eitaa logo
فرهنگی قرآنی مدرسه مشکات
395 دنبال‌کننده
5.3هزار عکس
1.2هزار ویدیو
82 فایل
مشاهده در ایتا
دانلود
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 آیه ۱۲ سوره مائده 💥 وَلَقَدْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ بَنِى إِسْرَآءِيلَ وَبَعَثْنَا مِنْهُمُ اثْنَىْ عَشَرَ نَقِيباً وَقَالَ اللَّهُ إِنِّى مَعَكُمْ لِئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلَاةَ وَءَاتَيْتُمُ الزَّكَاةَ وَ ءَامَنْتُم بِرُسُلِى وَعَزَّرْتُمُوهُمْ وَأَقْرَضْتُمُ اللَّهَ قَرْضاً حَسَناً لَّأُكَفِّرَنَّ عَنكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَلَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِى مِن تَحْتِهَا الْأَنْهاَرُ فَمَن كَفَرَ بَعْدَ ذَلِكَ مِنكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَآءَ السَّبِيلِ ‏ : و همانا خداوند از بنى‏ اسرائیل پیمان گرفت، و از میان آنان دوازده سرپرست برانگیختیم، و خداوند (به آنان) فرمود: من با شمایم، اگر نماز به پا دارید و زكات بپردازید و به پیامبرانم ایمان آورید و یارى‏ شان كنید وبه خداوند وامى نیكو دهید، قطعاً گناهانتان را مى ‏پوشانم و شمارا به باغ‏هایى وارد مى‏ كنم كه نهرها زیر آن جارى است. پس از این، هر كسی از شما كافر شود، به راستى از راه راست منحرف گشته است. 🌷 : دوازده 🌷 : سرپرست 🌷 : یاری شان کنید از «عَزّر»، به معناى یارى كردن همراه با احترام است. 🌷 : به وسط راه را مى‏ گویند كه انحراف از آن، سقوط را به همراه دارد. این آیه همانند سایر آیات سوره مائده در مدینه نازل شده است. در اين سوره از آغاز، اشاره به مسأله وفاى به عهد شده، و شايد فلسفه اين همه تأكيد براى اهميّت دادن به مسأله است كه در آيه ٦٧ همين سوره خواهد آمد. در اين آيه مى ‌فرمايد: ما از بنى اسرائيل پيمان گرفتيم كه به دستورات ما عمل كنند و به دنبال اين پيمان دوازده رهبر و سرپرست براى آنها برگزيديم تا هر يک سرپرستى يكى از طوايف دوازده‌گانه بنى اسرائيل را بر عهده گيرد وَ لَقَدْ أَخَذَ اللّهُ مِيثاقَ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ بَعَثْنا مِنْهُمُ اثْنَيْ عَشَرَ نَقِيباً؛ و ‌همانا خداوند از بنی اسرائیل پیمان گرفت، و از میان آنان دوازده سرپرست برانگیختیم. سپس وعده را به بنى اسرائيل چنين تشريح مى ‌كند وَ قالَ اللّهُ إِنِّي مَعَكُمْ؛ و خداوند به آنان فرمود: من با شما هستم. امّا به چند شرط: 1⃣ لَئِنْ أَقَمْتُمُ الصَّلاةَ؛ اگر به پا دارید. 2⃣ وَ ءاتَيْتُمُ الزَّكاةَ؛ و‌ بپردازید. 3⃣ وَ ءامَنْتُمْ بِرُسُلِي وَ عَزَّرْتُمُوهُمْ؛ و به پیامبرانم ایمان آورید و یاریشان کنید. 4⃣ وَ أَقْرَضْتُمُ اللّهَ قَرْضاً حَسَناً: و به خداوند قرضی نیکو دهید. علاوه بر این، از انفاق های که یک نوع قرض الحسنه با خداست خودداری نکنید اگر به اين عمل كنيد‌ لَأُكَفِّرَنَّ عَنْكُمْ سَيِّئاتِكُمْ؛ قطعا گناهان شما را می پوشانم. وَ لَأُدْخِلَنَّكُمْ جَنّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ؛ و شما‌ را به باغ هایی وارد می کنم که نهرها زیر آن‌‌ جاری است. فَمَنْ كَفَرَ بَعْدَ ذلِكَ مِنْكُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَواءَ السَّبِيلِ؛ پس از این، هر کسی از شما کافر شود، قطعا از راه راست منحرف شده است. نقباى بنى ‏اسرائیل، وزراى حضرت موسى علیه السلام و سرپرستان دوازده طایفه از آنان بودند. 🌴🌴از رسول خدا صلى الله علیه وآله روایت است كه فرمود: خلفاى پس از من دوازده نفرند، به تعداد نقبای بنی اسرائیل. كه نخستین آنان ‏ علیه السلام و آخرینشان حضرت علیه السلام است. 🔹 پيام های آیه ۱۲ سوره مائده 🔹 ✅ نماز، زكات، یارى انبیا و انفاق، در برنامه‏ هاى ادیان دیگر نیز بوده است. ✅ همراهى با ما چند شرط دارد: نماز، زكات، ایمان، یاری انبیا، انفاق. ✅ ایمان به به تنهایى كافى نیست، یارى آنان هم لازم است. ✅ انجام همه ‏ى كارساز است، نه فقط بعضى از آنها. ✅ قرض دادن باید به شیوه‏ اى نیكو باشد. ✅ قرار گرفتن موضوع در كنار امورى مانند: نماز و زكات و ایمان به رُسل و یارى انبیا، وترتّب مغفرت و پاداش الهى بر آن، نشانگر اهمیّت فوق ‏العاده ‏ى آن است. ✅ رهبر جامعه باید از سوى خدا تعیین شود، و برگزیدگان انبیا هم باید به فرمان باشند. ✅ و و ، در كنار پذیرش و یارى رهبران الهى مفهوم دارد. ✅ را به «بها» دهند، نه بهانه. اگر نماز، زكات، ایمان، امداد و انفاق بود، بهشت هم هست. ✅ ، جاى آلودگان نیست، ابتدا باید پاک شد، آنگاه به بهشت رفت. ✅ راه دستیابى به عفو ، ایمان و عمل صالح است. ✅ بعد از اخذ و اتمام حجّت و بیان شرایط دریافت الطاف الهى، راه عذر و بهانه براى كسى نیست. ✅ هر کسی به دستورهاى كفر ورزد، از مسیر اعتدال خارج شده است. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 آیه ۱۶ سوره مائده يَهْدِى بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَهُ سُبُلَ السَّلَامِ وَيُخْرِجُهُم مِّنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ وَيَهْدِيِهمْ إِلَى‏ صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ ‏ : خداوند به وسیله ‏ى آن كسانى را كه از رضاى الهى پیروی کنند، به راه ‏هاى سلامت هدایت مى ‏‌كند، و آنان را با خواست خود از تاریكى‏ ها به سوی روشنایى بیرون مى‏ آورد، و آنها را به راه راست هدایت مى ‏‌كند. 🌷 : راه ها،جمع سبیل است. 🌷 : سلامتی و یکی از نام های خداست. 🌷 : تاریکی ها 🌷 : راه راست این آیه همانند سایر آیات سوره مائده در مدینه نازل شده است. در پایان آیه قبلی خواندیم قد جآءکم من الله نور و کتاب مبین؛ قطعا از سوی نور و‌کتابی آشکار برای شما آمد. در این آیه می فرماید: «يَهْدِي بِهِ اللّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ: خداوند به وسیله ی آن (نور و کتاب مبین) کسانی را که از رضای الهی پیروی کنند، به راه های سلامت هدایت می کند.» داراى مراتبى است: یک مرحله، هدایت عمومى براى همه انسان‏هاست، خواه پیروى كنند یا نكنند ونوع دیگر مخصوص كسانى است كه هدایت عمومى را پذیرفته باشند. این آیه نوع دوّم را بیان مى ‏‌كند. ، یكى از نام‏ هاى خداست و یكى از نام ‏هاى بهشت هم «دارالسّلام» است. پس راه ‏هاى سلام، یعنى راه و كه رسیدن به آن دو از «سُبل السلام» و صراط مستقیم مى ‏‌گذرد. «سُبل السّلام»، شامل راه ‏هاى سلامت فرد و جامعه، خانواده و نسل، فكر، روح و ناموس و... مى‏ شود. علاوه بر اين آنها را از انواع ظلمت ها و تاريكی ها (ظلمت شرک‌، ظلمت جهل، ظلمت پراكندگى و نفاق و. . .) به سوى نور توحيد، علم و اتّحاد، هدایت مى‌ كند که می فرماید: «وَ يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِهِ؛ و آنان را با خواست خود از تاریکی ها به سوی روشنایی بیرون می آورد.» «وَ يَهْدِيهِمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ: و‌ آنها را به راه راست هدایت می کند.» 🔹 پیام های آیه ۱۶ سوره مائده 🔹 ✅ ، خود زمینه‏ ساز هدایت خویش است. ✅ به راه‏ هاى سلامت و سعادت، در گرو كسب رضاى خداست و هر كسی در پى راضى كردن غیر او باشد، در انحراف است. ✅ راه یكى و راه‏ هاى باطل (شرک، كفر، نفاق و تفرقه و...) متعدّد است. ✅ ، یكى است ولى راه ‏هاى رسیدن به آن متعدّد است. ✅ در سایه قرآن، به همزیستى و صفا در زندگى مى ‏‌رسد. ✅ براى رسیدن به صراط مستقیم، تنها پیامبر و كتاب كافى نیست، لطف و اراده‏ ى هم لازم است. ✅ ، داروى شفابخش همه ظلمات است. تاریكى‏‌هاى جهل، شرک، تفرقه، شبهات، شهوات، خرافات، جنایات واضطراب‏ها را به نور علم، توحید، وحدت، تمدن، یقین، حقّ، صفا وآرامش تبدیل مى‏‌كند. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 آیات۸۲تا۸۶سوره مائده - بخش۴ 🔹پيامهای آیات۸۲تا۸۶‌ سوره مائده ✅دشمنى با مسلمانان، تاریخى و ریشه ‏دار است. ✅با دشمنان اسلام و غیرمسلمانان، باید با هر یک‌ برخوردى مناسب با رفتار خودشان شود. ✅دوستان و دشمنان خود را همراه با تحلیل صحیح و عوامل روحى و اجتماعى آنان بشناسیم. ✅زمینه ‏هاى رشد در جامعه، سه چیز است: دانشمند بودن، خداترسى و نداشتن روحیّه‏ ى استكبارى. ✅عالمان دینى و عابدان خداترس در اصلاح عقاید و اخلاق جامعه، نقش مؤثر دارند. ✅اگر علم و عبادت و اخلاق به هم پیوند خورد انسان حقّ‏گرا مى‏ شود و تعصب را كنار مى ‏گذارد. ✅ تعصّب نابجا ندارد و از علماى سایر ادیان كه خدا ترس و با انصاف باشند، منصفانه تمجید مى ‏‌كند. ✅ در بین مسیحیان مؤثّرتر است. ✅، اگر همراه معرفت باشد، نشانه ‏ى كمال است. ✅روح و فطرت انسان، شیفته‏ ى حقیقت است و چون به معشوق رسید، اشک شوق مى ‏ریزد. ✅در، از كلمه‏ ى مقدّس «ربّنا» استمداد كنیم. ✅، در كنار اقرار و ایمان اثر دارد. ✅ باید براى رسیدن به مراحل بالاتر دعا كنند. ✅بعد از شناخت حقّ، هیچ عذرى براى ردّ آن نیست. ✅هم نشینى با ، آرمانى مقدّس است. ✅ایمان به ، از ایمان به وحى جدا نیست. ✅پاداش ایمان، است. ✅یكى از راه ‏هاى ، بازگشت به وجدان خویش و سؤال از خود است. ✅اقرار زبانى به ، رسالت پیامبر و حقّانیّت قرآن، امرى ضرورى است. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
