#نشر_مجدد
🔆متن شبهه:
با توجه به اعتقاد شيعه ائمه دارای #علم_لدنی بودهاند و باذن الله، علم غیب داشتهاند، معنای رشادت با وجود این علم چگونه معنا میشود؟ مثلاً خوابیدن حضرت #علی(ع) در #لیله_المبیت، در #بستر پیامبر اکرم (ص) فضیلت محسوب نمیشود
🔆پاسخ شبهه:
1️⃣ باید گفت: به نظر میرسد کلید اصلی حل این گونه مسایل آن است که ما شناخت درست از علم لدنی و علم غیب امام معصوم (ع) داشته باشیم.
2️⃣ در برخی روایات آمده که امام صادق ـ علیهالسّلام ـ فرمود: «اذا اراد الامام أن یعلم شیئاً اعلمه الله ذلک» امام هر گاه که اراده کند چیزی را بداند خداوند او را از آن چیز آگاه میسازد.
از این گونه روایات بدست میآید که علم امام به امور آینده، مطلق نیست بلکه هر گاه اراده کند چیزی برای آنها معلوم شود و یا اراده خداوند به آن قرار گیرد که امام چیزی را بداند، او را آگاه میسازد بنابراین ممکن است در بعضی موارد به جهت اسرار نهفته الهی مصلحت بر آن باشد که امام از غیب آگاه نشود یا خود نخواهد و اراده نکند که از حوادث آینده آگاه شود.
3️⃣ با توجه به نکته یاد شده در پاسخ میتوان گفت: هیچ دلیل عقلی و یا نقلی در دست نیست که ثابت کند امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ از همه جزئیات حوادث «لیلة المبیت» آگاهی کامل داشته است چون ممکن است موارد یاد شده جزء همان مواردی بوده باشد که امام اراده نکرد تا خداوند او را نسبت به نتیجه و عاقبت کار با خبر سازد، بخصوص آن که روایتی و یا نقل تاریخی در این خصوص نیامده که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ از نتیجه کار، آگاه بوده لذا به انجام آن اقدام کرده است.
4️⃣ هم چنین ممکن است گاه مصلحت ایجاب کند که پیامبر یا امام از عواقب برخی کارها آگاه نشود و یا برای امتحان و آزمون الهی علم به اموری پیدا نکند، چنان که در داستان «لیلة المبیت» آمده است که علی ـ علیهالسّلام ـ در بستر پیامبر خوابید، در حالی که از خود آن حضرت نقل شده است که نمیدانست صبح گاهان که مشرکان قریش به آن بستر حمله میکنند شهید خواهد شد یا جان به سلامت میبرد؟
5️⃣ طبق این تحلیل نیز معلوم میشود که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ نه از باب آگاه بودن از پایان نتیجه کار بلکه به جهت شجاعت و رشادت و ایثار، در «لیلة المبیت» به جای پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ خوابید و به مدال افتخار «کل ایمان» دست یافت.
6️⃣ به فرض گفته شود که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ به دلیل آگاهی از نتیجه و پایان کار در «لیلة المبیت» در بستر پيامبر خوابيد:
بنابر فرض اول، هرگز علی علیه السلام، علم به بقا و سلامتی خود نداشته است، زیرا هرگز برای چنین طبقه ای از افراد (که علی به طور یقین از این طبقه نبود) از گفتار پیامبر علم قطعی پیدا نمیشود . اگر به ظاهر بپذیرند، در خاطر تشویش خواهند داشت . جوانب قلب آن ها را فرا میگیرد و هر دم هیولای مرگ در نظر آن ها مجسم میشود ؛ علی با احتمال کشته شدن دست به چنین کاری زده است، نه با علم به سلامتی.
بنا به فرض دوم فضیلت بالاتری، برای علی علیه السلام اثبات نموده است، زیرا اگر ایمان مرد، به پایهای برسد که آنچه را از پیامبری بشنود ،با روز روشن فرقی نداشته باشد، فضیلت چنین ایمان با هیچ چیز برابری نمیکند. نتیجه ایمان این است هنگامی که پیامبر به او بگوید: در بستر من بخواب و در حمله تروریست ها آسیبی نخواهد دید، با کمال ثبات قلب می رود و در بستر او میآرمد. یک سر سوزن احتمال خطر در دل او راه پیدا نمیکند.
با توجه به آنچه درباره ماجرای لیله المبیت و شبهه برخی بیان شد، به دست مي آيد که امیر مومنان در لیله المبیت برترین فضیلت را به دست آورده، زیرا در هر دو صورت چه علم به کشته شدن داشته یا نداشته ،فضیلت او ثابت میشود که بیان آن گذشت.
بسم الله الرحمن الرحیم
«یا ایها الذین آمنوا ان تتقوا الله یجعل لکم فرقانا ویکفر عنکم سیئاتکم ویغفر لکم والله ذو الفضل العظیم»
ترجمه:
ای کسانی که ایمان آوردهاید! اگر تقوا پیشه کنید، خداوند برای شما وسیلهای جهت تشخیص و جدا ساختن حق از باطل قرارمیدهد؛ و گناهانتان را میپوشاند؛ و شما را میآمرزد؛ و خداوند صاحب فضل و بخشش عظیم است!
سوره مبارکه انفال؛ آیه 29
🔰در این آیه برخی از آثار تقوا را برمیشمارد مثل اعطای فرقان، پوشاندن گناهان و بخشیدن گناهکاران، گرچه در قرآن آثار فراوانی برای تقوا ذکر شد مثل معیت و همراهی ویژه پروردگار، فراوانی رزق و روزی، قرار دادن راه نجات و... اما شاید یکی از مهمترین آثار تقوا نکتهای باشد که در این آیه شریفه ذکر شد و آن قرار دادن فرقان برای انسان متقی است.
فرقان در اینجا یعنی چیزی که وسیله تشخیص حق از باطل و جدا کننده آنها از یکدیگر است.
ما یک سری علومی داریم که از راه درس و مدرسه بدست میآید ولی تمام علوم اینگونه نیست بلکه راه دیگری هم وجود دارد که غیر از راه مدرسه است و آن علمی است که خداوند سبحان بدون واسطه مدرسه عنایت میکند چون این علوم از راه مدرسه نمیگذرد تا از آن طریق بدست بیاید بنابراین برای آن باید راه دیگری پیدا کرد مثل آموزههای وحیانی و الهامات الهی: «کما ارسلنا فیکم رسولا منکم یتلو علیکم آیاتنا ویزکیکم ویعلمکم الکتاب والحکمة ویعلمکم ما لم تکونوا تعلمون» "همانگونه که رسولی از خودتان در میان شما فرستادیم؛ تا آیات ما را بر شما بخواند؛ و شما را پاک کند؛ و به شما، کتاب و حکمت بیاموزد؛ و آنچه را نمیتوانستید بدانید، به شما یاد دهد." اینکه فرمود: «ویعلمکم ما لم تکونوا تعلمون» یعنی برخی از علوم در دسترس همگان نیست و بدون عنایت ویژه الهی(وحی یا غیر وحی) امکان دسترسی به آن نيست، که از جمله این علوم خاص؛ دادن قدرت ویژهی تشخیص حق از باطل به خاطر تقوا است که عنایت خاص الهی به متقیان است. در آیه شریفه 282 سوره مبارکه بقره میفرمايد: «واتقواالله و یعلمکم الله» که برخی بزرگان اهل تفسیر میفرمایند اینکه بعد از امر به تقوا بحث تعلیم الهی را مطرح شد این ترتیب ذکری نشان میدهد که این تعلیم نتیجه تقواست که این معنا را نکتهای که در آیه محل بحث مطرح شد تأیید میکند.
✳️نکته:
تمام علوم از طرف خداوند است و اوست که یگانه معلم حقیقی است: «الذی علّم بالقلم علّم الانسان ما لم یعلم» "همان کسی که بوسیله قلم تعلیم نمود و به انسان آنچه را نمیدانست یاد داد!"(سوره مبارکه علق آیه 4 و 5) لکن خداوند سبحان تعلیم بعضی از علوم را به طور عادی و قابل دسترسی همگان قرار داد، ولی برخی دیگر از علوم را ویژه افراد خاص و از راه خاص قرار داد.(گرچه برخی از علوم از هر دو راه قابل کسب است ولی برخی دیگر منحصر در آن راه ویژه است که خداوند سبحان عنایت میکند.)
#تقوا
#علم
#علم_لدنی
#سوره_انفال
🔆متن شبهه:
با توجه به اعتقاد شيعه ائمه دارای #علم_لدنی بودهاند و باذن الله، علم غیب داشتهاند، معنای رشادت با وجود این علم چگونه معنا میشود؟ مثلاً خوابیدن حضرت #علی(ع) در #لیله_المبیت، در #بستر پیامبر اکرم (ص) فضیلت محسوب نمیشود
🔆پاسخ شبهه:
1️⃣ باید گفت: به نظر میرسد کلید اصلی حل این گونه مسایل آن است که ما شناخت درست از علم لدنی و علم غیب امام معصوم (ع) داشته باشیم.
2️⃣ در برخی روایات آمده که امام صادق ـ علیهالسّلام ـ فرمود: «اذا اراد الامام أن یعلم شیئاً اعلمه الله ذلک» امام هر گاه که اراده کند چیزی را بداند خداوند او را از آن چیز آگاه میسازد.
از این گونه روایات بدست میآید که علم امام به امور آینده، مطلق نیست بلکه هر گاه اراده کند چیزی برای آنها معلوم شود و یا اراده خداوند به آن قرار گیرد که امام چیزی را بداند، او را آگاه میسازد بنابراین ممکن است در بعضی موارد به جهت اسرار نهفته الهی مصلحت بر آن باشد که امام از غیب آگاه نشود یا خود نخواهد و اراده نکند که از حوادث آینده آگاه شود.
3️⃣ با توجه به نکته یاد شده در پاسخ میتوان گفت: هیچ دلیل عقلی و یا نقلی در دست نیست که ثابت کند امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ از همه جزئیات حوادث «لیلة المبیت» آگاهی کامل داشته است چون ممکن است موارد یاد شده جزء همان مواردی بوده باشد که امام اراده نکرد تا خداوند او را نسبت به نتیجه و عاقبت کار با خبر سازد، بخصوص آن که روایتی و یا نقل تاریخی در این خصوص نیامده که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ از نتیجه کار، آگاه بوده لذا به انجام آن اقدام کرده است.
4️⃣ هم چنین ممکن است گاه مصلحت ایجاب کند که پیامبر یا امام از عواقب برخی کارها آگاه نشود و یا برای امتحان و آزمون الهی علم به اموری پیدا نکند، چنان که در داستان «لیلة المبیت» آمده است که علی ـ علیهالسّلام ـ در بستر پیامبر خوابید، در حالی که از خود آن حضرت نقل شده است که نمیدانست صبح گاهان که مشرکان قریش به آن بستر حمله میکنند شهید خواهد شد یا جان به سلامت میبرد؟
5️⃣ طبق این تحلیل نیز معلوم میشود که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ نه از باب آگاه بودن از پایان نتیجه کار بلکه به جهت شجاعت و رشادت و ایثار، در «لیلة المبیت» به جای پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ خوابید و به مدال افتخار «کل ایمان» دست یافت.
6️⃣ به فرض گفته شود که امیر مؤمنان ـ علیهالسّلام ـ به دلیل آگاهی از نتیجه و پایان کار در «لیلة المبیت» در بستر پيامبر خوابيد:
بنابر فرض اول، هرگز علی علیه السلام، علم به بقا و سلامتی خود نداشته است، زیرا هرگز برای چنین طبقه ای از افراد (که علی به طور یقین از این طبقه نبود) از گفتار پیامبر علم قطعی پیدا نمیشود . اگر به ظاهر بپذیرند، در خاطر تشویش خواهند داشت . جوانب قلب آن ها را فرا میگیرد و هر دم هیولای مرگ در نظر آن ها مجسم میشود ؛ علی با احتمال کشته شدن دست به چنین کاری زده است، نه با علم به سلامتی.
بنا به فرض دوم فضیلت بالاتری، برای علی علیه السلام اثبات نموده است، زیرا اگر ایمان مرد، به پایهای برسد که آنچه را از پیامبری بشنود ،با روز روشن فرقی نداشته باشد، فضیلت چنین ایمان با هیچ چیز برابری نمیکند. نتیجه ایمان این است هنگامی که پیامبر به او بگوید: در بستر من بخواب و در حمله تروریست ها آسیبی نخواهد دید، با کمال ثبات قلب می رود و در بستر او میآرمد. یک سر سوزن احتمال خطر در دل او راه پیدا نمیکند.
با توجه به آنچه درباره ماجرای لیله المبیت و شبهه برخی بیان شد، به دست مي آيد که امیر مومنان در لیله المبیت برترین فضیلت را به دست آورده، زیرا در هر دو صورت چه علم به کشته شدن داشته یا نداشته ،فضیلت او ثابت میشود که بیان آن گذشت.