🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/129)
ابعَث: مبعوث کن، بفرست.
یَتلوا: تلاوت کند.
یُزَکّیهِم: آنها را رشد و تعالی دهد [و پاک کند].
📝 تزکیه در اصل یعنی رشد دادن.
العَزیزُ: با عزت و قدرت، شکستناپذیر، آنکه مقهور و مغلوب کسی واقع نمیشود.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص60
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/ 130 و 131)
مَن: چه کسی.
يَرغَبُ عَن ... : بیرغبت میشود به ... و روی برمیگرداند از آن.
مِلَّةِ: دین و آیین.
سَفِهَ نَفسَه: خوار کرد خود را، خود را به سفاهت و خطاکاری کشاند، نفسش سفیه شد، خود را باخت و از دست داد.
اصطَفَينٰهُ: برگزیدیم، انتخاب کردیم.
اِذ: در زمانی که.
بعضی گفتهاند: «اِذ» ظرف «اصطَفَینا» است.
اَسلِم: تسلیم [خواست و فرمان من] شو.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص61
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/135)
هودًا اَو نَصٰریٰ: یهودیان یا مسیحیان
تَهتَدوا: تا راه را پیدا کنید، تا هدایت شوید.
📝 در جواب «کونوا» مجزوم شده است.
بَل: نه این طور نیست بلکه.
📝 معنای «بَل» در اینجا برای «اضراب ابطالی» یعنی برای ابطال کلام قبل است.
مِلَّةَ اِبرٰهیمَ: [پیروی میکنیم] دین و روش ابراهیم را، یا [اهل] دین و روش ابراهیم هستیم.
حَنیفًا: [در حالی که این دین و آیین] مستقیم است؛ یا [در حالی که] حقگرا بود و از کژی و انحراف، به راه راست رو آورده بود.
وَما کانَ: «وَ» عاطفه است.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص62
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/138)
صِبغَةَ اللّٰهِ: [ایمان میآوریم و] خدا [ما را با این ایمان] رنگآمیزی میکند.
📝 مفعول مطلق است برای «ءامنّا بِاللهِ» در آیه 136؛ یا از رنگآمیزی خداوند دست برندارید؛ یا منظورم [از آیین ابراهیم و توحید] رنگآمیزی خداوند است: در این فرض منصوب است بنا بر اختصاص به تقدیر «اَعنی»، «صبغة» هم میتواند اسم باشد به معنای «رنگ یعنی مایعی که با آن رنگ میکنند» و هم میتواند «مصدر نوع» باشد، و در اینجا مصدر است، یعنی رنگکردن خدا، نه رنگ خدا؛ مصدر نوع در جایی به کار میرود که بخواهند به نوع خاصی از مصدر اصلی اشاره کنند، مثلاً: جَلَستُ جِلسَةَ المَلِکِ: نشستم؛ مانند نشستن پادشاه. «صبغة» نیز در اینجا به نوع خاصی از رنگکردن -یعنی رنگکردن خداوند- اشاره میکند. نکته دیگر: «صبغة» -به معنای رنگ- مایعی است که با آن رنگ میکنند، ولی «لون»، رنگ آن مایع است، مثل: قرمز، سفید، سیاه. پس «صِبغَةَ اللهِ» به معنای «رنگ خدایی» نیست!
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص63
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/140)
اَم: یا، در این صورت متصله است، یعنی: اَتُحآجّونَنا اَم تَقولونَ... یا مطلب دیگر آیا، در این صورت منقطعه است.
كَتَمَ: پنهان کرد.
شَهادَةً عِندَه: شهادتی که نزد اوست.
📝 یعنی شهادتی که در کتابشان است.
مِنَ اللّٰهِ: یا صفت «شهادت» است، یعنی شهادتی که از خداوند رسیده؛ یا متعلق است به «کَتَمَ»، یعنی از خداوند مخفی میکنند که مراد مخفی کردن از بندگان خداوند است.
مَا اللّٰهُ بِغافِلٍ: الله غافل نیست.
📝 «ما»، «شبیه به لیس» است یعنی اسم و خبر میگیرد، و جایز است -مانند لیس- خبر آن با «باء زائده» مجرور شود: مَا اللهُ بِغافِلٍ = مَا اللهُ غافِلًا.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص64
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/143)
کَذٰلِكَ جَعَلنٰکُم: اینچنین قرار دادیم شما را.
وَسَطًا: خوب، نیک، بهترین یا وسط و میانه [بین پیامبر اکرم «ص» و امت]
لِتَکونوا: تا باشید یا نتیجه این کار این بود که بشوید.
ما جَعَلنا: قرار ندادیم.
القِبلَةَ الَّتی کُنتَ عَلَیها: قبلهای که بهسوی آن میایستادی. [بیتُ المَقدِس]
لِنَعلَمَ: تا بدانیم و بشناسیم.
📝 یعنی: پیامبر و مؤمنین بشناسند یا [مطیع را از نافرمان] عملاً جدا و متمایز کنیم.
مِمَّن: [تا متمایز کنیم] از کسانی که
یَنقَلِبُ: برمیگردد.
عَلیٰ عَقِبَیهِ: روی دو پاشنه پایش
📝 «عَقِب: پاشنه»، کنایه از بازگشتن به حالت قبل است.
اِن کانت لَکَبیرَةً: [آن قبله] قطعاً سخت و ناگوار بود.
ماکانَ اللهُ لِیُضیعَ: خداوند به هیچوجه بنا نداشته که تباه کند یا خداوند به هیچوجه بنا نداشته که با بیتوجهی به حال خود رها کند.
