✅ #گفتگوهای_فقهی 4
🔶 آیتالله ملک زاده
*⃣ موضوع: تعریف #فقه و #فقیه
⏮ #پرسش:
یکی از امور مسلّم برای هر مسلمانِ پیرو #مذهب_اهل_بیت (ع) این است که در زمان #غیبت_امام_زمان (عج)، در مورد مسائل شرعی، اگر فقیه نیستیم و احتیاط هم برایمان سخت است، که حقیقتاً هم سخت بلکه احتیاط کامل، آن هم در عصر حاضر، ناممکن است، پس باید از یک فقیه #تقلید نماییم. لطفاً به اختصار و روشنی توضیح دهید که دقیقاً منظور از فقه و فقیه چیست؟
💥 #پاسخ
میتوان «فقه» را به عنوان یک اصطلاح خاص که نام علمی مشخّص و شناخته شده میباشد – و نه صرفاً به معنای لغوی اولیّهاش و یا معنای اصطلاحیِ عامّش که شامل آگاهی عمیق نسبت به همه #آموزههای_اسلامی میشود – اینگونه تعریف کرد:
◾️ «فقه، دانش فرایندهای استنباطِ قوانین الهی، برای سامانبخشی به زندگی انسان و جهتدهی به وی است.»
و یا به بیان دیگر:
◾️ «فقه، دانش کشف، تبیین و ارائه احکام شریعت و قوانین الهی و متعلقات آنها، برای سامانبخشی به ابعاد گوناگون زندگی بشر است.»
و یا به طور خلاصه، فقه عبارت است از:
◾️«دانش #کشف و #استنباط شریعت»
بر اساس تعریفی که از علم فقه ارائه کردیم، در تعریف «فقیه» میتوان گفت:
◾️ «فقیه» عالم و دانشمندی است که گذشته از اسلامشناسیِ عام (شامل احاطه بر هر سه شاخۀ آموزههای اسلامی یعنی #عقائد، #اخلاق و #احکام شریعت)، به شکل خاص در زمینه کشف و شناخت دقیق و فنّیِ احکام و #قوانین_شریعت اسلامی و استخراج دیدگاههای شارع مقدّس با استفاده از ادلۀ نَقلی و عقلی، تخصّص کامل دارد.
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #بیان_نکته
🔶 #امیرالمومنین علیه السلام.
🔶 علت عدم همراهی بسیاری از #بزرگان_شیعه با امیرالمؤمنین در #ماجرای_سقیفه؛
🔶 وضعیت #جابر_بن_عبدلله_انصاری؛
▪️ آیت الله ملک زاده
http://eitaa.ir/mabaheth
✅ #منابع_لغوی اجتهاد:
🔶 کتب لغوی لازم برای فراید استنباط و اجتهاد را میتوان به سه دسته تقسیم کرد.
1️⃣ دسته اول: کتبی که تنها به معنای لغت پرداختهاند و به جایگاه استعمال واژه نظر نداشتهاند. از جمله این کتب میتوان از «العین» خلیل بن احمد، «صحاح اللغة» جوهری، «لسان العرب» إبن منظور، «مصباح المنیر» فیّومی و «قاموس المحیط» فیروزآبادی نام برد.
2️⃣ دسته دوم: کتبی که لغت را با توجه به کاربردش در قرآن و حدیث معنا کردهاند. مشهورترین کتاب در لغات قرآن «مفردات» راغب اصفهانی است. مهمترین کتب در لغت روایات نیز «النهایة» ابن اثیر و «مجمع البحرین» طریحی میباشد.
3️⃣ دسته سوم: کتبی که ریشه و معنای اصلی لغت را در عصر صدور، به دقت مشخص کردهاند. که «مقاییس اللغة» ابن فارس و همچنین «أساس البلاغة» زمخشری از این دستهاند.
🔶 فقها، معمولا به این کتب لغت مراجعه میکنند. به طور مثال شیخ اعظم انصاری در مکاسب محرمه، هنگامی که به قول لغوی مراجعه میکند، معمولا قولِ به قاموس المحیط، المصباح المنیر، الصحاح و النهایه مراجعه کرده و از آنها نام میبرد.
