*•═•••●◈﷽●◈•••═•*
#آموزشی
#حکمتهای_نهجالبلاغه
#حکمت_بیست_و_سه_بخش_هفتم
┄┄┅•●✻●••┅┄┄
مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ يُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ،كسى كه كردارش او را به جايى نرساند، افتخارات خاندانش او رابه جايى نخواهد رسانيد.
┄┄┅•●✻●••┅┄┄
▪️تقوا و اخلاص
در دستگاه الهی، دو عنصر مهم معیار قبولی اعمال قرار میگیرد که عبارتند از اخلاص و تقوا. همراهی این دو عنصربا هرعملی باعث قبولی و کیفیت ان عمل خواهد شد و فقدان هر یک از آنها نیز،عمل را ازدرجه اعتبار ساقط میکند.گرچه ازکمیّت قابل توجهی نیزبرخوردار باشد.قرآن مجید،این نقش ارزنده تقوا را چنین بازگو میکند: «انَّما یَتَقَبَّلُ اللهُ مِنَ المُتَّقینَ؛ مائده ایه ۲۷
همانا خداوند (اعمال نیک و صالح را) تنها از باتقوایان میپذیرد.»
همچنین عنصرتقوا سبب ارزشمندی مضاعف عمل صالح میگردد و اگرعمل، کم وکوچک هم باشد، آن را بزرگ و فراوان میکند، امام متقیان، علی (علیهالسّلام) در این باره میفرماید: «لا یَقِلُّ عَمَلٌ معَ التَّقوی و کیَفَ یَقِلُّ ما یُتَقَبَّلُ؛
حکمت ۹۵ هیچ عملی همراه با تقوا، اندک نیست، چگونه چیزی که قبول میشود، کم شمرده شود.
وَ اعْمَلُوا فى غَيْرِ رِياء وَلاسُمْعَة؛ و عمل کنید ولى بدون ریا و خودنمایى. (خطبه 23)
کنْتُ عِنْدَ أَبی عَبْدِاللَّهِ علیه السلام فَذَکرْنَا الْأَعْمالَ، فَقُلْتُ اَنَا ما أَضْعَفَ عَمَلی؟! فَقالَ: مَهْ اِسْتَغْفِرِاللَّهَ، ثُمَّ قالَ لی: اِنَّ قَلیلَ الْعَمَلِ مَعَ التَّقْوی خَیرٌ مِنْ کثیرٍ بِلا تَقْوی. قُلْتُ: کیفَ یکوُنُ کثیرٌ بِلا تَقْوی؟ قالَ: نَعَمْ مِثْلُ الرَّجُلِ یطْعِمُ طَعامَهُ، وَیرفِقُ جیرانَهُ وَیوَطِّئُ رَحْلَهُ، فَاِذا ارْتَفَعَ لَهُ الْبابُ مِنَ الْحَرامِ دَخَلَ فیهِ، فَهذَا الْعَمَلُ بِلا تَقْوی، وَیکونُ الْآخَرُلَیسَ عِنْدَهُ فَإِذا ارْتَفَعَ لَهُ الْبابُ مِنَ الْحَرامِ لَمْ یدْخُلْ فیهِ. )اصول کافی: 76/2، بحارالانوار: 104/70)
من درخدمت امام صادق علیه السلام بودم ازاعمال، سخن به میان آمد.من گفتم: چقدراعمال من اندک است؟! در این هنگام امام صادق علیه السلام فرمودند: ساکت باش واستغفار کن. آن گاه به من فرمودند:عمل اندکی که همراه با تقوا باشد،از عمل بسیاری که تقوا در آن نباشد،بهتراست.گفتم: مگرمی شودشخصی اعمال زیادرا بدون تقوا انجام دهد؟
حضرت فرمودند: آری ماننداین که شخصی غذای خود را به دیگران اطعام کند،و با همسایگانش به نیکی رفتار کند و وسائل مسافرت آنان را فراهم نماید،ولی هر گاه راه حرامی برای اوگشوده شود در آن داخل شود. این عملی است که درآن تقوا نیست و فرد دیگری این گونه اعمال زیاد راندارد، ولی آن گاه که راه حرامی برایش گشوده شود، در آن وارد نمی شود.
▪️ولایت الهی
یکی از لازمه های شکل دادن اعمال بر پایه اصول، این است که واقف باشیم خدای متعال اطاعت و عبادت خود را فقط از طریق،مجاری وشرایطی که خود تعیین فرموده است،می پذیرد. شناخت، مقدمه اطاعت است طوری که وقتی می خواهیم از کسی یاچیزی تبعیت کنیم ابتدا باید باقوانین و ضوابط آن آشنا شویم برای رسیدن به قرب پروردگار باید معرفت اجمالی( اول الدین معرفته) و تفصیلی(کمال معرفته التصدیق به) کسب کنیم. برای معرفت الهی، آشنایی با احکام تشریعی و امتثال دستورات الهی لازم است به کتاب و فرستادگان الهی علم و معرفت پیدا کنیم و ولایت ائمه علیهم السلام که مظهر ولایت الهی هستند را شناخت کافی پیدا کنیم تا بپذیریم. درواقع اصلی ترین مجرا وشرطی که خداوندبرای پذیرش طاعات و عبادات بندگان قرار داده است، پذیرش ولایت اهل بیت(ع) می باشد؛ چرا که ولایت دلیل و راهنمای دیگر ارکان اسلام است و انسان بدون ولایت گمراه خواهد شد و نمی تواند به اصل و حقیقت عبادات، از جمله نماز و روزه و حج و زکات برسد
راز و رمز «اشتراط ایمان و ولایت» در روایت «بِدِلالَتِهِ الَیْهِ؛ یعنی انسان کارها و اعمال شایسته را به راهنمایى و هدایت بزرگان دین انجام دهد و از مسیر خاصّى که آنها بیان مى کنند حرکت کند».
وقتى انسان ولایت خداوند و رسولش را پذیرفت، دیگر خودسرانه و با هوى و هوس کار نمى کند؛ زیرا اعمال نیک داراى شرایط، موانع، مقدّمات و مقارناتى است که اگر طبق نظر امامان معصوم (علیهم السلام) انجام نشود عمل نیک منظور نخواهد شد.( مثل های زیبای قران ج۱ ص ۳۱۹)
پیغمبر فرمود: «مَنْ أَحَبَّ عَلِيّاً تَقَبَّلَ اللَّه مِنْهُ حَسَنَاتِه؛ اگر ولایت علی را داشته باشید، اعمالتان قبول می شود». (بحار الأنوار، ج 27، ص 114 و115)
┄┄┅•●✻●••┅┄┄
📌توجه:هرگونه نشر یاکپی برداری ازتمام یا بخشی ازپیام بدون ذکرنام کانال اشکال شرعی دارد.
┄┄┅•●✻●••┅┄┄
موسسه نورالیقین
مرکزتخصصی تفسیروعلوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin