eitaa logo
معاونت پژوهش مجتمع عالی تاریخ سیره و تمدن اسلامی
695 دنبال‌کننده
4.4هزار عکس
32 ویدیو
80 فایل
با سلام این کانال به منظوراطلاع رسانی ازبرنامه ها،فعالیتهاو اطلاعیه های پژوهشی و تازه های علمی و پژوهشی عرصه تاریخ در معاونت پژوهش مجتمع عالی تاریخ، تشکیل شده است. #کرسی علمی #نشست علمی #نشریات علمی #معرفی کتاب-مقاله #همایش #تازه های نشر #انجمن علمی
مشاهده در ایتا
دانلود
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh تحلیل آماری مهاجران به حبشه نویسنده: محمد محمودپور مهاجرت به حبشه که در ابتدای دعوت رسمی پیامبر ۶ در سال پنجم بعثت روی داد، از مهمترین وقایع تاریخ اسلام است. اسناد و شواهد تاریخی چندانی درباره این مهاجرت در دست نیست. کمبود اطلاعات موجب شده پژوهش های تاریخی درخوری درباره این مهاجرت انجام نشود؛ از این رو علل، چگونگی و پیامدهای مهاجرت به حبشه همچنان مبهم مانده است. مسئله اصلی مقاله این است که شمار، وابستگی قبیلگی و جنسیت مهاجرین به حبشه چه بوده است؟ پاسخ به این پرسش می تواند موجب تبیین علل و پیامدهای هجرت به حبشه شود. در این نوشتار با بررسی منابع اولیه و تنظیم داده های تاریخی به صورت جدول و نمودار نشان داده شد که بیشتر مهاجران به حبشه از گروه حلف الاحلاف، رقیب سیاسی بنی هاشم بوده اند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=18798
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh ماهیت رفتار سران جمل در ماجرای سقوط بصره نویسنده: وجیهه میری، هادی وکیلی و علی ناظمیان‏ فرد حکومت نوبنیاد امام علی در مراحل آغازین تثبیت و تحکیم خود بود که با فتنه​ی گروهی موسوم به ناکثین مواجه شد که به رغم بیعت آزادانه​ی خود با آن حضرت، به بهانه​ی انجام عمره از مدینه خارج شدند تا جبهه​ی جدیدی را در برابر امام بگشایند و حاکمیت او را به چالش بکشند. ماجراجویی های ناکثین که سرانجام به افروخته شدن آتش فتنه​ی جمل منجر گردید، ابتدا شهر بصره را از کنترل امام خارج کرد و سپس زمینه را برای ایجاد نخستین جنگ داخلی در اسلام فراهم نمود. پرسش اساسی که این مقاله می کوشد تا به روش توصیفی تحلیلی به تبیین آن همت گمارد، این است که رفتار اصحاب جمل در ماجرای سقوط بصره از چه منطقی پیروی می کرد؟ برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=18828
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh حضور تاریخی یهودیان عصر امام رضا (علیه السلام) در خراسان نویسندگان: محسن رجبی قدس و سید علی بلند نژاد خراسان به عنوان منطقه ­ای بزرگ و با اهمیت، پذیرای بسیاری از ادیان و مکاتب بوده است. یکی از مهمترین رویدادهایی که در عصر امام رضا (علیه السلام) در خراسان رخ داده است، بحث مناظره ­های آن حضرت با بزرگان زردشتی، یهودی، مسیحی و صابئین است. دین یهود هم با پیشینۀ تاریخی ­ای که دارد، از جمله ادیانی است که در دوره ­های تاریخی مختلف وارد ایران و سپس خراسان شد. حضور یهودیان در خراسان در عصر امام رضا (علیه السلام) در روایات و احادیث به جای مانده مسلّم فرض شده است. اما وثاقت تاریخی حضور آنان در این منطقه آنچنان که باید و شاید بررسی نشده است. از این رو، ما در این مقاله بر آنیم تا با رویکرد تاریخی- تحلیلی، وثاقت حضور یهودیان در این منطقه را همراه با ذکر محله­ ها و بزرگان یهودی بررسی کنیم. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14802