🔶 البته برخی در لغت قرآن، کتاب «مفردات» را قبول ندارد و میگویند راغب اصفهانی در آن اجتهادات زیادی کرده و نظرات شخصی خودش را اعمال کرده است.
دو کتاب اصلی لغت در احادیث، که به نوعی میتوان آن را با قرآن مشترک نیز دانست، «النهایه فی غریب الحدیث و الاثر»، تألیف إبن الاثیر(م606) است که از اهل سنت میباشد، و «مجمع البحرین»، تألیف فخرالدین طریحی(م1085) که شیعه است، هستند. این دو کتاب، از منابع اصلی رجوع فقها به لغت حدیث میباشد.
اگر فقیه بخواهد اصل و ریشۀ اصلی لغات را در زمان صدور بررسی کند، معمولا از دو کتاب «مغاییس اللغة»، تألیف ابن فارس بن زکریا، و «اساس البلاغة»، تألیف ابوالقاسم محمود بن عمر زمشخری مراجعه میکند. البته کتاب اول از اهمیت بیشتری برخوردار است.
این کتب، عمدۀ کتابهای لغت
مورد استفاده در اجتهاد است که ممکن است، برخی بر روی تعدادی از آنها را تاکید کنند.
⏮ برگرفته از درس #فلسفه_فقه و #روش_شناسی اجتهاد
🔶 آیتالله ملک زاده
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
آیتالله ملک زاده
✅ #نشست_علمی ⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی 🔶 موضوع: بازخ
✅ #نشست_علمی
⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی
🔶 موضوع: بازخوانی نوآوریهای اجتماعی شهید آیتالله سید محمد باقر #صدر
🔶 قسمت #سه
🔹 شهید صدر بازوی خدمتگزار برای اسلام بود.
🔹 نقش ایشان در مرجعیت #آیتالله_حکیم
🔹 پاسخهای شهید صدر به چند ده مسأله مهم #جمهوری_اسلامی که از طرف امام برای ایشان فرستاده شده بود، در بیش از بیست دفتر، که متأسفانه هیچ کدام به دست ما نرسیده است.
🔹 شهید صدر پدرخوانده ناشناخته #قانون_اساسی جمهوری اسلامی ایران
👤 آیتالله ملک زاده
🗓 ۲۱ آذر ۱۴۰۱
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #گفتگوهای_فقهی 5
🔶 آیتالله ملک زاده
*⃣ ملاک تحقّقِ #تقلید از یک #فقیه
⏮ #پرسش:
چگونه میتوانیم بگوییم #مقلّد یک #مرجع هستیم؟ آیا همین که تصمیم بگیریم از مرجعی تقلید کنیم کافی است یا حتماً باید رسالهاش را هم تهیه کنیم تا از مقلّدان او به شمار آییم؟
💥 #پاسخ
به نظر میرسد که تقلید، از مقوله فعل و از قبیل اقدام و عمل است یعنی در صورتی تحقق مییابد که عملاً در یک مسأله اختلافی، رأی و فتوای یک مرجع مشخص، مورد پیروی قرار گیرد و بر طبق آن عمل شود، و با صِرف التزام و بناگذاری بر تقلید از وی، یا تهیه رساله و اموری از این دست، تقلید از آن مرجع، صدق نمیکند و تحقق نمییابد.
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #بیان_نکته
⏪ #طلبگی
⏮ تلبس به #لباس_روحانیت
✅ با وجود مشکلات و برخی آزار و اذیت ها آیا #ملبس شدن به لباس روحانیت برای #طلبه لازم است؟
⏪ آیتالله ملک زاده
eitaa.ir/mabaheth
May 11
آیتالله ملک زاده
✅ #نشست_علمی ⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی 🔶 موضوع: بازخ
✅ #نشست_علمی
⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی
🔶 موضوع: بازخوانی نوآوریهای اجتماعی شهید آیتالله سید محمد باقر #صدر
🔶 قسمت #چهار
🔹 قدر متیقن از اندیشه سیاسی اجتماعی آیتالله شهید سید محمد باقر صدر، لزوم تشکیل #حکومت_اسلامی در عصر غیبت است.
