✅ #نکته_اصولی
⏮ العبادة بالمعنی الأعم و العبادة بالمعنی الأخص (#دلالة_فعل_المعصوم علیه السلام)
👤 آیت الله ملک زاده
🔶 عبادت به دو قسم «العبادة بالمعنی الاخص» و «العبادة بالمعنی الاعم» تقسیم میشود. مراد از عبادت بالمعنی الاعم، هر فعل جایز یا راجحی است که انسان به قصد قربت انجام دهد، که با این نیت آن فعل جایز یا راجح، جنبه عبادی پیدا میکند.
🔶 به طور مثال اگر بر فعلِ راه رفتن انسان، خیری مترتّب شود و شخص، نیت عبادت کند این فعل، عبادت محسوب میشود. بله اگر انسان در راه شر حرکت کند، طبیعتا شرّ مبعّد است و «المبعد لایمکن ان یکون مقرّبا». اما اگر فعل مباحی باشد مانند أکل یا شرب، و شخص نیت کند من بابِ «قوّ علی خدمتک جوارحی» این خوردن و آشامیدن برای عبادت یا خدمت به خلق باشد، در این صورت عبادت بالمعنی الاعم میشود.
🔶 اما عبادت بالمعنی الاخص، عبادتی است که به تصریح خود شریعت عبادت است و بدون قصد امتثال و تقرب، اتیان نمیشود. حال اگر در ما نحن فیه، یعنی #السنة_الفعلیة فعل معصوم، عبادت بالمعنی الاخص بود قاعده کلی ما «لا بد من الاخذ بالقدر المتیقن مما یستفاد من فعل المعصوم» است که این قدر متیقن در اینجا «عدم حرمة الفعل» است.
🔶 بحث اینکه آیا این فعل، مکروه است یا خیر را با مطالبی مانند #ترک_اولی و دیدگاه خاصی که ما در مورد ترک اولی داریم در ادامۀ ابحاث متعرض خواهیم شد. لکن اگر این فعل عبادت بالمعنی الاخص باشد کما هو المفروض، «عدم حرمة الفعل العبادی، مساوقٌ لمشروعیته و رجحانه»؛ یعنی همین که یک فعل عبادی صورت میگیرد و این فعل عبادی حرام نیست، به معنای آن است که آن فعل مشروع، مطلوب و راجح است.
💥 برگرفته از دورۀ سوم درس خارج اصول
🗓 زمان: ٥ خرداد ١٤٠٣
🕌 مکان: مدرسه آیت الله العظمی تبریزی، مدرس ١١٣
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9
✅ #نکته_اصولی
⏪ رد دیدگاه #مشهور_فلاسفه در باب ضرورت علّی و معلولی در افعال اختیاری انسان.
👤 آیت الله ملک زاده
🔶 در ادامه بحث از السنة الفعليه و در بحث #ترک_اولی به چهار دیدگاه، و قول مختار که قول جدیدی در مسئله بود اشاره شد.
🔶 در انتهای بحث گفتیم «إما هو المساوی لامر راجح آخر فاختاره المعصوم تخییراً». در اینجا باید تذکر داد که ما قائل به #اصل_سلطنت در #افعال_اختیاری انسان هستیم و قانون ضرورت علی و معلولی را در این حوزه قبول نداریم. هرچند قاطبه فلاسفه قائل به ضرورت علی و معلولی هستند در عین حال این قانون، در باب افعال اختیاری انسان غیر قابل قبول است.
اگر گفته شود «عقلیة الاحکام لاتخصّص» میگوییم لو کنا فرضنا که اصل قانون ضرورت علّی و معلولی با برهان اثبات شده باشد، اما فلاسفه دلیل و برهانی بر شمول این قانون بر افعال اختیاری انسان اقامه نمیکنند.
🔶 مرحوم #علامه_جعفری کتابی به نام جبر و اختیار دارند که به نوعی این بحث را مطرح کرده و بر ضد وجوب علی و معلولی بحث کرده که برخی از اساتید مکرم ردّی بر آن نوشتهاند و ضمن کمال احترام به علامه جعفری فرمودهاند که ایشان بحث علیت در فلسفه را درست متوجه نشدهاند.
🔶 حال اگر بیان علامه جعفری در برخی موارد اجمال داشته باشد اما بیان #شهید_صدر در اینجا بسیار مناسب است و اساسا عنوان سلطنت هم از ایشان است. شهید صدر در کتب اصولی و غیر اصولی خود این مطلب را بیان کردهاند. ما نیز در جای خود، بارها مطرح کردهایم که در اینجا سلطنت وجود دارد.
🗓 ۱۶ مهر ۱۴۰۳
🕌 مدرسه آیتالله العظمی تبریزی، مدرس ۱۱۳
http://eitaa.com/joinchat/761921543C9cf554b0c9