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh بررسی تاریخی پیدایش رژیم صهیونیستی و تأثیرپذیری مبارزان فلسطینی از انقلاب اسلامی ایران نویسنده: فیروز نجفی با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ تمامی معادلات شرق و غرب آن روزگار به هم ریخت. پایه‌های دو قطبی بودن جهان سست و لرزان شد، آمریکا یکی از پایگاه‌های اصلی و با ثبات خود در خاورمیانه که منطقه‌ای پر از آشوب و درگیری و تنش بود را از دست داد. رژیم شاه که نقش ژاندارم خلیج فارس را در این منطقه ایفا می‌کرد و یکی از بزرگترین و معروفترین ارتش‌ های جهان را داشت و از حمایت بی‌دریغ و بی‌چون و چرای آمریکا برخوردار بود، از هستی ساقط شد. شعار نابودی رژیم خودساخته اسرائیل در ایران و بلکه جهان اسلام رواج پیدا کرد. پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری حضرت امام خمینی(ره) روح تازه‌ای به مقاومت مسلمانان فلسطین داد، و جان تازه‌ای گرفتند و در مقابل رژیم صهیونیستی ایستادگی کردند. سردمداران این رژیم با پیروزی انقلاب اسلامی همه اهداف خشن و بلند مدت خود را نقش بر آب و آرزوهای خود را دست نیافتنی می‌بینند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=8499
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh نویسنده: عبدالله نصری بروز تمدن و اعتلاء و زوال آن، از قانون پیوستگی – یعنی از ساده به پیچیده – پیروی نمی کند. برای بروز تمدن ها نمی توان عللی مشخص ذکر کرد و آنگاه به بررسی کمیت و کیفیت آن تمدن از جنبه های علمی، فلسفی، هنری و اجتماعی پرداخت. اگر تمدن ها پدیده هایی بودند که از نظر هویت و مختصات و علل پیدایش و اهداف، قابل شناسایی بودند، هرگز در تحلیل آنها در میان اندیشمندان اختلاف نظر وجود نداشت. بعلاوه، پیدایش هیچ تمدنی را از قبل نمی توان پیش بینی کرد. برخی از اندیشمندان، علت تمدن ها را نیاز انسان دانسته اند، در حالی که سرگذشت تمدن ها را نمی توان در مسأله نیاز خلاصه کرد، زیرا در موارد بسیاری بارقه ها و جهش های مغزی از عناصر مهم تمدن به شمار می روند. احساس لزوم جبران ضعف در مقابل رقیبان را نیز باید از دیگر عوامل بروز تمدن ها و فرهنگ ها دانست. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=18993
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh بازشناسی کتاب «مقاتل الطالبیین»، انگیزه‌ها و منابع مؤلف در تدوین آن» نویسندگان: محسن رنجبر، مریم میدانی و مهدی یعقوبی «مقاتل الطالبیین»، تألیف ابوالفرج اصفهانی (م ۳۵۶ق) از منابع متقدم است. هدف کتاب معرفی قیام‌کنندگان از نسل ابوطالب در ایام حکومت امویان و عباسیان بوده است. قدمت این منبع در تاریخ تشیع و مؤلف اموی‌نسب آن، توجه مورخان را به خود برانگیخته است. مسئله این است که آیا وی گرایش‌های مذهبی و خانوادگی را در نگارش کتاب دخالت داده و قابل اعتماد است؟ نیز مؤلف در نقل اخبار، از چه افراد و منابعی بهره برده است؟ تحقیق پیش رو با مطالعه منابع کتابخانه‌ای و تحلیل آنها سامان یافته است. نتیجه آنکه ابوالفرج اصفهانی شخصی با علایق شیعی و پیرو مذهب زیدیه بوده است. نقش مذهب وی در کتاب مشهود است. کتاب به سبب نقل اخباری که منابع اصلی آنها امروزه از بین رفته، اهمیت ویژه دارد. نیز توجه مؤلف به نقل دقیق و ذکر بیشتر اسناد و استفاده از منابع و استادان متعدد در تألیف این کتاب، آن‌ را به اثری قابل اعتماد تبدیل کرده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19082
