•••༻﷽༺•••
#تفسیر_ماه_مبارک_رمضان_جلسه_پنجم
#قسمت_اول
#استاد_آل_مرتضی_حسینی
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
در پنجمین روز از ماه مبارک رمضان، استاد حسینی آلمرتضی با مرور موضوعات «دوست خوب» و «باقیات صالحات» و «صفات مومنان واقعی» و مباحث روزهای گذشته، کلام خویش را آغاز نمودند:
🌱موضوع: صفات مومنان واقعی
خداوند در آیه ۲۸ سوره مبارکه کهف، مومنان حقیقی را با صفاتشان به ما میشناساند:
💫وَاصْبِرْ نَفْسَكَ مَعَ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ...
(و همیشه خویش را با کمال شکیبایی به محبت آنان که صبح و شام خدای خود را میخوانند و رضای او را میطلبند وادار کن)
💫انعام/۵۲: وَلَا تَطْرُدِ الَّذِينَ يَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجْهَهُ...
🌱موضوع: صورت مرآتی (وجه خدا)
حال این سوال پیش میآید:
⁉️وجه خدا چیست؟ به کدام طرف برویم که رو به سوی وجه خدا باشد؟
علامه طباطبایی میفرماید: در پیدا کردن وجه خدا، نمیتوانیم به ذات خدا برسیم.
خداوند را با صفاتش میشناسیم و هیچ کسی نه معصوم و نه غیر معصوم، ذات خدا را نمیبیند.
اشاعره و معتزله برعکس شیعیان بر این باورند که در قیامت خداوند تجسم پیدا میکند. عرش خدا را واقعی تصور کردند.
بارزترین مصادیق وجه خدا:
۱.قرآن؛ بهترین وجه خداست که هرگاه به آن روی آوریم و علم آن را فراگیریم، در واقع به وجه خدا نزدیک شدیم.
۲.اهلبیت علیهم السلام؛
امیرالمؤمنین علی علیهالسلام: أنا القرآن الناطق، أنا الصراط المستقیم.
۳.شهداء و صدیقین
۴.علماء
۵.کعبه
۶.مساجد
💫امام رضا (ع) : أخبرنی عن المرآه أنت فیها أم هی فیک، فان کان لیس واحد منکما فی صاحبه فبأی شیءٍ استدللت بها علی نفسک؛
یعنی شکی نیست که تو خود را در آیینه میبینی و آیینه نیز تو را نشان میدهد و حال آنکه نه تو در آیینهای و نه آیینه در تو است، پس چگونه است که با دیدن در آیینه صورت خویش بازمیشناسی؟
یا اینکه حضرت علیعلیهالسلام خودشان و بدن مبارکشان در بین ما نیست ولی اثر و کلامشان (نهجالبلاغه) بین ما وجود دارد.
حال ذات خداوند تبارک و تعالی قابل رؤیت نیست ولی آثارش را میبینیم.
مومنین در هر حرکتی وجه خدا را میبینند.
خداوند از رگ گردن به ما نزدیکتر است.
همانطور که در خطبه معرفةالله چنین میخوانیم:
اولُ الدینِ معرفته و... وكَمَالُ اَلتَّصْدِيقِ بِهِ تَوْحِيدُهُ وَ كَمَالُ تَوْحِيدِهِ اَلْإِخْلاَصُ لَهُ وَ كَمَالُ اَلْإِخْلاَصِ لَهُ نَفْيُ اَلصِّفَاتِ عَنْهُ لِشَهَادَةِ كُلِّ صِفَةٍ أَنَّهَا غَيْرُ اَلْمَوْصُوفِ و...
مفسران در معنی و تفسیر «نفی صفات عنه»، اختلاف بسیار نمودند.
امام رضا (علیه السلام) در گفت و شنودی که با عمران صائبی دارد حقیقت توحید و یکتاپرستی را بیان میکند و به عمران میفرماید که اگر صورت مرآتی برای تو مفهوم شد به وجه خدا میتوانی برسی.
🌱موضوع: حوادث قبل از قیامت
💫آیه ۴۷/کهف: وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَةً وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا.
(و روزی را به خاطر بیاور که کوهها را به حرکت درآوریم؛ و زمین را آشکار (و مسطح) میبینی؛ و همه آنان [= انسانها] را برمیانگیزیم، و احدی از ایشان را فروگذار نخواهیم کرد!)
