*✨ الحكمة ۲۰۴ ✨
🍃 ضرورة السعى فى الخيرات*
⚜️ قال أميرالمؤمنين على عليهالسلام:
لَا يُزَهِّدَنَّكَ فِي الْمَعْرُوفِ مَنْ لَا يَشْكُرُهُ لَكَ، فَقَدْ يَشْكُرُكَ عَلَيْهِ مَنْ لَا يَسْتَمْتِعُ بِشَيْءٍ مِنْهُ، وَ قَدْ تُدْرِكُ مِنْ شُكْرِ الشَّاكِرِ أَكْثَرَ مِمَّا أَضَاعَ الْكَافِرُ، "وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ".(١)
*✨ حکمت ۲۰۴ ✨
🍃 بى توجهى به سپاسگذارى مردم*
⚜️ امیرالمؤمنین علی علیهالسلام فرمود:
ناسپاسى مردم تو را از كار نيكو باز ندارد، زيرا هستند كسانى بى آنكه از تو سودى برند تو را مىستايند، چه بسا ستايش اندك آنان براى تو سودمندتر از ناسپاسى ناسپاسان باشد. (و خداوند نيكوكاران را دوست دارد).
۱ . سوره آل عمران . آیه ۱۳۴
✒️ ترجمه: محمد دشتی
*✨ شرح حکمت ۲۰۴ ✨
🍃 تو نيكى كن هر چند سپاسگزارى نكنند*
امام عليهالسلام در اين گفتار حكيمانه همگان را دعوت به كار نيك به افراد نيازمند مىكند، خواه سپاسگزار باشند يا ناسپاسى كنند، مىفرمايد: «به علت ناسپاسى افراد، از كار نيك مضايقه نكنيد، چرا كه (در مقابل) گاه كسى از تو سپاسگزارى مىكند كه از عمل نيكت هيچ بهرهاى نبرده و چه بسا همين شكرگزارى اثرش بيش از ناسپاسى افراد ناسپاس باشد و (برتر از همه اينها اينكه) خدا نيكوكاران را دوست دارد»، (لاَ يُزَهِّدَنَّكَ فِي الْمَعْرُوفِ مَنْ لاَ يَشْكُرُهُ لَكَ، فَقَدْ يَشْكُرُكَ عَلَيْهِ مَنْ لاَ يَسْتَمْتِعُ بِشَيْء مِنْهُ، وَقَدْ تُدْرِكُ مِنْ شُكْرِ الشَّاكِرِ أَكْثَرَ مِمَّا أَضَاعَ الْكَافِرُ: (وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ)).
مىدانيم مردم دو گروهند: افراد پر توقع و ناسپاس كه همواره انتظار نيكى دارند;، ولى به هنگامى كه از آن بهرهمند شدند ناسپاسى مىكنند. گاه مىگويند: اگر بيشتر از اين بود بهتر بود، گاه مىگويند: اى كاش به اين صورت انجام نمىشد و به شكل ديگرى انجام مىشد و گاه مىگويند: اگر كسى نيكى كرده است وظيفهاش نيكى كردن بوده و امثال آنها. در برابر آنها گروه ديگرى هستند كه در برابر نيكىها سپاسگزارند حتى گاه از نيكىهايى كه در حق ديگران شده سپاسگزارى مىكنند، مثلاً مىگويند: فلان انسان چه آدم سخاوتمند و خوش قلب و نيكوكاری است كه در حق برادر نيازمندش اين همه نيكى مىكند، مادر دردمندش را كاملاً مراقبت مىنمايد و براى بستگانش پيوسته در حال خدمت است.
از آنجا كه كار نيك جاذبه فوق العادهاى دارد اگر كسانى كه در حقشان نيكى شده ناسپاسى كنند، افراد ديگرى هستند كه سپاسگزار باشند و جالب توجه اينكه سپاسگزارى كسانى كه از كار نيك بهرهاى نبردند بسيار با ارزشتر از سپاسگزارى كسانى است كه از آن بهرهمند شدهاند، چرا كه آنها كه بهرهمند شدهاند وظيفه سپاسگزارى دارند. به علاوه ممكن است به طمع كارهاى نيك آينده سپاسگزارى كنند، اما كسانى كه از آن بهرهاى نمىگيرند از صميم دل به افراد نيكوكار احترام مىگذارند.
