هدایت شده از کانال دروس آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 تمثیل قرآنی
🔹 مَثل را برای چند منظور ذكر می كنند: یكی اینكه افراد متوسّط، دستشان به این دامنه مطلب برسد. #تمثیل برای آن است كه آن مطالب بلند را پایین بیاورند و به حسّ نزدیك تر كنند تا در دسترس اوساط از مستمعان برسد. فایده دیگر آن است كه همین مَثلی كه از بالا به پایین آمده و به عنوان یك #حبل_متین در دسترس دیگران است، به صورت نردبان برای اوحدی از مخاطبان است كه آن اوحدی همین مَثل را بگیرند و بالا بروند؛ اگر گفته شد « وَ اقرَأ وارقَ»[1] ناظر به این بخش است. پس مَثل حداقل دو فایده را به همراه دارد: یكی برای آن است كه دامنه مطلب پایین بیاید تا هم افق دستِ اوساط #مخاطبان قرار بگیرد و آنها بفهمند. فایده دیگر آن است كه همین مَثل پایین آمده، دستاویزی باشد برای اوحدی كه همین را بگیرند و بالا بروند. آن جا كه در #قرآن_كریم فرمود ما این مَثل ها را می زنیم ﴿لَعَلَّهُمْ یتَذَكَّرُونَ﴾،[2] ﴿لَعَلَّهُمْ یتَفَكَّرُونَ﴾[3] این طایفه از آیات برای اوساط از مؤمنان است و اما آنچه در سوره مباركه «عنكبوت» آیه 43 فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾ این ناظر به آن فایده دوم است.
🔹 اولاً باید كسی عالِم باشد؛ عالِم به اصطلاح قرآنی نه عالم حوزوی و دانشگاهی عالم به اصطلاح قرآنی همان است كه ﴿إِنَّمَا یخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء﴾[4] كه #علم_و_عمل با هم آمیخته باشد، وگرنه صِرف آگاهی از مطالب را قرآن عالِم شدن نمی داند. پس كسانی را قرآن عالم می داند كه #اهل_خشیت باشند كه ﴿إِنَّمَا یخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء﴾. اگر كسی عالِم شد و اهل خشیت شد، در فرهنگ قرآن جزء اوساط از مخاطبان است؛ بر خلاف اوساط عمومی كه بنای عقلا و فهم عرف آن را همراهی می كند. آن اوساط كه بحثش در اول اشاره شد دیگرند و این اوساط قرآنی دیگرند. علما جزء متوسّطان از مخاطبان قرآن هستند! خب اینها كه عالِم هستند، به اصطلاح قرآن كه #اهل_خشیت می باشند اینها این طناب را می گیرند بالا می روند؛ لذا فرمود: ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾؛ عالِماند كه #عاقل می شوند! علما هستند كه #عقلا می شوند! عقل همان است كه «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَنُ وَ اكْتُسِبَ بِهِ الْجِنَان»،[5] عقل آن است كه انسان، مالك بهشت بشود، نه بهشتی! آن كه بهشتی است عالِم است، آن كه مالك بهشت است عاقل است. بنابراین عالِم به اصطلاح قرآنی متوسّط است، عاقل به اصطلاح قرآنی جزء #اوحدی است فرمود: ﴿وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یتَفَكَّرُونَ﴾[6] و بالأخره به #سعادت برسند، اما ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾.[7]
[1] . الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج2، ص606.
[2] . سوره ابراهیم، آیه 25؛ سوره زمر، آیه 27.
[3] . سوره حشر، آیه 21.
[4] . سوره فاطر، آیه 28.
[5]. الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج1، ص11.
[6] . سوره حشر، آیه 21.
[7] . سوره عنكبوت، آیه 43.