خداوند در این آیه شریفه به ۳ اتفاق مهم قبل از وقوع قیامت اشاره دارد:
۱.وَيَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبَالَ: کوهها به سانِ میخهای زمین هستند و از فروپاشی آن جلوگیری میکنند.
مانند تابلویی که با میخ به دیوار آویختیم. وقتی میخ برداشته شود، بیدرنگ تابلو سقوط میکند و از بین میرود.
قبل از قیامت هم خداوند کوهها را حرکت میدهد و برمیدارد و این امر سبب لرزش شدید زمین میگردد(و بُسَّتِ الجبالُ بَسّاً)
۲.وَتَرَى الْأَرْضَ بَارِزَةً: کروی بودن زمین و پستیها و بلندیها و وجود کوههای بلند، مانعِ دیدن زمین به صورت یکدست و یکپارچه هست.
وقتی زمین میلرزد:
•حجابها و موانع (کوهها) مرتفع شوند.
•قدرت بینایی بالا میرود ویک زمین مسطح پیش رو است که همه چیز در آن پیدا است.
•خداوند با نور خودش زمین را روشن میکند. (وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها)
۳.وَحَشَرْنَاهُمْ فَلَمْ نُغَادِرْ مِنْهُمْ أَحَدًا: هیچ احدی را در عالم رها و فراموش نمیکنیم.
ادامه دارد↩️
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
•••༻﷽༺•••
#تفسیر_ماه_مبارک_رمضان_جلسه_پنجم
#قسمت_دوم
#استاد_آل_مرتضی_حسینی
🌱موضوع: حوادث در حین قیامت (صفهای منظّم)
💫آیه ۴۸/کهف: وَعُرِضُوا عَلَىٰ رَبِّكَ صَفًّا لَقَدْ جِئْتُمُونَا كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ بَلْ زَعَمْتُمْ أَلَّنْ نَجْعَلَ لَكُمْ مَوْعِدًا.
(آنها همه در یک صف به (پیشگاه) پروردگارت عرضه میشوند؛ (و به آنان گفته میشود:) همگی نزد ما آمدید، همان گونه که نخستین بار شما را آفریدیم! اما شما گمان میکردید ما هرگز موعدی برایتان قرار نخواهیم داد!)
⁉️ در قیامت، مردم با چه وضعی در پیشگاه خداوند حاضر میشوند؟؟ 👈صَفّاً
🔹اهمیت نظم در امور
از شیوه عرضه مردم در قیامت متوجه میشویم که رعایت نظم هم در مسائل دنیوی و هم امور اخروی مهم هست.تا جایی که یک سوره قرآن به نام «صف» نامگذاری شده و همچنین آیه اول سوره «صافات» درباره صفوف منظم ملائکه هست.
هرچه کارهایمان منظم تر باشد، مشکلاتمان کمتر است.
حتی در علم آموزی نیز این مهم کاربرد دارد. علم خود را منظم وارد ذهنمان کنیم، موضوعبندی و طبقهبندی کنیم تا پس از مدتی راحتتر به یاد آوریم.
⁉️چطور برانگیخته میشویم؟
💫كَمَا خَلَقْنَاكُمْ أَوَّلَ مَرَّةٍ: همانطور که اول بار به دنیا آمدیم.
قیامت، صحنه عظیمی است.
بعضی عریان و گریان و ضعیف محشور میشوند.
💫وَلَقَدْ جِئْتُمُونَا فُرَادَىٰ: محققا شما یکایک به سوی ما باز آمدید...
هرکسی وانفساه میگوید. والدین و اولاد همدیگر را نمیشناسند.
فقط متقین همدیگر را پیدا میکنند و خوشحال میشوند.
🌱موضوع: حوادث بعد از قیامت(تجسم اعمال)
💫آیه ۴۹/کهف: وَ وُضِعَ الْكِتَابُ الْمُجْرِمِينَ مُشْفِقِينَ مِمَّا فِيهِ وَيَقُولُونَ يَا وَيْلَتَنَا مَالِ هَٰذَا الْكِتَابِ لَا يُغَادِرُ صَغِيرَةً وَلَا كَبِيرَةً إِلَّا أَحْصَاهَا وَ وَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا وَلَا يَظْلِمُ رَبُّكَ أَحَدًا.