گذشته از همه اينها، مىدانيم همه نيكىها از سوى خداست، قدرت بر انجام كار نيك و توفيق به آن و تمايلات درونى درباره آن همه از سوى خداست كه ما با استفاده از اختيار خود آنها را به كار مىگيريم و كار نيك انجام مىدهيم. در عين حال، خداوند از نيكوكاران سپاسگزارى مىكند و اين برتر از هر سپاسگزارى است. درباره مجاهدانى كه با جان و مال خود از آيين خدا دفاع كردهاند، قرآن سخنى دارد، آئينى كه منفعت آنها در آن است و براى آنها تشريع شده، با اين حال خداوند خودش را خريدار و مجاهدان را فروشنده و ثمن اين معامله را بهشت برين قرار مىدهد و به آنها درباره چنين معامله پرسودى تبريك مىگويد. آيا اگر تمام دنيا در برابر جهاد مجاهدان ناسپاسى كنند اين سپاسگزارى خداوند كافى نيست؟ (إِنَّ اللهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِينَ أَنفُسَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ يُقَاتِلُونَ فِى سَبِيلِ اللهِ فَيَقْتُلُونَ وَيُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَيْهِ حَقّاً فِى التَّوْرَاةِ وَالاِْنجِيلِ وَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَيْعِكُمُ الَّذِى بَايَعْتُمْ بِهِ وَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ).(۱)
پیامبر صلیالله مىفرماید: «یَدُ اللهِ عَزَّوَجَلَّ فَوْقَ رُؤُوسِ الْمُکَفِّرینَ تُرَفْرِفُ بِالرَّحْمَةِ، دست خداى متعال بالاى سر کسانى است که در برابر نعمتهایشان ناسپاسى مىشود و رحمت خود را بر سر آنها مىگستراند».(۲)
از جمله امورى که مىتواند مایه تسلى خاطر انسان در برابر ناسپاسىها شود این است که بدانیم این موضوع منحصر به ما نیست، این ناسپاسىها در برابر پیامبران بزرگ خدا با آن همه زحمتهایى که براى هدایت مردم کشیدند به ویژه در برابر پیامبر صلیالله و ائمه علیهمالسلام به شکل گستردهاى انجام شد.
✒️ ادامه... 👇🏻
*✨ ادامه شرح حکمت ۲۰۴ ✨
⚜ نكته:
🍃 قدردانى از بخشنده نعمت*
همان گونه كه انسان بايد شكر نعمتهاى پروردگار را بگزارد، هرچند هيچ انسانى قادر به اين كار نيست، حداقل اعتراف به عدم توانايى شكر نعمت كند كه اين خود نوعى شكر نعمت است، بايد در برابر انسانها نيز همين حالت را داشته باشد و شكر خالق بدون شكر خلق، همان خلقى كه واسطه نعمت بوده، كامل نمىشود. پیامبر صلىالله مىفرمايد: «روز قيامت كه مىشود بندهاى را در صحنه محشر حاضر مىكنند و در حضور خداى متعال مىايستد و خداوند دستور مىدهد او را به سوى آتش دوزخ ببرند، عرضه مىدارد: خداوندا! دستور دادى مرا به سوى دوزخ ببرند در حالى كه قرآن مىخواندم (و به قرآن عمل مىكردم) خدا مىفرمايد: بنده من، نعمتهايى به تو عرضه داشتم و تو شكر نعمت نگزاردى. عرضه مىدارد: پروردگارا! تو فلان نعمت را به من دادى و من فلان گونه شكر آن را ادا كردم و نعمت ديگرى به من دادى شكر آن را نيز گزاردم و پيوسته نعمتها را ذكر مىكند و شكرگزارى آنها را. خداى متعال مىفرمايد: بنده من راست مىگويى، ولى تو شكرگزارى در برابر كسى كه واسطه نعمت بر تو بود نداشتى و من به ذات مقدسم سوگند خوردهام كه شكر بندهاى را نپذيرم كه در برابر واسطه نعمت من به خلقم شكرگزار نباشد.»(۱)
از این حدیث و احادیث متعدد دیگر روشن مىشود که شکر خالق از شکر مخلوق نمىتواند جدا باشد، زیرا غالباً نعمتهاى الهى از سوى واسطههایى به انسان مىرسد.
از همه مهمتر نعمت هدایتى است که از سوى پیامبر صلیالله و امامان علیهمالسلام به ما رسیده که بیش از همه باید شکرگزار آنها باشیم و شاید سلام و درود ما به پیشگاه آنها بخشى از این شکرگزارى محسوب شود. حتى به مقتضاى (إِنَّ اللهَ وَمَلاَئِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِىِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیماً)(۲) خداوند نیز با ارسال رحمتش بر آنها، از زحماتشان تشکر مىکند و مؤمنان نیز باید از طریق تقاضاى رحمت الهى بر آنها شکرگزار باشند.
