🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 28
📜 حکمت 28
👈امیرالمومنین(ع) میفرمایند بهترین نوع زهد اینه که پنهان باشه.
علتش اینه که بعضیها با ظاهرسازی و لباس ساده دنبال جلب توجه و اعتبار اجتماعیان، ولی در باطن اهل دنیا هستن؛ این ریا یه جور شرک پنهانه.
زاهد واقعی کسیه که دنیا به سراغش میاد ولی ردش میکنه، نه کسی که چون به دنیا نرسیده، ادای زاهدها رو درمیاره.
طبق آیه «نه از دسترفتهها غصه بخورید، نه از داشتهها ذوقزده بشید»، زهد یعنی وابسته نبودن، کمیاب و ارزشمند، ولی عملکنندههاش کم. زاهد پنهان تو جمع عادی رفتار میکنه؛ نه غذای متفاوتی انتخاب میکنه، نه لباس غیرمعمول میپوشه.
اگه به زهدش افتخار یا اون رو نمایش بده، دیگه زهدی در کار نیست و این خودش گرایش به دنیاست.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 29
📜 حکمت 29
👈امیرالمومنین(ع) در این هشدار کوتاه و تند میفرمایند:
تو داری از زندگی دور میشی و مرگ داره بهت نزدیک میشه، پس دیدار خیلی زود میرسه.
یعنی از لحظه تولد، هر نفس یه قدم به پایان عمره، و همزمان عوامل مرگ ـ چه حوادث ناگهانی، چه بیماری و... به سمتت میان.
مثل دو وسیله که از دو طرف با سرعت حرکت میکنن و زود به هم میرسن. قرآن هم میگه مرگی که ازش فرار میکنید، حتما شما رو پیدا میکنه.
هدف این یادآوری اینه که دنیا با زرق و برقش آدم رو از آخرت غافل میکنه؛ باید قبل از تمام شدن فرصت، برای سفر آخرت توشه جمع کرد و از خواب بیخیالی بیدار شد.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 30
📜 حکمت 30
👈امیرالمومنین (ع) اینجا به گناهکارها هشدار میده فریب سکوت و پردهپوشی خدا رو نخورید.
خدا به رحمتش عیبها رو پنهان میکنه تا آبرو حفظ بشه و فرصت توبه پیدا کنید، ولی بعضیها این رو بیگناهی یا بخشش بدون توبه خیال میکنن.
این غفلت میتونه از نوع «استدراج» باشه؛ یعنی خدا گناهکار رو به حال خودش میذاره تا بار گناهش سنگینتر شه و بعد یکباره سخت مجازاتش کنه.
پیام دیگه این حرف اینه که ما هم باید ستارالعیوب باشیم و با افشای خطای پنهانی مردم، اعتماد جامعه رو خراب نکنیم، چون تقریبا همه عیبی دارن و بدون این اصل، هیچ روابط سالمی باقی نمیمونه.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 31
📜 حکمت 31 ( قسمت اول)
👌 این حکمت چون طولانی هست ،در چند قسمت شرح می دهیم
⬅️ امیرالمومنین(ع) یه توضیح خیلی کامل از ایمان داده که فقط بحث عقیده و باور نیست، بلکه رفتار و عمل آدم رو هم شامل میشه. میگن ایمان چهار تا ستون اصلی داره: صبر، یقین، عدالت و جهاد.
تازه برای هر کدومشون هم چهار شاخه دیگه گفتن، که میشه در کل ۱۶ اصل.
اگه کسی اینها رو تو خودش پیاده کنه، دیگه آخر ایمان رو رسیده و هم میتونه دنیا رو به سمت آرامش و عدالت ببره، هم خودش به بالاترین جایگاه نزد خدا برسه.
ستون اول : صبر
امیرالمؤمنین (ع) میگن اولین ستون ایمان صبره، ولی صبر خودش چهار مدل داره:
۱. شوق یعنی عشق و اشتیاق به بهشت. وقتی بهشت رو بخوای، دیگه هوسهای بیجا رو ول میکنی.
۲. ترس یعنی ترسی که با احترام و علاقه همراهه؛ وقتی از جهنم بترسی، سمت گناه نمیری.
۳. زهد یعنی دل نبستن به دنیا؛ اینجوری مصیبتها کوچیک میشن.
۴. انتظار یعنی همیشه مرگ رو تو ذهنت داشته باشی؛ این باعث میشه تو کار خیر عجله کنی.
امیرالمؤمنین (ع) میگن همه اینا به باور قلبی برمیگرده: باور به بهشت، جهنم، بیارزشی دنیا و حتمی بودن مرگ. البته درجه هر کسی فرق داره؛ بعضیها این چهار تا رو کامل دارن، بعضیا نصفهنیمه. خلاصه صبر یعنی با دل محکم و نگاه درست، تو همه موقعیتها پایداری کنی.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 31
📜 حکمت 31 ( قسمت دوم)
👈 امیرالمؤمنین (ع) میگن ستون دوم ایمان ، یقینه.