هنگامی که نامه عمل فرد را به دستش میدهند همه اعمال خود را یک به یک میبیند زیرا اعمال مجسم میشوند.
اعمال قبیح مانند آتش و... تجسم مییابند و اعمال خوب مثال صورت نیکو.
انسانهای مرفه و دارای مال میاندیشند که خدا آنها را دوست داشته که این همه مال دارند، بلکه چنین نیست نه فقر باعث ذلّت است نه غنا باعث عزت (الْمَالُ وَالْبَنُونَ زِينَةُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا). در آخرت میزان مال و فرزندان مطرح نیست فقط باقیات صالحات نزد خداوند مهم هست.
اکثر انسانها با نعمات، مغرور میشوند.
⁉️راهکارهای مبارزه با صفت رذیله انانیت و غرور در وجود انسان کدامند؟
برای شکستن غرور در انسانها، لازم است که نکاتی را به ایشان متذکر شویم:
۱.ناپایداری سرمایههای مادی: نعمتهای دنیا ناپایدار و فانی است. تمام ثروت قارون به آنی از بین رفت.
۲. إِنَّ مِنْ أَزْواجِكُمْ وَ أَوْلادِكُمْ عَدُوًّا لَكُمْ
۳.ذکر تاریخ: بیان سرگذشت مستکبران مغرور مانند فرعون و قارون و صدام..
۴. بیان عجز و ناتوانی انسان:
امام علی (ع): مَا لِابْنِ آدَمَ وَ الْفَخْرِ اوَّلُهُ نُطْفَةٌ وَ آخِرُهُ جِيفَةٌ لَا يَرْزُقُ نَفْسَهُ وَ لَا يَدْفَعُ حَتْفَهُ.
پسر آدم را چه با فخر و نازيدن كه اوّل او منى و آخر او مردار بد بو است، نه خود را روزى مى دهد و نه مرگ خويش را دفع مى نمايد.
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
•••༻﷽༺•••
#تفسیر_ماه_مبارک_رمضان_جلسه_ششم
#قسمت_اول
#استاد_آل_مرتضی_حسینی
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
استاد آل مرتضی در ششمین روز از ماه مبارک رمضان با مرور بر بحثهای گذشته در مورد عبودیت و تکمیل تفسیر "یریدون وجهه"(آیه ۲۸ کهف)به موضوعات ذیل پرداختند:
✨✨✨✨✨✨✨✨
❇️موضوع1⃣: خدایی را که نبینم نمی پرستم.
💫💫امیرالمومنین (ع) در پاسخ کسی که پرسید : آیا خدا را دیده ای؟
فرمود: آيا ممكن است كسى را كه
نمی بینم عبادت كنم؟!؛ «أَفَاَعْبُدُ مَا لَا أَرَى؟».
چشم ها هرگز او را آشكارا نبيند؛ اما قلبها با نيروى حقايق ايمان، وى را درك مى كند؛ «فقال: لَا تُدْرِكُهُ الْعُيُونَ بِمُشَاهَدَةِ الْعِيَانِ، وَ لكِنْ تُدْرِكُهُ الْقُلُوبُ بِحَقَائِقِ الْإِيمَانِ».
امام (ع) این نکته را متذکر می شوند که : خدا را با چشم نمی توان دید زیرا خدا جسم ندارد، اما با نور عقل و معرفت می توان خدا را دید و در تمام وجود احساسش کرد.
اکثر مردم کارهای عبادی مانند : نماز ، روزه ،تلاوت قرآن و...را برای کسب ثواب انجام می دهند ، نه از روی عشق وعلاقه به خالق هستی.
در حالیکه
👈👈 نماز باید انسان را به معراج برساند ، مؤمنین حقیقی با تمام خدا را در وجود خود احساس می کنند .و به هر جا نگاه میکنند «وجه خدا» را می بینند: «یریدون وجه الله»
استاد آل مرتضی برای تبیین موضوع وجه الله (صورت مرآتی) به بیان حدیث امام رضا پرداختند.
"از امام (ع) سوال شد : ما در خداییم یا خدا در ما.
امام فرمودند: هیچکدام ."
آری نه ما در خداییم و نه خدا در ما بلکه ما همه مانند تصویر در آینه از تجلیات وجود خداوندیم.
