💠 کمالِ عبادت
🔹 در بخش پایانی سوره مباركه «ذاریات» فرمود: ﴿ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِیعْبُدُونِ﴾ و عبادت را وجود مبارك پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) مشخص كرده است؛ فرمود شما باید به #مقام_احسان برسید. از حضرت سؤال كردند #احسان یعنی چه؟ فرمود احسان دو امری اند كه به نحو «مانعة الخلوّ» هستند و امکان اجتماع هم دارند: «الْإِحْسَانُ أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یرَاكَ».
🔹 عبادت یا برای #مشاهده حق است یا برای رسیدن به مقام #مراقبت؛ یا انسان باید طرزی عبادت كند كه معبود خود را ببیند یا اگر به آن مقام نرسید بیابد كه معبودِ او, او را می بیند كه دومی می شود «مراقبه», اوّلی می شود «مشاهده» و خوشا به حال كسی كه بین هر دو جمع كرده است! این معنای عبادت است. پس عبادتی كه در بخش پایانی سوره «ذاریات» آمده است به این است كه انسان ـ ان شاء الله ـ به مقام احسان برسد و آن این است كه «احدی الحُسنیین» نصیب او شود؛ یا #مشاهده یا #مراقبه.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ص جلسه 3
تاریخ: 1393/03/16
🆔https://eitaa.com/moflehoon
💠 شهامت اعتراف
🔸 گاهی شخص نماز می خواند ولی در خارجِ نماز، معصیت هم دارد، خدا نماز او را قبول می كند نه خود او را؛ اما كسی كه در خارجِ نماز مثل درون نماز، آدم صالحی است، خدا #گوهر_ذات او را قبول می كند. این است كه در #مراقبت باید باتقوا بود، در #محاسبت هم باید با تقوا بود.
🔸 شاید تقوای در مراقبت آن قدر سخت نباشد؛ اما #تقوای_در_محاسبه بسیار سخت است كه انسان، قاضی خود باشد، حُبّ نفْس را كنار بگذارد و كار خود را بدون حُبّ و بغض داوری كند، چون «حُبُّكَ الشَّیءَ یعْمِی وَ یصِم»؛ انسان وقتی به خود علاقه مند است، سخت است كه خود را محكوم كند.
🔸 چرا شما گاهی می بینید دو طلبه در یك حجره با اینكه سومی هم نیست غیر از خدا، یکی از اینها فهمید كه حق با هم بحث اوست؛ اما تا آخر می كوشد كه حرف خود را اثبات كند؟ اگر هم «بین الرشد» شد و معلوم شد كه حق با رفیق اوست، باز هم می خواهد بگوید من هم مطلبی را می خواستم بگویم كه از طرف دیگر صحیح است، حاضر نیست اعتراف كند! این كسی كه در حجره دو نفره حاضر نیست اعتراف كند بگوید من اشتباه كردم، فردا اگر كارِ اجتماعی به دست او رسید، حاضر است بگوید من اشتباه كردم؟! این از همین جمع دو نفره #باید_اصلاح_بشود تا وقتی وارد جامعه شد، آن شهامت را داشته باشد؛ یعنی یا بد نكند یا اگر اشتباه كرد، فوراً اعتراف كند. این كار، كار آسانی نیست!
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه حشر جلسه 15
🆔https://eitaa.com/moflehoon
💠 مراتب مراقبه
🔸 به ما گفتند مراقب باشید؛ این «مراقبت» در اخلاق یك معنا دارد، در عرفان معنای دیگر دارد. #مراقبت_اخلاقی این است كه انسان مواظب باشد چه می كند؛ فرمود شما مراقب باشید كه چه كار میكنید و چه كار نمی كنید، بعد وقتی كه در دفترتان یادداشت كردید، محاسبه كنید؛ مثل یک یك تاجر که اول مراقب است چه چیزی می فروشد، چه چیزی می خرد، چقدر می فروشد و اینها را در دفتر یادداشت می كند که اینها #مراقبت است، بعد می نشیند #محاسبه می كند كه آیا سود کرد یا ضرر كرد. محاسبه، فرع بر مراقبت است و این كار، #كار_اخلاقی است که انسان مراقب باشد واجب و مستحب را انجام دهد، مراقب باشد حرام و مكروه را انجام ندهد، دعاها و فرصت های مناسبی كه پیش آمده غفلت نكند.
🔸 اما در #عرفان كه مسئله مراقبت مطرح است، یعنی انسان ببیند كه خدا دارد او را می بیند! خدا مراقب آدم است و انسان به مقامی رسیده است كه مشاهده می كند كه در تحت مراقبت «الله» است. اینكه از وجود مبارك پیغمبر (صلّی الله علیه و آله و سلّم) نقل شده است كه معنای #احسان این است که «أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَرَاهُ فَإِنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فَإِنَّهُ یرَاكَ» همین است. یا «مشاهده» یا «مراقبه»؛ یا خدا را ببین یا ببین كه او تو را می بیند؛ اگر خودش را دیدی می شود #مشاهده و اگر فعل او را دیدی می شود #مراقبه.
🔸 این «مراقبه»ای كه در عرفان مطرح است، بعد از فراغ از مراقبت اخلاقی است؛ در مراقبت اخلاقی انسان به جایی رسیده است كه كار خلاف انجام نمی دهد و از فیض واجب و مستحب هم محروم نمی شود. #آدم_خوب_شدن، كار اخلاق است، #خدا_را_دیدن، كار عرفان است. سكّوی پرواز عرفان، مسئله اخلاقی است؛ اگر كسی در اخلاق مشكل داشت هرگز به مقام مشاهده كردن كه «یا خَیرَ مَعْرُوفٍ عُرِفَ» نمی رسد هرگز به مقام «أَنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأَنَّكَ تَراهُ» نمی رسد.
#آیت_الله_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ص جلسه 16
تاریخ: 1393/03/10
🆔https://eitaa.com/moflehoon