مناهج 🇵🇸🇮🇷
🌀بعضیها به دنبال تخریب علم اصول در حوزه هستند 🔰حجتالاسلام والمسلمین محمدی، رئیس انجمن اصول فقه حو
🌀 وقتی جایگزین کفایه نازل نمیشود
📝 جایگاه انجمن اصول از حقیقت تا واقعیت
🖋 علی مهدوی
🔹ماهیت انجمن اصول
«اگر جایگزینی برای اصول است و مورد تأیید بزرگان باشد برای درسی کردن آن تلاش می کنیم.» به نظر شما این سخن کیست؟! شاید باور نکنید، رئیس انجمن اصول فقه حوزه علمیه!! به نظر این جمله، جایگاه انجمن اصول را در اذهان روشن میسازد. انجمنی که با تمام وجود سعی دارد کتب فعلی علم اصول را زنده نگه دارد؛ انگشت اتهام برای بیانگیزگی طلاب را صرفا جریانهایی میداند که ادعای تورم علم اصول را داشتهاند.
🔹نسخ مفاهیم هر علم در طول تاریخ
براستی صرف تلاش برای حفظ کتب موجود و برگزاری چند همایش برای نشاندادن تأثیرات فقهی مسائل آن کفایت میکند؟ تا همین چند سال گذشته که خبری از هجمهها نبود، اثری هم از بیانگیزگی نبود؟!! قبل از آن هم آثار بیانگیزگی و رشد تصاعدی آن هویدا بود. بله شاید هجمهها به بیانگیزگی سرعت ببخشند؛ اما علت اصلی را جای دیگر باید جستجو کرد. ماهیت مفاهیم هر علمی بعد از گذشت مدت زمانی نیاز به تنمیه و بالندگی دارد؛ وگرنه منسوخ خواهند شد. هنر بزرگ شیخ و آخوند با تولید کتبی مثل رسائل و کفایه این بود که مفاهیم پویا و جدید وارد صحنهی علم کردند و خود همین مسأله موجب حیات مجدد علم اصول و به تبع حوزه علمیه شد.
🔹انفعال انجمن اصول
اگر انجمن اصول دغدغه علم اصول را دارد؛ بجای تعیین یک روز در تقویم شمسی برای این علم؛ باید نقشی جدی در رشد علم داشته باشد. این که ما بنشینیم تا یک روز کتابی جدید، جایگزین کفایه نازل شود، از کسی که مسؤولیت حفظ و حراست و تنمیه علم را دارد به هیچوجه پذیرفته نیست. انجمن باید بگوید قصد داریم طی زمانی تعیینشده یک کتاب تولید کنیم؛ نه اینکه منفعل باشد تا بلکه کتابی نوشته شود؛ تازه اگر همه بزرگان بر آن اجماع کنند! خب با این اوصافی که میگویید اگر کسی هم داوطلبانه بخواهد اقدامی کند، منصرف میشود؛ چراکه «لو امتناعیه» کلام شما تمام انگیزههایش را میخشکاند.
به امید روزی که انجمن علم اصول، جایگاه حقیقی خود را بیابد و با استفاده از ظرفیت ویژه علمای علم اصول برای طراحی کتب جدید و مسائل جدید قدم بردارد.
#اصول
#تورم_اصول
#مناهج
@Manahejj
#اختصاصی_مناهج
🌀 علم اصول، علم آلی است و مطلوبیت ذاتی ندارد.
🔹 آیتالله شبزندهدار
🔺 روشن است که #علم_اصول، علم آلی و ابزار است و خود، موضوعیت و مطلوبیت ذاتی ندارد.
اصول را میخوانیم تا در علوم دیگر از آن استفاده کنیم: در فقه، تفسیر و ... .پس به اصول نباید با چشم اصالت نگاه کنیم.
🔺اگر کسی فقه یا تفسیر یا علوم دیگر را فدای اصول کند این کار غلطی است.
🔰مسائل علم اصول چند نوع است:
1⃣ زوائد اصول
یک. مسائلی که نه مباشرتا و نه معالواسطه بر آن فایدهای مترتب نیست. یک آثار #فرضی و تعلیقی ممکن است داشته باشد.
