👇🔻نکته ها
«ذَرَأَ» از «ذَرْء»، در اصل به معناى #پراكنده ساختن و #انتشار است و در اينجا به معناى خلق، آفرينش و اظهار نمودن است.
سؤال: قرآن، در اين آيه، آفرينش بسيارى از جنّ و انس را براى #دوزخ مىداند و در آيهاى ديگر خلقت جنّ و انس را براى #عبادت مىشمارد، «وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ» «1» كدام يك صحيح است؟
پاسخ: هدف اصلى آفرينش، #خداپرستى و #عبوديّت است، ولى نتيجهى كار بسيارى از انسانها در اثر #عصيان، #طغيان و #پايدارى_در_كفر و #لجاجت، دوزخ است، گويا كه در اصل براى جهنّم خلق شدهاند. حرف «لام» در «لِجَهَنَّمَ»، براى بيان#عاقبت است، نه #هدف. مانند نجّار كه #هدف اصلى او از تهيه كردن چوب، ساختن در و پنجرههاى زيباست، ولى كار به سوزاندن چوبهاى بىفايده در بخارى مىانجامد كه آن هدف فرعى است.
اين مطلب، شبيه اين جملهى حضرت على عليه السلام است كه مىفرمايد: خداوند #فرشتهاى دارد كه هر روز با صداى بلند مىگويد: «لِدوا للموت و اجمعوا للفناء و ابنوا للخراب» «2» بزاييد براى مرگ و بسازيد براى خرابى، يعنى پايان تولّد، مرگ، آخر #ثروتاندوزى،# فنا و پايان ساختمان، خرابى است.
📚«1». ذاريات، 56.
📚«2». نهجالبلاغه، كلمات قصار 132.