یقین هم چهار شاخه داره:
۱. بینش هوشمندانه؛ یعنی با دقت و تیزبینی به دنیا نگاه کنی و نشونهها رو ببینی.
۲. فهم دقیق حکمت؛ یعنی از دل اتفاقات و قوانین هستی، معنای عمیقش رو دربیاری.
۳. عبرت گرفتن از گذشته؛ از اتفاقها و سرنوشت آدمها درس بگیری.
۴. پایبندی به روش صالحان پیشین؛ یعنی راه کسایی رو بری که مسیر درست رو رفتن.
امیرالمؤمنین (ع) توضیح میدن که این مراحل به هم وصلن: وقتی چشمبازت کنی، حکمت رو میفهمی؛ وقتی حکمت رو فهمیدی، ازش عبرت میگیری؛ وقتی عبرت گرفتی، انگار خودت با گذشتگان زندگی کردی.
یقین اینطوری شکل میگیره: با علم و مطالعه از سرچشمههای مختلف، چه تجربه، چه تاریخ، چه آموزههای گذشتگان، ایمان قلبی رو محکم میکنه و اخلاق و عمل آدم رو میسازه.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 31
📜 حکمت 31 ( قسمت سوم)
👈امیرالمؤمنین (ع) میگن ستون سوم ایمان عدالته.
عدالت هم چهار شاخه داره:
۱. فهم عمیق؛ یعنی دقیق بفهمی موضوع چیه.
2. دانش ژرف؛ یعنی حکم و قانون درست رو بلد باشی.
3. قضاوت شفاف؛ یعنی حکم رو واضح و روشن بدون ابهام بگی.
4. حلم و بردباری؛ یعنی با آرامش و بیعصبی مسیر رو جلو ببری.
برای عادل بودن، اول باید موضوع رو درست بفهمی، بعد حکم رو با اون منطبق کنی، بعد تصمیم رو بدون پیچوندن اعلام کنی و وسط این مسیر با اعصاب فولادی جلو بری، حتی اگه طرف مقابل لجبازی کنه.
امیرالمؤمنین (ع) نتیجه میگیرن: کسی که درست بفهمه، به عمق علم میرسه؛ کسی که به عمق علم برسه، احکام درست رو میدونه؛ و کسی که بردبار باشه، نه کمکاری میکنه نه بیآبرو میشه. عدالت یعنی حتی با دشمن هم حق رو اجرا کنی
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 31
📜 حکمت 31 ( قسمت چهارم)
👈 امیرالمؤمنین (ع) پایه چهارم ایمان را جهاد معرفی میکنند و مثل سه پایه قبلی، برایش چهار شاخه میگویند:
۱. امر به معروف: محکم کردن پشت مؤمنان.
۲. نهی از منکر: به خاک مالیدن بینی کافران و منافقان.
۳. صدق در میدانهای نبرد: انجام کامل وظیفه در مقابله با دشمن.
۴. دشمنی با فاسقان: خشم برای خدا، که باعث خشم خداوند به نفع شخص و رضایت او در قیامت میشود.
ایشان جهاد را فقط جنگ نظامی نمیدانند؛ بلکه شامل جهاد قلبی، زبانی، عملی و مسلحانه میشود. امر به معروف و نهی از منکر اساس دین و برترین عمل معرفی شده است. صدق در میدان، یعنی پایمردی و راستکاری در هر نوع مقابله با دشمن، حتی غیرنظامی. دشمنی با فاسقان یعنی بیتفاوت نبودن نسبت به شکستن حدود الهی یا ظلم.
روایات نمونههایی از این مفاهیم دارند؛ مثل داستان امام صادق (ع) که با صراحت مردم را از دعوا بازمیداشت، یا تأکید بر خشم مقدس هنگام بیحرمتی به فرمانهای خدا.
در پایان، امام این شاخهها را اصل موفقیت در هر کار میداند: آگاهی، تلاش، صبر در برابر موانع و رهایی از اسارت هوسها؛ که با ۱۶ اصل دیگر، نقشه کامل رسیدن به پیروزی است.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 31
📜 حکمت 31 ( قسمت پنجم و آخر)
👈امیرالمؤمنین (ع) میگه کفر چهار پایه داره:
۱. تعمق بیجا؛ یعنی فضولی کردن تو کارایی که اصلاً دسترسی بهش ممکن نیست، مثل کنجکاوی تو ذات خدا که آخرش گیج و گم میشی.
۲. تنازع؛ دعوای جاهلانه و کلکل کردن فقط واسه اینکه کم نیاری، که کمکم چشم آدم رو به حق میبنده.
۳. زیغ؛ منحرف شدن به خاطر هوس و تعصب، جوری که خوبی رو بد ببینی و بدی رو خوب.
۴. شقاق؛ لج کردن با حق که راه رو مثل جاده سنگلاخ سخت میکنه.
⬅️ شک هم چهار شاخه داره:
۱. مراء؛ بحثای بیسر و ته که هیچجا نمیرسه.
۲. هول؛ ترس از روبهرو شدن با حقیقت.
۳. تردد؛ دودلی و وسواس که اجازه تصمیم گرفتن نمیده.