مثلا در بحث خبر واحد یا تعارض گفته میشود: بنابر اینکه حجیت خبر واحد بنابر سببیت باشد، نه بنابر سلوکیه و طریقیه؛ بیاییم و آثار سببیت را بگوییم با اینکه سببیت باطل است، این یک قسم که لا اشکال در اینکه عمر، اعز از این است که در یک چنین مسائلی که #بطلان آن مسلم است بخواهد از آثار آن بحث کند.
2⃣ مسائل کمفایده
دو. جایی است که اثر دارد و فایده بر آن مترتب است؛ چه مستقیم یا غیر مستقیم؛ ولی آن #اثر یا خیلی مترتب نیست و راه دیگری برای حل مسأله است یا اینکه کاربرد آن خیلی نادر است و علاوه بر اینها چالشی هم نیست. و خیلی احتیاج به مشورت و بحث ندارد و هر کسی که #سطح را خوانده میتواند این بحث را از آب در بیارود .
این بحث را که نمیتوان از علم اصول حذف کرد چون فرض اینکه اثر دارد ولی لازم نیست که همفکری و بحث شود؛ در اولویت بندی این مسائل هم در بحثهای خارج باید #کنار گذاشته شود؛ نه از علم اصول. مطالعاتی شود. لذا بزرگانی از علما چه در فقه و چه در اصول گزینشی بحث کردهاند. اینطور نیست که شرح شرایع یا عروه را کلا بگویند.
🔺 یادم میآید مثلا آن موقع، شرح عروه مرحوم تبریزی را شرکت نمیکردیم، ایشان طهارت میگفتند و ما طهارت را بحث آسید کاظم شرکت کرده بودیم. رفقایی که بحث آقای تبریزی میرفتند میگفتند که درس خارج ایشان مثل مسألهگویی شده چون خیلی از مسائل آن فرع بر مسائل قبلی بود.
🌐 ولی مرحوم بروجردی یا امام یا دیگران همه مباحث را نگفتهاند. بلکه مسائلی را که چالش علمی دارد و طلبهپروری دارد را انتخاب میکنند.
3⃣ مسائل اصلی اصول
سه. مسائلی که هم فواید دارد و هم نیاز به بحث دارد، پیچیدگی دارد، نیاز دارد که انسان بشنود از کسانی که کار کردهاند در این قسم سوم نباید کم گذاشت اینها را هم مانند فقه باید به نتیجه رسید. اینها که پیچدگی دارد و تعقیب در آن است اگر بخواهیم در اینها ساده برخورد کنیم مثلا مدعا را بگوییم و دلیل آن را هم بگوییم و فقط به مدعا و دلیل خود بسنده کنیم ولی به اقوال و ادله دیگران نپردازیم میشود؛ بله می.شود یک دوره اصول در یک ماه گفت، صاحب معالم یکی از اقوال در مسأله توقف است.
🔺اگر انسان بخواهد اینطور بسنده کند، جرقههای جدید نمیزند، انفتاح جدید نمیشود، خاصیت انسان اینطور است که وقتی اقوال و ادله مختلف را میبیند، جرقههای جدید به ذهن میآید، همینطور علم اصول آمده و به اینجا رسیده است. این در اثر این بوده که نقض و ابرامها شده. و اینها هم حکم الهی است که برائت چه است، استصحاب چه است، احتیاط چه است. اینها همه حکم الهی است. همان دقت و تأملی که باید در فقه شود در این مسائل اصولی هم باید بشود.
🔺 ملاک در گزینش مسائل اصول
پس بنابراین اینطور مسائل علم اصول که دو جنبه در آن است باید سرمایهگذاری درستی راجع به آن انجام شود:
یک. هم فواید و آثاری زیادی بر آن مترتب است.
دو. هم طلبه پروری و ملاپروری دارد.