✨بسم الله الرحمن الرحیم✨ 🌹 آیات ۱۱۹و۱۲۰ سوره مائده 💥قَالَ اللَّهُ هَٰذَا يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ ۚ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَآ أَبَدًا ۚ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ ۚ ذَٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ (۱۱۹) لِلَّهِ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا فِيهِنَّ ۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (۱۲۰) : خدا می‌فرماید: این روزی است كه صادقان را صدقشان سود دهد. برای آنان بهشت‌ هایی است كه از زیرِ [درختانِ‌] آن نهرها جاری است، همیشه در آن جاودانه‌ اند، خدا از آنان خشنود و آنان هم از خدا خشنودند؛ این است رستگاری بزرگ (۱۱۹) مالكیّت و حکومت آسمان‌ها و زمین و آنچه در آنهاست، فقط از آن خداست، و او بر هر چیز تواناست (۱۲۰) 🌷 : روز 🌷 : سود دهد 🌷 : باغ ها 🌷 : جاودانه اند 🌷 : رستگاری 🌷 : بزرگ 🌷 : مالکیت و حکومت 🌷 : آسمان ها 🌷 : زمین 🌷 : توانا به دنبال گفتگوى با حضرت عیسی علیه السلام ، در اين آيات مى ‌خوانيم: «قالَ اللّهُ هذا يَوْمُ يَنْفَعُ الصّادِقِينَ صِدْقُهُمْ؛ خدا می فرماید: این روزی است که صادقان را صدقشان سود دهد» سپس پاداش صادقان را چنين بيان مى ‌كند: «لَهُمْ جَنّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها أَبَداً؛ برای آنان باغ هایی است که از زیر درختان آنها نهرها جاری است، همیشه در آن جاودانه اند» و از اين نعمت مادّى مهمّ تر اين است كه «رَضِيَ اللّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ؛ از آنان خشنود است و آنان هم از خدا خشنودند» و شک نيست كه اين موهبت بزرگ كه جامع ميان موهبت مادّى و معنوى است «ذلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ؛ این است رستگاری بزرگ» سپس اشاره به مالكيّت و حكومت نموده، مى‌ فرماید: «لِلّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما فِيهِنَّ وَ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ؛ مالکیت و‌ حکومت آسمان ها و زمین و آنچه در آنهاست ، فقط از آن خداست و او بر هر چیز تواناست» 🔹پیامهای آیات ۱۱۹و۱۲۰ سوره مائده ✅ ، اگر به خاطر صداقتشان، مشکلاتی را در دنیا تحمل کنند، این راستی و صداقت در آخرت برای آنان کارساز است. ✅ در فقط صادقان سود می برند. مدعیان ، شعاردهندگان و ریاکاران در قیامت سود نمی برند. ✅ در کنار رضایت خداوند ، رستگاری بزرگی است. 🌷 پایان 🌷 ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیات ۲۳ تا ۲۵ سوره اعراف 💥قَالَا رَبَّنَا ظَلَمْنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ‏ (۲۳) 💥قَالَ اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ ۖ وَلَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَىٰ حِين (۲۴) 💥قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ (۲۵) : (آدم و حوّا) گفتند: پروردگارا! ما بر خویشتن ستم كردیم و اگر ما را نبخشایى و رحم نكنى، قطعاً از زیانكاران خواهیم بود (۲۳) خدا فرمود: فرود آیید، بعضی از شما دشمن بعضی دیگرید و تا مدّتی (معین) برای شما در زمین جایگاه و وسیله ی بهره گیری خواهد بود (۲۴) پروردگار فرمود: در آن زندگی می ‌كنید، و در آن می‌ میرید، و از آن بیرون می‌آیید (۲۵) 🌷 : گفتند 🌷 : ستم‌ کردیم 🌷 : نبخشایی 🌷 : زیانکاران 🌷 : فرود آیید 🌷 : دشمن 🌷 : قرارگاه 🌷 : هر آنچه از مال دنیا مورد بهره قرار گیرد 🌷 : وقت 🌷 : زندگی می کنید 🌷 : می میرید 🌷 : بیرون می آیید این آیات در نازل شده است. سرانجام هنگامى كه آدم و حوّا، به نقشه شيطانى ابليس واقف شدند و نتيجه كار خلاف خود را ديدند به فكر جبران گذشته افتادند و نخستين گام را اعتراف به ظلم و ستم بر خويشتن، در پيشگاه قرار دادند و «قالا رَبَّنا ظَلَمْنا أَنْفُسَنا: گفتند: پروردگارا! ما بر خویشتن ستم کردیم» «وَ إِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَ تَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِينَ: و اگر ما را نبخشایی و رحم نکنی، قطعا از زیانکاران خواهیم بود» اگرچه خالصانه آدم و همسرش در پيشگاه خدا پذيرفته شد ولى به هر حال اثر وضعى آن عمل، دامانشان را گرفت، و دستور خارج شدن از از سوى خداوند به آنها داده شد، «قالَ اهْبِطُوا بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ: فرمود: فرود آیید، بعضی از شما دشمن بعضی دیگرید «وَ لَكُمْ فِي الْأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَ مَتاعٌ إِلى حِينٍ: و تا مدتی (معین) برای شما در زمین جایگاه و وسیله ی بهره گیری خواهد بود» «قالَ فِيها تَحْيَوْنَ وَ فِيها تَمُوتُونَ وَ مِنْها تُخْرَجُونَ: فرمود: در آن زندگی می کنید و در آن می میرید و از آن بیرون می آیید» 🔹پيام های آیات ۲۳ تا ۲۵ اعراف ✅ در برابر ستم ‏هایى كه به خود روا مى‏ داریم باید از استمداد كنیم و آنها را جبران كنیم. ✅ و ، هم در تخلّف شریک بودند، هم در جبران گذشته و عذرخواهى. ✅ هرگونه خلافى، ظلم به خویش است، چون مخالفت با فرمان مخالفت با تكامل و سعادت واقعى خود است. ✅ از آداب و استغفار، ابتدا اعتراف به گناه است. ✅ نخستین خواسته‏ ى بشر از ، تقاضاى عفو ورحمت بود. ✅ مهم‏ترین مسأله براى گناهكار، مغفرت الهى است، سپس درخواست ‏هاى دیگر ✅ عنایت و لطف و مهربانى ، جلوى خسارت ابدى را مى‏ گیرد. ✅ گاهى عملكرد والدین، در هبوط و سقوط نسل آنان هم اثر مى‏ گذارد. ✅ بهشت و ، مكانى غیر از زمین و بالاتر و برتر از آن بود. ✅ و بهره‏ ورى از آن ابدى نیست. ✅ ، پس از مرگ دوباره زنده خواهد شد. حضرت آدم از این ناراحت و غمگین بود كه پنداشت دیگر به بهشت و زندگى جاوید نخواهد رسید، خداوند فرمود: پس از زندگى دنیا مى‏ تواند به بهشت جاوید برسد. ✅ مدّت و نهایت زندگى دنیوى براى بشر معلوم نیست. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۳۸ سوره اعراف 💥قَالَ ادْخُلُواْ فِى أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِن قَبْلِكُم مِّنَ الْجِنِ‏ّ وَ الْإِنسِ فِى النَّارِ كُلَّمَا دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَّعَنَتْ أُخْتَهَا حَتَّى‏ إِذَا ادَّارَكُواْ فِيهَا جَمِيعاً قَالَتْ أُخْرَاهُمْ لِأُولَاهُمْ رَبَّنَا هَؤُلَآءِ أَضَلُّونَا فََاتِاهِمْ عَذَاباً ضِعْفاً مِّنَ النَّارِ قَالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَلَكِن لَّا تَعْلَمُونَ‏ : (خدا) مى‏ فرماید: شما نیز در میان گروه‏ هایى از جنّ و انس، كه پیش از شما بوده‏ اند، به دوزخ داخل شوید. هرگاه گروهى وارد (جهنّم) شود، گروه هم‏ كیش خود را لعن و نفرین كند، تا آنكه همه یک جا در دوزخ بهم رسند. آنگاه گروه متأخّر درباره‏ ى گروه قبلى گوید: خدایا! اینان بودند كه ما را گمراه كردند، پس عذابى دو چندان از آتش دوزخ برایشان بیاور مى‏ فرماید: براى هر كدام، دو برابر است، ولى نمى‏ دانید. 🌷 : داخل شوید 🌷 : امت ها، گروه ها 🌷 : آتش 🌷 : خواهرش، هم کیش خود 🌷 : به یکدیگر رسند 🌷 : ما را گمراه کردند 🌷 : پس برایشان بیاور 🌷 : دو چندان، دو برابر 🌷 : آتش 🌷 : نمی دانید 💥این آیه در نازل شده است. در آيات گذشته صحنه‌ اى كه به هنگام و بازپرسى فرشتگان قبض ارواح رُخ مى‌ دهد ترسيم شده بود و در اينجا صحنه برخورد گروه هاى اغوا كننده و اغوا شونده را در شرح مى‌ دهد: {قالَ ادْخُلُوا فِي أُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ مِنَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ فِي النّارِ:‌ (خدا) می فرماید: شما نیز در میان گروه هایی از جن و انس، که پیش از شما بوده اند، به دوزخ داخل شوید} هنگامى كه همگى در داخل شدند برخوردشان با هم مسلكهايشان شروع مى‌ شود، برخوردى عجيب و عبرت انگيز، {كُلَّما دَخَلَتْ أُمَّةٌ لَعَنَتْ أُخْتَها: هر گاه گروهی وارد جهنم شود، گروه هم کیش خود را لعن و نفرین کند} مطلب به همين جا پايان نمى‌ پذيرد، هنگامى كه همگى با ذلّت و خوارى در محيط شرر بار قرار مى‌گيرند شكايت آنها به پيشگاه پروردگار از يكديگر شروع مى‌ شود. نخست فريب خوردگان عرضه مى‌دارند: پروردگارا! اين اغواگران بودند كه ما را گمراه ساختند {حَتّى إِذَا ادّارَكُوا فِيها جَمِيعاً قالَتْ أُخْراهُمْ لِأُولاهُمْ رَبَّنا هؤُلاءِ أَضَلُّونا فَآتِهِمْ عَذاباً ضِعْفاً مِنَ النّارِ: تا آنکه همه یک جا در دوزخ برسند. آنگاه گروه