کلاس نهج البلاغه درس شانزدهم ☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘ قَالَ علی (علیه السلام): تَذِلُّ الْأُمُورُ لِلْمَقَادِيرِ، حَتَّى يَكُونَ الْحَتْفُ فِي التَّدْبِيرِ 💠و درود خدا بر او فرمود: كارها چنان در سیطره ی تقدير است كه چاره انديشي به مرگ مي انجامد. ☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘ پيشى گرفتن تقدير و تدبير: امام(عليه السلام) در اينجا به نکته مهمى اشاره مى فرمايد و آن اين که چنان نيست که هميشه انسان هاى مدير و مدبر پيروز گردند; گاه تقديرات همه تدبيرات آنها را برهم مى زند. مى فرمايد: «حوادث و امور، تسليم تقديرهاست تا آنجا که گاه مرگ انسان در تدبير (و هوشيارى او) است»; (تَذِلُّ الاُْمُورُ لِلْمَقَادِيرِ، حَتَّى يَکُونَ الْحَتْفُ فِي التَّدْبِيرِ). هدف از بيان اين نکته آن است که گرچه انسان بايد در همه امور هوشيارانه و مدبرانه عمل کند; اما چنين نيست که از لطف خدا بى نياز باشد. خداوند براى بيدار ساختن انسان و شکستن غرور و غفلت او گهگاه امورى مقدر مى کند که بر خلاف تمام تدبيرها و پيش بينى ها و مقدمه چينى هاى انسان است تا به او بفهماند در پشت اين دستگاه، دست نيرومندى است که هيچ کس بى نياز از لطف و محبت او نيست. در طول تاريخ گذشته و در زندگى خود بسيارى از اين صحنه ها را ديده ايم که گاه افراد بسيار هوشيار و قوى و صاحب تدبير ضربه هايى از تدبير و هوشيارى خود خورده اند و دست تقدير مسيرى جز آنچه آنها مى خواستند برايشان فراهم ساخته است. تنها مطلبى که در اينجا تذکر آن لازم است اين است که هرگز مفهوم اين سخن آن نيست که انسان دست از تدبير و دقت و بررسى لازم در کارها بردارد و همه چيز را به گمان خود به دست تقدير بسپارد، بلکه شعار «(وَأَنْ لَيْسَ لِلاِْنْسانِ إِلاّ ما سَعى); بهره انسان تنها با سعى و تلاش او ارتباط دارد»(1) را نبايد هرگز فراموش کند و به تعبير ديگر انسان نبايد از اراده و تقديرات الهى و اين که همه چيز به دست اوست غافل شود و نيز نبايد دست از تلاش و کوشش بردارد. ... سوال :منظور از چاره اندیشی به مرگ می انجامد چیست ؟ یعنی دوراندیشی و برنامه ریزی برای آینده نداشته باشیم؟ #جواب: ✨امیرمؤمنان باتوجه به این حکمت میخواهند به ما بفهمانند جایی که براساس مجموع مصالح و مفاسد حکمت الهی و اراده الهی بر این تقدیر قطعی شده باشد. ✨اگر کسی بخواهد با خیال خودش چاره اندیشی کودکانه داشته باشد و درمقابل این تقدیر الهی بایستد جز به نابودی خودش اقدام نکرده است. ✨برای فهم خوب این حکمت میتوانید از این داستان استفاده نمایید . ✅مشاوران فرعون به او خبر میدهند که در مصر فرزندی به دنیا خواهد آمد که تاج و تخت تو را خواهد گرفت. ✨فرعون میدانست در مقابل خداوند چیزی نیست ، اما تکبر ورزید و برای مقابله با این تقدیر الهی دستور داد ، برای تمام زنان باردار جاسوسانی بگمارند و هر زمان فرزند پسری به دنیا آمد همانجا به زندگی نوزاد خاتمه دهند . ✨بقول خودش خواست در مقابل تقدیر الهی بایستد و بعد از انجام این فرمان توسط سربازانش خوشحال که پیروز شدیم . ✅اما تقدیر الهی بصورت دیگری رقم خورد و #خداوند هم در این مبارزه کار خودش را انجام داد وحضرت موسی در کاخ فرعون رشد ونمو کرد و امکانات قصر فرعون هم در اختیار او قرار گرفت. ✨و حتی مادر و خواهر موسی هم به این کاخ وارد شدند. ✅حضرت موسی علیه السلام وقتی بزرگ شدند و دعوی رسالت کردند و با برخورد فرعونیان روبرو شدند و........ ✨ تصمیم به هجرت گرفتند وبا بنی اسرائیل شبانگاه و مخفیانه از شهر خارج شدند . ✳️ در تعقیب و گریزی که بین او وحضرت موسی و یارانش بوجود آمد . ✅او در همان دریایی غرق میشود که حضرت موسی یکی دو روز در دوران نوزادی روی امواج آن سوار بود تا به کاخ فرعون رسید. ✅طبق این حکمت کارها چنان در سیطره تقدیر الهی است که چاره اندیشی علیه آن قطعاً به نابودی منجر خواهد شد. یعنی باید تسلیم تقدیر بود؟ پس نقش تلاش برای بدست آوردن آرزوها و رفع نیازها چیست ؟ #جواب: ✳️ تلاش و سعی و دعا و ... همه جزء تقدیر الهی هستند نه خارج از آن یا در مقابل آن. 🔴بنابراین آنچه با در نظرگرفتن همه مقدمات و واقعیت ها در علم الهی تقدیر میشود قابل معارضه نیست وگرنه به نابودی فرد منجر میشود. 👈در داستان فرعون و موسی ببینید. با اینکه کاهنان به نوعی فرعون را از تقدیر رب العالمین آگاه کردند که به زودی پسری در مصر متولد میشود که در آینده سلطنت تو را براندازی می کند او بجای هماهنگ شدن با خواست و تقدیر الهی و دست کشیدن ظلم و استکبار و ادعای« أنا ربکم الاعلی» بودن خیال کرد با استفاده از قدرت و ثروتش و با کشتن تمام موالید پسر می تواند تقدیر الهی را خنثی کند. 🔰اما زمان نشان داد که نه تنها پیروز نشد بلکه موسی را در داخل کاخ خودش با امکانات خودش تربیت کرد ....... (1). نجم، آیه 39. ☘☘☘☘☘☘☘☘☘☘