیت الله جوادی آملی به رئیس جمهور • نسبت این فقره با فقره انما یستدل علی الصالحین...؟ #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه دهم/ ۲۰آبان۱۴۰۱ ▫️ تکمله ای قرآنی بر قاعده طلایی گذشته ❓آیه۶۱ توبه چگونه پشتیبان همان قاعده "انما یستدل علی الصالحین ..." است؟! ❗️نقد الهیات دمکراسی غربی: vox populi vox Dei صدای مردم صدای خداست! ❗️گفتمان اصیل انقلاب اسلامی بین دو گفتمان تحجر و غربزدگی • راه حل شهید بهشتی برای جمع بین مردم و دین #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian

📚 درسهایی از نهج البلاغه شرح نامه۵۳/ جلسه یازدهم/ ۴آذر۱۴۰۱ 🔘 مواجهه با عیوب مردم! • ۵نکته این فراز • با فقر زدایی به شکل ریشه ای عیوب مردم پوشیده میشود! • تطهیر عیوب نه فقط مجازات! - گاهی هتاک با گذشت و گاهی با تبعید تطهیر میشود! • شنود احوال شخصی ممنوع! - ۱۰۰۰پیرمرد و ۷۰۰پیرزن سخن چین مأمون! • جاسوس برای کارگزار نه مردم! #آیین_حکمرانی #شرح_عهدنامه_مالک_اشتر حجت الاسلام محسن قنبریان ☑️ @m_ghanbarian