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh محرک تاریخ از دیدگاه علامه طباطبایی نویسندگان: یحیی عبداللهی، احمد رهدار بحث درباره عامل اصلی حرکت در تاریخ، از مهمترین مباحث فلسفه نظری تاریخ است که چگونگی حرکت تاریخ را مورد توجه قرار می‌دهد. بررسی این موضوع از دیدگاه عالمان معاصر شیعی می‌تواند گامی مؤثر برای تبیین رویکرد دینی به این مقوله باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اندیشه علامه طباطبایی (ره) درباره کیفیت حرکت تاریخ است. علامه طباطبایی (ره) تاریخ را سیر حرکت از وحدت به کثرت و از کثرت به وحدت دانسته است. انسان‌ها برای استخدام یکدیگر تلاش می‌کنند و این گونه به یکدیگر پیوند می‌یابند و جامعه ابتدایی را تشکیل می‌دهند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=18969
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh نقش ماهیتی و فناورانه بسیج در تمدن سازی نوین اسلامی در اندیشه امام خامنه ای نویسندگان: رضا مقیسه، محمد تولایی و علیرضا کی قبادی تمدن سازی از منظر ولایت معادل کشورگشایی نیست، بلکه تمدن سازی محصول نهادینه شدن فکر، فرهنگ و معارف ناب در میان شهرها و کشورهای گوناگون است. اساس تمدن اول بر پایه فکر و سپس بر پایه علم، صنعت، فناوری و… است. هدف مقاله تبیین «چیستی و ماهیت فکری و تمدنی بسیج» و همچنین تبیین «جنبه روشی و فناورانه بسیج برای پیشرفت تمدنی انقلاب اسلامی» از منظر امام خامنه ای، با روش تحلیل مضامین است. از دیدگاه ایشان تناسب بسیج با تمدن سازی نوین اسلامی، هم تناسب ماهیتی است و هم تناسب فناورانه؛ یعنی بسیج، هم سنخیت ماهیتی با تمدن دارد و هم سنخیت فناورانه برای تمدن سازی نوین اسلامی دارد. مکتب و امتی می توانند آینده را بسازند که فلسفه، فکر، مسئله و فناوری حل مسئله داشته باشند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19161
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh نقد و بررسی تأویلات قرآنی اسماعیلیه درباره امام معصوم (ع) نویسندگان: طیبه معماریان، معصومه السادات حسینی میرصفی ومحمدرضا شیرازی مبنای اسماعیلیه در مواجهه با قرآن، بر تأویل آیات نهاده شده است. از آنجایی که بکارگیری تأویل بدون توجه به معیار و ملاک های صحیح، نشر معارف و حقایق قرآن را دچار چالش می کند؛ پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانه ای، به بررسی تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم (علیهم السلام) پرداخته و در مقام نقد به دو تفسیر المیزان و نمونه استناد نموده است تا ضمن تبیین موارد لغزشی تفاسیر اسماعیلیه، تفسیر صحیحی ازآیات مورد بررسی توسط تفاسیر معتبر شیعی ارائه دهد. یافته های این پژوهش در نقد تأویلات اسماعیلیه درباره امام معصوم (علیهم السلام) حاکی از وجود هشت مؤلفه؛ عدم توجه به معنا و مفهوم مفردات واژگان قرآنی، سیاق، علوم بلاغی، ظاهر آیه و واقعیت های علمی، عدم توجه به اصل معنای لغوی واژگان قرآنی، روایات، عدم ارجاع متشابهات به محکمات و عدم تشخیص مخاطب آیات توسط مفسران اسماعیلیه می باشد. این مؤلفه ها حاکی از تأویلات ذوقی اسماعیلیه و عدم توجه به معیارها و ملاک های صحیح تفسیر قرآن کریم است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19216