#حبل_متین
#اهل_خشیت
#عقلا
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه نور ـ جلسه 23
تاریخ: 1390/08/25
🆔 @a_javadiamoli_doross
هدایت شده از کانال دروس آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 نجات جامعه بشری
🔸 موضوع سخن موعودِ مُنتَظَر، نجاتبخش جهان بشریت است؛ بشر اوّلاً باید #زنده باشد، ثانیاً از جهل علمی بِرَهد #عالم بشود، ثالثاً از جهالت عملی نجات پیدا کند #عاقل بشود، رابعاً و خامساً و درجات بعدی از ستم بِرَهَد #عادل بشود و از بردگی خود و دیگران نجات پیدا کند #آزاد بشود و از وابستگی به این و آن نجات پیدا کند #مستقل بشود و از گزند استثمار و استعمار و استحمار و استعباد و مانند آن نجات پیدا کند، نه کسی را به بردگی بکشد و نه برده کسی بشود و ده ها فضایل دیگر که اینها عامل #نجات_بشریت است؛ همه این علل و عوامل را ذات اقدس الهی به وسیله قرآن و عترتِ اهل بیت (علیهم السلام) مشخص کرده است و انبیا را هم برای همین منظور فرستاده است که جامعه بشری را زنده کنند.
🔸 گاهی در یک جمله هدف والای دین را بازگو می کند که وجود مبارک ولی عصر (ارواحنا فداه) با ظهور خود آن هدف را عملی خواهد کرد؛ آن جمله به صورت متن است که گاهی به صورت شرح و تفصیل آن متن را گسترش می دهد. آن جمله ای که به صورت متن است در سوره مبارکهٴ «انفال» آمده که فرمود: ﴿اسْتَجِیبُوا لِلّهِ وَ لِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا یحْییكُمْ﴾[1] و آنچه به صورت شرح آمده، در سایر سُوَر و آیات مسئله علم را، عقل را، عدل را، آزادی را، رهایی از وابستگی به غیر خدا را، موحّد ناب بودن را، صیانت از شِرک و مانند آن را ذکر کرده است و اینکه در لسان ائمه (علیهم السلام) آمده است: «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ یعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیة»،[2] یک #پیام_جهانی دارد؛ فرمود اگر کسی امام زمان خود را نشناسد مُرده است، یک؛ مرگش هم مرگ جاهلی است، دو؛ هم «کان» تامّه را از دست داد و هم «کان» ناقصه را؛ هم گرفتار سلب تامّ است و هم مبتلا به سلب ناقص؛ هم مرده است و هم مرگ او مرگ جاهلی است. برای اینکه زنده بشود اوّلاً و حیات او #حیات_معقول و طیب و طاهر بشود ثانیاً، پس باید امام زمان خود را بشناسد، این مطلب اوّل.
🔸 منظور از شناسایی تنها شناسایی شناسنامه ای و تاریخی و سند و نسب و نسبت و سبب نیست، اینها لازم است ولی کافی نیست! عمده شناخت معنای امامت، معنای عصمت، معنای ولایت، معنای حجّیت، معنای وحی یابی و الهام پذیری، معنای همتایی با قرآن کریم و مانند آن است که اگر کسی امام و امامت را با این اصول و فروع یاد شده نشناسد مرده است، اولاً؛ مرگ او هم مرگ جاهلی است ثانیاً که اسفبار است! برای اینکه حیات پیدا کند اوّلاً و حیات او هم حیات عقلانی و انسانی و الهی بشود ثانیاً، باید امامت را نه تنها امام، ولایت را نه تنها ولی، عصمت را نه تنها معصوم، حجّیت را نه تنها حجّت بشناسد، این یک بخش.
