⚡️تأملاتی در ممهدات تفقه/ تأمل اول
👌پرسش اول: وابستگی تفقه به اصول استنباط و تأثر فراوان اصول استنباط از تعریف فقه، بررسی امکان ارتقای تعریف فقه -به عنوان نقطه آغاز فرآیند ارتقای تفقه- را به طلاب و فضلای محقق توصیه می کند. توضیح بیشتر اینکه: پذیرش تعریف فقه به : العلم بالأحكام الشرعية العملية المكتسب من أدلتها التفصيلية (وهبة الزحيلي - جلد ۱) توسط علمای امامیه به تأکید ویژه علم اصول به مسئله امر و نهی منتهی شده است و برجستگی مسئله امر و نهی و سایر مسایل مرتبط با آن مانند تعادل و تراجیح و.. در علم اصول به خاطر تأکید تعریف فقه بر کشف اوامر و نواهی است.
نکته مهم: تلاش برای ارتقای موضوع شناسی و تلاش برای ارتقای تبویب ها در حوزه علمیه در کنار تلاش برای ارتقای تعریف فقه و ارتقای اصول استنباط؛ از گرایش های مهم تحول خواهی در حوزه علمیه امروز محسوب می شوند. البته در کنار گرایش های تحول خواهانه پژوهشی فوق الذکر، تلاش برای تحول در الگوهای آموزشی و تبلیغی هم، بخشی از گرایش های تحول خواهانه در حوزه علمیه است.
حجت الاسلام علی کشوری (دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی) - جلسه هفتم بررسی پرسش های اصلی فقه البیان - پنجشنبه ۱۳ دی ۱۴۰۳ - قم
#حسن_السؤال
#بيان_مبتني_بر_تأمل
#فقه_البيان
https://eitaa.com/olgou4
⚡️دهمین جلسه درس فقه البیان
👌دهمین جلسه درس فقه البیان امروز جمعه (۲۱ دی ۱۴۰۳) در حرم مطهر و قدسی حضرت معصومه سلام الله علیها برگزار گردید. (به فضل الهی)
#فقه_البیان
https://eitaa.com/olgou4
⚡️چند نکته مهم درباره بحث های فقهی نقشه الگوی پیشرفت / نظام اصطلاحات شارع را برای نظام سازی مکفی و وافی می دانیم.
👌 مکرراً معروض داشته ایم: در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی مجموعهای از بحث های فقهی (بیش از ۱۰۰ بحث فقهی) مطرح شده است. همه این مباحث فقهی کاربردی دارای استخوانبندی و ساختار مشترکی هستند. به بخشی از مشخصات روشی این مباحثات فقهی اشاره می کنم:
👌ویژگی اول: همه بحث های فقهی در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی به محوریت مجموعهای از پرسش های اساسی شکل گرفته است. به عبارت روشنتر: در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی ۹ گروه پرسش مرتبط با نظام زندگی از امامت و مدیریت (اولین باب فقهی نقشه الگوی پیشرفت) تا نفی سبیل و امنیت (نهمین باب فقهی نقشه الگوی پیشرفت) مطرح شده است. نقشه الگوی پیشرفت اسلامی مخزنی گسترده از پرسش های اساسی مرتبط با نظام زندگی است. پرسش های مهمی مانند: ۱- چگونه در عالم تصرف کنیم؟! (تصرف عنصر پایه یا تسخیر شئ پایه؟) ۲- چگونه یک ساختمان را بسازیم؟! ۳- کتاب های درسی مهم کدام است؟! ۴- پیشگیری ساختاری از بیماری چگونه محقق می شود؟! ۵- تعریف صحیح بازار کدام است؟! ۶- تعریف صحیحِ اسم، فعل و حرف چیست؟! ۷- چرا معایب طبقه بندی بیکنی از علم را نمی بینم؟! و ۸- خداوند چند مکان خلق کرده است؟! از پرسش های مطرح در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی است.
