📗گزارشی از شماره جدید فصلنامه علمی پژوهشی «فقه» از جمله مقالات شماره جدید این فصلنامه: 1️⃣«تقدم سند بر شهادت با محوریت نقد ادله مخالفان» 2️⃣«بررسی جایگاه «مصلحت» در فقه» 3️⃣«جرم‌انگاری از منظر فقه نظامات» 4️⃣«مُتفرّداتِ فقهی میرداماد (ره)» 🔆متن کامل خبر و خلاصه مقالات را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/d23093 #خبرنامه_پژوهشی —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲۴ رجب سالروز ارتحال علّامه سید محمد مهدی بحر العلوم (م۱۲۱۲هـ.ق) فقیه صاحب کرامت آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: سیّد بحر العلوم از میرزای قمی کوچکتر بود و زودتر از میرزا در ۵۷ سالگی از دنیا رفت، ولی همه معاصرینش از جمله میرزا به وی احترام می‌گذاشتند. سیّد هم ملّای درجه اوّل، و هم از خانواده‌ای محترم بود. معاصرین وی به صاحب کرامت بودن سید معتقد بودند و کرامت‌های زیادی از وی نقل می‌کردند و تشرّف داشتن او مورد قبول بزرگان است. سید بحر العلوم شیخ اجازه سید مهدی شهرستانی است. شهرستانی با اینکه حدود 25 سال از سید بحر العلوم بزرگتر و سید در حکم فرزند او بوده، از سید استجازه کرده است. جرعه‌ای از دریا، ج ۳، ص ۲۶۱ #پوستر --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅عدم ترتب آثار فضولی، قبل از اجازه 🔸اگر عقد ازدواج از جانب یک طرف، لازم - چه از طرف اصیل و چه از طرف مُجیز که رضایت خود را ابراز کرده - و از طرف دیگر فضولی باشد و اصیل هنوز آن را اجازه نداده باشد، آیا تا زمان اجازه، شخصی که عقد بر او لازم است، باید از محرمات ناشی از مصاهره بپرهیزد؟ برای مثال اگر اصیل،‌ مرد است، ازدواج با مادر، دختر یا خواهرِ معقوده و یا ازدواج با همسر پنجم حرام است؟ و یا اگر زن است باید از ازدواج با دیگری بپرهیزد؟ و به بیان دیگر تا تکلیف اجازه و ردّ مُجیز معلوم نشده، آیا این شخص می­‌تواند آثار زوجیت بر عقد خود مترتب کند یا خیر؟ 🔹در یادداشت پیشین قول به بطلان عقود منافی بنابر کشف حقیقی، در فرض تعقّب عقد به اجازه، مورد نقد و بررسی قرار گرفت؛ در این یادداشت به بررسی سایر اقوال و احتمالات پرداخته می‌شود. 🔸اقوال دیگر مطرح در مسأله عبارتند از: 1️⃣احتمال تفصیل در تزویج دختر و مادر 2️⃣قول به بطلان عقود منافی مطلقا 3️⃣قول به صحّت عقود منافی وضعاً و حرمت آنها تکلیفاً 4️⃣ قول به جواز و صحّت عقود منافی مطلقا 💠 تفصیل هر قول را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/x90398 #یادداشت_محقق #فقه —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲۸ رجب سالروز ارتحال آیت‌الله شیخ محمدرضا آل یاسین (م ۱۳۷۱هـ.ق) آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: مرحوم آشیخ محمدرضا آل یاسین فقیه، و دو جهت در وی مسلّم بود: یکی: فقاهت. وی جزء فقهای درجه اوّل و از نظر طبقه بر آقای حکیم مقدم بود. دیگری: تقوا. ایشان از نظر تقوا خیلی مسلّم بود. ایشان از خانواده و بیت معتبری بود. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج ۳، ص ۴۵۳ #پوستر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۱ شعبان سالروز ارتحال صاحب جواهر (۱۲۶۶ هـ.ق) قطع علاقه از دنیا و تکمیل جواهر آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: (مرحوم آیت‌الله) حاج آقا حسن (فرید اراکی) می‌فرمود: صاحب جواهر نذر کرده بود، خداوند به او سلامتی بدهد تا جواهر را بنویسد و بعد از آن اگر خدا خواست از دنیا برود. صاحب جواهر می‌فرمود: «درخواست من مستجاب شد، ولی من نمی‌خواهم بمیرم». لذا ایشان یک ورق از جواهر را گرو نگه داشت. بعد از چند سال صاحب جواهر گفت: مثل این‌که من رفتنی هستم چون دیگر هیچ تعلّقی به دنیا ندارم. سپس آن یک ورق را نوشت و بعد از مدّتی کوتاه از دنیا رفت. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۵۳۴ #پوستر #صاحب_جواهر —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

