💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درسگفتار نظامهای اسلامی
📌 موضوع: بررسی فقهی مسأله حجاب
🔻 استاد امیر مهاجرمیلانی در درسگفتار «بررسی فقهی مسأله حجاب»، بیان کرد:
📚 در ادامه بررسی آیه 59 سوره احزاب، برخی مبتنی بر این پیشفرض که حجاب واجب زنان پیامبر(ص) شامل وجه و کفین هم بوده و با تاکید بر وحدت سیاق و عطف شدن زنان مومن به زنان پیامبر(ص) در این آیه نتیجه گرفتهاند که این آیه بر پوشش وجه و کفین دلالت دارد.
📚 حال آنکه اولا دلالت این آیه بر تعیین کیفیت حجاب پوششی محرز نیست؛ ثانیا طبقه گزارشات تاریخی و روایات وارده و سیره مسلمانان، حجاب زنان در اسلام شامل وجه و کفین نبوده است و با توجه به کمک قرائن منفصله همچون آیه 31 سوره نور میتوان گفت که این آیه عام بوده و آیه 31 سوره نور آن را تخصیص میزند.
📚 یکی از مسائل شکل گرفته پیرامون این آیه الزامی یا اخلاقی بودن و جاودانه یا موسمی بودن حکم پوشش جلباب برای زنان است. آیتالله زنجانی مبتنی بر اینکه مناط دستور اگر پس از دستور ذکر شود ظهور در علت بودن آن مناط دارد قائل است تعلیل مذکور در انتهای آیه اقتضای دوام نداشته و حکم جلباب موسمی است. حال آنکه اصالة العلیة در مناطهای قرآن با توجه به روشی که شارع مقدس در بیان تشریعات داشته صحیح نیست، هر چند مناط مذکور نوعی قرینه بر دلالتگری پوشش مدنظر آیه جهت تمییز عفیفه از غیرعفیفه است.
📚 در نتیجه با تردید در علت، موسمی بودن حکم جلباب نیز خالی از اشکال نیست و نیاز به اثبات قویتری دارد، علاوه بر اینکه عبارت «یدنین علیهنّ» ظهور در دوام این حکم مولوی دارد و کنارگذاشتن آن مستلزم قرینه قویتری است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_
#زنان_و_خانواده
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 گزارش اجمالی؛
✳️ درسگفتار نظامهای اسلامی
📕 موضوع: ماهیت پول در اقتصاد اسلامی
✅ استاد حسن آقانظری در درسگفتار «ماهیت پول در اقتصاد اسلامی»، تشریح کرد:
🔰 ادعا؛
🔹 گرچه پول مالی مستقل و مثلی است، اما از آن جهت که ماهیت پول بودن در توان خرید و بهای داد و ستد بودن جلوهگر میشود، آنچه به عهده ضامن میآید همان توان خرید است؛ زیرا پول چیزی جز قدرت خرید تبلور یافته در خارج نیست.
🔰 رد ادعا؛
🔹 اگر چنین چیزی پذیرفته شود، پس هرگاه ارزش پول افزایش یابد، بازپرداخت مقدار افزوده شده بر ضامن لازم نیست، حال آنکه هیچ یک از فقها قائل به آن نیستند.
🔹 توان خرید به این معنی چیزی است انتزاعی که عرف آن را مال خارجی به شمار نمیآورد و تنها همان پول خارجی را پول میداند.
🔰 ادعا؛
🔹 پولهای حقیقی میتوان گفت کاهش ارزش آنها بر عهده نمیآید؛ زیرا مالیت آنها برخاسته از جنس خودشان است. اما در مورد پول اعتباری از آن روی که به خودی خود، دارای ارزش مصرفی نبوده و تنها در دادوستد کاربرد دارد، ویژگی ارزش مبادلهای و قدرت خرید آن، در نگاه عرف و عقلا همچون صفتی حقیقی به شمار میآید و همانند سایر صفات مثل، به عهده میآید.
🔹 به عبارت دیگر دو عنصر را باید در نظر گرفت؛ 1- یکی خصوصیت جنس پول اعتباری مثلاً ریال ایرانی و 2- قوام پول حقیقی صد در صد به قدرت خرید نیست بلکه ماده آن نیز در قوام پول موثر بوده است اما در پول اعتباری چنین نیست و قدرت خرید آنگونه که در پول اعتباری هست، در پول واقعی نیست چرا که در پول حقیقی قدرت خرید تابع است، اما در پول اعتباری ماده هیچ ارزش و دخالتی در مالیت ندارد و مال بودن آن به جنسش نیست بلکه به قدرت خریدش است، پس تمام موضوعش قدرت خرید است. پس موضوع ضمان در پول اعتباری این دو خصوصیت است.
🔰 پاسخ؛
🔹 قدرت این استدلال در این است که نسبت به ادبیات اقتصادی در مورد پول که همه انواع پول را پول مینامد، حساسیت ایجاد میکند و میان پولهای حقیقی و اعتباری تمایز قائل میشود. البته در نهایت این دلیل نیز نمیتواند مورد پذیرش واقع شود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 تقسیمبندی یازدهگانه مال/ تفاوت دیدگاه فقه امامیه با فقه عامه در تقسیمبندی مال
✅ استاد حسین شوپایی جویباری در درس خارج «عقود مستحدثه»؛
🔹 تقسیم صحیح تقسیم مال به مال امضاء شده عند الشارع و مال امضاء نشده عند الشارع است. زیرا اگر مراد مال شرعی باشد، برخی اموال عرفی مال شرعی نیستند مثل خمر و خنزیر، اما اگر مراد از تقوم، مطلق تقوم(عند العرف و عند الشرع هر دو) باشد این تقسیم صحیح نخواهد بود.
🔻 مثلی و قیمی
🔹 این تقسیم مهم است چرا که در فقه اماميه، کلمات عامه و حقوق مطرح است.
🔹 دو رکن از دیدگاه متقدمین و متأخرین فقها: اجزاء آن تساوی در قیمت داشته باشند و امثال آن به طور متداول یافت شوند.
🔰 آثار؛
🔹 حکم ضمان در فرض تلف است.
🔹 از نظر عامه مال مثلی قابلیت قرض داده شدن را دارد ولی درباره قیمی بحث و اشکال است. از نظر فقه امامیه، مثلی یا قیمی بودن در صحت و بطلان قرض اثری ندارد.
🔹 برخی عامه گفتهاند در مالی مثلی ربا محقق میشود ولی در قیمیات مال ربوی حساب نمیشود. ولی در فقه امامیه موضوع حرمت ربا دو مورد است.
🔹 بعض عامه گفتهاند در بحث شرکت، در اموال مثلیه اگر احد الشریکین طالب قسمت باشد شریک آخر توسط حاکم اجبار به قسمت میشود مطلقا، ولی در اموال قیمیه چنین نیست. ولی در فقه امامیه شریک در صورت مطالبه شریک آخر مجبور به قسمت میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14591
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 قرآن کریم محور تمدن اسلامی/ تمدن دارای سه لایه «رویین»، «میانی» و «زیرین» است
🔻 حجتالاسلام والمسلمین علی عباسی، رئیس جامعه المصطفی(ص) العالمیه در گردهمایی دانشپژوهان مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث:
📚 قرآن کریم محور تمدن اسلامی است. امروز نیز قرآن کریم در بازسازی تمدن نوین اسلامی که آرمان انقلاب اسلامی است، نقش محوری دارد.
📚 در هیچ یک از ادیان و کتب الهی، که امروز آثاری از آن نزد بشر باقی مانده است، به اندازه اسلام، تشویق به تعلیم و تعلم وجود ندارد. این آموزهها و ترغیب به کسب علم، ویژه این مکتب است و نتیجه آن، تشکیل تمدن علمی است.
🔻 لایههای تمدن؛
1️⃣ لایه زیرین: در این لایه جهانبینی، نگاه به عالم و آدم و حقیقت هستی نهفته است و بدون توجه به این مبانی بنیادین نمیتوان تمدنی را تحلیل نمود.
2️⃣ لایه میانی: علم از نگاه فلسفی دارای قالب و زیربناست که براساس آن علوم طبیعی و انسانی شکل گرفته است. این لایه به تعبیری جهانشناسی نامیده میشود.
3️⃣ لایه رویین: به فناوریها و نظامات جامعه بشری اختصاص دارد؛ در تمدن اسلامی باید مبتنی بر کتاب الهی و قرآن کریم باشد.
📚 فقه و کلام ما قرآنمحور است و حتی فلسفه که دانشی عقلی است و میکوشد منطبق بر موازین عقلی باشد، نزد ما به صراحت ریشه قرآنی دارد یا برگرفته از آموزههای کتاب خداست.
📚 انقلاب اسلامی نقطه عطفی در تاریخ اسلام و منشأ توجه ویژه به دانشهای قرآنی است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#نشست_علمی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 در پیشفرض آمریت به معروف و ناهیت از منکر فرد دارای سنخی از ولایت است
✅ استاد ذبیحالله نعیمیان در درسگفتار «نظام سیاسی در اسلام»، خاطرنشان کرد؛
🔹 یکی از سطوح برجسته ولایت مردم امر به معروف و نهی از منکر است.
🔹 پیشفرض آمریت به معروف و ناهیت از منکر این است که فرد دارای سنخی از ولایت است.
🔹 از دیگر مصادیق این ولایت که با امر به معروف و نهی از منکر شباهت دارد، النصیحه لائمه المسلمین و تواصی به حق و تواصی به صبر است.
🔹 از دیگر مصادیق ولایت مردم حضور مردم در تشکیل حکومت اسلامی و به فعلیت رساندن اختیارات و تصدی حاکم است.
🔹 باید مشخص شود که مردم در چه اموری ولایت تامه دارند و در چه اموری ولایت ناقصه دارند.
🔹 در مواردی ولایت مردم به ولایت ولی ضمیمه میشود و ولایتی ناقص محسوب میگردد.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#سیاست
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 پژوهش باید گرهای از مشکلات فقهی و علمی نظام اسلامی را باز کند
🔰در مراسم بزرگداشت هفته پژوهش مطرح شد؛
🔻 آیتالله ابوالقاسم علیدوست:
🔹 پژوهش باید نوآورانه و مبتنی بر تراث گذشتگان باشد. ممکن است کسی پژوهش نوآورانه داشته باشد، اما هنجارشکنانه و بدون تضلع بر تراث گذشتگان باشد که این غلط است.
🔹 پژوهشهای نوآورانه باید سبب بسط مسائل دانشهای پیرامون موضوع باشد.
🔹 پژوهشهای نوآورانه باید موضوع شناسی و مصداق شناسی متفاوتی از هنجارهای کنونی داشته باشد تا بتوانند گرهای از مشکلات فقهی و علمی نظام اسلامی را باز کنند.
🔻 حجتالاسلام والمسلمین سید حسین میرمعزی:
🔹 روایت «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ أَلاَ وَ إِنَّ اَللَّهَ یُحِبُّ بُغَاةَ اَلْعِلْمِ» دقیقاً به معنای پژوهش است.
🔹 علت اینکه غرب توانست الگوهای رفتاری خود را بر جهان تحمیل کند و دیگران ناچار شدند این الگوها را در کشورهای خود اجرا کنند، پیشرفتشان در زمینههای علمی بود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14594
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حوزه_علمیه
#نشست_علمی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🎯 آیه «اوفوا بالعقود» نشانگر مشروعیت قرارداد آتی است/ وفا به معامله بر همه مردم لازم است
🔻 استاد علی عندلیبی همدانی در درس خارج «فقه بورس»؛
🔹 دلیل مشروعیت قرارداد آتی اگر به معنای «معاهده» در نظر بگیریم تمسک به عمومات است. با توجه به این معنا دلیل «اوفوا بالعقود» به فرض که جزء ادله لزوم عقود باشد، شامل این عقد نیز میشود فلذا این پیمان هم صحیح و هم لازم است.
🔹 حتی اگر بگوییم عقد در آیه شریفه به معنای عهد است، شامل «معاهده» میشود. مخصوصاً با توجه به اینکه در بعضی روایات داریم که این آیه در زمانی نازل شده است که از مردم عهد و پیمان گرفته شد.
💢 اشکال: آیه شریفه مربوط به مؤمنین است، چون در صدر آیه دارد که «یا ایها الذین آمنوا» پس حداکثر این آیه این معامله را در بین مسلمین صحیح و لازم میگرداند.
💢 پاسخ: فقهاء در معاملات مختلف تمسک به این عمومات میکنند و آن معامله را بر همه مردم لازم الوفاء میدانند نه اینکه فقط بین مسلمین لازم الوفاء باشد.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14619
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢تأسیس نهاد بیتالمال سازوکار اسلام برای تأمین اجتماعی بود
🔻 استاد سیدرضا حسینی در درسگفتار «فقه نظام تأمین اجتماعی»، خاطرنشان کرد:
🔹 حمایت اجتماعی در اسلام از خود بازار شروع میشود.
🔹 امروزه گفته میشود که تأمین اجتماعی کار دولت است؛ اما در اسلام قبل از رسیدن به دولت، علاوه بر بازار، سازوکار دومی به نام تکافل عمومی مطرح است.
🔹 سازوکار سوم در صدر اسلام، تأسیس نهاد بیتالمال بود.
🔹 نظامهای مختلف تأمین اجتماعی برآمده از مکتب سرمایهداری با رویکردهای مختلف سعی کردند اهداف مدنظر خود در بهبود وضعیت توزیع را دنبال کنند.
🔹 در این میان حداقل سه رویکرد در نظامهای سرمایهداری وجود داشت؛ رویکرد گزینشی، رویکرد محدود و رویکرد جامع. در رویکرد گزینشی، تضمین سطح زندگی پیشین افراد شاغل؛ در رویکرد محدود، تضمین حداقل معیشت و در رویکرد جامع، تضمین سطحی معین از زندگی برای عموم جامعه مدنظر است.
🔹 دولتهای رفاه(به مفهوم حداکثری آن)، طی سه دهه پس از جنگ جهانی دوم، دوران طلایی خود را پشت سر گذاشت که به تدریج با بروز بحران اقتصادی 1973 میلادی دوران افول آن آغاز شد و با گذشت زمان بهخصوص پس از بحران مالی 2008 و بحران بدهی دولتها در 2011 به مرحله فروپاشی خود نزدیک گردید.
🔹 دلایل این افول به دو دسته تقسیم میشوند: 1) دستهای از این دلایل به ایرادهایی برمیگردد که به طبیعت و ساختار الگوهای رفاه و تأمین اجتماعی کشورها مربوط میشود و 2) دسته دیگر به تغییرات بهوجود آمده در اوضاع و شرایط جوامع مربوط میشود.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 حوزه علمیه باید کانون جوشش پرسش و اندیشه ورزی عمومی باشد
🔰 حجتالاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجتپور در گردهمایی استعدادهای برتر حوزههای علمیه خواهران:
🔹 دانشمندان بزرگ بدون حمایت دیگران نیز دست از تلاش نمیکشیدند. تا چنین روحیهای در استعدادهای برتر نداشته باشیم نباید منتظر شکل گیری نخبگی باشیم، به همین جهت خیلی از استعدادها ختم به نخبگی نمیشود.
🔹 حوزه علمیه باید کانون جوشش پرسش و اندیشه ورزی عمومی باشد. اگر حوزه علمیه فرصت پرسشگری را به طلاب خود ندهد، فضای عمومی حوزه فرصت سؤال را در مجموعه خودش به شرایط نشناسد و شرایط برای شناسایی مشکلات و نگرانی نسبت به آینده ایجاد نکند، هیچگاه جامعه نخبگانی در حوزه علمیه در نقطه مطلوب نخواهد نشست.
🔹 فضای مجازی فرصت است و محقق را با سؤالات واقعی آشنا میکند. البته باید قدرت داشت تا بین سؤالات محدود تولید شده توسط یک جریان قلم به مزد و یک برآیند سازی از مجموعه آنچه جامعه به عنوان سؤال اصلی خود در فضای مجازی مطرح میکند، فرق گذاشت.
🔹 برگزاری کرسیهای آزاد اندیشی واقعی در فضای حوزه ضروری است. شما وقتی میتوانید منطقی مسلط در حوزۀ فضای دینی داشته باشید که بدانید رقیب شما چه میگوید.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14625
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#زنان_و_خانواده
#نشست_تخصصی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 دلایل اعتبار وصیت مکتوب
📌 استاد جواد حبیبی تبار در درس خارج «فقه القضاء»، تبیین کرد:
🔰 نافذ بودن و اعتبار «وصیت مکتوب»
🔹 امام باقر(ع) در روایتی بدین مضمون میفرمایند «من بر عموی بزرگم محمدبن حنفیه وارد شدم. او در حال احتضار بود و زبانش بند آمده بود. به او گفتم وصیت کن. اما او نتوانست سخن بگوید. دستور دادم در تشتی ماسهبادی بریزند و بیاورند. آوردند. به عموی بزرگم گفتم وصیتت را روی شن بنویس. او هر چه با انگشت روی شن مینوشت، من از آن نسخهبرداری میکردم روی صحیفه.»
🔰 فقها از این روایت سه نکته برداشت کردهاند؛
🔹 وصیت به کتابت در صورتی معتبر است که توان نطق وجود نداشته باشد.
🔹 امام میفرماید «عمویم روی رمل مینوشت و من از روی آن نسخهبرداری میکردم» دلالت میکند بر اینکه متن وصیت لزومی ندارد حتماً به خط خود وصیتکننده باشد.
🔹 یکی از ارکان وصیت، مُحرَز شدن قصد انشاء است. این احراز، عرفاً میتواند از طریق نطق یا از طریق ایما و یا از طریق کتابت باشد.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حقوق
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💯 به همت مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی؛
📌 نشست پژوهشی «بررسی حقوقیِ آرای فقهی حضرت آیتالله العظمی خامنهای بر اساس درسنامه قصاص» برگزار میشود.
👤 ارائه دهنده: محمود حکمتنیا
📆 زمان برگزاری: چهارشنبه ۴ دیماه، ساعت ۱۸
🕌 مکان برگزاری: قم، بلوار سمیه، ابتدای کوچه ۱۸، مدرسه عالی امیرالمؤمنین(علیهالسلام)
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حقوق
#نشست_پژوهشی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💢 موسسه علوم اسلامی و مطالعات اجتماعی مفتاح با همکاری مدرسه علمیه معصومیه(س) برگزار میکند:
📚 کلاس «مبانی رشد و تربیت اسلامی؛ با رویکرد قرآنی و روایی»
📕 حجتالاسلام والمسلمین محسن عباسی ولدی
📆 زمان: ایام تحصیلی هر هفته شنبه تا دوشنبه(یک ساعت به اذان ظهر)
🕌 مکان: مسجد مدرسه معصومیه(س)
📌 تاریخ شروع: شنبه 28 دی ماه
💻 پذیرش محدود(همراه با مصاحبه حضوری)
📖 اطلاعات بیشتر و ثبتنام:
🌐 http://meftaah.com/?p=14573
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#علوم_تربیتی
#فراخوان
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
✅ شهید صدر تعلق یا عدم تعلق زکات به اوراق نقدیه را به تشخیص ولی امر میداند
🔰 استاد محمدتقی شهیدی در درس خارج «پول و احکام آن»:
📕 مشهور گفتهاند زکات به اوراق نقدیه تعلق نمیگیرد. ولی مرحوم صدر احتیاط واجب کرده که به شرط بقاء یک سال در نزد مکلف و به حد نصاب بیست مثقال طلا برسد، زکات دارد.
📕 زکات برای رفع فقر فقراست ولی آیا اکنون با آنچه زکات به آن تعلق میگیرد میتوان رفع فقر کرد؟ قطعاً شارع برای زکات امروز که اوراق نقدیه رایج است فکری کرده، چون زکات عِدل صلات ذکر شده است.
📕این احتمال وجود دارد که تنظیم و تبیین قانون در مواردی که شرایط متغیر است، سخت میباشد و شاید شارع برای عصر ما عنصر متحرکی را در فقه قرار داده و تعیین زکات برای رفع نیاز فقراء را به ولی امر مسلمین تفویض کرده باشد.
📕 مرحوم آقای صدر در کتاب الاسلام یقود الحیوة آورده است: اگر ولی امر مسلمین تشخیص دهد که رفع فقر فقراء امروز نیاز به وضع زکات بر اوراق نقدیه و مانند آن دارد و امر کند به اداء زکات، اداء زکات واجب میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14643
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢نقش معلم در هدایت متربی
🔹 استاد سیدنقی موسوی در درسگفتار «فقه معلمی»، بیان کرد؛
📌 «هل المعلم هادٍ أم لا؟»
1️⃣ استدلال به قاعده اعانه بر برّ و نیکی
🔹 کبری: این قاعده مستند بر آیهی «تعاونوا علی البرّ و التقوی...» است. باید این دقت را داشته باشیم که بین تعاون و اعانه نیز تفاوت وجود دارد. در تعاون معنای مشارکت نیز نهفته ولی در اعانه معنای معین وجود دارد. در این آیه میتوان هم معنای مشارکت را در نظر گرفت و هم معنای اعانه را.
🔹 صغرا: بدیهی است معلم نمیتواند در هدایت متربی، مشارکت داشته باشد و امر او از سنخ اعانه است، یعنی معلم مقدمات هدایت یک فرد را فراهم میکند. لذا صغرای استدلال هم مانند کبرای آن صحیح است و در نتیجه باید گفت هدایت، اعانه بر برّ و تقوی است و اعانه بر برّ و تقوی نیز مستحب است.
2️⃣ این قاعده برگرفته از یک روایت است که حضرت رسول(ص) فرمودند «رحم الله من اعان ولده علی برّه. قلت کیف یعینه علی البرّه؟ قال: یقبل میسوره و یتجاور معسوره...»
🔹 تعبیر رحم که در روایت ذکر شده، بر وجوب حکم نمیکند و تنها به استحباب حکم مینماید. لذا کبرای استدلال صحیح است. اما در صغرای آن تشکیک است و ایراداتی به آن وارد است.
🔹 اولاً روایت در ارتباط با ولد هست و تعمیم آن به معلم، از طریق القای خصوصیت است که در اینجا ممکن نیست. ثانیاً در روایت، حضرت به چهار روش اشاره فرمودند که همگی به رعایت توان مخاطب و متربی اشاره دارد و هیچ سخنی از تعلیم به میان نیامده است. در مجموع به نظر میرسد این روایت، معلم را شامل نمیشود و این استدلال مورد پذیرش ما نیست.
#علوم_تربیتی
#قم
🆔 @meftaah_com
💢طراحی برنامه جامع پژوهش طلاب حوزههای علمیه کشور/ ۸۰۰ درس خارج در کشور برگزار میشود
🔰 حجتالاسلام محمدصالح مازنی، مدیرکل اداره ترویج پژوهش حوزههای علمیه کشور:
🔹 باید در گزینش طلبه مؤلفههای پژوهش محوری را مورد توجه قرار دهیم که در این راستا ورودی حوزه باید اصلاح شود.
🔹 ارائه برخی دروس به شیوه پژوهش محور یکی از راههای پیشنهادی جهت رسیدن به نظام آموزشی پژوهش محور در سطح حوزه است.
🔹 توسعه کانونهای علمی یکی از فرصتهای طلایی برای شناسایی استعدادهای پژوهشی طلاب است.
🔹 بیش از ۸۰۰ درس خارج در سراسر کشور برگزار میشود و در همین راستا سامانه تقریر نویسی طراحی شده است. به همین دلیل از این پس اساتید میتوانند از محتواهای درس خارج هم مطلع شوند، طلاب نیز میتوانند ارتباطات و تبادل علمی داشته باشند. همچنین گعده علمی مجازی نیز از طریق سامانه علمی تقریر نویسی شکل خواهد گرفت.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14646
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حوزه_علمیه
#نشست_تخصصی
#ساری
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢اشکال در اخذ تأخیر جریمه دیر کرد است نه محل مصرف آن/ این جریمه مصداق واقعی ربای دِینی است
🔻 حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، استاد حوزه و کارشناس اقتصاد اسلامی:
🔰 درباره ربای دِینی برخورد شارع بسیار شدید بوده و هیچگونه راه فراری را باز نگذاشته است؛ به همین دلیل مراجع تقلید با مسأله جریمه تأخیر که در واقع مصداق ربای دِینی است، به شدت مخالفت میکنند.
🔰 حضرت آیتالله مکارم شیرازی درباره نسبت دادن تأیید طرح جدید بانکداری گفتند «این نسبت اشتباه است.»
🔰 حضرت آیتالله جوادی آملی به شدت مخالف طرح هستند و گفتند «اگر آقایان به دنبال تأیید مراجع هستند باید رسماً طرح را بیاورند تا ما تأیید کنیم و بعد به مجلس ارائه دهند.»
🔰 مراجع تقلید تأکید دارند که ربای دِینی یا جریمه تأخیر هیچگونه مفرّی ندارد و بحث در محل مصرف آن نیست و اشکال اصلی در اخذ آن است.
🔰 آن چیزی که در طرح جدید مطرح شده، این است که این مبلغ به عنوان جریمه حاکمیتی در صندوق خاصی ذخیره و در موارد خاصی مصرف میشود حال آنکه اشکال اصلی در اخذ آن است و نه در محل مصرف آن.
🔰 اشکالات طرح تنها مختص به چند ماده درباره جریمه تأخیر نیست. اشکالات فقهی و اقتصادی طرح بسیار زیاد است.
🔰 آن چیزی که آقایان به مراجع نسبت میدهند، خلاف واقع است. همچنین در مورد نسبتی که به مقام معظم رهبری میدهند تردید ایجاد میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14650
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#اقتصاد
#گفتگو
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 نگاهی به دستگاه اصولی امام خمینی(ره)
🔻 استاد علی فرحانی در درس گفتار «تعادل و ترجیح»:
🔰 در بحث تعارض عام و خاص دو دلیل ظاهر غیر قطعی، خاص بر عام مقدم میشود. این تقدم در دستگاههای اصولی مختلف به گونههای مختلفی تبیین میشود و دستگاه اصولی امام خمینی(ره) بهترین تبیین را از این پدیده ارائه میدهد.
🔰فهم مراحل و مواطن اجرای اصول لفظی است. امام با دقت بین سه موطن و ناحیه تفکیک قائل می شود که هر یک از اصول لفظی به مرحلهای از این مراحل اختصاص دارد.
1️⃣ مرحله اول: مقام اراده استعمالی است. اصالت الحقیقة، اصالت عدم نقل، اصالت العموم از جمله اصولی است که به این مرحله تعلق دارد.
2️⃣ مرحله دوم: اراده جدیه است. در این مرحله بررسی میشود آیا متکلم اراده جدی داشته است، آیا در حال تقیه بوده است، آیا در مقام القای قوانین و کلیات است؟ اصالت جد اختصاص به این مرحله دارد.
3️⃣ مرحله سوم: متکلم مخطی، کاذب، و خائن نیست و اصالت عدم خطا و غلط و اصالت عدم تعمد کذب و خیانت در این مرحله جاری میشود. با اتمام این سه مرحله است که دلیل حجت میشود.
🔰 بنابراین روشن میشود خاص بر عام مقدم است، چون در مرحله دوم، اصالت الجد در خاص قویتر از عام است، پس بر عام مقدم میشود. چون هنگامی که ما دلیل عام را در محیط تقیین فرض کنیم، معمولاً منتظریم که این عام تخصیص بخورد و کمتر گمان میکنیم که متکلم از عام بودن آن اراده جدی داشته است.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
✅ تقلید یعنی مراجعه به متخصص/ افرادی که به تقلید مناقشه میکنند دقت ندارند مراجعه به متخصص یک امر عقلایی است
🔰 آیتالله شبزندهدار در درس خارج بیع:
💢 اگر سیره متشرعه بر یک امری قرار گرفت که هیچ منشأ عقلایی برای آن متصور نبود، ما میتوانیم به سیره متشرعه در این صورت استناد کنیم.
💢 اگر عقلای عالم روشی داشتند و این روش در مرآء و منظر معصوم(ع) و معصوم سکوت فرمود، این کاشف از این است که مورد قبول است.
💢 همانگونه که شهادت لفظی حجت است، شهادت عملی هم حجت است الا جایی که خرَجَ بالدلیل.
💢 در باب شهادات حسی خبر چه لفظی باشد چه عملی باشد حجت است.
💢 در تواتر احتمال خطاها کاهش و احتمال مطابقتها افزایش پیدا میکند. اگر تبدیل به قطع شد حجت است و اگر تبدیل به اطمینان شد حجت عقلایی است.
💢 مراجعه به متخصص و به عبارت دیگر تقلید یک امر عقلایی است، یک سیره عقلایی در ابناء عالم هست؛ تقلید که حالا این افرادی که به تقلید مناقشه میکنند به اینها توجه ندارند.
💢 تقلید یعنی مراجعه به متخصص که شما در همه امورتان این را دارید. خب این یک امر عقلایی است، فلسفه درستی هم دارد.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14657
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#مبانی_علوم_انسانی_اسلامی
#اقتصاد
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢تمام ابواب فقهی میتواند موضوع علم اخلاق قرار گیرد
🔻 استاد محمد عالمزاده نوری در درسگفتار «استنباط حکم اخلاقی از منابع دینی»؛
🔰 انواع روابط انسان با دیگران:
🔹 رابطه فرد با فرد
🔹 رابطه فرد با حاکم اسلامی(ولی فقیه)
🔹 رابطه فرد با امام معصوم(ع)
🔰 چهار مسئله برای موضوع علم اخلاق؛
1️⃣ ابواب فقهی: تمام ابواب فقهی میتواند موضوع علم اخلاق قرار بگیرد که البته هم جایگاه فقه حفظ میشود و هم در اخلاق بررسی میشود. دلیل وارد کردن ابواب فقهی به علم اخلاق این است که ابواب فقهی افعال اختیاری هستند.
2️⃣ افعال شناختی/ ذهنی: موضوعاتی مانند شک، حدس، تفکر، دور اندیشی و... میتواند موضوع علم اخلاق قرار گیرد. دنیای غرب جدیداً به این مسئله روی آورده و «اخلاق باور» را بیان میکند.
3️⃣ حالات جسمانی: حالاتی از جسم که اختیاری است؛ میشود برای آن مسئولیت اخلاقی تعریف کرد. مانند اخم کردن، چشمک زدن، خمیازه کشیدن و...
4️⃣ انفعالات، احساسات، عواطف، هیجانات و گرایشها: مانند اینکه به چه چیزهایی محبت و نفرت داشته باشیم، در موضوع اخلاق بررسی میشود که مثلاً باید حب و محبت امیرمؤمنان(ع) را کسب کرد.
🔰 عناوین اخلاقی به دو دسته موضوعی و محمولی تقسیم میشود که عناوین موضوعی عبارتند از یقین، ترس و... که مورد قضاوت اخلاقی قرار میگیرد، ولی عناوین محمولی، خودشان قضاوت اخلاقی هستند مانند باید و نباید، وظیفه و مسئولیت، حق و باطل و...
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#علوم_تربیتی
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
✅ علامه مرتضی نگاه هدایتی به تاریخ داشت/ هنر ایشان جداسازی سره از ناسره بود
🔻روحالله شهیدی، استادیار پردیس فارابی دانشگاه تهران:
📚 علامه سید جعفر مرتضی عاملی نگاه هدایتی به تاریخ داشت، یعنی تاریخ را به مثابه ابزاری برای هدایت انسان میدید.
📚 ایشان میخواست از طریق تاریخ و بررسیهای تاریخی، ائمه(ع) را به عنوان یک الگو و شاخص معرفی کند.
📚 علامه میگفت: نوع نگاه به پیامبر(ص) و ائمه(ع) در طرفین افراط و تفریط قرار داشته است، از یک طرف شاهد تولیدات تاریخی افراطی هستیم که ائمه(ع) را به ابر انسانهایی مینمایاند که در الگوگیری جامعه از این حضرات با مشکل مواجه میشویم.
📚 اگر میخواهیم نگاه جامعی به سیره اهلبیت(ع) داشته باشیم باید تمام مستندات را جمعآوری کنیم. صرف مطالعه کتب تاریخی نیز کافی نیست بلکه در کتب حدیث، تفاسیر، رجال و... نیز باید پژوهش کرد.
📚 هنر علامه در جایی است که در بحث سیره پیامبر(ص) و ائمه(ع) پس از یافتن مستندات، به جداسازی سره از ناسره میپردازد.
📚 یک از ملاکهای علامه برای اعتبار منبع تاریخی، اعتماد اکثر عالمان بر این منبع است، به همین دلیل بسیاری از منابع از مدار منابع اصلی خارج میشود.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14661
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#تاریخ_و_سیره
#نشست_علمی
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 ارجحیت اردوهای جهادی بر اعتکاف در مسجدالحرام/ اعلمیت ولیفقیه به توانایی مدیریتش است نه فقاهتش
🔻 آیتالله عباس کعبی در درس خارج «قواعد فقه سیاسی»:
🔰 هرگاه میان دو فقیه واجد شرایط جهت تصدی رهبر جامعه اسلامی تزاحم به وجود آید، میتوان ملاکات چهارگانه «اعلمیت به مسائل فقهی»، «اعلمیت به مسائل اجتماعی»، «مقبولیت عمومی» و «بینش سیاسی، اجتماعی و...» را در نظر گرفت.
🔰 آیتالله هاشمی شاهرودی یکی از شرایط مرجع اعلم را کفویت یا توانایی مدیریت جامعه اسلامی میدانست.
🔰 از نظر شهید صدر(ره) فقیه اعلم به مجتهدی اطلاق میشود که بر کلیت نظام اسلامی سیطره و برتری داشته باشد.
🔰 فقیهی که در فقه حکومتی دارای اعلمیت باشد، بر سایر فقها که از حیث فقه حکومتی نسبت به وی برتری ندارند، ارجح است.
🔰 فقیه جامع الشرایط جهت تصدی به مقام ولایت امر باید در موضوعات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی دارای اعلمیت نسبت به سایر فقها باشد.
🔰 فقیهی که در میان فقهای هم عصر خود دارای درایت، تدبیر و توانایی مدیریت برتری بوده، ولی از حیث فقهی اعلم نباشد، نسبت به تصدی مقام ولایت امر دارای ترجیح است.
🔰 در صورتی که میان «حکم» رهبری امت اسلامی و «فتوای» مرجع تقلید اعلم تزاحم به وجود آید و هر دو به مصلحت باشد، حکم رهبر و ولی فقیه باید مقدم شود.
🔰 اگر کمک به مسلمانان در قالب اردوهای جهادی در تزاحم با اعتکاف در مسجدالحرام قرار گیرد، هجرتهای جهادی برای کمک به مظلومین ارجح است.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14665
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#سیاست
#درس_خارج
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
📌 بررسی حکم پوشش جلباب برای زنان
🔰 استاد امیر مهاجر میلانی در درسگفتار «بررسی فقهی مسئله حجاب»، تصریح کرد؛
📚 یکی از مسائل شکل گرفته پیرامون آیه 59 سوره احزاب الزامی یا اخلاقی بودن و جاودانه یا مقطعی و موسمی بودن حکم پوشش جلباب برای زنان است.
📚 الزامی یا غیرالزامی بودن جلباب را از دو جهت مولوی بودن یا ارشادی بودنِ خطاب میتوان تحلیل کرد. اگر خطاب آیه ظهور در مولویت داشته باشد، الزامی دانستن این دستور براساس ظهور اخبار در مقام انشا در وجوب صحیح به نظر میرسد.
📚 اما برخی همچون علامه فضل الله با تاکید بر فرهنگی بودن پوشش، کارکرد جلباب را برای عصر نزول میدانند که با هدف خاصی تشریع شده است، همانند(غیّروا الشیب ولاتشبهوا بالیهود) که مناط آن را حضرت علی(ع) بیان کرد و عصری بودن آن را آشکار ساخت. حال آنکه مناط مطرح در ذیل آیه برای عصری دانستن تشریعِ آیه کافی نیست و در نتیجه غیرالزامی بودن دستور حاصل نمیگردد. اگر هم منظور غیرالزامی بودن جلباب در عصر حاضر باشد که با پذیرش مولویت خطاب، این ادعا برخلاف ظهور اخبار در مقام انشا در وجوب است.
