eitaa logo
موسسه انصار المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف
1.1هزار دنبال‌کننده
293 عکس
146 ویدیو
169 فایل
بسم الله الرحمن الرحیم موسسه علمی پژوهشی فرهنگی انصار المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دسترسی به سایر کانال های مجموعه👇 مراسمات: @ansarolmahdi_aj اجتماعی ‌سیاسی: @Tanbiholomah طلبه مدیا: @Talabeh_media خادم کانال: @Mansar_admin
مشاهده در ایتا
دانلود
ان شاء الله فردا مفهوم عدد عرض خواهد شد التماس دعا
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-مفهوم مخالف. مفهوم عدد 👈مثال 1 🔹پدری به پسرش ده هزار تومن پول داده بود و گفته بود که پسرم برو برا خودت #2 کیک بخر. 🔹ولی پسر رفته بود و #4 تا کیک خریده بود. 🔹وقتی بابا دید #4 تا کیک خریده گفت «مگه نگفتم بیشتر از دو تا نخر» 🔹پسر هم می گفت شما گفتی « تا بخر، نگفتی که بیشتر نخر. پیش خودم گفتم منظور بابا این نبوده که فقط 2 تا بشه و بیشتر نشه. برای همین 4 تا خریدم.» ⁉️آیا وقتی پدر می گوید تا کیک بخر، یعنی کمتر و بیشتر نشود، یعنی عدد مفهوم دارد که بیشتر و کمتر از آن را نفی کند یا اینکه نخیر چنین مفهومی ندارد. 👈مثال2: وقت می گن: تا نون بخر، آیا یعنی کمتر و بیشتر از ده نون نشود؟ یعنی 9 تا 11 تا بگیره مورد توبیخ واقع می شه؟ 👈مثال3 وقتی می گن: در روز دقیقه ورزش کن، یعنی نباید کمتر یا بیشتر از 20 دقیقه شود؟ ⁉️اگر بگوییم مفهوم دارد آنگاه فقط باید همان عدد گفته شده را انجام داد، نه کمتر و نه بیشتر. ولی اگر بگوییم عدد مفهوم ندارد، می توان کمتر یا بیشتر از آن را انجام داد. نظر شما چیست، آیا مفهوم دارد یا نه؟ کمی فکر کنید و زود وارد پیام بعدی نشوید. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-مفهوم مخالف. مفهوم عدد 👈عدد در مقام انواعی دارد: 1️⃣ (لابشرط از جانب زیاده و نقیصه) یعنی عدد هیچ مفهومی ندارد و کمتر یا بیشتر شود، عیب ندارد. مثلا می گوید صد بار هم عذر بخواهی نمی بخشم. یعنی چه 90 بار و 110 بار، کلا نمی بخشم و عدد صد موضوعیت ندارد و مهم نیست. 2️⃣(بشرط لا در جانب زیاده) یعنی بیان حداکثر. مثلا فرموده اند فاصله بین مأمومین در نماز جمات یک قدم باز باشد، یعنی حداکثر این است که یک قدم باز فاصله باشد، یعنی فاصله نباید بیشتر از یک قدم باز باشد ولی اگر کمتر باشد، اشکال ندارد. 3️⃣(بشرط لا در جانب نقیصه) یعنی بیان حداقل: مثلا فرموده در رکوع نماز یکبار بگوید «سبحان ربی العظیم و بحمده»، یعنی حداقل این است که باید یکبار را بگوید ولی اگر بیشتر شد اشکالی ندارد. 4️⃣(بشرط لا در هر دو طرف) بیان حداقل و حداکثر؛ مانند رکعات نماز که نباید بیشتر یا کمتر از عددی که گفته شده است باشد. 👈درست است که 4 احتمال قبلی در عدد وجود دارد، ولی کلام در چیست؟ آیا عدد در مقام مفهوم دارد یا خیر؟ 📣نظر علما 1️⃣آیت الله مظفر: عدد به تنهایی مفهوم ندارد. مگر اینکه قرینه ای وجود داشته باشد. 2️⃣آیت الله سبحانی: عدد مفهوم دارد و در صدد تحدید و بیان کمی و زیادی می باشد. یعنی خود عدد موضوعیت دارد، نه بیشتر و نه کمتر، مگر اینکه قرینه ای بر خلاف داشته باشیم. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-مفهوم مخالف، 👈تا اینجا مفهوم شرط، غایت، وصف و حصر را گفتیم، حال نوبت به آخرین مفهوم می رسد که مفهوم لقب می باشد. 👈تعریف لقب و مفهوم لقب هر اسم جامد یا مشتقی که موضوع برای حکم قرار می گیرد. لقب شبیه وصف می باشد با این تفاوت که در وصف هم موصوف ذکر می شود و هم صفت داشتیم ولی در لقب فقط وصف بدون موصوف ذکر می شود. پس؛ «انسان را اکرام کن» چون هم موصوف (انسان) وجود دارد و هم وصف(عالم) به آن می گوییم. « را اکرام کن» چون فقط وصف (عالم) در آن وجود دارد به آن #لقب می گوییم. پس سوال این است که « را اکرام» آیا مفهوم دارد یا نه؟ اگر بگوییم مفهوم دارد یعنی اکرام واجب نیست. 🛎نظر علماء آیت الله مظفر و آیت الله سبحانی: هر بحثی در مفهوم وصف داشتیم اینجا نیز مطرح است پس لقب نیز مفهوم ندارد و ... . لذا مفهوم لقب را توضیح نمی دهیم. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-مفهوم مخالف نکته: وجه تسمیه و نامگذاری (ربط بین اسم و مسمی) 👈یکی از نکات آموزشی که قبلا گفتیم این بود که بین اسم و مسمی یا لفظ و معنا ارتباط هست، مثل روسری (که روی سر است)، دستبند (که به دست می بندن)، مچبند (که به مچ می بندن)، گردنبند(که به گردن می بندن)، گوشواره، انگشتر، هواپیما، زیردریایی، دوچرخه، سه چرخه، چهارچرخه و ... 👈گفتیم علماء به این ارتباط بین اسم و مسمی بیشتر دقت کرده اند و هنگام اسم گذاری به ارتباط بین اسم و مسمی توجه کرده اند. مثلا وضع (یعنی قرار دادن)، اصول لفظیه (اصولی که مربوط به لفظ است) و ... حال همین نکته را در مورد مفاهیم تطبیق می کنیم تا باعث ماندگاری بیشتر مطلب شود. یعنی آنچه به انسان می آید. یعنی آنچه که می شود. مفهوم ، یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مانند محمد عالم است، او را اکرام کن. مفهوم یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مثلا: محمد را اکرام کن. مفهوم یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مثلا: محمد عالم است او را اکرام کن. مفهوم یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مثلا: محمد، عالم بود اکرام کن. مفهوم ، یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مثلا: محمد عالم را اکرام کن. مفهوم ، یعنی مفهومی که از فهمیده می شود. مثلا: عالم را اکرام کن. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض-صغروی-مفاهیم
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-دلالت سیاقیه ✅خاتمه دلالت سیاقی «دلالات 3 گانه» ✅مثال1: پدر بزرگ به علی گفت: خجالت نمی کشی مسجد کنار خونس ولی مسجد نمی یای، همه نمازهایی که تو خونه می خونی، باطله. 🔹پسر هم گفت نخیر، نماز تو خونه هم درسته، تو مسجد ثوابش بیشتره، نه اینکه فقط تو مسجد صحیح باشه. 🔹پدربزرگ با عصبانیت می گه: همین امروز تو مسجد دیدم که رو دیوار نوشته بود. «لا صلاۀ لجار المسجد إلا فی المسجد». یعنی همسایه مسجد تو خونه نماز بخونه، نمازش باطله و انگار اصلا نماز نخونده. اینکه می گن نماز تو خونه هم درسته برای کسانی هست که همسایه مسجد نیستند، ولی ما که جار و همسایه مسجدیم، باید تو مسجد بخونیم. 🔹وقتی قضیه رو به حاج آقا گفتن ایشون خندید و گفت فکر نمی کردم چنین بحث هایی بین مردم هم پیش بیاد. چون این یه بحثی فنی است در علم اصول که بهش می گن دلالت سیاقی. یعنی این جمله معنایی دارد که از سیاقش به دست می آید. یعنی منظور این جمله با توجه به سیاق و مضمونش اینکه «لا صلاة کاملة لجار المسجد ...» یعنی نماز تو خونه هم درسته ولی اگر تو مسجد نماز بخونی نمازت کامله. ✅ مثال2: وقتی چای کمرنگی می ریزی بعضی ها که پررنگ دوست دارند، می گن اینکه چای نیست، آبزیپو هست. که منظورش این نیست که واقعا چای نیست، بلکه دلالت به این می کند که چای خوبی نیست. ✅مثال3: وقتی می گن چای بگیری، دلالت سیاقی اش اینکه قند هم بیار. ✅مثال4: وقتی می گن ببخشید داشتم حرف می زدم ها!! یعنی ساکت باشید و وسط حرف من نپرید. دلالت سیاقیه هم مثل دیگر مباحث اصولی، قابل فهم و مورد استفاده همه مردم -از کوچک تا بزرگ- هست. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-دلالت سیاقیه ✅بیان فنی بحث برای اینکه بحث بیشتر معلوم شود، بحث رو فنی¬تر مطرح کنیم؛ 1️⃣آیت الله مظفر در تعریف دلالت سیاقی فرموده اند: 🔹سیاق و ساختار کلام با دلالت التزامی بر معنای مفرد یا مرکب و یا بر لفظی مقدر دلالت می کند. 🔹فرق دلالت سیاقی با منطوق این است که دلالت سیاقی، معنای التزامی است ولی دلالت منطوقی، دلالت مطابقی بوده. 🔹و فرق دلالت سیاقی با مفهوم -با اینکه هر دو دلالت التزامی می باشد- این است که اولا: مفهوم، دلالت التزامی بین بالمعنی الأخص می باشد ولی دلالت سیاقی، بین بالمعنی الاخص نیست. ثانیا: مفهوم مدلولی ترکیبی برای جمله است ولی دلالت سیاقی اعم از مدلولی ترکیبی و لفظ یا معنای مفرد می باشد. پس رابطه دلالت سیاقی با منطوق، تباین است و رابطه اش با مفهوم، عموم خصوص مطلق است. 2️⃣آیت الله سبحانی: دلالت منطوقی دارای دو قسم صریح و غیر صریح است. صریح همان مدلول مطابقی است و غیر صریح نیز همان مدلول تضمنی و التزامی است. که دلالت التزامی سه قسم دارد: 1: اقتضاء 2: تنبیه 3: اشاره @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-دلالت سیاقیه دلالت سیاقی 3 قسم است: 1️⃣ اقتضاء 2️⃣ تنبیه 3️⃣ اشاره 1️⃣دلالت اقتضاء دلالت اقتضاء دو ویژگی دارد: 1: خود دلالت در دید عرف، مقصود متکلم باشد، نه آنچه که منطوق کلام است و به زبان آورده است. 2: صدق یا صحت کلام از نظر عقل یا شرع یا لغت یا عادت بر آن معنا و دلالت متوقف باشد. یعنی اگر آن معنا و دلالت را در نظر نگیریم کلام از دید عقل یا شرع یا ... اشتباه می شود. ✅مثلا در مثالی که اول بحث عرض شد اگر کلمه «کاملة» را در تقدیر نگیریم معنا و دلالت آن کلام خراب می شود. زیرا می دانیم که نماز در خانه نیز –اگر دیگر شرایط وجود داشته باشد- نماز است و صحیح هم می باشد. ✅نکته: وجه تسمیه خود اصطلاح و عنوان بیانگر تعریف خود می باشد تا یادگیری، حفظ و آموزش دادن آن راحت باشد. مثلا در همینجا از آنجا این کلام اقتضاء می کند چیزی را در تقدیر بگیری و اگر نگیری اشتباه می شود، آن را دلالت اقتضائی گویند. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-دلالت سیاقیه دلالت سیاقی 3 قسم است: 1️⃣ اقتضاء 2️⃣ تنبیه 3️⃣ اشاره 2️⃣ دلالت تنبیه دلالت تنبیه دو ویژگی دارد: 1: خود دلالت در دید عرف، مقصود متکلم باشد، نه آنچه که منطوق کلام است و به زبان آورده است. 2: صدق یا صحت کلام از نظر عقل یا شرع یا لغت یا عادت بر آن معنا و دلالت متوقف نباشد. ✅مثال مثلا می گوید «خورشید نزدیک است طلول کند» و مقصودش این است که به مخاطب بفهماند «نماز صبح نزدیک است قضاء شود». همانطور که می بینید اولا: مقصود متکلم قضاء شدن نماز می باشد و فی نفسه کاری به طلوع و غرب خورشید ندارد. ثانیا: اگر این معنا را هم در نظر نگیریم خود کلامی که به زبان آورده «خورشید نزدیک است طلوع کند» صحیح می باشد. ✅مهمترین موارد دلالت تنبیه عبارتند از: 1️⃣گوینده با استفاده از ملازم عقلی یا عرفی مطلبی را برساند و خود آن مطلب را ذکر نکند. مانند مثال قبلی، یعنی «خورشید نزدیک است طلوع کند». 2️⃣همراه کلام چیزی ذکر شود که از آن، علت حکم یا شرط یا مانع یا جز و غیر اینها دانسته شود. مثلا وقتی کسی در وسط نماز بلند بخندد» و به او می گویند «نمازت را دوباره بخوان» که این کلام دلالت می کند که خندیدن علت بطلان نماز است. 3️⃣همراه کلام، قیدی ذکر شود که بتوان به واسطه آن متعلقات فعل را تشخیص داد. مثلا «کفش فروشی رفتم و خریدم» یعنی کفش خریدم. @Qabasat
🔐مقام1-دلیل بدون لحاظ معارض- صغروی-مفاهیم-دلالت سیاقیه دلالت سیاقی 3 قسم است: 1️⃣ اقتضاء 2️⃣ تنبیه 3️⃣ اشاره 3️⃣دلالت اشاره ✅تعریف یک یا دو کلام به صورت لزوم غیر بین یا بین بالمعنی الاعم بر مدلولی دلالت کند البته به دو شرط؛ 1: این دلالت عرفا مقصود متکلم نباشد. 2: صحت کلام عقلا، شرعا و ... وابسته به این دلالت نباشد. ✅مثال قرآن در یک کلام فرموده «مدت بارداری و شیردهی کودک سی ماه است» و در کلامی دیگر فرموده «مادران فرزندان خود را 2 سال تمام شیر دهند» پس معلوم می شود که کمترین مدت بارداری 6 ماه است و از آن کمتر نمی شود. (چون وقتی مجموع ایام بارداری و شیردهی 30 ماه هست که 24 ماه (2 سال) آن ایام شیردهی است، پس معلوم می شود که کمترین ایام بارداری 6 ماه است و کمتر از آن ممکن نیست. ) ✅شباهت و فرق 3 دلالت مذکور: 1️⃣در دلالت اقتضاء و تنبیه دلالت مقصود متکلم است، نه منطوق، ولی در دلالت اشاره عرفا دلالت مقصود متکلم نیست. 2️⃣در دلالت اقتضاء صحت کلام (منطوق) عقلا، شرعا، عرفا و عادتا متوقف به دلالت هست، ولی در دلالت تنبیه و اشاره صحت کلام متوقف بر دلالت نیست. 📣نظر علماء آیت الله مظفر: دلالت اقتضاء و تنبیه از باب حجیت ظواهر حجت می باشند ولی دلالت اشاره از آنجا که مقصود متکلم نیست، از باب حجیت ظواهر حجت نیست و شاید بتوان از جهت ملازمه عقلیه حجت دانست. @Qabasat
الحمدلله بحث مفاهیم پایان یافت، ان شاء الله فردا بحث عام و خاص را شروع خواهیم کرد.