✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت38 ( 5 ) 🔷 حماقت ونشانه های آن 🔻امیرالمؤمنین (علیه السلام) در ادامه حکمت ۳۸ می فرمایند: « أَكْبَرَ الْفَقْرِ الْحُمْقُ » ؛ یعنی بزرگترین فقر حماقت است. 🔰 پیرامون حماقت دو نشانه و یک توصیه در نهج البلاغه داریم. 🔸نشانه های حماقت: 1⃣ اما نشانه اول این است که کسی عیبی در مردم ببیند و آن را زشت بشمارد ولی به همان عیب در وجود خودش راضی باشد. 🔻حضرت در حکمت ۳۴۹ می فرمایند: «وَ مَنْ نَظَرَ فِي عُيُوبِ النَّاسِ فَأَنْكَرَهَا ثُمَّ رَضِيَهَا لِنَفْسِهِ فَذَلِكَ الْأَحْمَقُ بِعَيْنِهِ » ؛ و کسی که در عیوب مردم دقّت کند و آن عیوب را در مردم زشت بشناسد وسپس همان عیب را برای خودش راضی بشود، پس چنین کسی حقیقتاً احمق است. 2⃣ نشانه دوّم این است که احمق قبل از اینکه بیاندیشد، سخن می گوید. 🔻در حکمتهای ۴۰ و ۴۱ با دو عبارت تقریباً متفاوت، حضرت این حقیقت را بیان فرمودند. 🔻در حکمت ۴۰ فرمودند: «لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ» ؛ زبان عاقل پشت قلب او حرکت می کند ، « وَ قَلْبُ الْأَحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ» ؛ اما قلب و عقل انسان احمق تابع زبانش هستند. 🔻در حکمت ۴۱ هم فرمودند: « قَلْبُ الْأَحْمَقِ فِي فِيهِ» ؛ قلب انسان احمق در دهان اوست در حالی که « وَ لِسَانُ الْعَاقِلِ فِي قَلْبِهِ » ؛ زبان انسان عاقل در قلب اوست. 🔻 بر این اساس مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۳۸ می فرمایند: « يَا بُنَيَّ إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الْأَحْمَقِ» ؛ پسرم بپرهیز از همراهی و دوستی با احمق ، چرا؟ « فَإِنَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَنْفَعَكَ فَيَضُرَّكَ » ؛ بخاطر اینکه احمق میخواهد به تو نفع برساند اما ضرر می رساند. 🔻 بنابراین بزرگترین فقر نداشتن عقل درست و حسابی در عمل است. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #نهج_البلاغه #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی @mehmanenahjolbalagheh

#خاطرات_امیر_المومنین_علیه_السلام ✍🏻 بازنویسی تاریخ زندگی امیرمؤمنان علی (علیه السلام) به صورت داستانی از زبان ایشان 📃 قسمت صد و نهم ❇️ مکاتبات با معاویه معاویه دو نامه توسط فرستادگانش؛ ابومسلم خولانی و ابو امامه باهلی، برای من فرستاد و من پاسخ آنها را برای او نوشتم. ❇️ مردم را به موج دریای جهالت خود سپردی! [ برای اتمام حجت بیشتر، نامه دیگری به معاویه نوشتم و او را موعظه کردم: ] از بنده خدا علی امیرالمومنین به معاویه‌بن‌ابی‌سفیان 🔻اما بعد، همانا دنیا محل تجارتی است که سود و زیانش در آخرت آشکار خواهد شد. پس خوشبخت کسی است که دستاوردش از دنیا، اعمال نیکو باشد و واقعیت دنیا را ببیند و به اندازه ارزش دنیا به آن توجه کند. من با وجود اطلاعی که از عاقبت تو دارم و سرنوشت قطعی تو را می‌دانم که قابل تغییر نیست، تو را نصیحت می‌کنم؛ زیرا خداوند از عالمان پیمان گرفته است امانتداری کرده و گمراه و ره‌یافته را ارشاد کنند. اکنون از خدا بترس و تقوا را رعایت کن و از کسانی مباش که برای خداوند عظمتی قائل نیستند و عذاب الهی بر آنان قطعی شده است، که خداوند در کمین ستمگران است. توجه کن که به زودی دنیای تو به پایان می‌رسد و بسیار زود، حسرت جایگزین آن خواهد شد. پس حال که پای در کهن‌سالی گذاشته‌ای و عمرت رو به پایان است، از گمراهی و انحراف فاصله بگیر، که وضعیت تو امروز مانند لباس کهنه‌ای است که هر طرف آن را وصله کنند، طرف دیگرش پاره می‌شود. 