🔸 بخش دیگر اینکه همه این ذوات قدسی ـ اهل بیت (علیهم السلام) ـ فرمودند قرآن و عترت همتای هم هستند؛ فضیلتی که برای قرآن است، برای عترت (علیهم السلام) هم هست؛ منقبتی که برای عترت (علیهم السلام) است، برای قرآن هم هست. اگر کسی امام خود را نشناسد مرده است اوّلاً، مرگ او هم مرگ جاهلی است ثانیاً. چون قرآن و عترت همتای هم میباشند، اگر کسی قرآن را نشناسد مرده است اوّلاً، مرگ او هم مرگ جاهلی است ثانیاً. همانطوری که مقصود از #معرفت_امام شناخت شناسنامهای نبود، بلکه شناخت عقلی و کلامی بود، مقصود از #معرفت_قرآن هم معرفت شناسنامهای نیست که قرآن کتاب آسمانی است، از طرف خدا نازل شده، در لیلهٴ قدر نازل شده، 114 سوره دارد، چند هزار آیه دارد، بخشهایی از قرآن را کسی از حفظ کند و از بَر کند اینها #قرآن_شناسی نیست؛ تا وحی را نشناسد، رسالت را نشناسد، نبوّت را نشناسد، تکلّم الهی را نشناسد، رهآورد قرآن را نشناسد و محور اصلی قرآن را نداند او قرآن را نشناخته است و «مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیة». بنابراین وجود مبارک ولی عصر که #همتای_قرآن است و قرآن کریم که همتای انسان کامل است، اینها می توانند جامعه بشری را نجات بدهند.
[1]. سوره انفال، آیه24.
[2]. إعلام الوری بأعلام الهدی(ط ـ القدیمة)، ص442؛ وسائل الشیعة، ج16، ص246.
#بهار_مهدوی
#پیام_جهانی
#حیات_معقول
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 کنگره مسلمانان آمریکا ایالت میشیگان
تاریخ: 1395/05/10
🆔 @a_javadiamoli_doross
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 مقدمه عاقل شدن
🔹 تمام این درسخواندن ها #نردبان است؛ این کتاب قرآن کریم چقدر بوسیدنی است! فرمود علم چیز خوبی است بر همه واجب است عالِم بشوند درست است، اما نردبان است و بر همه لازم است نردبان تهیه کنند این نردبان #مقدمه است که از کجا بالا برویم؟ فرمود: ﴿وَ تِلْكَ الأمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا یعْقِلُهَا إِلاّ الْعَالِمُونَ﴾[1] ما #عقل می خواهیم علم نمی خواهیم! ما بالارفتن می خواهیم نردبان نمی خواهیم! این نردبان برای این است که انسان بالا برود علم برای اینکه #عاقل بشود فرمود: ﴿وَ مَا یعْقِلُهَا إِلاّ الْعَالِمُونَ﴾ یعنی علم مقدمه است برای عقل و عقل هم که وجود مبارک حضرت معرفی کرد فرمود: «مَا عُبِدَ بِهِ الرَّحْمَان وَ اکْتُسِبَ بِهِ الْجنان».[2]
🔹 پس آیه قرآن دارد که علم نردبان است برای اینکه ﴿وَ تِلْكَ الأمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَ مَا یعْقِلُهَا إِلاّ الْعَالِمُونَ﴾ پس معلوم می شود علم #نردبان_عقل باید باشد و معیار آن است و هدف حوزوی ها و دانشگاهی های اسلامی این است که انسان بشود ولی خدا و ولی خدا هم همین است. اگر کسی ولی او شد حالا در دنیا برکاتش را دارد آخرت برکاتش را دارد ولی #از_علم_به_عین_آمد، نصیب ولی خدا می شود؛ یعنی به ما گفتند «علم الدراسة» را تعیین کنید تا آن جایی که ممکن است، ولی اگر به آن اوج رسیدید مجتهد شدید این «علم الدراسة» وسیله است برای چه؟ برای #علم_الوراثة. «علم الوراثة» همین است که انسان ولی او بشود. کم نبودند مردان بزرگ حتی زنان بزرگ که ائمه (علیهم السلام) می فرمودند: «مِنَّا اهلَ البَیت»[3] حالا درباره سلمان[4] شهرت پیدا کرده درباره بعضی از محدّثین همین شهر قم ائمه فرمودند فلان محدّث «مِنَّا اهلَ البَیت»؛[5] یعنی ﴿أَوْلَی النَّاسِ بِإِبْراهیمَ لَلَّذینَ اتَّبَعُوهُ﴾ است «إِنَّ أَوْلَی النَّاسِ بِالْأَنْبِیاءِ أَعْلَمُهُمْ بِمَا جَاءُوا بِهِ» است. چون هیچ فرقی بین وجود مبارک #امام_زمان و ائمه قبلی که نیست! اگر امام صادق به بعضی از شاگردانش فرمود: «هو منّا اهل البیت»، حالا ما چرا نرسیم به جایی که حضرت به ما بفرماید فلان کس «منّا اهل البیت»؟! برای اینکه این راه باز است آدم حیف است این مقام را برای چیزهای بی ارزش از دست بدهد!