همچنین در برابر اساتید و آنهایى که ما را با این منابع هدایت آشنا کردهاند شکرگزار باشیم و در برابر پدر و مادر که خداوند در قرآن مىفرماید: (وَ وَصَّیْنَا الاِْنسَانَ بِوَالِدَیْهِ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ وَهْناً عَلَى وَهْن وَفِصَالُهُ فِى عَامَیْنِ أَنِ اشْکُرْ لِى وَلِوَالِدَیْکَ إِلَىَّ الْمَصِیرُ).(۳) و همچنین تمام کسانى که به نوعى به ما خدمت معنوى یا مادى کردهاند، در هر لباس و مقامى که باشند شکرگزار باشیم.
به یقین این شکرگزارىها افزون بر اینکه باعث پرورش روح انسان مىشود، نیکوکاران را به کار نیک بیشتر تشویق و غیر نیکوکاران را در این زمره وارد مىکند و اگر مىبینیم در دنیاى امروز طى مراسمى از افراد برتر در هر رشته و هر برنامهاى قدردانى مىکنند و لوح سپاس به آنها مىدهند براى همان آثار مثبتى است که این کار در پیشرفت جامعه دارد.
ا----------------------------------------
*پی نوشت:*
۱ . بحارالانوار . جلد ۷ . صفحه ۲۲۴
۲ . سوره احزاب . آیه ۵۶
۳ . سوره لقمان . آیه ۱۴
✒️ آیتالله مکارم شیرازی
9.12M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
گمراهنشودآنکهتپش
هایدلش،حبعلےاست🫀!
#غدیر
1301356288_1017746199.mp3
11.45M
💠 بیعت باعلی منتشر شد...
🎙با صدای حاج ابوذر روحی
و گروه سرود شمیم یاس
من آماده ام برا بیعت با علی
تا آزادی قدس مونده یه یاعلی...
#غدیر #عید_غدیر #من_غدیری_ام
*✨ الحكمة ۲۰۵ ✨
🍃 التساع ظرف العلم*
⚜️ قال أميرالمؤمنين على عليهالسلام:
كُلُّ وِعَاءٍ يَضِيقُ بِمَا جُعِلَ فِيهِ، إِلَّا وِعَاءَ الْعِلْمِ، فَإِنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ.
*✨ حکمت ۲۰۵ ✨
🍃 گنجايش نامحدود ظرف علم*
⚜️ امیرالمؤمنین علی علیهالسلام فرمود:
هر ظرفى با ريختن چيزى در آن پر مىشود جز ظرف دانش كه هر چه در آن جاى دهى، وسعتش بيشتر مىشود.
✒️ ترجمه: محمد دشتی
*✨ شرح حکمت ۲۰۵ ✨
🍃 وسعت پيمانه علم*
امام عليهالسلام در اين گفتار حكيمانه به اهميت علم و دانش اشاره مىكند و مىفرمايد: «هر ظرفى بر اثر قرار دادن چيزى در آن از وسعتش كاسته مىشود مگر پيمانه علم كه هرقدر از دانش در آن جاى گيرد وسعتش افزون مىگردد!»، (كُلُّ وِعَاء يَضِيقُ بِمَا جُعِلَ فِيهِ إِلاَّ وِعَاءَ الْعِلْمِ، فَإِنَّهُ يَتَّسِعُ بِهِ).
اين نكته بسيار دقيقى است كه امام عليهالسلام به آن اشاره فرموده است. حقيقت اين است كه در «وعاء» (ظرف) مادى گنجايش محدودى وجود دارد كه اگر چيزى در آن قرار دهند تدريجاً محدود و سرانجام پر مىشود به گونهاى كه قابل قرار دادن چيز ديگرى در آن نيست، ولى روح و فكر و قوه عاقله انسان كاملاً با آن متفاوت است، هرقدر علوم تازه در آن قرار دهند گويى گنجايش بيشترى پيدا مىكند هر علمى سرچشمه علم ديگرى مىشود و هر تجربهاى تجربه ديگرى با خود مىآورد و به يك معنا تا بىنهايت پيش مىرود و اين دليل اهميت فوقالعاده آن و اشاره است به اين كه ما از فراگيرى علوم هرگز خسته نشويم كه واقعاً خسته كننده نيست، بلكه نشاط آور و روح پرور است. هنگامى كه انسان مىبيند در كنار نهالى كه از يك مسئله علمى در سرزمين مغز خود كاشته نهالهاى ديگرى جوانه مىزند و مىرويد و اطراف خود را پر گل مىكند، قطعاً به شوق و نشاط مىآيد. حتى مغزهاى كامپيوترى كه در عصر و زمان ما به وجود آمده و بعضى از روى ناآگاهى گمان مىبرند مىتواند روزى جانشين مغز انسان شود هر كدام ظرفيت محدودى دارند كه وقتى اشباع شد مطلب تازهاى را نمىپذيرد در حالى كه روح آدمى چنين نيست و بسيارند دانشمندان بزرگى كه تا آخرين لحظههاى عمر در تكاپوى علم و دانش بوده و هر روز حتى در واپسين ساعات عمر حقيقت تازهاى را كشف مىكردند.
