دماسنج انتخابات
✍ مهدی عسگری
۵ مناظره پیاپی نیز نتوانست به قدر کافی دماسنج انتخابات را به نقطهای برساند که منجر به تغییری محسوس در میزان مشارکت شود.
شوک تعیینکنندهای هم به فضای انتخابات وارد نشد تا همچنان بخشی از آراء شرکت کنندگان، در تردید بماند.
البته این موضوع دلایل متعددی دارد؛ از شرایط کشور و مردم گرفته تا آرایش نامزدهای تائید شده تا نحوه طراحی و ارائه برنامه توسط نامزدها، تنظیم کمپین تبلیغاتی و نحوه حضور آنها در مناظرات و...
درهرحال، برنامههای تحولی نامزدها در آن سطحی که انتظار میرفت ارائه نشد تا بتواند مخاطبین و مرددین را قانع کند. برنامههایی مبتنی بر نگاه عمیق تمدنی و الگوی پیشرفت بومی که به ریشهها بپردازد و به روشنی مخاطب را قانع کند که چه تغییراتی را چگونه و در چه جدول زمانی و با چه منابعی، محقق میکند.
برنامههایی که نشان دهد چگونه با الگوی #اقتصاد_سرمایهداری، غارتگری بانکهای خصوصی، انحصار منابع عمومی، وابستگی ارزی و #سلطه_دلار بر اقتصاد کشور، اسناد استعماری بینالمللی، #احتکار_زمین، اقتصاد رانتی، دستگاه برنامهریزی معیوب و دیوانسالار و... میخواهد مقابله کند و مردمیسازی واقعی اقتصاد را جایگزین خصوصیسازی و اقتصاد شبه دولتی کند.
هرچند کلیات برخی موارد فوق، در صحبت تعدادی از نامزدها مورد اشاره قرار گرفت اما در حد کلی گویی و اشاره باقی ماند بدون انسجام و جزئیات.
باتوجه به اینکه نقطه اصلی منازعه، بر سر چالشهای مهم کشور همچون مبارزه با الگوی اقتصاد سرمایهداری و انقلاب اقتصادی صورتبندی نشد، برنامه نامزدها دراینباره نیز تمایز و برجستگی خاصی پیدا نکرد و حتی در کلیات و بسیاری از شعارهای اقتصادی شبیه به هم ظاهر شدند و محل نزاع، بیشتر رنگی سیاسی و تا حدودی اجتماعی _فرهنگی یافت.
اینک عرصه رقابت بر سر تداوم راه #شهید_رئیسی از یکسو، و بازگشت به دهه نود با تشکیل دولت سوم #روحانی از سوی دیگر شکل گرفته است. جلیلی و قالیباف گزینههای اصلی برای مسیر اول هستند البته با تفاوتهایی در رویکردها، تجربیات و تیم همراهان.
#پزشکیان هرچند در اینچند روز تلاش کرد خود را از زیر سایه سنگین دولت روحانی خلاص کند اما فضای کمپین و نفرات اصلی ستاد و مشاورین و همراهان او، حکایت دیگری دارد.
پزشکیان باوجود جنسِ کاراکتر و استعدادی که داشت، از زمانی که زیر بار ستاد روحانی رفت و دیکتههای آنها را روخوانی کرد از خودش دور شد و در بخشهایی مثل راند آخر مناظره پنجم، بسیار ضعیف ظاهر شد و عملا نتوانست خود را در حد و اندازه یک رئیسجمهور به مخاطب بقبولاند.
او به دلایلی از جمله نداشتن محتوا و برنامه، بیشتر با احساسات و عواطف مخاطب سخن میگفت و کمپین او نیز بر روی فعالسازی هیجانات و گسلهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و قومیتی متمرکز شد هرچند به دلیل سوابق و تعارضات متعدد، این روند نتوانست برانگیختگی اجتماعی را در حد مورد نیاز ایجاد کند اما آوردههایی قابل توجهی برای او رقم زد.
#جلیلی فارغ از مناظرات از ِآنجاکه در اذهان، بیشترین شبیهسازی را برای تداوم راه #شهید_جمهور دارد، سازمان رأی او بر این اساس، شکل گرفته و حفظ شده است. #قالیباف نیز با پرهیز از چالشهای انتخاباتی و تکیه بر تجارب مدیریتی، تلاش کرد که سبد آراء سیاسی و اجتماعی خود را حفظ کند.