ایمانَکُم: نمازتان
رَءوفٌ: مهربان [به گرفتاران]
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص65
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/144)
قَد نَری: چه بسا میبينيم يا قطعاً میبينيم.
تَقَلُّبَ: زير و رو شدن، به اين طرف و آن طرف چرخيدن
📝 ظاهرا معنای «تقلب الوجه فی السماء» بالا گرفتن سر و اين طرف و آن طرف را نگريستن است.
فَلَنُوَلِّیَنَّكَ قِبلَةً: برمیگردانيم تو را به سمت قبلهای که...، يا توانا میسازيم تو را بر رو کردن به سمت قبلهای که...
تَرضىٰها: آن را میپسندی.
📝 فعل «رضی» اگر با «عن» به کار رود به معنای «راضی و خشنود بودن از چيزی يا کسی» است و اگر بدون «عن» به کار رود به معنای «پسنديدن و برگزيدن چيزی يا کسی» است.
شَطرَ المَسجِدِ الحَرامِ: به طرف مسجدالحرام يا بخشی از مسجدالحرام.
حَيثُ ما: هرجا
📝 اين کلمه در اصل بايد سرهم نوشته شود، ولی در قرآن در دو جا (آیات 144 و 150 سوره بقره) به کار رفته و در هر دو موضع، جدا نوشته میشود.
لَيَعلَمونَ اَنَّه: میدانند که تغيير قبله...
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص66
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/148)
لِکُلٍّ: برای هر [ملتی یا کسی].
وِجهَةٌ: چیزی یا مکانی که انسان رو به آن میکند.
📝 کنایه از قبله یا روش و منش و آیینی که انسان در زندگی رو به آن دارد.
هُوَ: او [خداوند یا آن شخص].
📝 بعضی ضمیر «هُوَ» را به «الله» برگرداندهاند و بعضی آن را به «کُلٍّ» برگرداندهاند.
هُوَ مُوَلّیها: خدا گرداننده است بهسوی آن قبله [آن ملت را] یا آن شخص گرداننده است بهسوی آن قبله [خودش و صورتش را].
فَاستَبِقوا: سبقت بگیرید از یکدیگر به سمت... .
الخَیرٰتِ: نیکیها.
اَینَ ما: در هرجا.
📝 این کلمه در اصل باید سرهم نوشته شود، ولی در 5 موردِ آن در قرآن (بقره: 148، آلعمران: 112، مریم:31، حدید: 4، مجادله: 7) جدا نوشته میشود.
یَأتِ بِکُم: میآورد شما را.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص67
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #جزء2_نکات_لغوی_ادبی (بقره/153)
استَعینوا: کمک بجویید.
الصَّبرِ: صبر و از جمله روزه.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص69
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #جزء2_نکات_لغوی_ادبی (بقره/154)
اَمواتٌ: [آنها] مردهاند.
بَل اَحيآءٌ: بلکه [آنها] زندهاند.
لا تَشعُرونَ: نمیدانيد يا احساس نمیکنيد.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص70
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #جزء2_نکات_لغوی_ادبی (بقره/158)
الصَّفا وَالمَروَةَ: صفا و مروه [نام دو کوه معروف در کنار مسجدالحرام].
«صفا» در اصل یعنی «سنگ عریض صاف»، «مروه» در اصل «نوعی سنگ سفید سخت است که با آن آتش میافروزند».
شَعآئِرِ: مظاهر عبادت و بندگی در یک دین که علامت و مشخصه آن دین محسوب میشود و آن را از ادیان دیگر متمایز میکند.
حَجَّ البَیتَ: حج خانه [کعبه] را بهجای آورد.
«حج» در اصل یعنی «قصد چیزی کردن».
اعتَمَرَ: عمره بهجای آورد.
«اعتمار» در اصل یعنی «به دیدار و زیارت کسی رفتن».
جُناح: گناه؛ حرج و تنگی.
اَن یَطَّوَّفَ بِهِما: که بین آنها رفتوآمد کند.
تَطَوَّعَ خَیرًا: کار خیری را با میل و رغبت -به عنوان طاعت و بندگی- انجام دهد.
شاكِرٌ: خداوند خود را شاکر بندگانش قلمداد کرده، گویی بندگان با انجام وظایفشان به خداوند لطف میکنند!
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص71
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
1⃣ #جزء2_نکات_لغوی_ادبی (بقره/164)
اختِلافِ: رفتوآمد و جایگزین [یکدیگر] شدن، یا تفاوت داشتنشان با یکدیگر.
تَجری: بهسرعت حرکت میکند.
بِما یَنفَعُ: همراه آنچه نفع میرساند یا بهخاطر نفع رساندن.
📝 نیز ممکن است باء، باء تعدیه باشد که در این صورت معنا چنین میشود: آنچه را که برای مردم نفع دارد -یعنی کالاهای مختلف- را حرکت میدهد و میبرد.
اَحیا: زنده کرد.
بَثَّ: پراکَنْد، کنایه از کثرت و فراوانی.
دآبَّةٍ: حیوان.
📝 فعل «دَبَّ» به معنای «بهآهستگی حرکت کردن است».
تَصریفِ: از سَمتی به سَمت دیگر بردن، تغییر مسیر دادن یا [چیزی را] تغییر شکل و تغییر حالت دادن و به شکلهای مختلف درآوردن.
الرِّیـٰحِ: بادها، جمع ریح.
السَّحابِ: ابرها، اسم جنس و مفردش سحابة است.
المُسَخَّرِ: رام شده.
🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، صص 72 و 73
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