🔻بسیاری از مردم را به هلاکت کشاندی و با گمراهی خود فریبشان دادی و به موج دریای جهالت خود سپردی تا آنکه ظلمتِ گمراهی آنان را فرا گرفت، در تلاطم شبهه‌ها غوطه‌ور شدند، از راه حق به بیراهه افتادند، چونان کسی که بر روی پاشنه خود بچرخد، به عقب بازگشتند و به دوران جاهلیت گذشتگانشان روی آوردند و به ویژگی‌های جاهلی نیاکان خویش بالیدند؛ جز اندکی از اهل بصیرت که وقتی تو را شناختند، مسیر خود را تغییر دادند و از تو جدا شدند و به جای یاری تو، به سوی خدا گریختند؛ زیرا متوجه شدند که تو ایشان را به کاری صعب وا‌می‌داری و از راه راست منحرف می‌سازی. 🔻پس ای معاویه، در دل از خدا بترس و اختیار خویش را از کف شیطان درآور؛ زیرا دنیا از تو بریده و آخرت به تو نزدیک شده است. والسلام. [ معاویه در پاسخ من نوشت: از معاویه فرزند ابوسفیان به علی فرزند ابوطالب 🔻اما بعد، نامه تو را ملاحظه کردم. معلوم شد که جز غوطه‌ور شدن در فتنه‌ها قصد دیگری نداری. من یقین دارم که اجل، تو را به همان جایی می‌کشاند که محل قطعی مرگت است؛ پس هر چه می‌توانی بر گمراهی خویش بیفزا که از مدت‌ها پیش عقل خویش را سبک و خود را مشغول آرزوهایی ساخته‌ای که دست‌نیافتنی است و بر ضدّ کسانی اقدام کردی که خیر تو را می‌خواستند و البته عاقبت نیکو نیز برای غیر تو رقم خورد و فقط بار سنگین خطا‌هایت بر دوش تو باقی ماند. والسلام. ] 📚منابع: ۱. شرح نهج البلاغه، ج۱۶،ص۱۳۳ ۲. نهج البلاغه، نامه ۳۲ 📗 علی علیه السلام از زبان علی علیه السلام ↩️ ادامه دارد... #نهج_البلاغه #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی @mehmanenahjolbalagheh

┄┄┅┅✿❀🌿🌺🌿❀✿┅┅┄┄ 📜 #خطبه154‌ : در فضائل اهل بيت 1⃣ ضرورت پيروی از امامان دوازده گانه ♦️عاقل با چشم دل سرانجام کار را می نگرد و پستی و بلندی آن را تشخيص می دهد. دعوت کننده حق، (پيامبر«(صلی الله علیه و آله)») دعوت خويش را به پايان رسانيد و رهبر امّت به سرپرستی قيام کرد، پس دعوت کننده حق را پاسخ دهيد و از رهبرتان اطاعت کنيد. گروهی در دريای فتنه ها فرو رفته، بدعت را پذيرفته و سنّت های پسنديده را ترک کردند؛ مؤمنان کنارگيری کرده و گمراهان و دروغگويان به سخن آمدند. مردم! ما اهل بيت پيامبر(صلی الله علیه و آله) چونان پيراهن تن او و ياران راستين او و خزانه داران علوم و معارف وحی و دَرهای ورود به آن معارف، می باشيم، که جز از دَر، هيچ کس به خانه ها وارد نخواهد شد و هر کس از غير دَر وارد شود، دزد ناميده می شود. مردم! درباره اهل بيت پيامبر (صلوات الله علیه و آله و سلم) آيات کريمه قرآن نازل شد، آنان گنجينه های علوم خداوند رحمانند، اگر سخن گويند، راست گويند و اگر سکوت کنند بر آنان پيشی نجويند. 2⃣ شرايط امامت و رهبری ♦️پس بايد امام و راهنمای مردم به مردم راست بگويد و راه خرد پيمايد و از فرزندان آخرت باشد که از آنجا آمده و بدانجا خواهد رفت. پس آن که با چشم دل بنگرد و با ديده درون کار کند، آغاز کارش آن است که بينديشد؛ آيا عمل او به سود او است يا زيان او؟ اگر به سود است ادامه دهد و اگر زيانبار است توقّف کند، زيرا عمل کننده بدون آگاهی چون رونده ای است که بيراهه می رود، پس هر چه شتاب کند از هدفش دورتر می ماند و عمل کننده از روی آگاهی، چون رونده ای بر راه راست است، پس بيننده بايد به درستی بنگرد، آيا رونده راه مستقيم است يا واپس گرا؟. 3⃣ روانشناسي انسانی (تاثير جسم و روح در يكديگر) ♦️و بدان که هر ظاهری، باطنی متناسب با خود دارد، آنچه ظاهرش پاکيزه، باطن آن نيز پاک و پاکيزه است و آنچه ظاهرش پليد، باطن آن نيز پليد است و پيامبر راستگو(صلی الله علیه و آله) فرمود: همانا خداوند بنده ای را دوست دارد، امّا کردار او را دشمن و کردار بنده ای را دوست می دارد امّا شخص او را دوست ندارد. آگاه باش! هر عملی رويشی دارد و هر روينده ای از آب بی نياز نيست و آب ها نيز گوناگون می باشند. پس هر درختی که آبياری اش به اندازه و نيکو باشد، شاخ و برگش نيکو و ميوه اش شيرين است و آنچه آبياری اش پاکيزه نباشد، درختش عيب دار و ميوه اش تلخ است. ┄┄┅┅✿❀🌿🌺🌿❀✿┅┅┄┄

┄┄┅┅✿❀🌿🌺🌿❀✿┅┅┄┄ 📜 #خطبه153: (در سال ۳۶ هجری در مدینه، وقتی مردم را برای شورشیان بصره آماده می کرد، ایراد فرمود.) 1⃣ وصف گمراهان و غفلت زدگان ♦️چند روز از طرف خدا به گمراه، مهلت داده شد و او با غافلان و بی خبران در راه هلاکت قدم می نهد و تمام روزها را با گناهکاران سپری می کند، بی آن که از راهی برود تا به حق رسد و يا پيشوايی برگزيند که راهنمای او باشد. و تا آن زمان که خداوند کيفر گناهان را می نمايد و آنان را از پرده غفلت بيرون می آورد، به استقبال چيزی می روند که بدان پشت کرده بودند (يعنی آخرت) و پشت می کنند بدانچه روی آورده بودند (يعنی دنيا). پس نه از آنچه آرزو می کردند و بدان رسيدند سودی بردند و نه از آنچه حاجت خويش بدان روا کردند بهره ای به دست آوردند، من، شما و خود را از اين گونه غفلت زدگی می ترسانم. 2⃣ درمان غفلت زدگيها ♦️هر کس بايد از کار خويش بهره گيرد و انسان بينا کسی است که به درستی شنيد و انديشه کرد، پس به درستی نگريست و آگاه شد و از عبرت ها پند گرفت، سپس راه روشنی را پيمود و از افتادن در پرتگاه ها و گُم شدن در کوره راه ها دوری کرد و کوشيد تا عدالت را پاس دارد و برای گمراهان جای اعتراض باقی نگذارد، که در حق سخت گيری کند، يا در سخن حق تحريف روا دارد، يا در گفتن سخن راست بترسد. پس به هوش باش ای شنونده! و از خواب غفلت بيدار شو و از شتاب خود کم کن و در آنچه از زبان پيامبر(صلی الله علیه و آله) بر تو رسيده انديشه کن، که ناچار به انجام آن می باشی و راه فراری وجود ندارد. و با کسی که رهنمودهای پيامبر(صلی الله علیه و آله) را به کار نمی بندد و به جانب ديگری تمايل دارد مخالفت کن و او را با آنچه برای خود پسنديده رها کن. فخرفروشی را واگذار و از مرکب تکبّر فرود آی. به ياد قبر باش که گذرگاه تو به سوی عالم آخرت است، که همانگونه به ديگران پاداش دادی به تو پاداش می دهند، و آن گونه که کاشتی، درو می کنی؛ آنچه امروز، پيش می فرستی، فردا بر آن وارد می شوی، پس برای خود در سرای آخرت جايی آماده کن و چيزی پيش فرست. ای شنونده! هشدار، هشدار، ای غفلت زده! بکوش، بکوش! «هيچ کس جز خدای آگاه تو را با خبر نمی سازد.» 3⃣ صفات ناپسند ♦️ از واجبات قطعی خدا در قرآن حکيم که بر آن پاداش و کيفر می دهد و به خاطر آن خشنود شده يا خشم می گيرد، اين است که اگر انسان يکی از صفات ناپسند را داشته و بدون توبه خدا را ملاقات کند، هر چند خود را به زحمت اندازد، يا عملش را خالص گرداند فايده ای نخواهد داشت. و آن صفات ناپسند اين است که شريکی برای خداوند در عبادات واجب برگزيند، يا خشم خويش را با کُشتن بی گناهی فرونشاند، يا بر بی گناهی به خاطر کاری که ديگری انجام داده عيب جويی کند، يا به خاطر حاجتی که به مردم دارد، بدعتی در دين خدا بگذارد، يا با مردم به دو چهره ملاقات کند و يا در ميان آنان با دو زبان سخن بگويد. در آنچه گفتم نيک بينديش، که هر مثال را همانند فراوان است. 4⃣ روانشناسی ♦️ همانا تمام حيوانات در تلاش برای پُر کردن شکمند و درندگان در پی تجاوز کردن به ديگران و زنان بی ايمان، تمام همّتشان آرايش زندگی و فسادانگيزی در آن است، امّا مؤمنان فروتنند. همانا مؤمنان مهربانند، همانا مؤمنان از آينده ترسانند. ┄┄┅┅✿❀🌿🌺🌿❀✿┅┅┄┄ #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی @mehmanenahjolbalagheh