🔹 ادوار سه گانه نظریه سیاسی در اندیشۀ شهید صدر و کنشگری سیاسی اجتماعی متناسب با آن.
🔹 تأسیس #حزب_الدعوة_الإسلامیة و تشکیل #جماعة_العلماء از حرکتهای ایشان در دوره اول اندیشه سیاسی؛
👤 آیتالله ملک زاده
🗓 ۲۱ آذر ۱۴۰۱
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
آیتالله ملک زاده
✅ گزارشی از نشست «جایگاه حکمت به مفهوم قرآنی در نقشه راه وصول به علوم انسانی اسلامی» 👤 آیتالله محم
✅ معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم برگزار می کند.
⏪ نهمین نشست علمی همایش بینالمللی روش شناسی استخراج علوم انسانی قرآن بنیان با عنوان:
🔶 جایگاه حکمت به مفهوم قرآنی در نقشه راه وصول به علوم انسانی اسلامی
🔸 #جلسه_دوم
👤 ارائه دهنده : آیت الله محمد حسین ملک زاده
🗓 زمان : چهارشنبه ۲۱ دی ماه ۱۴۰۱ ساعت ۱۰ الی ۱۲
🏢 مکان : قم. بلوار ۱۵ خرداد. کوچه شهید میثمی. سالن اجتماعات دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
💥 و مجازی از طریق لینک :
meet.quran.ac.ir/res
شرکت برای عموم فرهیختگان و علاقمندان آزاد است.
✅ #انتشار_کتاب
⏮ عنوان: جایگاه روابط جنسی و ازدواج
در #سبک_زندگی_اسلامی و غیر اسلامی؛
✅ مروری بر دیدگاه اعتدالی #اسلام در زمینه #اخلاق_جنسی و پیوند زناشویی در مقایسه با برخی مکاتب و مذاهب دیگر
⏪ تالیف: آیت الله ملک زاده
آدرس تهیه اینترنتی:
https://bookroom.ir/book/69017
⏪ پخش و توزیع:
09196151249
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #بیان_نکته
⏮ #پاسخ_شبهه
🔶 پاسخ به شبهه #برده_داری در اسلام
🔶 تاریخ سیاه برده گیری وحشی #غرب
◾️ آیتالله ملک زاده
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
آیتالله ملک زاده
✅ #نشست_علمی ⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی 🔶 موضوع: بازخ
✅ #نشست_علمی
⏪ بازخوانی هویت، مأموریت و جریان شناسی یکصد ساله اخیر #نخبه_نوآور_حوزوی
🔶 موضوع: بازخوانی نوآوریهای اجتماعی شهید آیتالله سید محمد باقر #صدر
🔶 قسمت #پنج
🔹 حوزه بسیاری سیاسی نجف، پس از شکستهای پی در پی در ورود به سیاست، در دوران شهید صدر در انزوای کامل سیاسی قرار داشت.
🔹 تشکیل حزب الدعوة الاسلامیة در دورۀ اول نظریه سیاسی شهید صدر؛ (تفاوت دیدگاه شهید صدر با امام خمینی در این دوره)
🔹 تنها گروه توانمند برای ادارۀ کشور عراق، پس از سقوط صدام، تربیت شدگان شهید صدر بودند.
🔹 تشکیل جماعة العلماء، حلقۀ واسطی میان جامعه علمی با مراجع؛
🔹 أثرگذاری محسوس در جماعة العلماء، انتشار مجلۀ الأضواء و مقالات رسالتنا و ...
👤 آیتالله ملک زاده
🗓 ۲۱ آذر ۱۴۰۱
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
آیتالله ملک زاده
✅ #گفتگوهای_فقهی 5 🔶 آیتالله ملک زاده *⃣ ملاک تحقّقِ #تقلید از یک #فقیه ⏮ #پرسش: چگونه میتوانی
✅ #گفتگوهای_فقهی 6
⏮ #تقلید_از_اعلم
🔶 آیتالله ملک زاده
⏮ #پرسش:
آیا از هر مجتهدی میتوان تقلید کرد، یا حتماً باید #اَعلم باشد؟
💥 #پاسخ:
در مسائل شرعی، تنها میتوان از شخصی تقلید کرد که افزون بر برخورداری از فقاهت، اجتهاد و اسلامشناسیِ تخصصی، دارای شرایطی همچون بلوغ، عقل، ایمان، عدالت و ... باشد. ولی اَعلمیّت یعنی عالمتر بودن از بقیۀ فقها، جزء شرائط الزامی در مرجع تقلید نیست و بر اساس ادلّه، حجیّت نظر و فتوای یک فقیه، دائر مدار علم و فقاهت او، البته به همراه سایر شرایطی است که اشاره شد، نه اَعلمیّتش.
نکته مهم آن است که گذشته از ادلۀ جواز تقلید از عالِم و فقیه بدون قید اَعلمیّت، و مساوی بودنِ نسبت عالِم و اَعلم با عناوین وارد شده در ادله تقلید، آنچه به عنوان دلیل بر اشتراط اعلمیّت ذکر میشود عموماً مخدوش میباشد.
🔶 مثلاً سیرهای که در پیروی عُقَلا از متخصصترین فرد در میان کارشناسان و متخصصان، در موارد علم به وجود اختلاف در بین آنها، مورد ادعا و استدلال قرار میگیرد، و از نظر بعضی از بزرگترین فقهای قائل به وجوب تقلید از اَعلم، تنها دلیل صحیح و غیر قابل خدشه بر این حکم، همین سیره عقلائیه است ، هم انعقادش به صورت عام و جریانش حتی در اموری که دائر مدار حجّیت و مُعَذّریّت هستند و نه واقع، محلّ اشکال است، و هم اتصالش به زمان ظهور معصومین (ع) و در نتیجه امضاء و تقریر این سیره به وسیله امامان معصوم (ع) قابل اثبات و پذیرش نیست.
از جمله توجیهات عقلی یا عُقَلایی که برای عدم اکتفا به فتوای عالِم، و لزوم تقلید از اَعلم (عالمتر) ذکر میگردد، این است که درصد احتمال اصابت رأی اَعلم به واقع، بیش از عالِم است، و به اصطلاح، فتوای اَعلم «اَقرب إلی الواقع» میباشد. و این در حالی است که علاوه بر خدشهای که به اصل این ادّعا یعنی نزدیکتر بودن قول اعلم به واقع، به صورت بالفعل و نه شأنی و اقتضائی، وارد است و فقهای بزرگی، اشکالات صُغروی و کُبرویِ متعددی بر آن وارد کرده و آن را نپذیرفتهاند، باید بدانیم که اگر این احتمال به عنوان مبنای سیره عقلا و توجیه انعقاد و جریان چنین سیرهای بیان گردد، به هیچ روی قابل پذیرش نیست؛
◾️ چون عُقَلا بما هُم عُقَلا، در جایی که صِرف وجود یک حجّت و استناد به یک عذر قانونی، کافی دانسته شده و اساساً احتیاط در قِبال واقع از آنها خواسته نشده باشد، به هیچ وجه خود را ملزَم به کوشش برای دستیابی به واقع، و در نتیجه، موظف به یافتن اَعلم و رجوع و استناد به او نمیبینند.
خلاصه آنکه نه تنها طبق نظر مشهور، رأی عالِم برای خودش حجّت است و برای او جایز نیست که از اَعلم تقلید نماید، تقلید از عالِم، با وجود علم به اختلاف فتوای او با اَعلم، مانعی ندارد.
