💠معارفی از جزء چهاردهم قرآن کریم 🔸تنها گروهی که از رحمت پروردگار نا امیدند وَ مَن یَقْنَطُ مِن رَّحْمَةِ رَبِّهِ إِلَّا الضَّالُّونَ(56- حجر) چه کسی جز گمراهان از رحمت پروردگارش ناامید می‌شود؟! آیه چنین می‌فهماند که یأس از رحمت پروردگار ویژگی خاص گمراهان است.(1) زیرا گمراهان، خدا را به درستی نشناخته‌اند و پی به قدرت بی‌پایانش نبرده‌اند؛ خدایی که از ذره‌ای خاک، انسانی چنین شگرف می‌آفریند و از نطفه‌ای ناچیز، فرزندی برومند به وجود می‌آورد؛ درخت خشکیده خرما به فرمانش به بار می‌نشیند و آتش سوزانی را به گلستانی تبدیل می‌کند، چه کسی می‌تواند در قدرت چنین پروردگاری شک کند یا از رحمت او مأیوس گردد؟!(2) (1) المیزان ج12 ص181 (2) نمونه ج11 ص101-102 #جزء_چهاردهم https://eitaa.com/moballeghan

💠معارفی از جزء چهاردهم قرآن کریم 🔸اگر خدا نمی‌خواست ما این کار را نمی‌کردیم!! وَ قَالَ الَّذِینَ أَشْرَکُواْ لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا عَبَدْنَا مِن دُونِهِ مِن شیَ‌ْءٍ نحَّْنُ وَ لَا ءَابَاؤُنَا (35- نحل) مشرکان گفتند: اگر خدا می‌خواست، نه ما و نه پدرانمان کسی را جز او بندگی نمی‌کردیم. این سخن اندیشمندان ضد دینی در برابر دعوت به یکتاپرستی و دین داری بود که بر زبان می‌راندند. در یک تقسیم بندی کلی مشرکان در مقام توجیه اعمال ضد دینی که انجام می‌دادند به دو گروه عمده تقسیم می‌شدند: یکی توده درس نخوانده و عادی آن‌ها بود که در دفاع از عقاید و اعمال خود به تقلید از نیاکان و سنت‌های باستانی تمسک می‌جستند.(1) دسته دوم علما و اندیشمندان آن‌ها بودند که به گمان خود با این منطق و استدلال علمی از بت پرستی و سایر انحرافات عملی و عقیدتی رایج در بینشان دفاع می‌کردند. آن‌ها می‌گفتند: اگر خدا راضی به این کارها و باورهای ما نبود با قدرتی که دارد جلوی ما را می‌گرفت و ما را از آن‌ها باز می‌داشت اما همین‌که مانع ما نشده و ما آزادانه به آن مشغولیم این خود بهترین دلیل است بر اینکه خداوند از اعمال و عقاید ما رضایت کامل دارد و این امور جایز است. این شبهه که از آن برای تایید هر انحراف در هر زمانی استفاده می‌شود امروز هم با ادبیات روز در بین عده‌ای رواج دارد و منتشر می‌شود. 📝پاسخ به این شبهه این سخن وقتی درست است که تنها اراده تکوینی خدا در عالم جریان داشته باشد و بس که اگر چیزی را خواست در همان لحظه ایجاد شود(2) و اگر نخواست در همان لحظه نیست و نابود گردد. خداوند دو اراده دارد؛ اراده تشریعی و اراده تکوینی. آنان که به دام این شبهه عمداً یا سهوا گرفتار شده‌اند از اراده تشریعی یا همان خواست در پس قانون خدا غفلت کرده‌اند. خدا با قانونی که وضع کرده و آن را توسط فرستادگانش به مردم ابلاغ کرده است از مردم خواسته تا عقاید صحیح و اعمال صالح داشته باشند و از همین طریق به آن‌ها اجازه نداده که در مسیر انحراف افتاده و راه هلاکت را طی کنند(3) و به اراده تکوینی دست آن‌ها را باز گشته تا با اختیار خود راه درست را از نادرست برگزیده و در آن حرکت کنند. پس خداوند آن‌ها را منع کرده ولی با بیان قانون؛ نه با زور و سلب اختیار و اگر انتظار دارند که خدا دست هر تبهکار و فکر هر منحرفی را به اجبار گرفته و به راه راست هدایت کند بدانند که هر چند این کار ممکن است اما چون با فلسفه تکامل اختیاری انسان ناسازگار است خدا این کار را نخواهد کرد.(4) (1) آیه 170 سوره بقره (2) آیه 40 سوره نحل (3) در حقیقت آیه بعد که درباره بعثت و محتوای دعوت پیامبران ع است و اشاره ای به عاقبت معاندان دارد؛ پاسخی به شبهه آنهاست. (4) آیه 107 سوره انعام و آیه 93 سوره نحل #جزء_چهاردهم https://eitaa.com/moballeghan

