*•═•••◈﷽◈•••═•* #آموزشی #شرح_نهج‌البلاغه_حکمت‌چهارم #موضوع_دوم 📖 شرح موضوع دوم: صبر « الصبرُ شجاعة؛ صبر و بردباری شجاعت است.» ┄┄┄┅••✻••┅┄┄ ✍ شرح صبر الصَّبْرُ: « حبس النّفسِ على ما يقتضيه العقلُ و الشرعُ، أو عمّا يقتضيان حبسُها عنه؛ صبر یعنی شكيبائى و خوددارى نفس بر آنچه كه عقل و شرع حكم می‌كند و آن را می‌طلبد يا آنچه را كه عقل و شرع، خوددارى نفس از آن را اقتضاء می‌كند.(مفردات الفاظ قرآن،راغب اصفہانی. ص۴۷۴) ✍ شرح شجاعت شجاعت عبارتست از انقیاد و فرمانبرداری قوه غضبیه از برای عاقله، تا آنکه آدمی خود را نیفکند در مهالکی که عقل، حکم به اهتزاز از آنها می کند و مضطرب نشود از آنچه عقل حکم به عدم اضطراب از آنها می کند.(معراج السعادة،ملااحمدنراقی، ص۱۸) 👈 صبر و جهاد در تعریف صبر آمده، ایستادگی در برابر هوای نفس تا انسان را به سمت لذت‌های ناروا سوق ندهد.(شرح نهج البلاغه ابن میثم ج۸، ص۵) بنابراین مبارزه با نفس(صبر) جهاد اکبر است واز آنجا که لازمه جهاد، شجاعت است، الصَّبرُ شُجاعَةٌ تعبیری نیکو و به جاست. 👈 صبر و شجاعت شجاعت از حالت‌های درونی و از جمله نعمت‌های بزرگ الهی است که با آن شرافت و فضایل فراوان کسب می شود. آورده اند، صفت شجاعت از تهذیب قوه غضبیه حاصل می شود و مصدر صبر و علو همت و حلم و وقار می‌گردد. (معراج السعاده، ملا احمد نراقی،ص۱۸) انسان شجاع هرگز در مقابل موانع عقب نشینی نمی‌کند و احساس ترس، ضعف و ذلت به خود راه نمی دهد از طرفی انسان صبور هنگام ناملایمات، مشکلات را کوچک شمرده، با استعانت از صبر واستواری تمام مشکلات را پشت سر می گذارد. صبر امیرمومنان- علی علیه السلام- که اشجع الناس بود در مقابل غصب حقوقش گرچه بسیار سخت و جانکاه، ولی عین شجاعت بود. 👈 آثار صبر: 1- اجر بی حساب در آیه ای از قرآن کریم آمده، خداوند متعال به کسانی که در راه دین صبر کنند بدون حساب، پاداش می دهد. «... إِنَّما يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ»(زمر،۱۰) صبر پیامبر اسلام- صلی الله علیه و آله- بر سختی‌ها و آزارهای وارده در راه تبلیغ دین و همچنین صبر حضرت زینب- سلام الله علیها- بر مصیبت‌های هولناک عاشورا جهت زنده ماندن اسلام دو نمونه بارز در این زمینه است. 2ـ رحمت الهی صبر چنان فضیلت والایی است که بدون شک، صابران درخور پاداش و رحمت خدای سبحان هستند. حضرت ایّوب ـ علیه السلام ـ پس از مصیبت‌های فراوان، سربلند، آزمون الهی را پشت سر نهاد و رحمت الهی شامل حالش گردید طوری که در قرآن آمده: «وَ وَهَبْنا لَهُ أَهْلَهُ وَ مِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنَّا ..‏.؛ و خانواده اش را به او بخشیدیم و همانند آنها را بر آنان افزودیم تا رحمتی از سوی ما باشد ...» (ص،۴۳) ┄┄┄┅••✻••┅┄┄ 📌توجه : هرگونه نشر یا کپی‌برداری از تمام یا بخشی از پیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. ┄┄┅••✻••┅┄┄ @moassese_nooralyaghin

