جامعه متعادل | مهدی تکلّو
«نرسیده به بانک تجارت»
سری به رکوردهای گینس و صاحبان آن بزنید؛ تا چشمتان کار میکند آدم های بی مصرفی می بینید که نانشان در روغنِ عجیب و متفاوت بودن است. بیشترین و بزرگترین و ترین هایی که تنها فایده شان برای جامعه، فقط دقایقی جلب توجه و #سرگرمی است و این چیزی جز تحریف و به ابتذال کشیدن مفهوم مقدس استعداد نیست. چه بسا گینس، خودش رکورددار بیشترین تخریب نظام ارزشی انسانی و استعدادها باشد!
در جامعه مدرن، افراد کمتر تولیدکننده و عاملند. نه فقط تولید کالای اقتصادی! بلکه تولید مفاهیم و ارزش ها کمتر از طریق مشارکت ارادی افراد صورت می پذیرد. انسان جامعه سرمایه داری به طرز وصفناپذیری عمدتاً منفعل است و نقشهای اجتماعی او و کنش هایش، حداکثر به #مصرف_گری محدود می شود؛ باز هم نه فقط مصرف کالا، بلکه ارتزاق مفاهیم و ارزش ها. او توسط انبوه معانی و ارزشهای تحمیلی احاطه شده و در انتخاب و تأثیرپذیری هم چندان مختار نیست. و در روزگاری که رسانه ها بر اریکه قدرت جا خوش کرده و شبکه های اجتماعی بخش قابل توجهی از زمان روزانه افراد را به تسخیر درآورده اند، این انفعال و مصرف گرایی دوچندان می شود. در حقیقت مشخص نیست که شما کنترل تلویزیون را به دست گرفته اید یا تلویزیون کنترل شما را !
حال که تولیدگرها با خلق معانی و ترسیم ارزش ها برای افراد، آنها را به موجوداتی حداقلی، تکراری، و یکنواخت تبدیل میکنند، چگونه میتوان از میان توده یکسان شده ی مردم دیدنی شد؟ پاسخ مشخص است: #تفاوت. تفاوت خودش تولید معناست و تولیدگری میتواند شما را از صفِ عظیم مصرف کنندهها و تماشاگرها جدا کند. همان بلایی که #گینس و برادران به جان بشریت انداختند. متفاوت باش به هر قیمتی؛ فارغ از این که چه میزان سودمند خواهی بود. و از این منظر، من تفاوتی میان خالکوبیِ #تتلو و سیکس پکِ #آرات نمی بینم!
قبول کنیم که #عصرجدید و برنامه های مشابه آن در ایران با ادعای استعدادیابی، کم در این ابتذال نقش نداشتند. استعدادهایی که زرد اند و لزوماً ناظر به نیازهای اجتماعی تعریف نمی شوند. در این قاموس، استعداد و مهارت یعنی محیرالعقول بودن، یعنی #اعجوبه بودن، یعنی در 6 سالگی 748 تا روپایی زدن، یعنی هنوز زبان مادری را یاد نگرفته انگلیسی صحبت کردن!
#عصرجدیدِ بچه ها یا همان #اعجوبه های غفوریان نیز، با دست کاری نظام ارزشی خانواده ها، در تکثیر مدل آراتی و سبک زندگی او متهم است. خانواده ها با داشتن بچه ی متفاوت، متفاوت شده و به لطف #اینستاگرام تماشا می شوند. معروف می شوند، دعوت میشوند و ادامهی مسیر! آرات، آراد، آرشام، و «آر» های دیگر، کودکانی به مثابه کالا که اگر کارشان گرفت، حتی میتوانند به جای پدر خانواده خرجی هم بدهند.
囧 @Segerme