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh تأثیر اندیشه اخباریگری در افول و سقوط تمدن شیعی ـ ایرانی صفویه نویسندگان: محمدعلی کرمانی نسب و مهدی ابوطالبی دوره صفویه یکی از دوره‌های تمدنی ایران است که هویت و فرهنگ کنونی ایران یادگار آن عصر تمدنی است. این تمدن باشکوه و قدرتمند توسط تعدادی از سربازان افغان که از سلاح‌های ابتدایی برخوردار بودند، از بین رفت. آیا هیچ انسان اندیشمندی می‌تواند باور کند که تمدن عظیم صفوی به آسانی و تنها با قدرت نظامی از بین رفته باشد؟ یا علل دیگری دارد که این تمدن را به یک طبل توخالی تبدیل کرده بود؟ سؤال اصلی مقاله حاضر آن است چه علتی سبب شد که دولت صفوی اقتدار خود را از دست بدهد و با کوچک‌ترین ضربه از هم بپاشد؟ فرضیه مقاله بر این است که گسترش اخباریگری و کم‌رنگ شدن علوم عقلی در حوزه علوم عصر صفویه سبب شد عقلانیت و تفکر و نیروسازی انسان متفکر از جامعه حذف شود. طبیعی است هنگامی‌که علوم عقلی تضعیف شود و غلبه علمی با علوم نقلی و رویکرد اخباری باشد، سبب می‌شود علم قابل توجهی تولید نگردد و تفکر و عقل‌گرایی در جامعه کم گردد و به‌تبع آن نگاه‌های خرافی در جامعه گسترش یابد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19248
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh عوامل گرایش کیسانیه به جعل و تحریف در مهدویت و گونه شناسی آن نویسنده: سید مرتضی حسینی شیرگ از کیسانیه باید به عنوان یکی از نخستین فرقه ای نام برد که به صورت نظری به مبحث مهدویت وارد شده اند. مفاهیم مهدویت به صورت گسترده در این فرقه مطرح و مورد سوءاستفاده واقع شده است. آنچه در این میان جای سؤال دارد دلایل گرایش کیسانیه به جعل و تحریف احادیث و معارف مهدویت است. این سؤال از آن جهت اهمیت می یابد و محل بحث و کنکاش می شود که از سخنان مختار پیرامون محمد بن حنفیه نمی توان مهدویت اصطلاحی برداشت کرد و از سوی دیگر سران و بزرگان کیسانیه از جمله محمد بن حنفیه و فرزندش ابوهاشم مروج و معتقد به مهدویت مورد اعتقاد شیعه اثنی عشری بودند و خود مدعی مهدویت نبوده اند. نوشته حاضر با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی به دنبال یافتن پاسخ سؤال فوق است. یافته های این مطالعه حاکی از تأثیرگذاری گسترده غلات بر کیسانیه در مبحث مهدویت دارد. هم چنین وجود «سبئیه» در کوفه هم زمان با قیام مختار از دیگر عوامل گرایش کیسانیان به مبحث مهدویت و جعل و تحریف در این حوزه است. در نتیجه غالیان کیسانی و کیسانیان متأثر از سبئیه، گونه های متعددی از احادیث و معارف جعلی ازجمله «مهدی پنداری سران کیسانی»، «سوءاستفاده از مفاهیم مهدویت» و «تفسیر به رأی برخی آیات قرآن همسو با معارف مهدویت» را به وجود آورند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19267
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh مدرس و استبداد ستیزی در تاریخ معاصر ایران نویسنده: مهدی طاهری در این مقاله تلاش شده شخصیت ضد استبدادی آیت اله شهید سید حسن مدرس از لابلای وقایع تاریخی که عمدتا مربوط به دوره تاسیس حکومت استبداری پهلوی است، معلوم گردد. بخش اول مقاله به بیان مختصر چگونگی برآمدن دولت رضا خانی پرداخته است. در بخش دوم مقاله به مبارزه شهید مدرس با دیکتاتوری رضاخانی اشاره شده است. مخالفت با قرار داد وثوق الدوله و جمهوری خواهی رضاخان، شیوه های استمرار مبارزه و پایداری در برابر دیکتاتوری، و سپس حکومت پهلوی، نمونه هایی از مبارزه ضد استبدادی آیت اله مدرس است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19320
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh تحلیل و بررسی زیباشناسی خطبه فدکیّة حضرت زهرا (سلام الله علیها) نویسندگان: لیلا قنبری، نفیسه حاجی رجبی و اصغر طهماسبی بلداجی خطبه فدکیّه یکی از معتبرترین خطبه های منقول از حضرت زهرا (سلام الله علیها) می باشد که پس از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) ایراد شده است. محتوای عمیق و پرمضمون این خطبه در تمام حیطه ها، معارف عمیقی را در ابعاد اعتقادی فقهی، به ویژه سیاسی فرا روی مخاطب می گذارد. القای این مفاهیم در آن شرایط بحرانی و اتمام حجّت بر همگان، امری دشوار بوده که حضرت زهرا (سلام الله علیها) با بهره گیری صحیح از آیات قرآن و سنّت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) احتجاجات خود را در قالب هنری و محسوس ارائه می دهد، به گونه ای که نه تنها مفاهیم القاء می شود، بلکه در ذهن مخاطب تصویرسازی هنری از وقایع محسوس آن زمان شکل می گیرد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19382
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh بررسی فراز پایانی خطبه فدکیه حضرت زهرا (سلام الله علیها) نویسنده: مریم هزارخوانی خطبه فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها یکی از مهمترین منابع حدیثی – تاریخی راجع به شناخت ابعاد شخصیت ایشان است که از دیر باز مورد توجه موافقین و مخالفین مکتب شیعه میباشد؛ این در حالی است که بخش پایانی خطبه نیازمند تحلیل و بررسی موشکافانه حدیثی است که در غیر این صورت بستری برای شبهه افزائی و دست مایه ی شبهه افکنان به شمار می آید؛ چراکه ادبیات و لحن بیان آن به ظاهر با شان و مقام عصمت حضرت زهرا سلام الله علیها در تعارض است. محور اصلی این مقاله بررسی قسمت پایانی روایت خطبه ی فدکیه حضرت زهرا سلام الله علیها می باشد؛ آنچه در این مقاله آمده است ؛ پژوهشی کوتاه راجع به دلالت این قسمت از روایت وشبهاتی است که از خواندن ظاهر متن ، در ذهن خواننده ایجاد می شود. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19396
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh فضایل و مناقب حضرت زهرا (سلام الله علیها) نویسنده: ناصر رفیعی محمدی صدیقه طاهره حضرت زهرای مرضیه (سلام الله علیها) یگانه یادگار پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و آیینه تمام نمای شخصیت آن بزرگوار است؛ شخصیتی که مدح او در آیات قرآن، سخنان رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و کلمات ائمه معصومین (علیهم السلام) متجلی است، کاوش در منابع و مصادر تفسیری، حدیثی و تاریخی فریقین منشوری از این کمالات را در برابر دیدگان ما قرار می دهد تا بیشتر به عظمت و جایگاهش پی ببریم. مسئله اساسی این پژوهش واکاوی گزارش های تفسیری و حدیثی، و استخراج مهم ترین فضایل مشترک آن حضرت با سایر معصومین (علیهم السلام) و فضایل انحصاری و اختصاصی ایشان است. در این پژوهش تلاش شده با مراجعه به کهن ترین منابع شیعه و سنی و با تکیه به روش توصیفی و تحلیلی منابع اصلی مورد بررسی قرار گرفته و بخشی از ویژگی های آن بانوی بزرگوار فهرست شود. مهم ترین نتایج استخراج شده دستیابی به فضایل مشترک آن حضرت در قرآن مانند آیه تطهیر، مباهله، مودت و اطعام است که هرکدام دلالت بر منقبتی عظیم دارد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19415
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh نقش عالمان در مناسبات مذهبی منطقه شام در عصر ممالیک (۹۲۳-۹۴۸ه.ق.) نویسندگان: شهناز کریم زاده سورشجانی و زهرا روح اللهی امیری مناسبات مذهبی در منطقه راهبردی شام، همواره تابعی از سیاست های حاکم بر رویکردهای فکری این منطقه بوده است. پرداختن به چگونگی ایفای نقش عالمان در جهت دهی به این روابط در عصر حساس و مهم ممالیک (۹۲۳-۶۴۸ه.ق.) می تواند بخشی از منازعات فکری این منطقه را ریشه یابی کند. بر این اساس، پژوهش حاضر با روش وصفی تحلیلی درصدد پاسخ گویی به این سؤال است که نقش عالمان شیعی و سنی در مناسبات مذهبی عصر ممالیک چگونه بوده است؟ یافته های این پژوهش نشان می دهد که عالمان سنی مذهب به واسطه حمایت حاکمان سنی و تراز اجتماعی بالاتر، اغلب با رویکردی تقابلی به ایفای نقش پرداخته اند و این امر زمینه ساز تعارضات شدید اجتماعی شیعی سنی و واگرایی هرچه بیشتر بین آن ها بوده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19455
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh جریان حدیثی امامیه در بصره (عصر حضور) نویسنده: سید اکبر موسوی تنیانی این پژوهش، با هدف نشان دادن جریان حدیثی امامیه در بصره در عصر حضور ائمه (علیهم السلام)، سامان یافته است. غایت نهایی این پژوهش، روشن ساختن زوایای پنهان و ناشناخته بخشی از تاریخ حدیث امامیه در شهر بصره می باشد. پرسش اساسی در این پژوهه، آن است که آیا جریان حدیثی امامیه در عصر ائمه (علیهم السلام) در شهر بصره حضور داشته و فعال بوده است؟ پرسش یادشده با این فرضیه دنبال می شود که جریان حدیثی امامیه در دوران حضور ائمه (علیهم السلام) در بصره، حضوری پُررنگ داشته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19499
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh الگوی مدیریت سیاسی حضرت زهرا (سلام الله علیها) نویسندگان: شاهده پروین کاظمی و طاهره عبداللهی گرایش به الگو و پیروی از مُد، نیاز بشری است که برای کمال گرایی و تکامل طلبی به طور فطری در درون انسان ها نهاده شده و این نیاز در آموزه های دینی به طور آشکارا مورد توجه قرار گرفته است. ازسویی، تبلور شخصیت و هویت انسانی به عوامل گوناگونی مانند امکان تأثیرگذاری از رهگذر حضور در عرصه سیاسی وابسته است. عملکرد سیاسی حضرت زهرا (سلام الله علیها) در دفاع از حریم نبوت و ولایت در زمان حیات پیامبر اکرم (صلی الله علیها و آله) و پس از دوران رحلت ایشان از فرازهای مهم تاریخ اسلام است. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، الگوی مدیریت سیاسی حضرت در دفاع از اسلام درزمان حیات پیامبر (صلی الله علیها و آله) و بعد از رحلت حضرت را بررسی می کند. دفاع از نبوت و آموزش مسائل دینی به زنان از موارد مدیریت حضرت زهرا (سلام الله علیها) در زمان حیات پیامبر اکرم (صلی الله علیها و آله) و دفاع از مقام خود و مقام امامت از موارد مدیریت حضرت زهرا (سلام الله علیها) بعد از رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیها و آله) است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19524
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh امامت حضرت علی (علیه السلام) در سیره فاطمی نویسندگان: محمدرضا پاکباز، عبدالحسین خسرو پناه و جواد ابوالقاسمی اثبات امامت حضرت علی (علیه السلام) بواسطه قول و فعل حضرت زهراء (سلام الله علیها) معصومه هدف مقاله بوده که ادله افضلیت و علم یا عصمت را نیز شامل است لذا عصمت حضرت زهراء (سلام الله علیها) و همچنین ضرورت اطاعت امام حق بنابر حدیث «من مات ولم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه» از پیش فرض های این مقاله است. مدعای مقاله با دو قیاس استثنایی و اقترانی ثابت شده و در هر قیاس مقدمه‌ای بدیهی و مقدمه دیگر محل بحث است. اما در قیاس استثنایی با نفی قابلیت مدعیان خلافت برای جانشینی پیامبر و بنابر ضرورت در تحت ولایت امام حق بودن، امامت حضرت علی (علیه السلام) برای ایشان ثابت خواهد بود. اما در قیاس اقترانی با نقل روایات و بیان ملاکات خلافت و با سیره عملی، توسط حضرت زهراء (سلام الله علیها) امامت حضرت علی (علیه السلام) ثابت شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19550
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh واکاوی دامنة انحرافات شلمغانی در منابع فریقین نویسنده: محمدتقی ذاکری شلمغانی از شخصیت های منسوب به تشیع است که از دیدگاه شیعه و سنی، به عنوان چهره ای منحرف شناخته می شود. او شخصیتی علمی بود و طرف دارانی در میان برخی صاحب منصبان سیاسی عصر خود داشت که در دوستی او ثابت قدم بودند. وی با برخورداری از چنین جایگاهی، سودای ریاست بر سازمان وکالت و در پی آن، ریاست بر شیعیان را در سر می پروراند و ازهمین رو، به انتشار عقایدی انحرافی در بین پیروانش دست یازید. هرچند اصل انتشار عقاید انحرافی توسط شلمغانی در میان طرف دارانش قابل انکار نیست، اما هریک از منابع موجود، گونه های مختلفی از این عقاید و افکار را به او نسبت داده اند. بررسی و تحلیل داده های منابع گوناگون با توجه به گرایش های مذهبی مؤلفانشان روشن می سازد که انتساب این حجم عظیم از عقاید انحرافی به شلمغانی نمی تواند صحیح باشد و دست کم انتساب عقاید و افکاری همچون ادعای الوهیت و اباحی گری در امور جنسی و عبادات، که عمدتاً در منابع غیرشیعی انعکاس یافته، با دیگر داده های تاریخی دربارة واقعیات زندگی او سازگار نیست. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19578
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh ویژگی ها و فضایل ام البنین (علیها السلام) نویسنده: زهرا زحمتکش ام البنین (علیها السلام) مادر حضرت عباس (علیه السلام) ، یکی از مادران برجسته تاریخ است که زندگی او مالامال از عشق به ولایت و امامت بوده ، این بانوی با فضیلت، و آگاه به زمان خویش از جمله کسانی بود که از حریم حسینی دفاع می کرد و مجلس عزای شهید کربلا را برپا می داشت. صفات و ویژگی های فردی ایشان شامل ، فضایل اخلاقی ،کمالات انسانی ، نیروی ایمانی ، شکیبایی ، بصیرت و… او را به شایستگی در خانه امامت بانوی بانوان کرده بود. ام البنین (علیها السلام) با معرفتی که به مقام اهل بیت (علیهم السلام) داشت، فرزندانی همچون حضرت ابوالفضل (علیه السلام) را در دامان خود پرورش داد که تا آخرین لحظات زندگی خویش دست از ولایت نکشیده اند، در این مقاله ویژگی هایی چون وفاداری، ادب، ولایت دوستی و ولایت پذیری، شجاعت، صبر، سخنوری وشاعری، علم و دانایی که بخشی از فضایل ام البنین (علیها السلام) است بررسی می شود. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19599
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh معرفی «الخرائج و الجرائح» در پرتو اصول حاکم بر جوامع حدیثی نویسنده: محمدرضا رسولی راوندی با توجه به نیازهای زمانه، محدّثان گونه های مختلفی از کتب روایی در ادوار تاریخی نگاشتند. جوامع حدیثی از انواع کتبی است که بسیاری از علماء در طول تاریخ نوشته اند. آنان گاه درصدد جمع مطلق احادیث معصومین: بوده اند و گاه تنها در موضوع خاصی به گردآوری حدیث پرداخته اند که خود باعث به وجود آمدن جوامع مطلق و نسبی حدیث شده اند. کتاب «الخرائج و الجرائح» نوشته علامه سعید بن هبة الله معروف به قطب راوندی (م۵۷۶) از جمله جوامع نسبی است که مؤلف سعی کرده معجزات و کرامات پیامبر گرامی اسلام و اوصیای ایشان را در این کتاب گرد آورد و از منظر سنت، حقانیت نبوت و امامت معصومان : را ثابت کند. این کتاب با نظم و دقت تألیف شده که شامل یک مقدمه و بیست باب در موضوعات مختلف و متنوع می باشد. در این مقاله از منظر اصول حاکم بر جوامع روایی، معرفی و بررسی شده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19627