💫💫 امیر مؤمنان(ع) در نهج البلاغه فرمود:؛ سپاس خدای را که با آفرینش خود بر آفریدگان تجلی کرد» معلوم می شود که اشیاء تجلی صفات فعل خداوند است گرچه آن صفات از صفات ذات خدا نشأت گرفته است ولی جزء ذات او نیست .
👈👈ایشان برای روشن شدن بهتر بحث امواج دریا را به عنوان مثال دیگر مطرح کردند. چنانچه امام خمینی (ره) در تفسیر سوره حمد می فرماید:
«ذات و جلوه، مثل دریا و موج است.شاید نزدیکتر از همه مثالها موج دریا باشد.موج نسبت به دریا، موج از دریا خارج نیست، موج دریا است نه دریا موج، موج دریا، این موجهایی که حاصل میشوند، دریا است که متموج میشود، اما وقتی بحسب ادراکمان نگاه میکنیم، دریا است و موج دریا، کأنه به نظر ما میآید دریا و موج، موج یک معنای عارضی است برای دریا، واقع مطلب این است که غیر از دریا چیزی نیست، موج دریا همان دریا است.عالم هم یک موجی است».
❇️❇️موضوع2⃣ : محبت به خداوند و معصومین علیهم السلام
انسان باید محبت خود را به خدا و معصومین علیهمالسلام را با اطاعت از فرامین آنها اثبات کند ، عده ای از مردم وقتی در برابر از خودگذشتگی در برابر دین قرار می گیرند ،کوتاهی می کنند ، این محبت ها ظاهری است نه حقیقی ، محب واقعی کسی است که همه چیز خود رادر راه خدا بدهد ،مانند امام حسین علیه السلام ، شخص مؤمن باید از هر لحاظ خود را قوی کند و متکی به دیگران نباشد ، باید به این موضوع اندیشید که برای امام زمان خود چه کرده ام؟
💫💫امام صادق علیهالسلام: «إِنَّ اَلْمُحِبَّ لِمَنْ أَحَبَّ مُطِيعٌ؛ دوستدار ، فرمانبر كسى است كه دوستش مى دارد» .
انسان های پاک در هر حالی وجود خدا را احساس می کنند و از حضورش لذت می برند ، چنانچه در مناجات شعبانبه از خدوند درخواست می کنیم:
اِلٰهى هَب لى کَمالَ الاِنقِطاعِ اِلَیکَ وَ اَنِر اَبصارَ قُلوبِنا بِضیاءِ نَظَرِها اِلَیکَ حَتَّى تَخرِقَ اَبصارُ القُلوبِ حُجُبَ النّور»
✨✨✨✨✨✨✨✨✨
برای رسیدن به این مرحله باید حجاب ها ی ظلمانی و نورانی را پاره کرد، «حَتّى تَخْرِقَ أَبْصارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ»،گاهی انسان به عبادت،علم ، نماز شب و...خویش مغرور می شود ( حجب نور) .
نکته:
👌👌شب قدر پیوند عمیقی با وجود امام عصر عج دارد و خداوند متعال فیوضات خود را از از طریق آن حضرت بر بندگان اعمال می کند .لذا برای بهره بردن از نور مقدس آن حضرت، باید قلب را از قبل آماده کرد. و در مرتبه نخست به تعظیم و تسبیح پروردگار پرداخت و محبت اولیای الهی را در دل فزونی بخشید و همچنین قلب را از عجب ،غرور، انانیت کینه ،حسد و دیگر رذایل اخلاقی خالی کرد و با برائت از دشمنان خدا بر غیر خدا اتکاء نداشت. نکته قابل توجه اینکه «همت بلند »و «بلند نظری»علامت صفای باطن است و چنین شخصی می تواند از فیوضات ماه رمضان و شب قدر بهره بگیرد.
ادامه دارد↩️
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin
•••༻﷽༺••
#تفسیر_ماه_مبارک_رمضان_جلسه_ششم
#قسمت_دوم
#استاد_آل_مرتضی_حسینی
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
استاد آل مرتضی در ادامه تفسیر آیات ۵۰ الی ۵۲ سوره کهف به تبیین موارد ذیل پرداختند:
❇️موضوع: تمرد ابلیس از سجده
👈چرا شروع آیه ۵۰ با موضوع «سجده » است؟
در آیات قبل سخن موضع گیری ثروتمندان مستکبر در برابر تهیدستان مستضعف بود، از آنجا که غرور عامل انحرافات و طغیانگری ها ویکی از موانع «عبودیت » است، در آیه مورد بحث مسأله ابلیس و سرپیچی او از سجده بر آدم بیان شده است.