🔹 این بیانات نورانی حضرت امیر راه گشاست خودشان این راه را رفتند، یک؛ شاگردان مخصوص به دنبال اینها این راه را رفتند، دو؛ به همه ما سفارش می کنند که بیایید، سه. حضرت امیری که کلّ دنیا برای او سهل است که «لَوْ أُعْطِیتُ الْأَقَالِیمَ السَّبْعَة» من هرگز ستم نمی کنم،[6] او میفرماید بعضی از دوستان ما کسانی بودند که وقتی من آنها را می دیدم یک مرد بزرگی را می دیدم «كَانَ [یعَظِّمُهُ] یعْظِمُهُ فِی عَینِی صِغَرُ الدُّنْیا فِی عَینِهِ»؛[7] من وقتی این بزرگوار را می دیدم یک شخص باعظمتی را مشاهده می کردم، این از شاگردان حضرت بود! پس می شود که انسان به جایی برسد با اینکه نه امام است و نه امامزاده به جایی برسد که #امام_زمانش بگوید او یک مرد بزرگی است، این راه باز است!
[1]. سوره عنکبوت، آیه43.
[2]. تفسیر نور الثقلین، ج5، ص382.
[3]. کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ج2، ص905.
[4]. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص64.
[5]. الإختصاص، النص، ص68.
[6]. الأمالی( للصدوق)، النص، ص623.
[7]. نهج البلاغة(للصبحی صالح)، حکمت289.
#نردبان_عقل
#اهل_بیت_ائمه_علیهم_السلام
#علم_الوراثه
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1398/09/28
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 بأبی أنت و امّی یا حجّة الله
🔹 همه شما ـ ان شاء الله ـ به وجود مبارك ولیعصر وابسته هستید، به هر حال از شاگردان و فرستاده های آن حضرت هستید! وجود مبارك امام زمان (ارواحنا فداه) دو كار می كند كه یكی مهم است و دیگری أهم، ـ این بارها به عرض شما رسید ـ آن كار مهم, كار اجرای عدل و داد است كه «یمْلَأُ اللَّهُ بِهِ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلا»،[1] كار مهمی است و آن به عهده #مسئولین است، همه ما هم در این جهت سهیم هستیم و كاری هم أهمّ از عدل و أهمّ از داد می كند كه فرمود به بركت حضرت, ذات اقدس الهی «وَضَعَ اللَّهُ یدَهُ عَلَی رُءُوسِ الْعِبَادِ فَجَمَعَ بِهَا عُقُولَهُمْ وَ كَمَلَتْ بِهِ أَحْلَامُهُم»،[2] به بركت دست حضرت با ذات اقدس الهی عقل مردم زیاد می شود؛ این به مراتب بالاتر از عدل است! چون جامعه ای عدل مدار است كه #عقل_محور باشد؛ جامعه عقل محور است كه عدل را تحمل می كند! نه بیراهه می رود و نه راه كسی را می بندد, نه اختلاس می كند و نه بی عرضگی نشان می دهد، این كار اصلی شما علماست كه جامعه را به #عقل, به #فهم, به #علم, به #درایت دعوت كنید! هر وقت ما این حدیث نورانی را می بینیم واقعاً برای ما حیرت آور است! جامعه را می شود عادل كرد، امّا چطور جامعه را عاقل كنیم؟ فرمود به بركت حضرت دستی روی سر مردم كشیده میشود که عقل مردم كامل می شود، این چه كاری است؟! این مهم ترین كار به دست شما علماست؛ كاری كه عوامانه است را، نه انجام دهیم و نه تشویق كنیم! عوام را بالا بیاوریم و به فكر عوامی نباشیم كه مردم چه می خواهند, به مردم بگوییم شما چه بخواهید؟ نه ببینیم مردم چه می خواهند و همان را بگوییم! باید به مردم بگوییم که شما چه بخواهید! بعد آن #معارف_بلند_قرآن_و_روایات را برای مردم بازگو كنیم، این كارِ اصلی شما شاگردان ولی عصر است! حضرت كار اهمّش این است كه اول جامعه را عاقل می كند، بعد كار مهمّش این است كه #عدل_و_داد را در جامعه گسترش می دهد.