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh موانع درونی و بیرونی تحقق وحدت مطلوب بین حوزه و دانشگاه نویسنده: علی اکبر شایسته نژاد هدف این مقاله، آسیب شناسی عوامل مزاحم تقویت وحدت این دو قشر از منظر دورن شخصیتی و عوامل بیرونی و تبیین راهکارهای سرعت دهنده این مقصود است. وحدت حوزه و دانشگاه از انتظارات به حق و بسیار اثرگذار نظام مقدس جمهوری اسلامی است که پس از انقلاب به اهتمام بزرگان هر دو قشر، از جایگاه ارزشمندی برخوردار شده است. اما هنوز تا رسیدن به وضع مطلوب، فاصله زیادی دارد. روش این مقاله از نوع پژوهش های بنیادی است که به شیوه کتابخانه ای و توصیف و تحلیل درونمتنی با استفاده از متون دینی و مشاهده و تجربه شخصی به بررسی مسئله پرداخته است. ۱. تبیین و بازخوانی برخی امور که مانع رشد و تکامل قطعی وحدت بین دو قشر دانشگاه و حوزه می شود؛. ارائه برخی راه حل های مناسب برای رفع آن. گسترش وحدت حوزه و دانشگاه در حد مطلوب، امری ضروری، ممکن و تحقق پذیر است و با برداشتن موانع موجود به شیوه مطلوب، میتوان به توفیق بیشتری دست یافت. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19666
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh بررسی گستره «عصمت از خطیئه» با نگاهی بر دلایل عقلی و نقلی عصمت نویسندگان: کاوس روحی برندق و عبدالحسین خسروپناه عصمت یکی از بنیادی‌ترین آموزه‌های دینی است که پاره‌ای از آیات قرآن، آن را شرط نبوت پیامبران به شمار آورده است و از دیدگاه شیعه، افزون بر این شرط امامت امامان به شمار می‌آید. این پژوهش _ که در روش گردآوری مطالب، کتابخانه‌ای است و در نحوه استناد داده‌ها، از شیوه اسنادی پیروی می‌کند و در تجزیه و تحلیل مطالب، روش آن تحلیل محتوایی از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد _ تبیین گستره «عصمت از خطیئه» ناظر به دلایل عقلی و نقلی عصمت به ویژه آیات قرآن پرداخته و در پایان به این نتیجه دست یافته است عصمتی که شرط نبوت و امامت است و انواع خطیئه اعم از عملکرد شرک‌ورزانه، گناه کبیره، گناه صغیره، انجام عمل مکروه و ترک اولی و خلاف مروت و ارتکاب گناه به شکل سهوی را شامل می‌گردد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19700
هدایت شده از سخن تاریخ
@sokhanetarikh تبیین نارسایی حدیث ضحضاح در انکار ایمان ابوطالب نویسنده: اعظم ابوالحسن عراقی ایمان و سبقت در آن، از فضیلت‌های مهم در میان مسلمانان است. مساله ایمان ابوطالب، عموی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) و پدر امیر المومنین (علیه السلام) از چالش های مورد نزاع برخی مورخان است. علمای شیعه، به ایمان ابوطالب دارند، ولی عده زیادی از علمای اهل سنت، ایمان ایشان را انکار کرده و به دلایلی از قرآن و روایات استشهاد کرده‌اند که یکی از آن موارد، حدیث ضحضاح است. این مقاله، با رویکرد تاریخی و با استفاده از منابع تاریخی، روایی و تحلیلی موافقان و مخالفان ایمان ابوطالب، به بررسی متن، سند، دوره انتشار و اهداف پنهان در حدیث ضحضاح می‌پردازد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=19739