با تداوم روند موجود، نکته اصلی در۳ روز آینده، تمرکز بر رقابتهای درون گفتمانی نیست، بلکه وفاق جریانی و بسیج اجتماعی برای جلوگیری از بازگشت به دهه تلخ ۹۰ است که هنوز تبعاتش بر دوش مردم و کشور سنگینی میکند. آگاهی بخشی، بازخوانی و احیاء حافظه تاریخی مردم بویژه مرددین در این مسیر میتواند تعیین کننده باشد.
درحالیکه پس از عملیات #وعده_صادق سرمایه سیاسی و عقبه اجتماعی مناسبی برای جبهه مقاومت تولید و زمینهی فرصتهای اقتصادی خوبی نیز فراهم شده، عقبگرد به دهه۹۰ نه تنها در داخل کشور، بلکه در سطح منطقه و تحولات بینالمللی نیز زیانبار خواهد بود و تداوم راه نورانی #شهید_سلیمانی و #شهید_امیرعبدالهیان را با اشکالات جدی مواجه خواهد کرد.
#مهدی_عسگری
🆔 @mahdiasgari133
بر سر یک دوراهی قرار داریم:
عقبگرد کنیم یا رو به جلو حرکت کنیم؟
انتخاب با شماست...
ما صرفا قائل به امتداد راه #شهید_رئیسی نیستیم، قائل به ارتقاء این راه هستیم؛
کما اینکه شهید_جمهور نیز با ارزیابی مداوم، درحال بهبود مستمر رویکردها، ساختارها و عملکردها بود.
عقبگرد به مسیر دولت #روحانی که جای خود دارد!
🆔 https://eitaa.com/mahdiasgari133
درباره انتخابات ۱۵ تیر
بخش دوم
✍ مهدی عسگری
مرور پرسش اصلی:
درحالی که نیمی از مردم به پای صندوقهای رأی نیامدند، چه دلایلی باعث شد که همان ۵۰درصد مشارکت کننده، در انتخاب بین تداوم راه #شهید_جمهور و تداوم #دولت_روحانی گزینه دوم را ترجیح دهند؟
***
اینروزها درباره چرایی رفتار انتخاباتی مردم، دلایل گوناگونی، مطرح میشود بسیاری ازین مطالب، تنها به بخشی از ماجرا پرداختهاند، درحالیکه در این امر ذو ابعاد، باید مجموعهای از علل و عوامل مورد بررسی و دقت قرار گیرند. البته نه به قصد مقصرسازی و تقابل، بلکه به قصد ریشهیابی، عبرتجویی و اصلاح.
در اینباره موارد ریز و درشتی را میتوان برشمرد، همچون:
آرای قومیتی/ رقیبهراسی/ شرایط اقتصادی/ اشتباهات در طراحی کمپین تبلیغاتی و برخی اطرافیان نامزدها/ استفاده از روشهای زرد، هیجانی و پوپولیستی/ فعالسازی گسلهای اجتماعی، مذهبی و سیاسی/ تغییرات در سبک زندگی/ ایجاد دوگانههای مرتبط با فیلترینگ، برجام و آزادی بانوان/ ناتوانی در ادراکِ جامعه و برقراری ارتباط مؤثر با عموم مردم و جوانان/ تخریبها، تندرویها و سایشهای درونگفتمانی/ کاراکتر خاص و غیرانتخاباتی سعید جلیلی/ خودبسندگی، استغناء و سیاستورزی ناپختهی برخی مدعیان/ کم رونقی مساجد، تضعیف گروههای مرجع و...
از این میان، سهم هر موضوع نیاز به بررسی دارد و نمیتوان یک مورد را علتِ تامه ماجرا دانست. برخی موارد هم، مثل کم رونقی مساجد، بیش از آنکه علتِ ماجرا باشند، خودشان معلولِ این شرایط هستند!
آرای قومیتی نیز اگرچه مؤثر بوده است اما تمامکننده نبوده، چرا که در سال۹۶ نیز آرای روحانی در آذربایجان شرقی و غربی تقریبا ۲برابر رئیسی بود، در این #انتخابات اگرچه فاصله آراء بیشتر شد اما با لحاظ آرای خراسان بزرگ، تفاضل آرای قومیتی، علت تمامکننده در این انتخابات نبوده است.