حجةالاسلام و المسلمین رضا مختاری خبر داد: 🔹استقبال فضلای نجف از کتاب «جرعه‌ای از دریا» 🔸انتشار جلد پنجم این اثر در آینده‌ای نه چندان دور 👈متن کامل خبر را اینجا بخوانید: https://b2n.ir/n40435 #خبرنامه_پژوهشی —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅ چگونگی برخورد حاکم اسلامی با شورشیان قبل از شورش 🔹 نحوه برخورد با شورشیان مخالف حاکم اسلامی(اعم از امام یا نائب ایشان) از مباحثی است که زیرشاخه‌های متعددی برای آن متصور است و در کـتابهای فقهی شـیعه و سنّی با عنوان احکام بغات بدان پرداخته شده است، از فقهای شیعه، صاحب جواهر و از فقهای اهل سنت، ابن‌ قدامه‌ حنبلی در مغنی به‎طور مبسوط این احکام را بیان کرده‌اند که در این نوشتار، سعی برای بیان این احکام و مستندات آن می‌باشد.‌ 🔸با توجه به خطبه ۱۷۳ نهج البلاغه که حضرت در فرازی از آن فرموده است: «اگر آشوبگری آشوب برانگیخت به حق از وی درخواست شود و چنانچه خودداری ورزید با او جنگیده شود»، حاکم اسلامی باید پیش از هرگونه اقدام تند و خشونت‌آمیز با بغات، با نرمی و آرامش آنان را به حق و حقیقت هدایت کند و ابهامات و شبهات آنان را برطرف کند و چنان‌چه حقی از آنان پایمال شده باشد، حق آنان احیا شود. ✳️ برای اثبات لزوم ارشاد و دعوت شورشیان به حق، به ادله‌ای استدلال شده است که در ذیل به برخی آنها اشاره می‌شود. 1️⃣ آیه و روایات ناهی از قتال با مسلمان 2️⃣ حصول دفع شرّ بغات با ارشاد آنان 3️⃣ استدلال به آیه قتال با اهل بغی 4️⃣ سیره امیرالمؤمنین 💠 تفصیل هر کدام از ادله چهارگانه را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/w94461 —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

خطر پیشداوری در استنباط آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: يكى از موانعِ فهم صحيح، پيشداورى است. گاهى انسان قبل از مراجعه به ادله فتوى مى‌دهد و پس از آن به ادله مراجعه مى‌كند. اين بسيار خطرناك است كه محقق قبلًا رأى خود را صادر كند و بعد دليل براى آن جستجو كند. اين كار فكر را منحرف می‌كند و بايد سعى كنيم تمايلات پيشين را كنار گذاشته، به استنباط بپردازيم. #پوستر #استنباط —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰یادداشت محقق ✅چگونگی برخورد حاکم اسلامی با شورشیان بعد از شورش 🔹 در فقه برای مقابله با کسانی که قصد شورش بر حاکم اسلامی(اعم از امام یا نائب ایشان) را دارند، احکامی مقرر شده است که قبل از شورش و بعد از شورش این احکام متفاوت است. در این نوشته به نحوه مقابله با شورشیان بعد از عناد و لجاجت آنان و ادله آن پرداخته می شود. 🔸مطابق آنچه که از روایات و سیره بدست می‌آید، شورشیان به دو قسم تقسیم می‌شوند؛ قسم اول آنهایی هستند که داراي تشکیلات سازمان یافته و پشتوانه و مرکزیّت و عقبـه می‌باشند. و قسم دوم آنهایی هستند که عقبه و پشتوانه نداشته و داراي تشکیلات سازمان یافته‌ای نیستند. 🔹از جمله مستنداتی که می‌توان برای قتال با شورشیان بعد از شورش بدان استدلال کرد، عبارت است از: 1️⃣ آیه قتال با باغیان 2️⃣ سیره امیرالمؤمنین ❇️ مستفاد از ادله این است که قبل از شورش آشوبگران، با آنان قتال نشود و حتی بعد از شورش آنان، اگر هدایت‌گری و ارشاد صورت نگرفته است و آنان گرفتار شبهه هستند، برخورد نظامی به تأخیر بیفتد تا هدایت‌گری انجام شود. 💠 متن کامل مقاله را اینجا بخوانید: 👉 https://b2n.ir/p08612 —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

🔰نقد و نظر ✅ عرق جنب از حرام؛ طهارت یا نجاست؟ 🔹نجاست عرق جنب از حرام، از احکام مشهور بین قدما است و صدوقین، شیخ مفید در مقنعه و شیخ طوسی در خلاف، قاضی ابن برّاج در مهذّب و ابن زهره در غنیه، همگی حکم به نجاست کرده‌اند. صاحب حدائق و شیخ انصاری به شهرت این حکم بین قدما تصریح نموده‌اند. شیخ در خلاف، ادعای اجماع بر این حکم می‌کند. 🔸در روایتی که شهید اول در ذکری از ادريس ابن یزداد کفرثوثی نقل می‌کند، تصریح شده است که «در صورتی که در لباسی جنب شدی، اگر از حلال بود در آن نماز بخوان، و اگر از حرام بود، در آن نماز نخوان». همین روایت در فقه رضوی نیز آمده است. از سوی دیگر، در تعلیل برای نهی غساله حمام نیز در روایت آمده است که «چرا که در آن از زنا، و ولد زنا و ناصب غسل می کند». لازمه استدلال به این روایت، اثبات نجاست عرق جنب به صورت مطلق است. ✳️ نقد دلایل اگر چه این فتوا بین متقدمین شهرت داشته، اما بین متأخرین، طهارت عرق جنب از حرام از مشهورات است و شهرت بر طهارت عرق جنب از حرام، در مختلف، ذکری و کفایه نقل شده است و از این جهت می‌توان گفت که ادعای شهرت و اجماع بر نجاست این عرق، با ادعای شهرت و اجماع بر خلاف آن (یعنی طهارت عرق جنب از حرام) معارض است؛ در نتیجه نمی‌توان ضعف روایات را به این وسیله جبران نمود. خصوصا که بعضی از متقدمین نیز از فتوای خود عدول نموده‌اند. ابن ادریس حلّی در سرائر تصریح می‌کند: «آن کس که قائل به نجاست عرق جنب از حرام است، در کتاب دیگری که دارد، از این حکم بازگشته است. بنابراین مختار ما که همان طهارت این عرق است، اجماعی خواهد بود». اشاره ایشان به کلام شیخ مفید است که مبنای فتوای شیخ طوسی بوده است. ابن ادریس توضیح می‌دهد که شیخ مفید در رساله‌ای که به فرزندش نگاشته، از این حکم رجوع کرده است. 👈 ادامه نقد دلایل و نتیجه بحث را اینجا بخوانید: 👉https://b2n.ir/z95148 —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

❇️ نشست علمی «تحلیل فهرستی: بازسازی آثار متقدم حدیث شیعه» با ارائه استاد معظّم حضرت آیت الله سید احمد مددی از حوزه علمیه قم و با حضور پروفسور اندرو نیومن از دانشگاه ادینبرو و پروفسور رابرت گلیو از دانشگاه اگزتر برگزار می‌گردد. 🗓 تاریخ: شنبه ۲۱ فروردین ⏰ ساعت ۲۰:۳۰ - ۲۳:۰۰ 🌐 https://zoom.us/j/3131107214 Passcode: 2021 #خبرنامه_پژوهشی —— 🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام @mfeqhi

۲۴ شعبان، سالروز ارتحال مرجع بزرگ شیعه، میرزا محمد حسن شیرازی(۱۳۱۲هـ.ق) نظرخواهی از شاگردان آیت‌الله العظمی شبیری زنجانی: شنیدم وقتی میرزا درس می‌گفته ابتدا مطلبی طرح و سپس از یک‌یک شاگردان نظرخواهی می‌کرد و هر یک نظر خود را مطرح می‌کردند. گاهی به میرزا خُرده می‌گرفتند که فلانی از نظر علمی در مرتبه‌ای نیست که از او نظرخواهی می‌کنید. میرزا می‌گفت: گاهی در همین صحبت‌های علمی جرقّه‌هایی به ذهن اشخاص می‌زند، من از آن جرقّه‌ها استفاده می‌کنم. وقتی میرزا همه انظار شاگردان را می‌شنید، خودش داوری و محاکمه می‌کرد. ▪️جرعه‌ای از دریا، ج۳، ص ۳۱۵ #پوستر --- 🌐 مرکز فقهی امام محمدباقر علیه‌السلام 👉 @mfeqhi