ابنابىالحدید معتزلى در شرح نهجالبلاغه خود چنین مىگوید: «در ذیل این کلام سر عظیمى نهفته شده و رمزى است به معناى شریف پیچیدهاى که طرفداران نفس ناطقه (روح مجرد) از این راه دلیل براى اثبات عقیده خود گرفتهاند نتیجه آن این است که قواى جسمانى بر اثر تکرار افعال خسته و ناتوان مىشوند، مثلاً هرگاه با چشمهاى خود پیوسته صحنههایى را ببینیم چشم خسته مىشود و اگر باز هم ادامه دهیم ممکن است چشم صدمه ببیند. همچنین است گوش انسان از شنیدن صداهاى مکرر به زحمت مىافتد (و خسته و ناتوان مىگردد) و چنین است سایر قواى جسمانى، ولى وقتى به قوه عاقله مىرسیم مىبینیم قضیه برعکس است، چرا که هرگاه معقولات بیشترى به این قوه وارد گردد، نیرو، توان، وسعت و انبساط آن بیشتر مىشود و آمادگى براى درک مسائل جدیدى غیر از آنچه قبلاً دریافته پیدا مىکند و در حقیقت تکرار معقولات، شمشیر آن را تیزتر کرده و زنگار آن را مىزداید و به همین دلیل مىتوان گفت: قواى جسمانى همه مادى هستند، اما قوه عاقله مجرد است و ماوراى مادیات».(۱) یکى از بخشهاى قوه عاقله، حافظه انسان است که همه چیز را در خود حفظ مىکند در حالى که قواى مادى این چنین نیست.
انسان هرگز نباید از فراگیرى علم و دانش خسته شود یا گمان کند به مرحله نهایى علم و دانش رسیده است. بداند به سمتى حرکت مىکند که هرقدر جلوتر مىرود وسیعتر مىشود.
پیامبر صلىالله مىفرماید: «مَنْهُومانِ لا یَشْبَعُ طالِبُهُما طالِبُ الْعِلْمِ وَطالِبُ الدُّنْیا، دو گروه گرسنهاند و هرگز سیر نمىشوند: طالبان علم و طالبان دنیا».(۲)
به همین دلیل تحصیل علم در اسلام از جهات مختلف نامحدود است:
۱ . از نظر مدت
در حدیث معروفی پیامبر صلىالله میفرماید: «أُطْلُبُ الْعِلْمَ مِنَ الْمَهْدِ إِلَى اللَّحْدِ، از گهواره تا گور دانش بجوى» گرچه آن را در جوامع حدیثى نیافتیم.
۲ . از نظر مکان
پیامبر صلیالله میفرماید: «أُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِالصّینِ، به دنبال علم و دانش بروید هرچند در سرزمین چین باشد».(۳)
✒️ ادامه... 👇🏻
*✨ ادامه شرح حکمت ۲۰۵ ✨*
۳ . از نظر مقدار کوشش
امام صادق علیهالسلام میفرماید: «أُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِخَوْضِ اللُّجَجِ وَسَفْکِ الْمُهَجِ، در طلب دانش باشید هرچند براى تحصیل آن در دریاها فرو روید و خون خود را فدا کنید».(۴)
۴ . از نظر استاد
پیامبر صلیالله میفرماید: «الْحِکْمَةُ ضالَّةُ الْمُؤْمِنِ یَأْخُذُها حَیْثُ وَجَدَها، علم و دانش گمشده فرد با ایمان است، نزد هرکس باشد گمشده خود را مطالبه مىکند».(۵)
امام علیهالسلام مىفرماید: «اَلْعالِمُ مَنْ لا یَشْبَعُ مِنَ الْعِلْمِ وَ لا یَتَشَبَّعُ بِهِ، عالم و دانشمند کسى است که هرگز از علم و دانش سیر نمىشود و اظهار سیرى نیز نمىکند».(۶)
ا----------------------------------------
*پی نوشت:*
۱ . شرح ابنابىالحدید . جلد ۱۹ . صفحه ۲۵
۲ . بحارالانوار . جلد ۱ . صفحه ۱۸۳
۳ . وسائلالشیعه . جلد ۲۷ . صفحه ۲۷
با توجه به اینکه در آن زمان آخرین نقطهی آبادِ شناخته شده دنیا چین بود.
۴ . بحارالانوار . جلد ۷۵ . صفحه ۲۷۷
۵ . عوالىاللئالى . جلد ۴ . صفحه ۸۱
۶ . غررالحکم . حدیث ۷۵
✒️ آیتالله مکارم شیرازی