👌ویژگی دوم: اصطلاحات مطرح در نقشه الگوی پیشرفت در همه موارد، همان اصطلاحات مطرح در آیات و روایات است. نقشه الگوی پیشرفت اسلامی، اصطلاحات وحی را مُبین و آشکار کننده حقایق می داند و نیازی به ساخت اصطلاحات برای پیشبرد علم و تبیین و توصیف احساس نمی کند. با افتخار بیش از ۱۰۰۰ اصطلاح مطرح در آیات و روایات را تشریح کرده ایم. اصطلاحاتی مانند: تسخیر، هدایت، تفکر، عضین، اَمان، سماوات، ارض، سوق المسلمین، زکات، امامت، علم، قلب، تزکیه، طهارت، اسم، فعل، حرف، آل، عبرت، نظم، فرقان، تجارت، سبب، احیای موات و.... را شرح داده ایم. نظام اصطلاحات شارع را برای نظام سازی مکفی و وافی می دانیم.
👌ویژگی سوم: ارجاعات نقشه الگوی پیشرفت اسلامی به آیات و روایات به صورت تفصیلی ارائه شده است. برخی از بحث های نقشه الگوی پیشرفت اسلامی به ۱۰۰۰ آیه و روایت استناد کرده است. بازخوانی ارجاعات و استنادات مطرح در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی؛ زمینه ساز فهم تبویب های جدید از آیات و روایات را فراهم می آورد. نقشه الگوی پیشرفت اسلامی از ارجاع و تکیه به شبه علم پوزیتویستی پرهیز کرده است و فقط آیات و روایات را علم می داند!
👌نکته نهایی: فقه البیان، متکفل تبیین تفصیلی ویژگی های روشی مطرح در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی است. فقه البیان ۹ دسته قاعده روشی برای کشف عقلانیت مطرح در آیات و روایات را مطرح و تبیین کرده است.
حجتالاسلام علی کشوری (دبیر شورای الگوی پیشرفت اسلامی) - تبیین ویژگی های روشی نقشه الگوی پیشرفت اسلامی - یکشنبه ۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ - قم
#فقه_البیان
#نظام_سؤالات
#نظام_اصطلاحات
https://eitaa.com/olgou4
⚡️سرفصل های فقه البیان
۱- مقدمه: بیان ویژگی های بیان شارع
۲- بیان مبتنی بر مُکث
۳-بیان مبتنی بر تأمل
۴- بیان مبتنی بر مقایسه
۵- بیان مبتنی بر رفق
۶- بیان مبتنی بر منزلت
۷- بیان مبتنی بر انفتاح
۸- بیان مبتنی بر سیاق های اسمی، فعلی و حرفی
۹- بیان مبتنی بر کمیت و عدد
۱۰- بیان مبتنی بر ظرفیت
#فقه_البیان
#بیان_و_مطالعه
#یکصدمین_سال_بازتأسیس_حوزه
https://eitaa.com/olgou4
⚡️ تثبیت معرفت فقهی در مکلفین؛ نیازمند عملیاتهای استنباطی نظام مقایسه است.
👌یکی از مهمترین ممهدات و مقدمات تفقه، تبیین روش نظام مقایسه و مواجهه با بدعت است. در همه ابواب فقهی بعد از اِعمال عملیات های استنباطی مُکث پایه و تأمل پایه، به مرحله اِعمال عملیات های استنباطی نظام مقایسه می رسیم. عملیات های استنباطی نظام مقایسه، درک فقیه و مخاطبانش را از توصیه ها و توصیف های شارع محترم ارتقاء می دهد و معرفت نسبت به آیات و روایات را به اوج می رساند و اصولاً مقایسه درست و روشمند میان رشد و غیّ پدیده ای تَبَیُّنْ آفرین است!
👌مرحله اول عملیات های استنباطی نظام مقایسه، شناسی بدعت های معاصر مشهور در حوزه استنباطی محل بحث است. به عنوان مثال: در فقه المکاسب بدعت هائی مانند: ۱- طبقه بندی غلط مشاغل، ۲- تعریف استانداردهای غلط برای ارزیابی کالا، ۳- تولید متمرکز، ۴- پول اعتباری، ۵- زنجیره ارزش جهانی!، ۶- تعریف بازار، ۷- شاخصهها ی غلط ارزیابی اقتصاد از جمله بدعت های معاصر مشهور محسوب می شوند و فقیه وظیفه دارد تا در مرحله سوم استنباط، توصیه ها و توصیف های شارع در حوزه مکاسب را با توصیه ها و توصیف های اقتصاد کلان و مکاتب آدام اسمیتی مقایسه کند. (مرحله شناسایی بدعت های مشهور معاصر)
👌مرحله دوم عملیات های استنباطی نظام مقایسه، شناسی پرسش اصلی در مرحله مقایسه است. همواره مقایسه را به محوریت یک پرسش اصلی انجام می دهیم و ضرورتی بر مقایسه در همه ابعاد وجود ندارد. به بهانه نقد و مقایسه نباید اطلاعات و تحلیل های غلط را در جامعه رواج دهیم. به عنوان مثال: در مرحله مقایسه میان پول اعتباری و پول دارای مالیت، مقایسه ای با موضوعِ : نقش پول اعتباری و پول دارای مالیت در عملکرد ذخیره ارزش -به عنوان محور عملیات مقایسه- پیشنهاد می گردد. (مرحله مقایسه نظری)
👌مرحله سوم عملیات های استنباطی نظام مقایسه، بررسی میدانی آثار ترک رشد (آثار ترک و بی توجهی به توصیه ها و توصیف های شارع محترم) در یک گروه جمعیتی مشخص است. به عنوان مثال: همه کسانی که از پول اعتباری برای پرداخت مبلغ قرض الحسنه در قرارداد استیجاری استفاده کرده اند؛ در پایان دوره قراداد با پدیده تلخ کاهش ارزش مبلغ قرض الحسنه مواجهه شده اند و ثروت و دارایی خود را از دست داده اند. (مرحله مقایسه عینی )
👌 مرحله چهارم عملیاتهای استنباطی نظام مقایسه، اِعمال ترتیب و تبویب در موارد مقایسه ای در ابواب مختلف فقهی است. توضیح بیشتر اینکه: به دلیل اهمیت بی بدیل نظام مقایسه در "تثبیت معرفت فقهی" و رفع شک نسبت به گزاره های فقهی در میان مؤمنین و مُکلفین؛ فقیه نسبت به ارایه یک فهرست فقهی مبتنی بر مقایسه اقدام می کند و از این فهرست در مقام پاسخگویی به شبهات و جدال احسن بهره می برد. شایان ذکر است: که "تبویب فقهی مقایسه ای" با "تبویب فقهی مُکث پایه" متفاوت است و از این تبویب خاص در موقعیت جدال احسن و پاسخ به شبهات بهره برداری می شود. فتأمل جیداً ( مرحله تهیه فهرست جدال اَحسن)
حجتالاسلام علی کشوری - پیشخوان جلسه بیست و چهارم درس استدلالی مکاسب - یکشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴
🗞خبر مرتبط: درباره عملیات های استنباطی مُکث پایه:
https://eitaa.com/olgou4/7742
🗞خبر مرتبط: درباره عملیاتهای استنباطی تأمل پایه:
https://eitaa.com/olgou4/7694
#فقه_المکاسب
#فقه_البیان
#نظام_مقایسه
https://eitaa.com/olgou4
زمان:
حجم:
6.03M
🎙گزارش اجمالی درس استدلالی مکاسب/ پنجشنبه ۱ خرداد ۱۴۰۴ / ۲۳ دقیقه
❓معرفی اجمالی اِعمال ۴ گروه عملیات استنباطی بر آیات و روایات حوزه مکاسب