💠شرح دعای هر روز ماه مبارک رمضان #دعای_روز چهاردهم أللَّهُمَّ لاتُؤاخِذْنی فيهِ بالْعَثَرات وَ اَقِلْنی فيهِ مِنَ الْخَطايا وَ الْهَفَواتِ وَ لاتَجْعَلْنی فيهِ غَرَضاً لِلْبَلايا وَ الآفاتِ بِعزَّتِكَ يا عِزَّ المُسْلمينَ خدايا! در اين روز مرا به لغزش‌هايم مؤاخذه مفرما، عذر خطاها و سستی‌هایم را بپذير و مرا هدف بلاها و آفت‌ها قرار مده. به حق عزت و جلالت، ای عزت‌بخش مسلمانان! 🔹پیام‌های دعا 1- درخواست عدم مؤاخذه به‌خاطر لغزش‌ها 2- پذیرفتن عذر خطاها و سستی ها 3- قرارنگرفتن در مسیر بلاها و آفت‌های دنیا 4- عزت از خداست 🔸پیام منتخب ✍️ اميرالمومنين(ع) می‌فرمايد: «الدُّنيا دارٌ بِالبَلاءِ مَحفُوفَة؛ دنیا، خانه‌ای است که در بلا پيچيده شده (اطرافش را بلا فراگرفته) است.» نهج البلاغه، خ ۲۱۷ 📎کيست که در زندگی خود بلا نداشته باشد؟ کيست که مصيبت نداشته باشد؟ آدمی که دعا می‌کند، شايسته نيست بگويد: «خدايا! هيچ بلايی بر سر من نياور.» این درخواست، خلاف طبيعت و سنت الهی است. اصلاً خدا ما را خلق کرده، برای اين‌که از طريق بلاها امتحان‌مان کند. هر بلایی نوعی امتحان است. اصلاً بلا به‌معنای اختيار و امتحان است. پس بلا به منزلۀ يک واقعيت، شريک زندگی دنيايی است؛ ولی اين دعا با ظرافتی لطیف می‌گويد: «خدايا! جوری نباشد که من نشانۀ بلاها و آفات قرار گيرم.» غرض، به‌معنای نشانه و هدف است. طریحی، محمد، مجمع البحرین، ج ۴، ص ۲۱۷ https://eitaa.com/moballeghan

💠معارفی از جزء پانزدهم قرآن کریم 🔸ثمره بدیها و خوبی ها، فقط و فقط دامنگیر خودمان می شود إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكمُْ وَ إِنْ أَسَأْتمُْ (7- اسراء) اگر نیكى كنید، به خود نیكى كردهاید و اگر بدى هم كنید، باز به خود بد كردهاید. علامه طباطبایی(ره) در تفسیر این آیه می نویسد: «لام» در«لانفسكم» و نیز در «فلها»، لام اختصاص است یعنى: خوبی و بدی شما مختص به خود شما است، بدون اینكه چیزی از آن به دیگران بچسبد، و این خود قانون در حال اجرای خداست كه اثر و تبعات عمل هر كسى را- چه خوب و چه بد- به خود او برمىگرداند.(1) و این همان معنایی است که در قرآن به دفعات و با تعابیر گوناگون آمده است که «اثر هر عمل- چه خوب و چه بد- به صاحبش برمىگردد» (1) المیزان ج13 ص41 #جزء_پانزدهم https://eitaa.com/moballeghan

