چاره ناترازیها با تجارب موفق
#سرمقاله #روزنامه_جوان
✍️ محمدجواد اخوان
نیمه دهه ۸۰ زمزمههایی از احتمال اقدام امریکا برای تحریم صادرات بنزین به ایران شنیده شد. در واقع امریکاییها در حال ارزیابی این نکته بودند که چه سلاحی برای مهار ایران کارآمد است و در آن زمان با توجه به دلایل اقتصادی و اجتماعی به این جمعبندی رسیدند که تحریم بنزین میتواند ایران را مهار کند. ماجرا از این قرار بود که در دهه ۷۰ و ۸۰ مصرف بنزین در کشور به صورتی سرسامآور افزایش یافت، بهگونهای که مصرف روزانه بنزین در عرض ۱۰ سال از ۳۳ میلیونلیتر در سال ۷۵ به ۷۴ میلیونلیتر در سال ۸۵ رسیده بود. در مقابل به دلیل عدم توسعه پالایشگاهها در این سالها، بار این رشد مصرف عمدتاً بر دوش واردات افتاده بود و عملاً ۲۷.۵ میلیونلیتر یعنی بیش از یکسوم مصرف روزانه کشور از خارج تأمین میشد.
این اتکای تأمین بنزین به خارج، البته تأثیر ارزی قابلتوجهی هم داشت، بهگونهای در آن سالها حدود ۵ میلیارد دلار صرف واردات بنزین کشور میشد که ایران را در رتبه دوم واردات جهانی بنزین بعد از امریکا قرار میداد. چالش دیگر این بود که منشأ اصلی تأمین بنزین ایران، کشورها و شرکتهای غربی بود که امریکا تسلط خوبی بر آنها داشت. همه اینها فرصت بینظیری را برای امریکا به منظور مهار بنزینی ایران فراهم کرده بود.
بااینحال «فکر و ابتکار ایرانی» راه پیشگیری از توطئه دشمن را یافت و آن را به کار بست. سامانه «کارت سوخت» که تا حدی کمنظیر به شمار میآمد، عملاً مصرف را کنترل و بخشی از قاچاق سوخت را نیز مهار کرد. در کنار اینها افزایش ظرفیت تولید بنزین در پتروشیمیها و سپس پروژههای کلانی، چون «ستاره خلیجفارس» عملاً کشور را از واردات بنزین بینیاز کرد. بهاینترتیب هرچند در سال ۸۸، کنگره امریکا، تحریم بنزینی ایران را تصویب کرد، اما عملاً این تحریم را بیفایده دیدند و شش ماه بعد اوباما، اجرای این تحریم را تعلیق کرد.
اما در دهه ۹۰ ناترازی تولید و مصرف بنزین بار دیگر بهتدریج ظهور کرد. بهگونهای که مصرف کشور در طول چهار سال گذشته ۵۰ درصد افزایش یافته که به نظر میرسد این افزایش ناگهانی را باید با گسترش قاچاق در سالهای اخیر مرتبط دانست. این رشد مصرف منجر به ۳ میلیارد دلار واردات در سال گذشته و پیشبینی واردات بیش از ۵ میلیارد دلاری برای سال جاری شده است و این ناترازی هرروزه در حال افزایش است. هرچند امروز امریکاییها دیگر از تحریم بنزین سخن نمیگویند، اما وقتی یک سناتور امریکایی تهدید - هرچند پوشالی- به حمله به پالایشگاههای ایران میکند، یعنی هنوز امریکاییها از تأثیر حاملهای سوخت بر امنیت ملی ایران مطلعند.
اگر ناترازی تولید و مصرف سوخت کشور چاره نشود، باز هم فرصتی برای ضربه زدن به قدرت ملی کشور، در اختیار دشمن قرار خواهد داد. نوسازی ناوگان فرسوده و تأمین خودروهای کممصرف و با سوختهای متنوع میتواند راهحل مناسبی باشد، اما در کوتاهمدت به نظر میرسد چاره باز مراجعه به همان فکر و ابتکار ایرانی است. سامانه کارت سوخت - که یکبار در سال ۹۴ وزارت نفت دولت یازدهم به دنبال حذف آن بود و مجلس وقت مانع این تصمیم غلط شد- فرصت مهمی برای مهار ناترازیها در اختیار دولت قرار میدهد.
کنترل مصرف در لبه مصرفکننده نهایی، بخش زیادی از خروج غیرقانونی سوخت در زنجیره انتقال را کاهش میدهد. علاوه بر اینها سامانههای حملونقل اینترنتی بار و مسافر نیز این امکان را در اختیار دولت قرار میدهد که نیاز بخش حملونقل عمومی را بر اساس پیمایش تردد، سنجش و تأمین کند. بهاینترتیب بدون آنکه چندان بار تورمی بر دوش مردم تحمیل شود، میتوان از چالش ناترازی سوخت عبور کرد. علاوه بر اینها ساخت و تکمیل پتروپالایشگاهها که در برنامه هفتم تکلیف شده است نیز کفه تولید را تقویت خواهد کرد.