🔺 کیفیت تدریس اصول حضرت امام
این باید درست دقت شود مرحوم والد ما میفرمود که مرحوم امام در درس خودشان علاوه بر مدعای خودشان مدعای آقا ضیاء و آقای نائینی و شیخ و آخوند و بعضا محقق اصفهانی را مطرح میکردند. بعضی میگفتند که آقا نیاز نیست که همه اینها را بگویید. امام میفرمودند کسانی که اینطور میگویند اینها درسخوان نیستند. مگر من میتوانم بدون اینکه کلام مرحوم نائینی را بگویم بحث کنم. پس خدمت شما عرض شود که این را دقت کنید.
🔺یک دوره اصول خواندن موضوعیت ندارد
اصلا یک دوره اصول خواندن چه معنا دارد . مگر ما درس خارج اصول که میرویم برای این است که یک دوره اصول برویم. یا فقه همینطور اصلا فقه که یک دوره نمیشود. بلکه مقصود از درس خارج این است که مجتهدپروری شود. اگر چند باب را که معرکه آراء است و طلبهپرور است را برود و همانطور که ینبغی است، روی آن کار کند این آثار برای او مترتب میشود؛ ولی اگر کل اصول را هم شرکت کند ولی ضعیف شرکت کند، چیزی نمیشود.
پس اینکه بگوییم یک دوره اصول ۲۰ سال طول میکشد پس نرویم، نه مگر کسی گفته که شما یک دوره اصول شرکت کنید؟!
۲۶/اسفند/۱۳۹۷
🔹🔹🔹🔹
📝 پ.ن: آیا میتوان ادعا کرد: علم اصول مهمترین علم حوزوی است؟!! (#انجمن_اصول)
#تورم_اصول
#علم_اصول
#مسائل_اصول
#اصول
#مناهج
@Manahejj
🌀 اشتباه محاسباتی در آموزش علم اصول
🖋 هادی چیتساز
🔹مقام معظم رهبری در دیدار با دانشپژوهان مدرسه عالی فقه و علوم اسلامی، به میزان درسهای خارج اصول فعلی انتقاد کرده و از محقق خوئی(ره) به عنوان یک اصولی بزرگ و الگو یاد کردند که درس ایشان ۵ سال طول میکشید.
🔹از سویی دیگر، معظم له درس خارج اصول مستقل ندارند و به بیان نکات اصولی در میان درس فقه اکتفا میکنند. #سیره ایشان، به این معناست که ااصل با درس فقه است که کارگاه اصول است؛ چنانچه فرمودند «عرصه کار در فقه باز است.»
🔹پر واضح است که منظور رهبری، ضیق کردن اصولخوانی، به ویژه درسهای خارج است. اما برخی با مقایسه تعطیلات حوزه نجف و قم، روح مطلب را عوض کردند و میزان درس محقق خوئی و درسهای ۱۵ ساله قم را تقریبا یکسان انگاشتند.
حال آنکه مسئله بر سر ۱۶۰ یا ۱۱۰ جلسه در سال، یا «سرعت بالای مدرس و حجم فراوانِ مطالب» نیست.
🔹مسئله، نحوه آموزش و میزان پرداختن به یک علم آلی و مقدمهای است. مسئله بر سر ۲۴ سال آموزش است؛ یعنی یک سال الموجز، دو سال اصول مظفر، سه سال رسائل، سه سال کفایه (اگر خوب خوانده شود) و ۱۵ سال درس خارج به طور متوسط. مقدمهای که ۲۴ سال طول میکشد، کِی به ذی المقدمه خواهد رسید؟
🔹مسئله، تورم و #زوائد_اصول است. مخالفت رهبری با فکر برخی حوزویان است که به درس های خارج ۱۵ ساله و ۲۰ ساله افتخار میکنند. یا ۳۳ جلد فقط فلسفه اصول مینگارند، تا رسد به خود اصول که معلوم نیست چندصد جلد شود.
🔹تورم اصول، معضل هر دو حوزه نجف و قم است که فرصتهای بینظیر امروز را از دست میدهند. مسئله، زمان تربیت مجتهد برای انقلاب است که در سن جوانی به نوآوری در علوم اسلامی برسد، نه مجتهد ۵۰ ساله.
#مقاومت_در_برابر_تحول
#تورم_اصول
#اصول
#مناهج
@Manahejj