۴. استسلام؛ هرچی شنیدی سریع قبول کنی، بدون تحقیق.
⬅️ نفاق هم چهار پایه داره: هواپرستی (هوسبازی، ظلم، زیادهخواهی)، سستی (غرور، آرزوهای دراز، ترس، امروز و فردا کردن)، تعصب (خودبزرگبینی، فخر فروشی، قومگرایی)، و طمع (خوشی دنیا، خودباختگی، لجاجت، حرص).
خلاصه اینکه سقوط آدم از همینجاها شروع میشه؛ از دعوا و هوس و لج، تا ترس و طمع و بیتصمیمی.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 32
📜 حکمت 32
👈 امیرالمؤمنین (ع) می فرمایند آدم خوب از کار خوبش بهتره و آدم بد از کار بدش بدتره. چرا؟ چند دلیل داره:
اول اینکه آدم همیشه از کارش قویتره، پس اگه کار خوب کنه خودش ارزشمندتره و اگه بد کنه خودشم بدتره.
دوم، کار خوب نشونه یه خصلت خوب تو وجودشه که میتونه پشتسرش کلی کار خوب دیگه بیاره. همونطور، کار بد هم از یه خصلت خراب میاد که میتونه شرارت رو زیاد کنه.
سوم، آدمای خوب معمولاً دلشون میخواد خیلی بیشتر از توانشون کار خیر کنن، ولی امکانات ندارن؛ آدمای بد هم برعکس، اگه قدرت داشتن شر رو بیشتر میکردن.
چهارم، کارِ خوب انجام دادن یعنی غلبه بر هوس و موانع درونی، و کار بد یعنی لگد زدن به فطرت و حرف خدا.
پس شخصیت آدم، نیتش و مقاومتش، باعث میشه از عملش بهتر یا بدتر باشه.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 33
📜 حکمت 33
👈امیرالمؤمنین (ع) میگن: بخشنده باش، ولی ولخرجی نکن؛ حسابگر باش، ولی خسیس نشو. یعنی تو خرج کردن، راه وسط رو برو. سخاوت قشنگه، اما اگه از حد بگذره میشه اسراف و تبذیر (ریختوپاش بیجا)؛ اگه هم زیادی ببندی، میشه بخل و تقتیر (تنگنظری).
قرآن هم همینو میگه: نه ولخرج باش، نه خسیس؛ وسطش قشنگه. امام صادق (ع) برای نشون دادن این موضوع، سه جور مشت از سنگریزه برداشت: یکی رو سفت بست (بخل)، یکی رو کامل ریخت (اسراف)، یکی رو نصفه باز کرد (اعتدال).
👈 البته بعضی وقتها ایثار لازمه، ولی فقط وقتی که زندگیتو به هم نریزه؛ اگه قراره نابودت کنه، بهتره همون اعتدال رو رعایت کنی.(ایثار مالی)
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 34
📜 حکمت 34
👈امیرالمؤمنین (ع) میگن: بهترین بینیازی اینه که دست از آرزوهای بلندپروازانه و دستنیافتنی برداری. این آرزوهای طولانی سه ضربه به آدم میزنن: اول، چون خودت بهشون نمیرسی، مجبوری دست نیاز جلوی این و اون دراز کنی، حتی پیش کسایی که ارزشش رو ندارن. دوم، برای رسیدن بهشون باید هی جمع کنی و خرج نکنی، جوری که زندگیت فقیرانه بشه. سوم، آرامش فکری و روحیت رو خرج خیالپردازی میکنی.
👈 روایات میگن سودمندترین داروی استرس اینه که این آرزوهای دور و دراز رو کنار بذاری. وقتی از ذهنت پاک بشن، حس بینیازی واقعی میاد. معصوم هم گفته هیچ گنجی از قناعت ارزشمندتر نیست.
@ma_va_o
🔰شرح کوتاه #حکمتهای_نهج_البلاغه 35
📜 حکمت 35
👈امیرالمؤمنین (ع) هشدار میدن: اگه سریع بری عیبهای مردم رو بگی، حتی اگه واقعی باشه، منتظر باش خودشون هم برات عیب و برچسب بتراشن چه درست، چه دروغ.
👈 اینجور غیبت و رسوا کردن، حتی به نیت امر به معروف، نباید تو جمع باشه؛ خصوصی گفتنش باعث میشه هم تأثیرش بیشتر باشه هم احترام طرف رو نگه داری. چون وقتی کسی جلوی جمع تحقیر بشه، معمولاً برای دفاع از خودش میره سراغ بیاعتبار کردن تو، حتی با اتهاماتی که اصل و نسبی ندارن.
⬅️ پیامبر (ص) هم گفته بودن: بعضیا عیب داشتن ولی چون سکوت کردن و دنبال آشکار کردن عیب دیگران نبودن، مردم هم عیبشونو نگفتن؛ بعضیا هم بیعیب بودن ولی چون عیب مردم رو گفتن، خدا براشون عیبی آشکار کرد که تا آخر عمر باهاش شناخته شدن
@ma_va_o