فرصتها برای کشور بهسرعت برق و باد میگذرند و باید از تجربه موفق گذشته در حل چالشهای امروز بهره جست، چنان که امیرالمؤمنین علی علیهالسلام در توصیه به فرزندشان میفرمایند: «وَ الْعَقْلُ حِفْظُ التَّجَارِبِ وَ خَیرُ مَا جَرَّبْتَ مَا وَعَظَک بَادِرِ الْفُرْصهَ قَبْلَ أَنْ تَکونَ غُصّهً؛ و حفظ عقل، پند گرفتن از تجربههاست، و بهترین تجربه آن که تو را پند آموزد. پیش از آن که فرصت از دست برود، و اندوه بهبار آورد، از فرصتها استفاده کن.»
💠 @mjakhavan
هدایت شده از بسیج دانشگاه خواجه نصیر
10.88M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مواجهه آمریکا با پدیده انقلاب اسلامی در خاطرات ژنرال هایزر (قسمت اول)
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
هدایت شده از بسیج دانشگاه خواجه نصیر
11.37M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مواجهه آمریکا با پدیده انقلاب اسلامی در خاطرات ژنرال هایزر (قسمت دوم)
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
هدایت شده از بسیج دانشگاه خواجه نصیر
8.02M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان چه تحولاتی را در سطح ایران و جهان پدید آورد؟
👤 محمدجواد اخوان
مدیرمسئول روزنامه جوان
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
10.88M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مواجهه آمریکا با پدیده انقلاب اسلامی در خاطرات ژنرال هایزر (قسمت اول)
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
10.88M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مواجهه آمریکا با پدیده انقلاب اسلامی در خاطرات ژنرال هایزر (قسمت اول)
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
8.02M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان چه تحولاتی را در سطح ایران و جهان پدید آورد؟
👤 محمدجواد اخوان
مدیرمسئول روزنامه جوان
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
11.37M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🎥 مواجهه آمریکا با پدیده انقلاب اسلامی در خاطرات ژنرال هایزر (قسمت دوم)
برشی از برنامه «از انقلاب دوم تا انقلاب سوم»
بسیج دانشجویی دانشگاه خواجه نصیر
اینستاگرام | توییتر | بله | آپارات
🇮🇷 @basijkntu
دسترسی به صفحات روزنامه جوان
🔗 Javann.ir/fa/pb/1/1/4153
یکشنبه | ٢٧ آبان ١۴٠٣
📥 دانلود کلیه صفحات به صورت یکجا
🌎 @NewsJavan
دسترسی به صفحات روزنامه جوان
🔗 Javann.ir/fa/pb/1/1/4154
دوشنبه | ٢٨ آبان ١۴٠٣
📥 دانلود کلیه صفحات به صورت یکجا
🌎 @NewsJavan
ترامپ نبرد، هریس باخت
#سرمقاله #روزنامه_جوان
✍️ محمدجواد اخوان
در مورد نتایج انتخابات ریاستجمهوری امریکا، تحلیلهای گوناگونی در رسانههای دنیا مطرح شده و این سؤال مطرح است که چگونه به رغم بسیاری از پیشبینیها و نظرسنجیها، ترامپ پیروز شد. در بیشتر تحلیلها تمرکز روی آرای الکترال کالجهای انتخاباتی و بهویژه در چند ایالت سرنوشتسازی است که نتیجه انتخابات را در نهایت به سود ترامپ رقم زده است.
البته درست است که ماهیت غیرمستقیم انتخابات امریکا ایجاب میکند که آرای الکترال مبنای مقایسه قرار گیرد، اما نباید فراموش شود که در انتخابات فعلی، مجموع آرای مستقیم ترامپ هم از هریس پیشی گرفته و در واقع بعد از مدتها یک رئیسجمهور از حزب جمهوریخواه توانسته با آرای الکترال و عمومی پیروز شود.
ازاینرو، مقایسه آرای عمومی این دو نامزد نیز حائز اهمیت است. در چند سال اخیر میزان قطبیت اجتماعی جامعه امریکا افزایش چشمگیری داشته و معمولاً آرای عمومی دو نامزد اصلی فاصله اندکی (در حد چند درصد) با یکدیگر دارد. چنانکه در انتخابات اخیر ترامپ ۷۶ میلیون و ۴۲۷ هزار رأی (۱/ ۵۰ درصد) و هریس ۷۳ میلیون و ۷۳۴ هزار رأی (۳/ ۴۸ درصد) کسب کردهاند.