متاخر درباره ی گروه قبلی گوید: خدایا! اینان بودند که ما را گمراه کردند، پس عذابی دوچندان از آتش دوزخ برایشان بیاور}. ولى عجيب اين است كه در پاسخ آنها {قالَ لِكُلٍّ ضِعْفٌ وَ لكِنْ لا تَعْلَمُونَ: می فرماید: برای هر کدام ، دو برابر است، ولی نمی دانید} 🔹پيامهای آیه ۳۸ سوره اعراف🔹 ✅ در ، كینه و دشمنى نیست، سراسر صلح و صفاست ولى در جهنّم، افراد یكدیگر را لعن و نفرین مى‏ كنند. ✅ جنّ نیز مانند ، تكلیف دارد و گنهكاران هردو سرنوشتى مشابه دارند و در یک دوزخ قرار مى‏ گیرند. ✅ ، یكباره وارد دوزخ نمى‏ شوند، بلكه به ترتیب و نوبت ✅ ولایت‏ ها، محبّت‏ ها و حمایت‏ هاى غیر الهى، در به كینه و نفرین و دشمنى تبدیل مى‏ شود. ✅ در ، همه مى‏ كوشند گناه خود را به گردن دیگرى اندازند یا براى خود شریک جرم پیدا كنند. ✅ گاهى كیفرهایى مى‏ بیند كه خود آگاه نیست. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۴۰ سوره اعراف 💥إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا وَاسْتَكْبَرُوا عَنْهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَآءِ وَ لَا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِيَاطِ ۚ وَ كَذَٰلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ قطعاً كسانی كه آیات ما را تكذیب كردند، و از پذیرفتن آنها تكبّر ورزیدند، درهای آسمان [برای نزول‌ رحمت‌] بر آنان گشوده نخواهد شد، و در بهشت هم وارد نمی‌ شوند مگر آنكه شتر در سوراخ سوزن درآید! و این‌گونه مجرمان را كیفر می‌ دهیم. 🌷 : تکذیب کردند 🌷 : تکبر ورزیدند 🌷 : گشوده نخواهد شد 🌷 : درها 🌷 : آسمان 🌷 : وارد نمی شوند 🌷 : بهشت 🌷 : تا در آید، تا وارد شود 🌷 : شتر نر 🌷 : سوراخ . سم كشنده را از آن سم گويند كه نفوذ و سوراخ مى كند. 🌷 : سوزن 🌷 : سوراخ سوزن این آیه در نازل شده است. بار ديگر به سراغ سرنوشت افراد متكبّر و لجوج يعنى آنها كه زير بار آيات پروردگار نمى‌ روند و در برابر حقّ تسليم نيستند رفته، مى‌ فرمايد: {إِنَّ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا وَ اسْتَكْبَرُوا عَنْها لا تُفَتَّحُ لَهُمْ أَبْوابُ السَّماءِ: قطعا کسانی که آیات ما را تکذیب کردند و از پذیرفتن آنها تکبر ورزیدند، درهای آسمان[برای نزول رحمت] بر آنان گشوده نخواهد شد] 🌴در حديثى از «عليه السّلام» چنين مى‌ خوانيم: «امّا مؤمنان، اعمال و ارواحشان به سوى آسمانها برده مى‌ شود و درهاى آسمان به روى آنها گشوده خواهد شد، امّا كافر، روح و عملش را بالا مى‌ برند تا به آسمان برسد در اين هنگام كسى صدا مى‌زند آن را به سوى سجّين (دوزخ) پايين ببريد». سپس اضافه مى‌ كند: {وَ لا يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ حَتّى يَلِجَ الْجَمَلُ فِي سَمِّ الْخِياطِ: و در بهشت هم وارد نمی شوند مگر آنکه شتر در سوراخ سوزن در آید} اين تعبير كنايه لطيفى از محال بودن اين امر است، كه راهى براى ورود افراد بى‌ ايمان متكبّر در مطلقاً موجود نيست! در پايان آيه براى تأكيد و توضيح بيشتر اضافه مى‌ كند، {وَ كَذلِكَ نَجْزِي الْمُجْرِمِينَ: و این گونه مجرمان را کیفر می دهیم} 🔹پیامهای آیه ۴۰ سوره اعراف🔹 ✅ اعمال و رفتار ، در نزول رحمت الهی و عدم نزول آن موثر است. ✅ تکذیب آیات الهی و نپذیرفتن معارف دین، سبب مسدود شدن تمام درهای رحمت و ورود به است. ✅ سنت الهی، محروم کردن مجرمان از رحمت خویش در است. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۴۳ سوره اعراف وَ نَزَعْنَا مَا فِى صُدُورِهِم مِّنْ غِلٍّ تَجْرِى مِن تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ وَ قَالُواْ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِى هَدَينَا لِهَذَا وَ مَا كُنَّا لِنَهْتَدِىَ لَوْلَآ أَنْ هَدَينَا اللَّهُ لَقَدْ جَآءَتْ رُسُلُ رِبِّنَا بِالْحَقِ‏ّ وَ نُودُواْ أَن تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوهَا بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ‏ : و آنچه از كینه‏ و خشم در سینه‏ هاى آنان بود بركنده و زدودیم از زیر(قصرهاى)شان نهرها جارى است و مى‏ گویند: خدا را شكر كه ما را به این (راه) هدایت كرد و اگر خداوند هدایتمان نمى‏ كرد، ما هدایت نمى‏ شدیم. بى‏ شک فرستادگان پروردگارمان به راستى و درستى به سراغ ما آمدند و به آنان خطاب مى‏ شود: این همان بهشتى است كه به خاطر آنچه انجام می دادید وارث آن شده‏ اید. 