با این همه، و با وجود تساویِ فقها از نظر اصل جواز تقلید، به رغم اختلاف سطح علمیشان، شکّی در این نیست که در برخی موارد، تقلید از یک فقیه، اعمّ از آنکه اَعلم باشد یا غیر اَعلم، میتواند اَحوَط و اَرجَح باشد؛ از جمله در موردی که فتوای وی موافق نظر مشهور قُدَما و مطابق با احتیاط باشد، و در مقابل، فتوای فقیه دیگر، مخالف فتوای مشهورِ فقهای متقدّم و مخالف احتیاط باشد.
💥 اما دو نکته پایانی:
🔶 بسیاری از فقهایی که لزوم تقلید از اَعلم را مطرح میکنند، این مطلب را هم متذکر میشوند که اگر فقیهِ اَعلم و غیر اَعلم، در مسألهای فتوای کاملاً یکسانی داشتند، لازم نیست که مقلّدان در آن مسأله به صورت معیّن، اَعلم را به عنوان مرجع تقلید خویش در نظر بگیرند و مشخصّاً با استناد به فتوای او آن کار را انجام دهند، بلکه آنچه مهم است انجام کار مطابق آن فتوای مشترک میان اَعلم و غیر اَعلم است.
🔶 همچنین یکی از استثناءاتی که احیاناً برای سیرۀ ادعاییِ عقلا در رجوع به اَعلم، ذکر میشود موردی است که فتوای فقیهِ غیر اَعلم مطابق احتیاط باشد و فتوای اَعلم مخالف احتیاط، مثلاً فقیهِ اَعلم به جواز و اباحه فتوا داده باشد و فقیه دیگر که از نظر علمی در جایگاه پایینتری قرار دارد، در همان مسأله، قائل به یک حکم الزامی مثل وجوب یا حرمت شده باشد. در این صورت، ادعا میکنند که سیره عقلا این است که آنها به امید درک واقع و دستیابی به آن، تقلید از غیر اَعلم را بر تقلید اَعلم ترجیح میدهند.
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #برنامه_ریزی و #مدیریت_زمان
🔶 نکته #یک
⏪ ویژگی هایی که سبب شده، #عمر_انسان به منبعی منحصر به فرد و #بی_بدیل، تبدیل شود؛
🔶 بیان #هفت_ویژگی؛
▪️ آیت الله ملک زاده
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
آیتالله ملک زاده
✅ #گفتگوهای_فقهی 6 ⏮ #تقلید_از_اعلم 🔶 آیتالله ملک زاده ⏮ #پرسش: آیا از هر مجتهدی میتوان تقلید
✅ #گفتگوهای_فقهی 7
⏮ #شورای_فتوا و #مرجعیت_شورایی
🔶 آیتالله ملک زاده
⏮ #پرسش:
آیا بهتر نیست که به جای مرجعیت فردی، شورای فتوا و مرجعیت شورایی وجود داشته باشد و در هر مسأله، نظر اکثریت اعضای آن شورا، به عنوان فتوای شرعی منتشر شود و همه مردم از آن فتوا پیروی نمایند؟
💥 #پاسخ:
از آیات و اخباری که در باب رجوع مردم به فقها و تقلید از آنان و حجیّت قول و فتوایشان مورد استناد قرار میگیرند، مثل آیه سؤال: «فَاسألوا أهل الذکر إن کنتم لاتعلمون» ، آیه نفر: «... لیتفقّهوا في الدین و لینذروا قومهم إذا رجعوا إلیهم لعلّهم یحذرون»، توقیع شریف: «و أما الحوادثُ الواقعةُ فَارجِعوا فيها إلى رواةِ حديثنا، فإنّهم حُجّتي عليكم، و أنا حجة الله»، روایت: «من کان من الفقهاء صائناً لنفسه حافظاً لدینه مخالفاً لهواه مطیعاً لأمر مولاه فللعوام أن یقلّدوه» که به تعبیر شیخ اعظم انصاری، آثار صدق در آن مشهود است، و آیات و روایات دیگر، نه تنها نمیتوان حجیت و اعتبار شرعی برای شورای فتوا و مرجعیت شورایی استنباط و استفاده نمود، بلکه خلاف این دیدگاه استفاده میشود و ظاهراً از نظر شارع مقدس، محوریت اجتماعیِ افراد در میان امت اسلامی و شیعیان موضوعیت داشته است.