مقایسه این اعداد با اعداد مشابه در انتخابات قبلی مفید است. در انتخابات سال ۲۰۲۰، بایدن ۸۱ میلیون و ۲۸۳ هزار و ۵۰۱ رأی (۴/ ۵۱ درصد) و ترامپ ۷۴ میلیون و ۲۲۳ هزار و ۷۵۵ رأی (۴۷ درصد) به دست آوردند. به زبان ساده هرچند حدود ۲ میلیون به آرای ترامپ افزوده شده، اما هریس حدود ۸ میلیون ریزش رأی نسبت به آرای بایدن در دوره قبل داشته است. این ریزش قابلتوجه آرا به سبد ترامپ نرفته و او هم به رغم فعالیتهای بسیار کارزار انتخاباتیاش، موفق نشده رشد چشمگیری داشته باشد، پس چه اتفاقی افتاده است؟
هرچند نسبت دقیق مشارکت در انتخابات ۲۰۲۴، هنوز اعلام نشده است، اما روشن شده که بهطور قابلتوجهی کمتر از سال ۲۰۲۰ و حتی کمتر از انتخابات ۲۰۱۶ است. چه شده که تعداد کل رأیدهندگان از ۱۵۸ میلیون نفر در سال ۲۰۲۰ به ۱۵۲ میلیون در سال ۲۰۲۴ رسیده و این در حالی است که تعداد واجدان شرایط رأی دادن در امریکا از ۲۴۰ میلیون در سال ۲۰۲۰ به ۲۴۴ میلیون در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است. در واقع نکته کلیدی در همین کاهش مشارکت است که نشان میدهد برخی از کسانی که پیشتر رأی میدادهاند، اکنون از آن پشیمان و از چرخه مشارکت خارج شدهاند.
مطالعه تاریخ انتخابات به ما میگوید که عمده رقابت انتخاباتی و تفاوت گفتمان نامزدها حول مسائل داخلی امریکا صورت میگیرد و دغدغه اصلی رأیدهندگان امریکایی معمولاً مسائل روزمره خودشان است و چالشهای جهانی یا سیاست خارجی امریکا در درجه اهمیت بسیار پایینتری قرار دارد. در ادوار گذشته شاید تنها مصداق معارض این قاعده، انتخابات سال ۱۹۸۰ است که جیمی کارتر به دلیل ناکامی در پرونده سفارت و حمله به طبس از رقیب خود ریگان شکست خورد.
برخی تحلیلگران معتقدند ریزش ۱۰ درصدی آرای هریس که شکست او را سبب شد، ناشی از رویکرد او و دولت بایدن به جنگ غزه و حمایتهای بیچونوچرای کاخسفید از نسلکشی صهیونیستها در یک سال اخیر است. علاوه بر ریزشی که در آرای مسلمانان امریکا در برخی ایالتها مشهود است، بخشی از پایگاه رأی سنتی دموکراتها در میان جوانان و نخبگان نیز نسبت به این سیاستها موضع دارند.
بهطور مشخص میتوان به نظرسنجیهای معتبر برای واکاوی این ادعا مراجعه کرد، بهعنوان نمونه سال گذشته نظرسنجیای در دانشگاه هاروارد انجام گرفت که نتایج تأملبرانگیزی داشت. این پیمایش نشان میداد ۵۱ درصد از جوانان بین ۱۸ تا ۲۴ سال امریکایی معتقدند راهحل نهایی خاتمه دادن به درگیری اسرائیل و فلسطین این است که «اسرائیل پایان یابد و اراضی فلسطینی اشغالشده به حماس داده شود تا یک کشور واحد فلسطینی در آن تأسیس کند.»
جالب اینجاست که این عدد در گروههای سنی بالاتر کاهش قابلتوجهی دارد. همچنین ۶۰ درصد از همان گروه سنی (۱۸-۲۴) امریکایی معتقدند عملیات طوفان الاقصی و حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، نتیجه طبیعی ستمهایی است که اسرائیل طی دهههای گذشته بر فلسطینیها روا داشته است. همین میزان (۶۰ درصد) در همین گروه سنی معتقدند «یهودیها ظالم هستند» و اسرائیل مرتکب نسلکشی شده است.
چنین نظرسنجیهایی بهخوبی نشان میدهد که بیزاری از صهیونیسم در نسل موسوم به Z در جامعه امریکا رشد چشمگیری داشته و این در حالی است که رسانههای جریان اصلی روایت همسو با صهیونیستها را به مخاطبان عرضه میکنند. پس اگر ادعا کنیم که هریس نه به ترامپ، بلکه به اشتباه دولت بایدن در جنگ غزه باخت، گزافه نگفتهایم.
💠 @mjakhavan
دسترسی به صفحات روزنامه جوان
🔗 Javann.ir/fa/pb/1/1/4155
سهشنبه | ٢٩ آبان ١۴٠٣
📥 دانلود کلیه صفحات به صورت یکجا
🌎 @NewsJavan