💫سجده 💫
بر سه قسم است:
_ سجده عبادت: مخصوص خدا
_ سجده اطاعت : سجده ملائکه
_ سجده تعظیم : سجده پدر و مادر حضرت یوسف ( ع) بر آن حضرت
🌑ابلیس از «جن » بود اما به خاطر بندگی و اطاعت و عباداتش در صف فرشتگان جای گرفت، اما به خاطر نافرمانی از امر پروردگار مبنی بر سجده بر آدم از درگاه الهی رانده شد ،و قسم یاد کرد که انسان را منحرف کند«لَأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ»
گرچه شیطان بر انسان سلطه ندارد، امّا از ابزارهایی مانند نفس امّاره و اختیار انسان استفاده کرده است و با شیوههایی همچون وسوسه، وعدههای دروغ، تفرقهافکنی، اغفال، فسادانگیزی و مانند آن، آدمیان را به سوی گمراهی سوق میدهد. امّا اگر انسان مؤمن و باتقوا به خدا پناهنده شود و بر او توکّل نماید، از شرّ شیطان ایمن خواهد بود.
🌠از آنجا که سجده اوج نماز و بالاترین درجه عبادت است .شیطان انسان را وسوسه میکند که بر خدا سجده نکند ویا اگر سجده کرد ،سجده او کوتاه باشد ،به عنوان مثال سجده شکر را به جای صد مرتبه گفتن «شُکْراً لِلّهِ»» به سه مرتبه اکتفا کند.
✨✨✨✨✨✨✨✨
❇️❇️موضوع: عدم ولایت شیطان
در آیات ۵۰ الی ۵۲ سوره کهف چه دلایلی برای عدم شایستگی ابلیس در اطاعت بیان شده است؟
👈هنگام ظهور اسلام در حجاز . توحید اساسی ترین مسآله روز بود زیرا مشرکین مکه انواع آلهه ها را می پرستیدند ،از این روی خدای سبحان در این آیه می فرماید :شیطان و ذریه اش و اساسأ غیر از خدا هیچ موجودی بر انسان ولایت ندارد.
در این آیات خداوند با چند دلیل اثبات می کند که شیطان و هر معبودی غیر از خداوند نمی توانند بر انسان ولایت داشته باشند:
👌دلیل اول: فسق و عدم اطاعت از خداوند«فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ ۗ»
از کسی که از خدا اطاعت نمی کند باید تبری جست از شیاطین جن و انس و یا ابرقدرتهای جهانی مثل آمریکا.
هر گناه وهر عدم اطاعتی از خداوند ،فسق است ، انسانها غالبا به شرک خفی مبتلا هستند، پیروی از نفس ،و حرام خدا را حلال کردن، و توکل برغیر خدا ،ریا و دوست داشتن ظلم از مصادیق شرک خفی است.
👌👌دلیل دوم : دشمنی با انسان «وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ ۚ»
انسان عاقل هیچگاه از دشمن قسم خورده که کمر به نابودیش بسته اطاعت نمی کند،خداوند وعده راست می دهد اما شیطان وعده دروغ ،
👌👌👌سومین دلیل: جهالت علمی و شاهد نگرفتن آنها از سوی خداوند سبحان «مَا أَشْهَدْتُهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَا خَلْقَ أَنْفُسِهِمْ»
بنابر این کسی که هیچ دخالتی در آفرینش جهان و حتی نوع خود نداشته و از هیچ چیز آگاهی ندارد چگونه قابل ولایت و پرستش است؟
👌👌👌👌دلیل چهارم : آفرینش بر پایه راستی و درستی و هدایت است،( جهالت عملی)«وَمَا كُنْتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا».
آیا کسی که خود گمراه است می تواند انسان را از راه راست منحرف کند ولی انسان باشد؟
بنابراین کسانی که در راه خداوند «صِراط مُسْتَقیم» هستند هیچگاه از ظالمان و منحرفان کمک نمی گیرند ، چه در مسائل سیاسی یا اقتصادی و... ،چنانچه رهبر کبیر انقلاب ،امام خمینی ( ره) آمریکا را شیطان بزرگ نامید.
•••┈✾~🍃🌸🍃~✾┈•••
موسسه نورالیقین
مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin