✳️متن مسابقه جام معرفت✳️
🛑قسمت سوم
💠 طعم شیرین ولایت
🔹 مردم اگر بخواهند #طعم_شیرین_ولایت و امامتِ آن حضرت را بچشند، باید در بخش #اندیشه، محقق و در بخش #انگیزه، عاقل باشند. در نظام جاهلی دو خطر هست: در مسایل اندیشه، اینها با گمان یا حُسن ظن یا سوء ظن به سر میبرند; در بخش انگیزه با میل. نظام جاهلی را وقتی ذات أقدس الهی ترسیم می كند، می فرماید: ﴿إِنْ یتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ﴾،[1] این در بخش اندیشه، ﴿وَ ما تَهْوَی الْأَنْفُسُ﴾،[2] در بخش انگیزه. اینها در بخش سواد و علم بدون تحقیق، با گمان خوب و بد می اندیشند، در بخش گرایش و انگیزه بدون عقل و عدل با میل حركت می كنند. این بزرگان حكمت گفتند مرز حیوان و انسان این است كه انسان «متحرّك بالارادة»، حیوان «متحرّك بالمِیل». این #حكمت_متعالیه سهم مهمّی در مرز بین انسان و حیوان دارد. تا كنون می گفتند انسان حیوان است و «متحرّك بالاراده»; «متحرّك بالاراده» را در فصل انسان و تعریف انسان ذكر می كردند. اینها تحقیق كردند كه آن كه «بالمیل» حركت می كند، حیوان است، نه انسان! ﴿إِنْ هُمْ إِلاَّ كَالْأَنْعامِ﴾، این تحقیق است نه تحقیر! ادبی از ادب قرآن بالاتر یا معادل آن ما ندیدیم، این تحقیق است: ﴿إِنْ هُمْ إِلاَّ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾[3] آن كه به میل حركت می كند، هنوز به انسانیت بار نیافت، آن كه با اراده حركت می كند او انسان است، انسان متحرّك به اراده است، حیوان «متحرّك بالمیل».
در این بخش از سوره مباركه «نجم» فرمود: ﴿إِنْ یتَّبِعُونَ إِلاَّ الظَّنَّ﴾ بخش فرهنگی اینها با حُسن ظن و سوء ظن تأمین است; بخش عملی اینها گرایش و میل، ﴿وَ ما تَهْوَی الْأَنْفُسُ﴾. در #عصر_ظهور هم این مظنّه رخت بر می بندد، علم و قطع جای او می نشیند، «ان یتبعون الا العلم»; هم ﴿وَ ما تَهْوَی الْأَنْفُسُ﴾ رخت برمی بندد و «ما تهوی العقول» می نشیند، #عاقلانه و #عادلانه گرایش دارد; این اصل بحث است.
[1]. سوره نجم، آیه23.
[2]. سوره نجم، آیه23.
[3]. سوره فرقان، آیه44.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 استعاذه
🔹 انسان هم مأمور به #استخاره و هم مأمور به #استعاذه است. استخاره یعنی طلب خیر، نه تفأّل! باید خیر بخواهد، چون ذاتاً فاقد است؛ باید از خدا بخواهد و لا غیر، چون او #خیر_مطلق است و باید آنچه می ماند و صلاح و فلاح بشر در آن است آن را بخواهد و نه چیز دیگر را.
🔹 در جریان #استعاذه هم این چنین است، إلا و لابد انسان باید استعاذه کند؛ زیرا #در_معرض_خطر علل و عوامل بیرونی و علل و عوامل درونی است، حتماً باید استعاذه کند! دوم اینکه فقط باید به خدا پناهنده بشود و از او کمک بخواهد. سوم باید به عنایت خدای سبحان از شرّ خارج و داخل برهد. هم استخاره لازم است با اضلاع سه گانه اش، هم استعاذه لازم است با اضلاع سه گانه اش؛ منتها در سوره مبارکه «فلق» استعاذه چهره کمک خواستن از ذات اقدس الهی و پناهندگی به خدا از #دشمنان_خارجی بود، علل و عواملی که ذکر شد ﴿مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ﴾[1] بود، ﴿شَرِّ غاسِقٍ﴾[2] بود، ﴿شَرِّ النَّفَّاثاتِ فِی الْعُقَدِ﴾[3] بود که اینها به سِحر و مانند آن از بیرون آسیب برسانند و ﴿شَرِّ حاسِدٍ﴾[4] بود که از راه حسد آسیب به محسود برسد. اما در سوره «ناس» استعاذه از #دشمن_داخلی است که مهم تر از دشمن خارجی است.
گر شود دشمن درونی نیست ٭٭٭ باکی از دشمن برونی نیست[5]
🔹 دشمن درونی با وسوسه، با #اغوا، با #اضلال، با #تمنیه و سایر علل و عواملی که برنامه های خود را شیطان مشخص کرده است، درون را #فاسد می کند و انسان را #غافل می کند و انسان را #جاهل میکند و انسان را به #جهالت در برابر عقل گرفتار می کند؛ لذا هم استعاذه از دشمن بیرونی هم استعاذه از دشمن درونی و مهمتر از دشمن بیرونی، دشمن درونی است.
🔹 شرّی که در سوره مبارکه «فلق» بود شرّ بیرونی است اما این شرّ درونی است که وسوسه می کند. انسان با فکر و اراده کار میکند اول با #اندیشه می اندیشد بعد با #انگیزه تصمیم و اراده و مانند آن را به عهده می گیرد. اگر کسی بخواهد مسیر انگیزه او و اراده او را دگرگون کند، اول در اندیشه او سوء اثر می گذارد اندیشه او را ویران میکند وهمی و خیالی می کند وسوسه می کند او را گمراه می کند، از اندیشهِ گم شده انگیزه پراکنده پدید می آید و مانند آن؛ لذا فرمود: ﴿مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ﴾ که این ﴿الْخَنَّاسِ﴾ است. انسان هر وقت متذکر شد این در گوشه های ذهن می خزد و هر وقت غافل شد خودش را نشان می دهد. درباره مژده به پرهیزکاران که فرمود پرهیزکاران کسانی اند که ﴿إِذا مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّیطانِ تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾[6] اگر ببینند یک خیال باطلی، یک وهم باطلی، یک شورش باطلی در بیرون قلب او راه پیدا کرده است می بیند این #حرامی به نام شیطان احرام بسته است تا وارد #کعبه_دل بشود، هم می فهمد او حرامی است، هم می فهمد احرامش #احرام_کاذب است، هم از انگیزه سوء او باخبر است که او منتظر است که درِ کعبه دل چه وقت باز می شود که آنجا وارد بشود «فَبَاضَ وَ فَرَّخ» که در خطبه های نورانی امیرالمؤمنین (علیه افضل صلوات المصلین) آمده است،[7] باخبر است.
🔹 #مردان_الهی که مواظب قلب هستند، این حرامی را می شناسند، احرام بستن حرامی را می شناسند، می شناسد او منتظر باز شدن درِ کعبه است وارد دل بشود ﴿تَذَكَّرُوا فَإِذا هُمْ مُبْصِرُونَ﴾ وقتی متذکر شدند به نام حق #ذکر_گویان شدند او خنّاس است در گوشه ای می خزد:
پاسبان حَرَم دل شده ام شب همه شب ٭٭٭ تا در این خانه جز اندیشه او نگذارم[8]
[1]. سوره فلق، آیه2.
[2]. سوره فلق، آیه3.
[3]. سوره فلق، آیه4.
[4]. سوره فلق، آیه5.
[5]. هفت اورنگ (جامی), سلسلةالذهب, دفتر اوّل.
[6]. سوره اعراف، آیه201.
[7]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، خطبه7.
[8]. دیوان حافظ، غزل شماره324.