💠معارفی از جزء پانزدهم قرآن کریم 🔸پاسخ خدا به کسی که دنیا می خواهد و کسی که به دنبال آخرت است كلاًُّ نُّمِدُّ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ مِنْ عَطَاءِ رَبِّكَ وَ مَا كاَنَ عَطَاءُ رَبِّكَ محَْظُورًا(20- اسراء) ما به هر دو گروه از لطف پروردگارت عطا مىكنیم زیرا هیچ كس از بخشش پروردگارت محروم نیست. بر اساس این آیه خداوند به هر دو گروه کمک می کند منتهی روش کار در اجابت آنها متفاوت است. درباره کسی که فقط دنیا می خواهد می فرماید: كسانى كه تنها هدفشان همین زندگى زودگذر دنیاى مادى باشد، ما آن مقدار را كه بخواهیم و به هر كس که صلاح بدانیم در همین زندگى زودگذر مىدهیم؛ سپس جهنم را براى او قرار خواهیم داد كه در آتش آن مىسوزد در حالى كه مورد سرزنش و دورى از رحمت خدا است.(1) دو قید در خصوص این گروه وجود دارد که قابل توجه است: «مَا نَشَاء»؛ آن مقداری که ما می خواهیم؛ نه آن مقداری که او می خواهد و «لِمَن نُّرِید»؛ آنهایی که ما می خواهیم؛ نه هر کس که می خواهد. بنابراین همه دنیاپرستان به خواستشان نخواهند رسید و آنها هم که می رسند تنها به مقداری از آن دست پیدا خواهند کرد و بعد از آن هم که جهنم در انتظار آنهاست. و درباره کسی که در پی امنیت و رفاه در آخرت است می فرماید: كسى كه آخرت را طلب کند و سعى و كوشش خود را در این راه به كار بندد، در حالى كه به این راه و هدفش ایمان داشته باشد، این سعى و تلاش او مورد قبول الهى خواهد بود.(2) بنابر این کسی که با ایمان قلبی و تلاش عملی در پی کسب سعادت اخروی باشد خداوند متعال از این تلاش او قدردانی کرده و بهشت را نصیبش می کند.(3) (1) آیه 18 سوره اسراء (2) آیه 19 سوره اسراء (3) ر.ک به نمونه ج12 ص63-65 #جزء_پانزدهم https://eitaa.com/moballeghan

💠معارفی از جزء پانزدهم قرآن کریم 🔸چه کسانی برادران شیطانند؟ وَ لَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا(26)إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ كاَنُواْ إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ وَ كاَنَ الشَّیْطَنُ لِرَبِّهِ كَفُورًا(27- اسراء) هیچگونه اسراف و ریخت و پاشی مكن. بىتردید اسراف كنندگان و ولخرجان، برادران شیاطیناند، و شیطان همواره نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس است. «تبذیر» در اصل از ریشه «بذر» و به معنى پاشیدن دانه مىآید، منتهی این كلمه مخصوص مواردى است كه انسان اموال خود را به صورت غیر منطقى، مصرف مىكند که معادل آن در فارسى «ریختوپاش» است. به تعبیر دیگر تبذیر آن است كه مال در غیر موردش مصرف شود هر چند كم باشد، و اگر در موردش صرف شود تبذیر نیست هر چند زیاد باشد.(1) در آیه بعد مبذرین را برادران شیاطین خواند که این برای آن است که آنها نیز نعمتهایی را که خدا داد، كفران مىكنند و در غیر محلش، صرف مىنمایند. تعبیر به «اخوان؛ برادران» یا برای آن است كه اعمالشان همردیف و هماهنگ اعمال شیاطین است؛ همچون برادرانى كه یكسان عمل مىكنند و یا به دلیل آن است كه در دوزخ همنشین شیطان اند.(2) (1) نمونه ج12 ص86 (2) همان ص88 #جزء_پانزدهم @moballeghanedin https://eitaa.com/moballeghan

