(قسمت چهارم)
📝به قلم حجت الاسلام و المسلمین #سید_مهدیار_حسینی
✅ج)مکاتب و روش های اجتهاد:
در مسیر چگونگی فهم مراد آیه و چگونگی استخراج حکم از آیات و روایات تنوع وجود دارد که یکی از مسیرها درست و صحیح است. چگونگی قدم به قدم اجتهاد با ترسیم همه خصوصیات زمان، مکان، کمیت، کیفیت و جنسیات در استنباط حکم به معنای الگوریتم اجتهاد است.
به طور مثال از دو مکتب عمده و معروف اجتهادی نام می بریم و روش های هر کدام را به صورت خلاصه بیان میکنیم:
1️⃣مکتب نجف: در این روش، قواعد به دست آمده از علم اصول بسیار اهمیت داشته و لذا مسائل اصولی تا حد زیادی منقح شده و میتوان روش این مکتب در استنباطات را روش الگوریتمی و فرمولی نامید به نحوی که بر یک قالب ثابت از پیش تعریف شده تکیه می شود و عملیات استنباط فقهی را در یک مسیر تغییر ناپذیر و کاملا پیش بینی شده جلو می برد. در این روش نیازی به تتبع گسترده میان نصوص وجود ندارد و بیشتر از ایصال به واقع، به دنبال حجت و عذرشرعی میگردد
2️⃣مکتب قم: در این مکتب ، تراکم ظنون و تجمیع قرائن برای استنباط شرعی بیشتر است، توجه به فضای صدور روایت، ذهنیت روات، تاریخ فقه ، توجه به فقه اهل سنت و اصول متلقاة و ... همگی مواردی هستند که در مکتب قم مورد توجه قرار می گیرد تا مانند پازلی فقیه را به مقصود نزدیک کرده و بیشتر به دنبال تطابق با واقع هستند تا یافتن حجت
‼️ادامه دارد...
#هوش_مصنوعی
#اجتهاد
#هومص
#تولید_علوم_انسانی_اسلامی
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
(قسمت پنجم)
📝به قلم حجت الاسلام و المسلمین #سید_مهدیار_حسینی
✅پس از بیان این سه مقدمه، به تعریف هوش مصنوعی و انواع آن میپردازیم
هوش مصنوعی که در انگلیسی از آن به Artificial Intelligence و در عربی به «الذکاء الإصطناعی» تعبیر میشود در یک تعریف مشهور این گونه تعریف میشود: «شاخهای از علوم کامپیوتر است که به دنبال توسعه و ساختن سیستمها هستند که عملکرد انسانها را درک و تقلید کنند؛ به عبارت دیگر، این سیستمها قادر به تصمیمگیری، یادگیری، پردازش زبان، دید، شناخت و تفکر هستند».
✨در یک تقسیم رایج به دو قسمت تقسیم میشود:
1️⃣هوش مصنوعی ضعیف: این نوع هوش مصنوعی در یک زمینه محدود عمل میکند و شبیهسازی هوش انسانی است. هوش مصنوعی ضعیف اغلب بر روی یک کار مشخص تعریف میشود و در محدوده تعریفش بسیار عالی عمل میکند.
2️⃣هوش مصنوعی قوی: هوش مصنوعی دارای آگاهی و اراده که از خصوصیات نفس انسانی است را هوش مصنوعی قوی می گویند. داشتن احساسات واقعی، علم حضوری، وجدان و سایر خصوصیات انسانی نیز از ویژگی های آن است. بحث در مورد امکان یا عدم امکان تحقق هوش مصنوعی قوی، مورد اختلاف جدی فلاسفه میباشد.
دو نکته:
بحث ما پیرامون امکان فلسفی تحقق هوش مصنوعی قوی نمیباشد و براساس اجتهاد هوش مصنوعی ضعیف فعلی و فرض تحقق هوش مصنوعی قوی است.
بحث ما در مورد حجیت و مجزی بودن عمل به اجتهاد و استنباط هوش مصنوعی نمی باشد و صرفا براساس اینکه آیا طی شدن فرایند استنباط توسط هوش مصنوعی امکان دارد یا خیر، می باشد.
‼️ادامه دارد...
#هوش_مصنوعی
#اجتهاد
#هومص
#تولید_علوم_انسانی_اسلامی
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
(قسمت ششم)
📝به قلم حجت الاسلام و المسلمین #سید_مهدیار_حسینی
✅هوش مصنوعی و اجتهاد:
هوش مصنوعی قطعا می تواند در مسیر اجتهاد و استنباط به فقیه کمک کند و رفته رفته این استفاده و یاری گرفتن از هوش مصنوعی به امری ضروری مبدل می شود.
✅هوش مصنوعی به دلیل توانایی یکپارچهسازی اطلاعات انبوه، سرعت تجمیع و تحلیل، دارای ویژگی های زیر است:
1️⃣بر پیچیدگیهایی که در تجزیه و تحلیل نهفته است بهصورت ذاتی و نوعی غلبه میکند.
2️⃣کوتاه شدن راه رسیدن به مطلوب و نتیجه و تسریع در حل معادلات و مسائل
3️⃣برخورداری هوش مصنوعی از تحقیقات میانرشتهای، و قدرت بیشتر برای تحلیل و دادهکاوی موضوعات
✨ در نتیجه:
☝️هوش مصنوعی قطعا میتواند و باید به عنوان فقیه یار و ناصر مجتهد در عرصه استنباط نقش آفرینی کند
✌️سؤالی که باقی میمانداین است که آیا هوش مصنوعی میتواند به صورت مستقل نیز به استنباط بپردازد که در یادداشت های بعدی به این مسئله میپردازیم.