*•═•••◈﷽◈•••═•* #آموزشی #شرح_نهج‌البلاغه_حکمت‌_پنجم #موضوع_دوم شرح موضوع دوم:《الآْدَابُ حُلَلٌ مُجَدَّدَةٌ》 👈شناخت آداب آداب را می توان مجموعه ای از کارها دانست که شخص با عمل به آن یا خودداری از برخی از آنها نفس خود را تأدیب و تربیت می کند و رفتارهای اجتماعی اش طوری بروز می کند که عموم مردم آن را تحسین و تمجید می کنند و از صاحب آن به نیکی یاد می کنند، زیرا ادب، تمرين دادن نفس به ارزشهاى اخلاقى است‏. ص199 همچنین شخص باادب در بندگی خداوند نیز سربلند است، امام علی علیه السلام می فرماید:« بِالْأَدَبِ‏ تُحْسِنُ خِدْمَةَ رَبِّكَ؛ به يارى فرهنگ و ادب‏ مى‏توانى خدمت خدايت را پسنديده انجام دهى». (روضة الواعظين و بصيرة المتعظين ، فتال نیشابوری محمد ابن احمد، ج‏1، ص11 ) مقصود امام علیه السلام در این حکمت والا، آداب شرعی و اخلاقی پسندیده است.(ابن میثم، ج 8، ص 6) 👈جایگاه ادب در اجتماع ادب و تربیت نیکو از جایگاه مهمی درعرصه های زندگی برخوردار است، به طوری که علاوه بر زندگی مسالمت آمیز و پسندیده، در سایه آن، شخص باادب محبوب دل ها قرار می گیرد، امام علی علیه السلام می فرماید: «لَا عَقْلَ‏ لِمَنْ‏ لَا أَدَبَ‏ لَهُ‏؛ هرکس ادب ندارد، دین ندارد».( غررالحکم، عبد الواحد آمدی، ص 259) اسلام بر رعایت آداب تأکید فراوانی کرده است و این مسأله در آیات و روایات مشهود می باشد، ولی این به این معنا نیست که آداب، تنها مختص اسلام ومسلمین باشد، بلکه آداب در تمام آیین ها و مذاهب و بر هر انسانی نیکو و ضروری است، پس آداب در شهرها و كشورهاى مختلف، تغيير کرده و آداب هر منطقه مخصوص همان مكان است. مردم دنيا در معناى ادب با يكديگر تفاوت و اختلاف ندارند، اما در مصداق آن هر ملتى با ملت ديگر تفاوت دارد.(ص 201) 👈علت تشبیه آداب به زیورهای انسانی همان گونه که استفاده از زیورآلات، موجب زیبایی و جذابیت در میان عموم است، رعایت آداب و رفتارهای مناسب نیز نظر دیگران را جلب می کند و تحسین آنان را برمی انگیزد. ازعوامل جلب مردم به سوی رسول خدا صلی الله و آله مشاهده جلوه های زیبای آداب در رفتار و گفتار ایشان بود؛ چنانچه فرموده:« أَدَّبَنِي‏ رَبِّي‏ بِمَكَارِمِ الْأَخْلَاقِ».( ارشاد القلوب الی الصواب، حسن ابن محمد دیلمی، ج1، ص 160) 👈قرآن آموزگار ادب در روايتى از رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله آمده است كه: «اين قرآن ادبستان خدا است»؛ يعنى قرآن كريم كتاب ادب است و خداوند از مردم خواسته است كه از اين كتاب ادب بياموزند.( الآداب الدينية للخزانة المعينية، فضل ابن حسن طبرسی، ص 200) خداوند متعال در قرآن مجید با هر آیه و سخن قصد آموزش و تربیت بندگان را داشته است و اگر گروه خاصی را مخاطب قرار می دهد، منظور عموم انسانها می باشند، همچنین خداوند عالمیان در خطاب به بندگان رعایت کمال ادب نموده است؛ برای نمونه در قرآن هرگز به طور صریح به روابط زناشویی اشاره نشده است وبه جای آن عباراتی نظیر... الرَّفَثُ إِلى‏ نِسائِكُم‏( بقره،187) ... وَ لا تَقْرَبُوهُنَّ (بقره، 222) ... لامَسْتُمُ النِّساء( مائده، 6) ┄┄┅••✻••┅┄┄ 📌 توجه :هرگونه نشر یا کپی برداری ازتمام یابخشی ازپیام بدون ذکر نام کانال، اشکال شرعی دارد. @moassese_nooralyaghin موسسه نورالیقین مرکز تخصصی تفسیر و علوم قرآنی