🔹 #جامعه_عاقل را، می شود به عدل و داد دعوت كرد؛ امّا اگر عاقل نباشند، چطور شما می خواهید عدل را پیاده كنید؟ این طرف را ببندید، آن طرف زیرمیز؛ این طرف را ببندید، آن طرف روی میز؛ جامعه عاقل را می شود عادل كرد، وگرنه با زور و بگیر و ببند این بسیار مشكل است كه انسان بتواند جامعهای را پُر از #عدل_و_داد كند؛ آن وقت 313 تن هم شاگردی مثل امام دارد، این البته می تواند جامعه را اداره كند. چه قدرتی را ذات اقدس الهی به این ذخیره اوّلین و آخرین داد، خدا می داند! این است كه وجود مبارك #امام_رضا_سلام_الله_علیه وقتی نام مبارك حضرت برده می شود به احترام نام حضرت بلند می شود و دست بر بالای سر می گذارد برای همین است! #امام_رضا_سلام_الله_علیه این كار را كرد! وقتی نام مبارك حضرت را در حضورش بردند، به احترام وجود مبارك ولی عصر برخاست و دست بر بالای سر گذاشت،[3] این كار عادی نیست! كلّ این جهان را اول #عاقل می كند, بعد #عادل می كند: «بأبی أنت و امّی یا حجّة الله».
[1]. كتاب سلیم بن قیس الهلالی، ج2، ص567؛ بحار الأنوار (ط ـ بیروت)، ج36، ص316.
[2]. الكافی (ط ـ الإسلامیة)، ج1، ص25.
[3]. مستدرك سفینة البحار ج8، ص629؛ «و روی أیضاً عن مولانا الرّضا (علیه السلام) فی مجلسه بخراسان، قام عند ذكر لفظة القائم و وضع یدیه فی رأسه الشریف وقال: اللَّهُمَّ عَجِّلْ فَرَجَهُ وَ سَهِّلْ مَخْرَجَه»؛ «و روی العلاّمة المامقانی فی رجاله فی دعبل، عن محمّد بن عبدالجبار فی مشكاة الأنوار أنه لمّا قرأ دعبل قصیدته المعروفة علی الرّضا (علیه السلام) و ذكر الحجّة (علیه السلام) إلى قوله: «خروج إمام لا محالة خارج ٭٭٭ یقوم علی اسم الله والبركات» وضع الرّضا (علیه السلام) یده علی رأسه و تواضع قائماً و دعا له بالفرج» .
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه شوری جلسه 18
تاریخ: 1394/03/12
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال رسمی وابسته به آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 از علم تا عقل
🔹 علم هدف نیست، #علم_نردبان_خوبی_است كه ما به عقل برسیم. فرمود این امثال را كه ما می زنیم ﴿تِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ﴾، اما ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾ فرمود دانشمندان نردبان به دست هستند هنوز به مقصد نرسیدند. عالِم حوزوی و دانشگاهی مادامی كه عالِم و دانشمند است و درس خوانده است به مقصد نرسیده است، بلکه نردبانی در دست اوست؛ اگر این نردبان را گرفت و بالا رفت و #عاقل شد به مقصد رسیده است.
🔹 فرمود ما عالِم نمی خواهیم ما #عاقل می خواهیم ﴿وَمَا یعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴾؛ این چنین نیست كه علم هدف باشد.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه روم جلسه 7
تاریخ: 1391/11/11
🆔 @a_javadiamoli_esra