‼️ادامه دارد...
#هوش_مصنوعی
#اجتهاد
#هومص
#تولید_علوم_انسانی_اسلامی
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
(قسمت هفتم و پایانی)
📝به قلم حجت الاسلام و المسلمین #سید_مهدیار_حسینی
✅اجتهاد در هوش مصنوعی ضعیف:
✨اگر ما اجتهاد و فقاهت را به صورت مراحل بسیار چارچوب مند، فلوچارتی،مهندسی شده ضابطه مند ببینیم ( شبیه آنچه در مکتب فقهی و اجتهادی نجف رخ می دهد) شاید با تسامح و در نظر نگرفتن اینکه به دست آوردن «مذاق شریعت» و کسب «شم الفقاهه» خصوصیتی انسانی است، بتوان حتی هوش مصنوعی ضعیف را در راه استنباط و اجتهاد موفق بدانیم
‼️ اما به نظر می رسد این امر در مکتب فقهی قم و در نظر گرفتن قراین و شواهد متعدد که قابلیت ارزش گذاری کمی نیستند و نگاه کیفی به دلایل و تراکم ظنون اهمیت بیشتری دارد، بسیار سخت تر باشد. در این زمینه به نظر میرسد هوش مصنوعی ضعیف (عمومی) نتواند پا را فراتر از یاری فقیه و مجتهد فراتر بگذارد .
💢نکته حاشیه ای:
پرداختن به اینکه در عصر حاضر باید به دنبال مکتب اجتهادی نجف باشیم یا قم در این مجال نمیگنجد. به طور مختصر اینکه شیعه در طول تاریخ حکومت دینی و قدرت را در اختیار نداشته است و تنها با فقه فردی و اختیارات محدود فقها نیازهای خود را برطرف میکرده است.
موفقیت در تشکیل حکومت اسلامی و اقتضائات دوره مدرن، موجب میشود تنها با «فقه عذر» نتوان امر خطیر حکمرانی و نظام سازی را پیش برد. لذا باید به دنبال «فقه کشف» و راهبردهای صحیح در عرصه اجتماعی و تمدنی بود
✅اجتهاد در هوش مصنوعی قوی:
1️⃣بدون قضاوت در مورد امکان یا عدم امکان تحقق هوش مصنوعی قوی، و در فرض تحقق آن ، ویژگی های انسانی مانند اراده و آگاهی در هوش مصنوعی وجود خواهد داشت در نتیجه امکان یادگیری واقعی و فهم انسانی نیز در هوش مصنوعی دور از انتظار نخواهد بود
‼️نکته: تعبیر به یادگیری واقعی و فهم انسانی به این دلیل است که فرایند یادگیری در هوش مصنوعی ضعیف نیز وجود دارد اما همراه با علم و فهم نیست بلکه صرفا تقلید الگوریتم ها و تولید براساس تجزیه و تحلیل داده های قبلی است.
2️⃣در نتیجه اموری مانند ظهور گیری (از مهم ترین مراحل در فرایند استنباط)، تا فهم معنای متن، حل تعارضات ظاهری و مراحل دیگری از آنچه قبلا ذکر شد، توسط هوش مصنوعی قوی امکان پذیر خواهد بود
3️⃣ نتیجه گیری و استنباط در مکتب فقهی نجف و تبدیل شاخص های کیفی به کمی ، بسیار قاعده مند و راحت انجام خواهد شد و میتوانیم به خروجی نظرات مختلف فقها دست بیابیم. به طور مثال حتی میتوانیم بگوییم اگر مرحوم خوئی رحمه الله در زمان حاضر بودند با مبانی خاص خودشان و مراحلی که طی میکردند ، در یک مسئله جدید به این نتیجه و استنابط میرسیدند.
4️⃣ اما دستیابی به نتیجه در مکتب فقهی قم بسیار پیچیده و دشوار خواهد بود، اما به نظر نویسنده این یادداشت گرچه هوش مصنوعی در این عرصه دچار سختی خواهد بود اما میتواند با فهم قواعد فکری و زبانی (به تعبیر ویتگنشتاین بازی های زبانی) مجتهدین و فقها، آشنایی و فراگیری قواعد و مکاتب مختلف معناشناسی به مذاق شریعت و ارتکاز فقها نیز دست یافته و گام هایی را در استنباط بردارد.
#هوش_مصنوعی
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید
#گزارش_تصویری
کرسی بررسی امکان سنجی به کارگیری هوش مصنوعی در اجتهاد
🎙 ارائه کننده اول: جناب آقای دکتر مجتبی رستمی کیا
🎙 ارائه کننده: حجتالاسلام والمسلمین سید مهدیار حسینی
🎙 ناقد:
حجت الاسلام والمسلمین دکتر علیرضا قائمی نیا
🎙 ناقد:
حجت الاسلام والمسلمین احمد قیصری
🎙 دبیر علمی:
حجت الاسلام والمسلمین مهران گودرزی
📎 لینک دعوت به کانال اندیشکده مستعدان
https://eitaa.com/joinchat/1079706013Ceed9a368e3
❇️ عضو کانال اندیشکده مستعدان شوید