🔷🔸 بیان نکته دیشب به صورت دقیق تر (با استفاده از جامی و حاشیه ملاعبدالله) ⁉️ دقيقا چه چيزي در فعل، دلالت بر زمان مي کند؟ 🔺 جامی در تعریف فعل می گوید: 🔸 الفعل ما (کلمة) دلّ علی معنی فی نفسه مقترنٍ بأحد الأزمنة الثلاثة ↙️ ادعا: دلالت فعل بر زمان، دلالت با هیئت و ماده آن است. ⁉️ شبهه اول) فعل مضارع که بر دو زمان (حال و استقبال) دلالت دارد، پس تعریف به واژه «أحد» بر او صادق نیست. 🍀 جواب) منظور ما حداقل یکی است. ⁉️ شبهه دوم) کلماتی مانند أمس و غد (دیروز و فردا)، به هیئت و ماده خاص، دلالت بر زمان می کنند، پس چرا فعل نیستند؟ ⚠️ جواب اول به شبهه دوم) أمس به ماده است که دلالت بر زمان می کند اما به هیئت دلالت ندارد، لذا داخل در تعریف نمی شود. ↙️ رد جواب اول) اگر هیئت در افاده زمان دخلی ندارد پس باید (مأس، سماُ یا أمَس) هم که در آن ترتیب حروف یا حرکات و سکنات عوض شده، همان معنای دیروز را بدهد، درحالیکه چنین نیست پس جواب شما درست نیست و هیئت هم در افاده معنا نقش دارد. ✅ جواب دوم به شبهه دوم (صحیح): درست است که در أمس، هیئت و ماده توأما دلالت بر زمان دارد اما تصرّف وجود ندارد یعنی تصرف به صیغه ها و هیئت های گوناگون ماضی و مضارع و امر نداریم. ⁉️ شبهه سوم) اگر هیئت فعل به تنهایی دلالت بر زمان می کند، پس واژه حجر نیز همینطور است: رایت الحجر (فَعَل) جواب) هیئت به همراه ماده متصرف است که دلالت بر زمان دارد در حالیکه حجر، ماده متصرفه ندارد. 🌐 کانال #تعلیم_النحو 🔰🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

✅ نمودار اسم جنس و انواع آن که ان شاء الله فردا، در اولین جلسه آنلاین آموزش رسمی علم نحو، از آن سخن خواهیم گفت. 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

یکی از مخاطبان اشکال کرده است که کلماتی مانند ماء، جمع بسته می شوند (میاه)، در حالیکه در این تصویر، خلاف آن گفته شده است چون ماء ذیلِ اسم جنس بنا بر شمولیت است. پاسخ را در شرح جامی می توان دید: اگر اختلاف در انواع مد نظر قرار بگیرد (مثلا آب دریا، آب دریاچه، آب سرخ، آب تصفیه شده و ...)، آنگاه می توان جمع بست، پس تنافی و تناقضی نیست، یعنی خودِ آب، بما هو آب قابل جمع بسته شدن نیست و اصلا نیازی هم نیست. 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

✅ تعریف دقیق اسم در آموزش ویدئویی و آنلاین نحو با استفاده از کتاب گرانقدر جامی و برخی حواشی مهم در این موضوع. 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

تعریف متفاوت کتاب جامی از معرب و مبنی که امشب مختصراً بیان شد 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

✅ سیوطی در اتقان می فرماید: 🔺اختلف في جواز العطف على الضمير المجرور من غير إعادة الجارّ: فجمهور البصريّين على المنع، و بعضهم و الكوفيّون على الجواز. و خرّج عليه قراءة حمزة: وَ اتَّقُوا اللَّهَ الَّذِي تَسائَلُونَ بِهِ وَ الْأَرْحامَ [النساء: 1]. و قال أبو حيّان في قوله تعالى: وَ صَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ كُفْرٌ بِهِ وَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ [البقرة: 217]: إنّ المسجد معطوف على ضمير بِهِ و إن لم يعد الجار. قال: و الذي نختاره جواز ذلك، لوروده في كلام العرب كثيرا نظما و نثرا. قال: و لسنا متعبّدين باتّباع جمهور البصريّين، بل نتبع الدليل. 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878

اتّساع ✅ در جمله «زیدٌ هو القائمٌ»، "هو" را ضمیر فصل می گیرند. یکی از فوائد این ضمیر آن است که القائم، بدون آوردن ضمیر، می تواند صفت نیز باشد: زیدٌ القائم، اما وقتی ضمیر فصل می آید، نشان می دهد که «القائم»، صفت نیست و بنابریکی از ترکیب ها، مستقلاً خبر است: زیدٌ (مبتدا) هو (ضمیر فصل) القائم (خبر) ✅ اما در مواردی هم که اشتباه نمی شود، ما می توانیم قائل به ضمیر فصل شویم: إنَّ زیداً هو القائمُ که اینجا القائم، نمی تواند صفت برای زیداً باشد، اما باز می توان قائل به ضمیر فصل شد. این تصرّف، همان وسعت دادن و اتّساعی است که بسیار در مسائل ادبی اتفاق می افتد. منبع: شرح جامی، ص 539. 🌐 کانال #تعلیم_النحو (میراث علمی سلف) /عضویت🔰🔰 ↘️https://eitaa.com/joinchat/2217410626Cd86f1f0878