این خطابات شرعیه، به تعبیر مشهور، دارای اطلاق مقامی هستند؛ چون شارع در مقام بیان بوده است و در عین حال، عموم مردم را به فردِ فقیه و آحاد و افرادی که فقیه میباشند، به نحو عامّ و طِلق بدلی، ارجاع داده و نفرموده است که به فتوای اکثریتِ فقها رجوع شود.
🔶 شایسته تذکار است که معمولاً و به خصوص در زمان حاضر که مسائل فقهی متنوّع و حقیقتاً فراوانی پدید آمده است، هر یک از مراجع عظام تقلید دارای یک هیأت استفتاء هستند که مرجع را در صدور فتوا یاری میدهند. و بیشتر یا حتی احیاناً همه اعضای آن هیأت، علاوه بر تسلط بر مبانی فِقاهی و اجتهادیِ آن مرجع، خود مجتهد یا قریب الاجتهاد هستند. مرجع تقلید در پاسخگویی به بسیاری از سؤالات و استفتاءات، به خصوص در مورد مسائل جدید و مستحدثه، گذشته از بهرهگیری از نظرات کارشناسی در حوزه موضوعشناسی و مسألهشناسی، نخست به بحث و گفتگوهای فقهی و استدلالی با اعضای هیأت استفتای خویش و نیز بررسی آراء و انظار فقها و مراجع دیگر در آن مسأله و یا حتی مسائل مشابهش میپردازد، سپس رأی و فتوای فقهی خود را که به نحو مستدل و از جمعبندی ادله به دست آمده است، اعلام میکند. اما به هر حال، و پس از همه بحثها و مشورتها، فتوا را آن مرجع تقلید صادر میکند، مسؤولیتش با خود اوست و حجیت آن نیز مربوط به فقاهت اوست.
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #برنامه_ریزی و #مدیریت_زمان
🔶 نکته #دو
⏪ هشت دوره زندگی انسان؛
🔶 #بهار_زندگی، از ۱۵ تا ۴۰ سالگی؛
▪️ دوران #پختگی_عمر، از #چهل_سالگی به بعد؛
🔶 آیت الله ملک زاده 👇👇👇
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00
💥 دروس اساسی و مهمّ دیگر به ویژه #تفسیر_قرآن 💥
🔶 دروسی نظیر #عقاید، #اخلاق، #تفسیر_قرآن، #نهج_البلاغه، صحیفه سجادیه، کافی (اصول، فروع و روضه)، #تاریخ_اسلام و سیره معصومان (ع) که از جمله بحوث لازم و دروس اساسی و بسیار مهم هستند نیز باید لااقل به صورت هفتهای یک یا دو جلسه، علاوه بر آنچه در متن برنامه آمده است، در برنامه درسی طلبه گنجانده شوند.
🔶 به ویژه خواندن دست کم یک دور تفسیر مختصر کلّ قرآن حکیم در طول سنوات تحصیل مقدمات و سطح از ضروریترین امور برای هر طلبه است، که برای این مهم میتوان – به صورت حداقلّی و در گام نخست – از یک تفسیر روان و موجز مثل « #التفسیر_المبین » نوشته محمد جواد مَغنیه، یا « #المصفّی » نوشته ملا محسن فیض کاشانی، یا « #التفسیر_الوجیز » (معروف به تفسیر شبّر) نوشته سید عبدالله شُبّر و یا لااقل از « #التفسیر_المعین » نوشته محمد هوَیدی استفاده نمود؛ و در مراحل و گامهای بعدی از تفاسیر مفصّلتر بهره گرفت.
⏮ قسمتی از کتاب برنامه درسی برای رسیدن به اجتهاد در شش سال، تالیف آیتالله ملک زاده؛
http://eitaa.com/joinchat/1962278932Cb131348d00