#فقه_المکاسب
#درس_استدلالی
#فقه_البیان
https://eitaa.com/olgou4
⚡️ موضوع شناسی در فقاهت نیازمند ارتقاء و تکامل است!/ پیشنهاد یک روش سه بخشی برای موضوع شناسی دقیق
👌الگوی مواجهه فقیه با موضوعات کارشناسی جدید، با الگوی مواجهه فقیه با موضوعاتِ ساده عرفی (مانند: مصداق شراب) و الگوی مواجهه فقیه با موضوعات مستنبطه شرعی (مانند: موضوع صلاة) ؛ یکسان نیست. گزارش خبره پوزیتویستی درباره ضرورت و ماهیت یک موضوع در غالب موارد، گزارشی بخشی و ناقص و حتی در بسیاری از موارد به غرض اقناع فقیه و غیر فقیه تهیه و ارائه می گردد. به عنوان مثال: تعریف ماهیت و ضرورت بانک، بورس، هوش مصنوعی، بیوتکنولوژی و.... توسط خبره پوزیتویستی به صورت ناقص ارائه شده است و فقیه برای شناخت این موضوعات جدید، نیازمند یک الگوی موضوع شناسی پیشرفته مستقل است. فتأمل جیداً
👌یکی از مباحث مطرح در گروه قواعد اصولی بیان مبتنی بر تأمل، تبیین مراحل سه گانه ۱- تنقیح بیانی، ۲- تنقیح زیرساختی و ۳- تنقیح شاکله ای برای تهیه یک گزارش موضوع شناسانه از موضوعات جدید کارشناسی است و یکی از فوائد این الگوی موضوع شناسی، کشف پرسش های مُوَلِّد موضوع و زیر ساخت های مرتبط با رشد آنها در جامعه است. به عبارت بهتر: پرسش هائی مانند: چگونگی تحلیل داده های کثیر، چگونگی تولید بیشتر غذا، زنجیره ارزش طولانی و لوازم آن؛ در عصر فعلی به ساخت موضوعات و تکنولوژی های فراوانی ختم شده اند و نطفه و بذر مجموعه ای از موضوعات فعلی در حوزه تکنولوژی، بیوتکنولوژی، حسابداری و.... محسوب می شوند. فتأمل جیداً
👌فقه البیان با ارائه روش تنقیح پرسش های پایه تمدن مدرنیته و طرح پرسش های مستحکم جدید در عرف های عمومی و کارشناسی، به مسیر ساخت موضوعات شارع کمک می کند و در واقع مسیر ساخت غیر مستقیم موضوع، توسط فقیه را تئوریزه و راهبری می کند! به عنوان مثال: احیای پرسش ارزیابی غذا بر اساس اخلاق و مزاج به گرایش جامعه برای حذف غذای صنعتی و حذف موضوعاتِ کارشناسی مرتبط با آن و تولید غیر متمرکز طیبات و ایجاد موضوعاتِ مرتبط با آن می انجامد. ( در نقشه الگوی پیشرفت اسلامی، بیش از ۱۰۰ پرسش مُوَلِّد موضوع را تنقیح نموده ایم.)
👌تغییر در الگوی موضوع شناسی و فهم چالش های نظری و عملی قول خبره ، از جمله لوازم اصلی ارتقای فقاهت به مرحله فقه نظام و تحول در حوزه علمیه محسوب می شود و سرانجام آن به راهبری فقیه در ساخت موضوعات ختم می گردد. گسترش گفتگوهای قاعده مند درباره موضوع شناسی به انفعال فعلی حوزه در برابر عرف های کارشناسی غیر دقیق و ذی نفع پایان خواهد داد. ان شاء الله تعالی
حجتالاسلام علی کشوری - جلسه ۲۷ درس استدلالی مکاسب- یکشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۴
#فقه_المکاسب
#نظام_سازی_اقتصادی
#فقه_البیان
https://eitaa.com/olgou4
⚡️ آیا پیدایش موضوعات عرفی جدید و موضوعات عرفی بسیط، امری طبیعی و خارج از مدیریت است؟!
