*•═•••🌸◈﷽◈🌸•••═•*
#آموزشی
#شرح_نهجالبلاغه
#حکمت_بیست_و_سوم_بخش_اول
┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄
مَنْ أَبْطَأَ بِهِ عَمَلُهُ، لَمْ يُسْرِعْ بِهِ [حَسَبُهُ] نَسَبُهُ، كسى كه كردارش او را به جايى نرساند، افتخارات خاندانش او را به جايى نخواهد رسانيد.
┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄
👈سوال1) چرا امیرمومنان به عملگرایی به جای تفاخر به حسب و نسب تاکیددارد؟
در قرآن برای این مهم آیاتی ذکر شده که اثبات میکند حسب و نسب و پیوند های خویشاوندی در روز قیامت هیچ ارزشی ندارد و دلخوش کردن به آنها بی اساس است.
۱.نا کارآمدی نسب ها در قیامت
خداوند در آیه ۱۰۱ سوره مومنون می فرماید: فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَيَنهُم يَومَئِذ وَلَا يَتَسَاءَلُونَ؛ هنگامی که در «صور» دمیده شود، هیچ یک از پیوندهای خویشاوندی در میان آنها در آن روز نخواهد بود؛ و از یکدیگر تقاضای کمک نمیکنند (چون کاری از کسی ساخته نیست)!
در آن زمان دیگر نسبتها ارزش و اعتباری ندارند زيرا در دنيا به سبب نیازها و جلب منفعت و دفع ضرر انسان ها به یکدیگر محتاجند اما در قیامت هر کس به خود مشغول است و خویشان از هم فرار می کنند.(یَومَ یَفِرُّ المَرءُ مِن أَخِیهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ لِکُلِّ امرِئٍ مِنهُم یَومَئِذٍ شَأنٌ یُغنِیهِ) (عبس آیه 34 الی 37)
در حدیثى از امام زین العابدین علیه السلام مى خوانیم: «خَلَقَ اللّهُ الْجَنَّةَ لِمَنْ أَطاعَ وَ أَحْسَنَ وَ لَوْ کانَ عَبْداً حَبَشِیّاً، وَ خَلَقَ النّارَ لِمَنْ عَصاهُ وَ لَوْ کانَ وَلَداً قُرَشِیّاً؛ خداوند بهشت را براى کسى آفریده که اطاعت فرمان او کند و نیکو کار باشد هر چند برده اى از حبشه باشد، و دوزخ را براى کسى آفریده است که نافرمانى او کند هر چند فرزندى از قریش باشد.» (مناقب ابن شهرآشوب)
۲. انقطاع اسباب
تمام اسبابى که در دنیا بوسیله آنها ارتباط حاصل می شود از قبیل منزلت و مقام، خویشاوندى، دوستى، پیمان و قسم همه در قیامت از انسان قطع میگردد و این نهایت یأس و نومیدى است. (مجمع البیان فی تفسیر القرآن) «..وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ .».(۱۶۶/ بقره)
اتکاناپذیر بودن اسباب دنیوی تا جایی است که در همین دنیا نیز با قرار گرفتن در تنگناها وگرفتاری های جانکاه، انسان از اسباب ظاهری قطع امید کرده و با بازگشت به فطرت دل را متوجه پروردگار خود کرده و رفع گرفتاریش را از قدرت مطلق طلب می کند حال آنکه گرفتاری ها و اضطراب ها در قیامت چنان هول انگیز است که قابل قیاس با مشکلات زندگی دنیایی نیست و نجاتبخش بودن اعمال نیک به عنوان تنها عامل مؤثر، بسیار ملموس است.
۳. درگرو عمل خویش
خداوند می فرماید: «وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَی وَإِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلَى، حِمْلِهَا لَا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَى؛ هیچ کس بار گناه دیگری را به دوش نگیرد و آن که بارش سنگین است اگر دیگری را هر چند خویش (و پدر و فرزند هم) باشد کمک بر سبکباری خود طلبد ابدا باری از دوشش برداشته نشود.
این آيه در بیان این نکته است که در قيامت روابط خويشاوندى هيچ تأثيرى در سرنوشت انسان ندارد و بستگان بارى از دوش انسان بر نمىدارند.(تفسیر نور) لذا با عنایت به آیه( ..کل نفس بما کسب رهینه..)هر کس در گرو عمل خود است و باید پاسخگوی آنچه کسب کرده ،باشد.با توجه به مطالب فوق به خوبی روشن می شود که از دست هیچ کس و هیچ چیز در روز قیامت کاری برنمی اید و انسان باید مستقلا بر عمل خود تکیه بزند و نسبت به انجام اعمال صالح ودوام آنها نهایت تلاش و کوشش را نماید.
امام باقر علیه السلام: أبْلِغْ شيعَتَنا أنَّهُ لَنْ يَنالُ ما عِندَاللّه ِ إلاّ بِالْعَمَلِ. وَ أبْلِغْ شيعَتَنا إنَّ أعْظَمَ النّاسِ حَسْرَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ، مَنْ وَصَفَ عَدْلاً ثُمَّ يُخالِفَهُ إلى غَيْرِهِ؛ به شيعيان ما، اين پيام را برسان كه: هرگز كسى به آن چه پيش خداست، نمى رسد، جز با عمل كردن. به شيعيان ما، اين پيام را برسان كه بزرگترين حسرت خور در قيامت، كسى است كه عدالت را توصيف كند، ولى خودش، در عمل مخالفت كند. (كافى 2/300/5(
┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄
📌توجه:هرگونه نشر یاکپی برداری ازتمام یا بخشی ازپیام بدون ذکرنام کانال اشکال شرعی دارد.
┄┄┅••🌸✻🌸••┅┄┄
موسسه نورالیقین
مرکزتخصصی تفسیروعلوم قرآنی
@moassese_nooralyaghin