📚 حالت بعدی، بررسی الزامی یا غیرالزامی بودن جلباب در حالت ارشادی بودن خطاب آیه است. بدین ترتیب که قرآن در راستای از بین بردن زمینه تعرض ناپاکان به زنان آزاد به ادنای جلباب ارشاد کرده که در آن دوران راهکاری مناسب برای تمایز زنان آزاد از کنیز بود.
📚 حال آنکه به نظر میرسد تاکید بر ارشادی بودن از رسوبات شأن نزول برخی مفسران اولیه است، زیرا اولا اگر ادنای جلباب دال بر عفت زنان با هدف تفکیک عفیف از غیرعفیفه باشد، ارشادی بودن وجهی ندارد؛ ثانیا صرف بیان فایده دنیوی در ذیل آیه سبب ظهور خطاب در ارشادی بودن نیست، بلکه مصون ماندن زنان عفیف برای شارع مهم بوده و بعث آیه شریفه ظهور در مولویت دارد؛ ثالثا با توجه به تاکید سه گروه مخاطبان صدر آیه و غفور و رحیم دانستن خداوند درباره خطای گذشته زنان، ارشادی دانستن آیه صحیح به نظر نمیرسد؛ رابعا حتی اگر ظهور آیه در مولویت قطعی نباشد، با استناد به اصالت مولویت در خطابات مولی، آیه شریفه را باید در بستر مولویت معنا کرد.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#زنان_و_خانواده
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
🎯«فقه القضا» فقه اکبر است/ این فقه را نباید تنها شامل آموزههای دستوری دانست
🔰 آیتالله علی اکبر رشاد در درس خارج «فقه القضا» عنوان کرد؛
📚 با توجه به اینکه موضوع علم فقه به معنای وسیع آن در حوزه فروع، حکم است و «مسأله» باید به همین حکم برگردد، لذا کاربرد «مسأله» در فقه در صورتی صحیح است که آن را همان حکم فرعی بدانیم.
📚 مسألۀ فقهی عبارتست از حکم فرعی عملی که توسط کسی که صلاحیت استنباط دارد با بهکارگیری روش معتبر مناسب از منابع شریعت اسلامی تحصیل شود. بر این اساس فتاوای فقهی از آن تشکیل میشود.
📚 فقهالقضاء فقط شامل آموزههای دستوری(تکالیف صرف) نیست بلکه شامل انواع گوناگونی از مسائل است، لذا لازم است فصل مشبع و مستقلی برای بحث راجع به آن ترتیب یابد.
📚 این تلقی نادرست(محدودانگاری مسائل علوم) در عموم دانشها رخ میدهد. به طور مثال در علوم انسانی موجود چنین تصور میشود که علوم انسانی صرفاً یک سلسله از مباحث و قضایای گرهگشای روابط انسانی را دربردارد و از جنس آموزههای دستوری است.
📚 فقه تنها عبارت از «مجموعه تکالیف» نیست بلکه شامل مجموعه گوناگون و گستردهای از مسائل میشود.
📚 عنوان فقه در دو مستوا و افق به کار میرود؛ نخست، «فقه اصغر» که مراد از آن «فقه بالمعنی الأخص و الأخصر» است و دوم، «فقه اکبر» که مراد از آن «فقه بالمعنی الأعم و الأوسع» است. مراد و منظور ما از فقهالقضاء و مسائل آن مستوای دوم یعنی فقه بالمعنی الأعم و الأوسع است.
📖 متن کامل در:
🌐 http://meftaah.com/?p=14669
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حقوق
#درس_خارج
#تهران
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com
💢 «تعزیر منصوص شرعی» ناشی از برداشت اشتباه فقهاست
🔻 استاد حسین تاج آبادی در درسگفتار «فقه تعزیرات امور اقتصادی و مالی» بیان داشت:
🔰 در اصطلاح قرآنی تعزیر در معنای نصرت و یاری توأم با بزرگداشت و تعظیم آمده است. از نظر لغوی نیز تعزیر در معنای نصرت و تأدیب نیز به کار رفته است.
🔰 اصطلاح تعزیر از یک سو در بردارنده تأدیب بوده و از سوی دیگر مشتمل بر معنای یاری و حمایت و نصرت نیز میباشد. علت آن است که با تعزیر انسان گناهکار از ارتکاب مجدد جرایم و گناهان او جلوگیری به عمل آمده و نوعی بازدارندگی ایجاد خواهد شد.
🔰 برداشت فقها از معنای اصطلاحی تعزیر که همان مجازات غیر معین در شرع است، درست میباشد و این معنای اصطلاحی در مقابل تعریف حدود قرار میگیرد.
🔰 مفهوم تعزیرات منصوص شرعی در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1392(تبصره 2 ماده 115) و قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392(تبصره 2 ماده 14) برگرفته از نوعی نزاع و سردرگمی برخی فقها در خصوص برخی عناوین مجرمانه بوده است.
🔰 جرایمی که از سوی شهید ثانی به عنوان تعزیر منصوص شرعی بیان شده، همگی قابل تأویل به حد یا تعزیر خواهد بود.
🔰 عنوان تعزیر منصوص شرعی ناشی از یک برداشت اشتباه از سوی فقیهان است. در این صورت تعریف دقیق اصطلاحی تعزیر به مجازاتی گفته میشود که در شرع مقدس برای آن نوع، اندازه و مقدار تعیین نشده باشد.
ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ
#حقوق
#درس_گفتار
#قم
🔳 با #مفتاح همراه باشید
🆔 @meftaah_com