✨ بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 شرح #حکمت38 (6) 🔷 عجب و خودپسندی 🔻 موضوع دیگری که در ادامه حکمت ۳۸ بیان شده است مسأله "عُجب یا خودپسندی" است. 🔹 " عُجب" یعنی اینکه انسان در خودش یک فضیلتی، یک هنری و یک توانمندی را درک کند و نسبت به آن متعجّب و خودپسند و خودخواه شود. 🔻 آثار شومی در زبان مولا علی (علیه السلام) برای مسأله و پدیده زشت عُجب بیان شده : 1⃣ اوّل تنهایی 🔻در حکمت ۱۱۳ می فرمایند: « لَا وَحْدَةَ أَوْحَشُ مِنَ الْعُجْبِ » ؛ هیچ تنهایی ای وحشتناک تر از عجب نیست. 2⃣ دوّم ترس 🔻همین حکمت ۳۸ می فرمایند : « أَوْحَشَ الْوَحْشَةِ الْعُجْبُ » ؛ ترسناک ترین ترس، عُجب است. 3⃣ سوّم حسادت به عقل، یعنی آسیب رساندن به عقل 🔻حضرت در حکمت ۲۱۲ می فرمایند: «عُجْبُ الْمَرْءِ بِنَفْسِهِ أَحَدُ حُسَّادِ عَقْلِهِ » ؛ خود پسندی انسان یکی از حسودان عقل اوست. شما عزیزان می دانید که حسادت یعنی چه ، حضرت در حکمت ۲۲۵ می فرمایند: «الْعَجَبُ لِغَفْلَةِ الْحُسَّادِ عَنْ سَلَامَةِ الْأَجْسَادِ» ؛ تعجّب می کنم از اینکه حسودان از سلامت بدنشان غفلت می کنند، یعنی با حسادت دارند به خودشان و بدنشان ضرر می زنند. 🔻پس عُجب انسان به خودش اوّلاً ضربه به جسمش و ثانیاً ضربه به عقلش می زند. لذا مولا علی (علیه السلام) در نامه ۳۱ خطاب به امام مجتبی (علیه السلام) می فرمایند: « وَ اعْلَمْ أَنَّ الْإِعْجَابَ ضِدُّ الصَّوَابِ وَ آفَةُ الْأَلْبَابِ» بدان! همانا خوپسندی بر خلاف صواب و درستی است، بدان که اعجاب آفت و آسیب به عقلها است. 4⃣ اثر شوم بعدی، منع ازدیاد نعمت و رشد است. یعنی عجب و خودپسندی مانع رشد انسان و ازدیاد نعمتها می شود. 🔻 در حکمت ۱۶۷ می فرمایند: « الْإِعْجَابُ يَمْنَعُ الِازْدِيَادَ » ؛ عُجب مانع ازدیاد نعمت و رشد می شود. 🔻بر اساس این آثار شوم از منظر مولا علی (علیه السلام)، حتی گناهی که انسان را نزد خدا شرمنده بکند بهتر از حسنه و کار نیکی است که باعث عُجب انسان شود. در حکمت ۴۶ این حقیقت را فرمودند که : «سَيِّئَةٌ تَسُوءُكَ خَيْرٌ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ حَسَنَةٍ تُعْجِبُكَ»؛ گناهی که تو را شرمنده بکند نزد خدا از کار نیکی که تو را به عُجب بکشاند بهتر است. 🔻با این مقدّمات حضرت در نهج البلاغه توصیه های نسبت به عُجب دارند: 🔸 ۱. اولاً در حکمت ۱۵۰ می فرمایند : « لَا تَكُنْ مِمَّنْ يُعْجَبُ بِنَفْسِهِ إِذَا عُوفِيَ» ؛ از آدمهایی نباش که وقتی سالم و تندرست هستند دچار عُجب می شوند. 🔸۲. ثانیاً در نامه ۵۳ خطاب به مالک اشتر می نویسند: « إِیَّاکَ وَ الْإِعْجَابَ بِنَفْسِکَ» ؛ بپرهیز از اینکه خودپسند بشوی، « وَ الثِّقَةَ بِمَا یُعْجِبُکَ مِنْهَا » ؛ و اینکه اطمینان کنی به چیزهایی که به واسطه آن دچار عجب شدی، « وَ حُبَّ الْإِطْرَاءِ» ؛ بپرهیز از اینکه دلت بخواهد که مردم تو را ستایش کنند. 🎙 حجت الاسلام مهدوی ارفع #نهج_البلاغه #نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی @mehmanenahjolbalagheh