💠معارفی از جزء پانزدهم قرآن کریم 🔸چرا برخی نمی توانند گناه را ترک کنند؟ قَالَ أَ رَءَیْتَكَ هَاذَا الَّذِى كَرَّمْتَ عَلىََّ لَئنِْ أَخَّرْتَنِ إِلىَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّیَّتَهُ إِلَّا قَلِیلًا(62- اسراء) شیطان گفت: اگر تا روز قیامت به من مهلت دهی تمام فرزندان این کسی که بر من مقدم داشتی را افسار می زنم؛ مگر عده کمی. اصل كلمه «احتناک» از «حنك» است. وقتى گفته مىشود:«حنك الدابة بحبلها» معنایش این است كه ریسمانى به گردن حیوان بست و او را كشید. خود «احتناك» هم به معناى افسار كردن است.(1) شیطان ابتدا وسوسه کرده و به گناه دعوت می کند. پس از آنکه فرد اولین قدم را برداشت و خود را به آن آلود، وسوسه های بعدی سریعتر و راحتتر در او اثر می کند. هر چه انجام گناه ساده تر و سریعتر شود نشان از آن دارد که شیطان بهتر و بیشتر بر او تسلط یافته و به تعبیری بهتر سوار شده و افسار نفس را به دست گرفته است. از این به بعد او می برد هر جا که خاطرخواه اوست و این افسار به دهان یا گردن هم می رود هر جا که او می کشد. چنین کسی به عیان مشاهده می کند که تلاشهای سطحی او برای ترک گناه سودی ندارد و با کوچکترین حرکتی که شیطان به افسار می دهد او با سرعت به سمت گناه رفته و آن را مرتکب می شود. چاره رهایی از این اسارت، توبه ای حقیقی و تلاش جدی در سایه توکل به خدا و توسل به اولیای اوست. (1) المیزان ج13 ص.145 #جزء_پانزدهم @moballeghanedin https://eitaa.com/moballeghan

💠شرح دعای هر روز ماه مبارک رمضان #دعای_روز پانزدهم أللَّهُمَّ ارْزُقْنی فيهِ طاعةَ الخاشعينَ وَاشْرَحْ فيهِ صَدری بِإنابَةِ المُخْبِتينَ، بِأمانِكَ يا أمانَ الخائفينَ خدایا! در این روز طاعت بندگان خاشع و خاضع را نصیب من گردان و شرح صدر مردان فروتن و خداترس را به من عطا فرما. به حق امان‌بخشی خودت، ای ایمنی دل‌های ترسان. 🔹 پیام‌های دعا 1- عبادت خاشعانه 2- درخواست شرح صدر 3- در امان بودن دل‌های خداترس 🔸 پیام منتخب ✍️يكی از صفات مؤمنان واقعی‌، «خشوع» است. اين صفت، يعنی فروتنی كه شامل قلب و دیگر اعضا و جوارح می‌شود. خشوع جوارح بدون خشوع قلب، تظاهر و نوعی نفاق است که باید از آن پرهیز کرد. در روایتى نقل شده، پیامبر اکرم(ص) مردى را دیدند که در نماز با ریش خود بازى مى کند و فرمودند: «أما إنَّهُ لَوْ خَشَعَ قَلْبُهُ لَخَشَعَتْ جَوَارِحُهُ؛ اگر قلبش خاشع بود، جوراح او هم خاشع بودند.» محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، ج ۳، ص ۳۹ در اهميت اين صفت، در حديث معراج آمده است: «هيچ بنده‌ای مرا نشناخت و در برابرم خاشع نشد، مگر آن‌كه همۀ اشيا در برابر او خشوع كردند. دیلمی، حسن، ارشاد القلوب، ص ۲۰۳. اين يعنی اگر انسان در برابر خداوند و دستورهای او سربه‌زير باشد، تمام هستی در مقابلش فروتنی خواهند كرد. خدای مهربان در توصیه‌ای به موسی(ع) فرمود: «ای پسر عمران! برای من در تاریکی‌های شب از دلت خشوع، از بدنت فروتنی و از دیدگانت اشک بیاور و مرا بخوان که بی‌تردید، نزدیک و اجابت‌کننده‌ام خواهی یافت.» راوندی،قطب‌الدین، قصص الأنبیاء، ص ۱۶۱ https://eitaa.com/moballeghan