همانطور که آرای #پزشکیان را نمیتوان با وجود مشارکت ۵۰درصدی، صرفا مرتبط با سبد رأی اصلاحطلبان دانست. کما اینکه وی بارها بر حمایت جمعی از حامیان #شهید_رئیسی و قالیباف از خودش تأکید کرد.
اگرچه طیف اصلاحطلب با تمام توان خود را به آب و آتش زد اما توفیق قابل توجهی در جلب فراگیر مردم نداشت و این نکته درجای خود نیاز به تأمل دارد.
این مهم را نیز نباید فراموش کرد که با تمام این موارد، فاصله پزشکیان با جلیلی کمتراز ۳میلیون رأی شد!
ومهمتر از اینها آن ۵۰درصد خاموش...
به هرحال اگر ریشهیابی موضوع را به سطح علتهای فرعی تقلیل دهیم، تحلیل و تدبیر درستی برای این وضعیت نیز نخواهیم داشت.
⚠️ دراینجا میخواهیم نکتهای را مورد توجه قرار دهیم که به نظر میرسد بستر اصلی برای رفتار انتخاباتی طبقه متوسط و محروم بوده است و سایر عوامل نیز در همین بستر، امکان نقشآفرینی مؤثر را یافتهاند.
واقعیت آن است که در دولت سیزدهم، با وجود تمام تلاشهای قابل تقدیر در حوزههای گوناگون از جمله در توسعه زیرساختها، تسویه بدهیهای دولت قبل، ارتقاء جایگاه در حوزه بینالملل و دیپلماسی اقتصادی و... درعین حال به دلیل تجویزِ نسخه شوکدرمانی در حوزه #ارز و بروز تورم سنگین بویژه در کالاهای اساسی (که مستقیما با سفره مردم ارتباط داشت) انتظاری که عموم جامعه از #دولتِ_مردم و دولتِ محرومین داشتند برآورده نشد و همین موضوع تبدیل به مهمترین اسلحهی سلبی در انتخابات اخیر شد، به طوری که هرگاه پزشکیان با سلاح گوشت ۸۰۰هزارتومانی و تورم کمسابقهی موادغذایی حمله میکرد، پاسخ درخوری دریافت نمیکرد.
درواقع همانطورکه رفتار انتخاباتیِ بخشی از جامعه با نگاه منفی نسبت به تداوم #دولت_روحانی شکل گرفت، جماعت بیشتری هم با رویکرد سلبی نسبت به ادامهی شرایط دشوار معیشتی، دست به انتخاب زدند. نگرانی مهمی که #جلیلی نتوانست آن را از مخاطبینش، برطرف کند.
وقتی در میان نامزدها، عزم جدی و برنامه روشنی برای مقابله با اقتصاد لیبرالی، سیاست گرانسازی و سیطره ابرسرمایهداران بر اقتصاد مشاهده نشود، طبیعتا نامزدی ترجیح داده میشود که لااقل در بیان دردهای مردم، بی پرده و شفاف، اعتراض مردم را نمایندگی میکند و در حوزه اجتماعی و فرهنگی نیز نگاه بازتری دارد.
ازسوی دیگر علیرغم سیطره رویکرد لیبرالی بر اغلب اطرافیان دکتر پزشکیان، خود ایشان، در میان نامزدها، تأکید زیادی بر #عدالت، مقابله با نظام ناعادلانهی طبقاتی (بویژه در آموزش و سلامت) و مخالفت با شوکدرمانی داشت. تیپ ظاهری و رفتاری، نحوه بیان و لحن او نیز به مردم، احساس نزدیکی بیشتری را القاء و ارتباط عاطفی بهتری برقرار میکرد.
حال باید ببینیم در عرصه تصمیم و عمل چه اتفاقی خواهد افتاد؛ او چگونه میتواند تعارض بین رویکرد عدالتطلبی و صدای محرومان بودن را با نگاه کارشناسیِ حاکم بر اطرافش، تنظیم کند و در عمل کدام رویکرد غلبه خواهد کرد؟
#مهدی_عسگری 🇮🇷
🆔 https://eitaa.com/joinchat/4093771807Cd2615e7861