🌷 : بیرون آوردیم، برکندیم 🌷 : سینه هایشان 🌷 : کینه و خشم 🌷 : جاری می شود 🌷 : نهرها 🌷 : ما را هدایت کرد 🌷 : فرستادگان 🌷 : خطاب می شود 🌷 : وارث آن شده اید این آیه در نازل شده است. در اين آيه به يكى از مهمّترين نعمتهايى كه به بهشتيان ارزانى مى‌ دارد و مايه آرامش روح و جان آنهاست اشاره كرده، مى‌ فرمايد: {وَ نَزَعْنا ما فِي صُدُورِهِمْ مِنْ غِلٍّ: و آنچه از کینه و خشم در سینه های آنان بود برکنده و زدودیم} در حقيقت يكى از بزرگترين ناراحتی هاى انسان ها در زندگى دنيا كه سر چشمه پيكارهاى وسيع اجتماعى مى‌ شود و علاوه بر خسارت هاى سنگين جانى و مالى، آرامش روح را به كلّى بر هم مى‌ زند، همين «كينه توزى» و «حسد» است. بهشتيان به كلّى از بدبختی هاى ناشى از اين گونه صفات و عواقب آن بركنارند، آنها با هم در نهايت دوستى و محبّت و صفا و صميميت و زندگى مى‌ كنند، و همه از وضع خود راضيند. پس از ذكر اين نعمت روحانى، اشاره به نعمت مادّى و جسمانى آنها كرده، مى‌گويد: {تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهارُ: از زیر (قصرهایشان) نهرها جاری است} سپس رضايت و خشنودى كامل و همه جانبه اهل بهشت را با اين جمله منعكس مى‌ كند كه آنها {وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي هَدانا لِهذا وَ ما كُنّا لِنَهْتَدِيَ لَوْ لا أَنْ هَدانَا اللّهُ: و می گویند: را شکر که ما را به این (راه) هدایت کرد و اگر خداوند هدایتمان نمی کرد، ما نمی شدیم.} اين توفيق او بود كه دست ما را گرفت و از گذرگاه هاى زندگى عبور داد و به سر منزل سعادت رسانيد. {لَقَدْ جاءَتْ رُسُلُ رَبِّنا بِالْحَقِّ وَ نُودُوا أَنْ تِلْكُمُ الْجَنَّةُ أُورِثْتُمُوها بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ: بی شک فرستادگان پروردگارمان به راستی و درستی به سراغ ما آمدند و به آنان خطاب می شود: این همان بهشتی است که به خاطر آنچه انجام می دادید وارث آن شده اید} 🔹پيامهای آیه ۴۳ سوره اعراف🔹 ✅ در ، صفاى باطن و ظاهر یک جا جمع است. ✅ ، به ذكر و ستایش خدا مشغولند. ✅ بهشتیان، از لطف شاكرند واز هدایت شدنشان مغرور نیستند. ✅ به اعمال و كارهاى خود متّكى نیستند. ✅ و و تلاش به تنهایى كافى نیست، عنایت و امداد الهى نیز براى هدایت لازم است. ✅ ، وسیله‏ى هدایتند و هدایتشان همراه با حقّ است. خودشان، حرفشان، عملشان، شیوه‏ ها و وعده‏ هایشان همه حقّ است. ✅ در برابر عمل است، نه امید و آرزو. حضرت على علیه السلام مى‏ فرماید: از كسانى مباش كه آخرت را بدون عمل آرزو مى‏ كنند. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۴۶ سوره اعراف 💥وَ بَيْنَهُمَا حِجَابٌ وَ عَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيمَاهُمْ وَ نَادَوْا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَن سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَ هُمْ يَطْمَعُونَ : و میان آن دو (بهشتیان و دوزخیان) حجابى است و بر اعراف مردانى هستند كه همه را از چهره هایشان مى‏ شناسند و بهشتیان را كه هنوز به بهشت وارد نشده‏ اند، ولى ورود به آن را امید دارند، ندا مى‏ دهند كه سلام بر شما باد. 🌷 : در این آیه، شاید همان دیوارى باشد كه در آیه 13 سوره‏ ى حدید مى‏ خوانیم كه میان بهشتیان و دوزخیان دیوارى زده مى‏ شود كه سمت بیرونى آن، عذاب و قسمت درونى‏ اش رحمت است. 🌷 : جمع «عُرف»، به معناى مكان بلند است. این سوره نیز به خاطر همین آیه اعراف نامیده شده است و در قرآن تنها در همین مورد از اعراف و اهل آن سخن به میان آمده است. 🌷 : مردان 🌷 : می شناسند 🌷 : چهره هایشان این آیه در نازل شده است. در تعقيب بيان سرگذشت بهشتيان و دوزخيان اين آيه و سه آيه بعد از آن در باره «اعراف» كه منطقه‌ اى است حدّ فاصل ميان بهشت و دوزخ، با ويژگی هايى كه دارد سخن مى‌ گويد. نخست به حجابى كه در ميان بهشتيان و دوزخيان كشيده شده است اشاره كرده، مى‌ فرمايد: {وَ بَيْنَهُما حِجابٌ: و میان آن دو حجابی است} از آيات بعد چنين استفاده مى‌ شود كه حجاب مزبور همان « » است كه مكان مرتفعى است در ميان اين دو گروه، كه مانع از مشاهده يكديگر مى‌ شود، البتّه كسانى كه بر اعراف يعنى قسمت هاى بالاى اين مانع مرتفع قرار دارند، هر دو گروه را مى‌ توانند ببينند. سپس مى‌ فرمايد: {وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيماهُمْ: و بر اعراف مردانی هستند که همه را از چهره هایشان می شناسند} سپس مى‌ فرمايد: {وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوها وَ هُمْ يَطْمَعُونَ: و بهشتیان را که هنوز به وارد نشده اند ولی ورود به آن را امید دارند، ندا می دهند که سلام بر شما باد} در روایات و تفاسیر، نظرات مختلفى درباره‏ ى اهل اعراف به چشم مى‏ خورد. برخى آنان را اولیاى خدا دانسته‏ اند كه بر بلندى میان و قرار مى‏ گیرند و از سیماى مردم، همه‏ ى آنها را مى‏ شناسند، بهشتیان را سلام و تبریک مى‏ گویند و از سرنوشت دوزخیان نگرانند. امّا بعضى آنان را افراد ضعیفى معرّفى مى‏ كنند كه گناهان و عباداتى دارند و منتظر لطف خدایند. شاید بتوان گفت كه صاحب و محور اصلى اعراف، اولیاى خدایند و افراد ضعیف، در حاشیه قرار دارند. نیكوكاران به مى‏ روند ومجرمین به دوزخ، افراد متوسّط وضعیف در اعراف گرفتار و منتظر سرنوشت مى‏ مانند، ولى اولیاى خدا كه بر اعراف قرار دارند، به كمک آنان برخاسته و شفاعت مى‏ كنند. 🔹پيام های آیه ۴۶ سوره اعراف 🔹 ✅ رفتار و خصلت‏ هاى دنیوى، سیماى انسان را به گونه‏ اى مى‏ كند كه در دیگران با نگاه او را مى‏ شناسند. ✅ براى ورود به و بهشتى شدن، لطف و عنایت الهى لازم است. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۴۶ سوره اعراف 💥وَ بَيْنَهُمَا حِجَابٌ وَ عَلَى الْأَعْرَافِ رِجَالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيمَاهُمْ وَ نَادَوْا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ أَن سَلَامٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوهَا وَ هُمْ يَطْمَعُونَ : و میان آن دو (بهشتیان و دوزخیان) حجابى است و بر اعراف مردانى هستند كه همه را از چهره هایشان مى‏ شناسند و بهشتیان را كه هنوز به بهشت وارد نشده‏ اند، ولى ورود به آن را امید دارند، ندا مى‏ دهند كه سلام بر شما باد. 🌷 : در این آیه، شاید همان دیوارى باشد كه در آیه 13 سوره‏ ى حدید مى‏ خوانیم كه میان بهشتیان و دوزخیان دیوارى زده مى‏ شود كه سمت بیرونى آن، عذاب و قسمت درونى‏ اش رحمت است. 🌷 : جمع «عُرف»، به معناى مكان بلند است. این سوره نیز به خاطر همین آیه اعراف نامیده شده است و در قرآن تنها در همین مورد از اعراف و اهل آن سخن به میان آمده است. 🌷 : مردان 🌷 : می شناسند 🌷 : چهره هایشان این آیه در نازل شده است. در تعقيب بيان سرگذشت بهشتيان و دوزخيان اين آيه و سه آيه بعد از آن در باره «اعراف» كه منطقه‌ اى است حدّ فاصل ميان بهشت و دوزخ، با ويژگی هايى كه دارد سخن مى‌ گويد. نخست به حجابى كه در ميان بهشتيان و دوزخيان كشيده شده است اشاره كرده، مى‌ فرمايد: {وَ بَيْنَهُما حِجابٌ: و میان آن دو حجابی است} از آيات بعد چنين استفاده مى‌ شود كه حجاب مزبور همان « » است كه مكان مرتفعى است در ميان اين دو گروه، كه مانع از مشاهده يكديگر مى‌ شود، البتّه كسانى كه بر اعراف يعنى قسمت هاى بالاى اين مانع مرتفع قرار دارند، هر دو گروه را مى‌ توانند ببينند. سپس مى‌ فرمايد: {وَ عَلَى الْأَعْرافِ رِجالٌ يَعْرِفُونَ كُلاًّ بِسِيماهُمْ: و بر اعراف مردانی هستند که همه را از چهره هایشان می شناسند} سپس مى‌ فرمايد: {وَ نادَوْا أَصْحابَ الْجَنَّةِ أَنْ سَلامٌ عَلَيْكُمْ لَمْ يَدْخُلُوها وَ هُمْ يَطْمَعُونَ: و بهشتیان را که هنوز به وارد نشده اند ولی ورود به آن را امید دارند، ندا می دهند که سلام بر شما باد} در روایات و تفاسیر، نظرات مختلفى درباره‏ ى اهل اعراف به چشم مى‏ خورد. برخى آنان را اولیاى خدا دانسته‏ اند كه بر بلندى میان و قرار مى‏ گیرند و از سیماى مردم، همه‏ ى آنها را مى‏ شناسند، بهشتیان را سلام و تبریک مى‏ گویند و از سرنوشت دوزخیان نگرانند. امّا بعضى آنان را افراد ضعیفى معرّفى مى‏ كنند كه گناهان و عباداتى دارند و منتظر لطف خدایند. شاید بتوان گفت كه صاحب و محور اصلى اعراف، اولیاى خدایند و افراد ضعیف، در حاشیه قرار دارند. نیكوكاران به مى‏ روند ومجرمین به دوزخ، افراد متوسّط وضعیف در اعراف گرفتار و منتظر سرنوشت مى‏ مانند، ولى اولیاى خدا كه بر اعراف قرار دارند، به كمک آنان برخاسته و شفاعت مى‏ كنند. 🔹پيام های آیه ۴۶ سوره اعراف 🔹 ✅ رفتار و خصلت‏ هاى دنیوى، سیماى انسان را به گونه‏ اى مى‏ كند كه در دیگران با نگاه او را مى‏ شناسند. ✅ براى ورود به و بهشتى شدن، لطف و عنایت الهى لازم است. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیات ۴۷و۴۸ سوره اعراف 💥وَ إِذَا صُرِفَتْ أَبْصَارُهُمْ تِلْقَآءَ أَصْحَابِ النَّارِ قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ (۴۷) 💥وَ نَادَىٰٓ أَصْحَابُ الْأَعْرَافِ رِجَالًا يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيمَاهُمْ قَالُوا مَآ أَغْنَىٰ عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَ مَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ (۴۸) : و وقتی بهشتیان چشمانشان ناخواسته از بهشت به سوی دوزخیان برگردانده شود، گویند: ای پروردگارمان ما را با گروه ستمكاران قرار مده (۴۷) و اهل اعراف مردانی را كه از سیمایشان می‌ شناسند، ندا می‌ دهند جمعیّت و جمع آوری شما و تكبّری كه می‌ ورزیدید، به حال شما سودی نداشت (۴۸) 🌷 : برگردانده شود 🌷 : چشمانشان 🌷 : آنها را می شناسند 🌷 : چهره هایشان این آیات در نازل شده است. {وَ إِذا صُرِفَتْ أَبْصارُهُمْ تِلْقاءَ أَصْحابِ النّارِ قالُوا رَبَّنا لا تَجْعَلْنا مَعَ الْقَوْمِ الظّالِمِينَ: و وقتی بهشتیان چشمانشان ناخواسته از بهشت به سوی دوزخیان برگردانده شود، گویند: ای پروردگارمان ما را با گروه ستمکاران قرار مده. سپس اضافه مى‌ كند كه: «وَ نادى أَصْحابُ الْأَعْرافِ رِجالاً يَعْرِفُونَهُمْ بِسِيماهُمْ قالُوا ما أَغْنى عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَ ما كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُونَ: و اهل اعراف مردانی را که از سیمایشان می شناسند، ندا می دهند جمعیت و جمع آوری شما و تکبری که می ورزیدید، به حال شما سودی نداشت} اعرافیان به اهل نگاه مى‏ كنند و آنان را مى‏ شناسند و سلام مى‏ كنند، امّا به اهل دوزخ نگاه نمى‏ كنند، بلكه چشمشان ناخواسته به آنان مى‏ افتد. اصحاب اعراف، در دعایشان نمى‏ گویند ما را اهل آتش قرار مده، بلكه مى‏ گویند: ما را همنشین ظالمان مگردان. گویا مجالست با ستمگر، بدتر از آتش دوزخ است.‌ سلمان فارسى مى‏ گوید: بیش از ده مرتبه از رسول خدا صلى الله علیه وآله شنیدم كه فرمود: یا على! تو و امامان پس از تو، اصحاب اعراف میان و هستید و هر كسی به شما معرفت داشته وارد بهشت مى‏ شود و هر كسی منكر ولایت شما باشد، وارد جهنّم مى‏ شود. 🔹پيامهای آیات۴۷ و ۴۸ اعراف🔹 ✅ در علاوه بر عذاب الهى، سرزنش‏ هایى هم از انسان‏ ها نصیب دوزخیان مى‏ شود. ✅ مال، قدرت، دوستان و طرفداران، عامل نجات نیستند. خود انسان نیز در به این حقیقت اعتراف مى‏ كند. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری
بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 آیه ۴۹ سوره اعراف 💥أَهَؤُلَآءِ الَّذِينَ أَقْسَمْتُمْ لَا يَنَالُهُمُ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ادْخُلُواْ الْجَنَّةَ لَاخَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لَآ أَنتُمْ تَحْزَنُونَ‏ : (به مستكبران خطاب مى‏شود:) آیا اینان (بهشتیان)، همان كسانند كه (شما در دنیا) سوگند یاد كردید رحمت الهى شامل حالشان نمى‏ شود؟ (به بهشتیان گفته مى‏ شود:) وارد بهشت شوید، نه ترسی بر شما است و نه اندوهگین می شوید. 🌷 : سوگند یاد کردید 🌷 : شامل نمی شود 🌷 : ترس این آیه در نازل شده است‌. در دنیا كافران مغرور، مؤمنان را تحقیر مى‏ كنند و مى‏ گویند كه رحمت خدا شامل اینان نمى‏ شود. {أَهَٰٓؤُلَآءِ الَّذِينَ أَقْسَمْتُمْ لَا يَنَالُهُمُ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ۚ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لَا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَلَآ أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ: آیا اینان همان كسانی هستند كه در دنیا سوگند یاد كردید كه رحمت الهی شامل حالشان نمی شود؟ (به بهشتیان گفته می شود:) وارد شوید، نه ترسی بر شما است و نه اندوهگین می شوید} ایمان و اعمال صالح، مومنان را مشمول رحمت الهى قرار مى‏ دهد و خطابِ «اُدخلوا الجنّة» را دریافت مى‏ كنند. دریافت رحمت الهى، ایمان و عمل صالح لازم دارد، نه مال و مقام. 🔹پيام های آیه ۴۹ سوره اعراف🔹 ✅ فقر و گمنامى مؤمنان در دنیا، نشانه‏ ى محرومیّت آنان در نیست. ✅ نسبت به اینكه چه كسانى شایسته‏ ى دریافت رحمت الهى هستند یا نیستند، زود قضاوت نكنیم. ✅ در ، حزن و اندوه راهى ندارد. ✍تهیه و تنظیم : استاد عاشوری