#احرام_کاذب
#شیطان
#اندیشه_و_انگیزه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه ناس
تاریخ: 1398/01/29
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 سرمایه انسان
🔹 انسان ها با #سرمایه خلق شدند، هیچ انسانی بدون سرمایه آفریده نشده است؛ هم سرمایه معرفتی و شناخت دارد هم سرمایه گرایشی و روشمند بودن؛ هم بخش #اندیشه را با سرمایه مجهّز كرد كه او با #فطرت_توحیدی خلق شد: ﴿فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیهَا﴾ هم بخش #انگیزه را با گرایش آفرید: ﴿فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا﴾. آن علوم حوزوی و دانشگاهی است که كسبی است اما این دانش توحیدی و گرایش اخلاقی در درون همه هست.
🔹 هم سوره «روم» انسان را از نظر #اندیشه سرمایه دار معرفی كرد فرمود: ﴿فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّینِ حَنِیفاً فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ النَّاسَ عَلَیهَا﴾ هم سوره مباركه «شمس» انسان را با #گرایش معرفی كرد فرمود: ﴿وَنَفْسٍ وَمَا سَوَّاهَا ٭ فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا﴾، بنابراین انسان جاهلاً به دنیا نیامده (یك)، بی تفاوت هم خلق نشده (دو)؛ هم با #سرمایه_دانشی خلق شده هم با #گرایش_ارزشی. انبیا آمدند هم این بخش دانش او را اثاره كردند ثوره كردند شكوفا كردند که «وَ یثیرُوا لَهُمْ دَفائِنَ الْعُقُولِ» و هم آن بخش گرایشش را.
🔹 این اصول درباره همه انسان ها در هر عصر و مصری هست یعنی هم #كلی است هم #دائم؛ هیچ انسانی نیست كه این دو سرمایه را نداشته باشد چه در گذشته چه در حال چه در آینده؛ لذا همه به اندازه سرمایه مكلّف اند.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه شعرا جلسه 5
تاریخ: 1390/12/23
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 عقل مُصلح
🔹 طبق آنچه در سوره مباركه «حشر» آمده است، ثروت باید تمام این منحنی را دور بزند و به دست همه برسد: ﴿كَی لا یكُونَ دُولَةً بَینَ اْلأَغْنِیاءِ مِنْكُمْ﴾؛ نه فقط در دست دولتمردها باشد كه نظام سوسیال شرق بود و نه در دست گروه خاصی از مسرفین و مترفین باشد كه در غرب است، فرمود باید به دست همه برسد.
#نظام_اقتصادی مشخص است، ﴿إِنَّ اللّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ اْلإِحْسَانِ﴾ مشخص است، ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾ مشخص است، #حریت_عقیده مشخص است #اندیشه مشخص است #انگیزه مشخص است؛ فرمود این دین، با این اصول با این شاخصه ها با این مؤلفه ها، ﴿لِیظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ كُلِّهِ﴾.
🔹 این دین وقتی #ظهور می كند معلوم است با شمشیر نیست، این دین وقتی ظهور می كند معلوم است كه با خونریزی نیست، آن خونریزی، حداقل است، ﴿لَوْ لا دَفْعُ اللّهِ النّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوْامِعُ﴾ حداقل است؛ این دینی كه ﴿لا إِكْراهَ فِی الدِّینِ﴾ تابلوی آن است، این دینی كه ﴿إِنَّ اللّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ﴾ شعار آن است، این دینی كه ﴿كَی لا یكُونَ دُولَةً بَینَ اْلأَغْنِیاءِ مِنْكُمْ﴾ شعار آن است، این دینی كه ﴿خُذِ العفوَ وَامُر بِالعُرفِ﴾ شعار آن است، چنین دینی اگر ﴿لِیظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ كُلِّهِ﴾ بشود با #فهم می شود نه با شمشیر.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 دیدار جمعی از علما و اندیشوران كشورهای اسلامی با حضرت استاد ـ موضوع مهدویت
تاریخ: 1382
🆔 @a_javadiamoli_esra