👌 یکی از مباحث مطرح در گروه قواعد "بیان مبتنی بر تأمل"، مقایسه فرآیند موضوع شناسی در تفقه فعلی و فرآیند بررسی پرسش (موضوع شناسی) در فقه البیان است. برخی از تفاوت های این دو روش موضوع شناسی به شرح زیر است:
👌موضوع شناسی فعلی، محدود به بررسی موضوعات مرتبط با احکام است و در فرآیند بررسی موضوع، پیدایش موضوع، فرآیندی طبیعی و خارج از مدیریت تصور می شود؛ ولی در ایده کشف امتداد اجتماعی پرسش، موضوع شناسی در سه حوزه ۱- بررسی موضوعات مرتبط با احکام (تصمیم) و ۲- بررسی موضوعات مرتبط با توصیفی (تعریف) و بررسی موضوعات مرتبط با فواید (تصویر) بررسی می شود. همچنین در موضوع شناسی های فعلی، شناخت موضوع تا کشف پرسش های مُوَلِّد موضوع تعمیق نمی شود و ریشه بودن تأملات در پیدایش موضوعات مورد تأکید این روش نیست؛ ولی در ایده "کشف امتداد اجتماعی پرسش"، نقش پرسش های بنیادین در پیدایش موضوعات تبیین می گردد. همچنین در موضوع شناسی های فعلی، نقش "محیط های مُوَلِّد پرسش" در پیدایش موضوعات نادیده گرفته می شوند؛ ولی در ایده "کشف امتداد اجتماعی پرسش"، فهرستی روشن از "محیط های مُوَلِّد پرسش" (بخوانید: محیط های مُوَلِّد موضوع) ارائه می گردد.
👌با انضمام مباحثِ مرتبط با این سه حوزه (۱- مباحث انواع موضوع، ۲- مباحث روش "کشف پرسش های مُوَلِّد موضوع" ۳- و مباحث معرفی "محیط های مُوَلِّد پرسش") امکان و ضرورت ساخت موضوعاتِ متناسب برای احکام شارع و سایر موضوعات در کنار موضوع شناسی از وظایف فقیه شمرده می شود. فتأمل جیداً
حجتالاسلام علی کشوری - جلسه ۲۹ درس استدلالی مکاسب- سه شنبه ۶ خرداد ۱۴۰۴
🗞پیشنهاد مطالعه خبر مرتبط:
https://eitaa.com/olgou4/7812
#فقه_المکاسب
#نظام_سازی_اقتصادی
#فقه_البیان
https://eitaa.com/olgou4
❓ پرسش اصولی (فقه البیان)
⚡️طلاب و فضلای علاقه مند به مباحث فقه البیان، لطفاً تقریر خود از دو عبارت روشی ۱- كُلُّ مَحْمُولٍ مَفْعُولٌ بِهِ مُضَافٌ إِلَی غَيْرِهِ مُحْتَاجٌ (امام رضا علیهالسلام - کافی جلد۱) و ۲- سَأَلْتُهُ عَنِ اَلاِسْمِ مَا هُوَ قَالَ صِفَةٌ لِمَوْصُوفٍ ( امام رضا علیهالسلام - کافی جلد۱) را بیان بفرمایید.
#نحو_انبائی
#فقه_البیان
#روایات_روشی
https://eitaa.com/olgou4
⚡️معرفی ۱۰ کتاب استدلالی فقه البیان / اسلوب استنباط شیخ انصاری را ارتقاء داده ایم!
👌مطابق اسلوب استنباطی فقه البیان در هر باب فقهی ۱۰ کتاب تدوین می شود. فهرست کتاب های پایه استنباط در هر مسئله به شرح زیر است:
۱- کتاب ممهدات و اصول تدبر و درایه
۲- کتاب تأملات و امتداد
۳- کتاب دلالات مقدماتی و تکمیلی
۴- کتاب مقایسه و تثبیت
۵- کتاب رفق و فوائد
۶- کتاب منزلت (کتاب زمان و مکان)
۷- کتاب انفتاح و مقاصد
۸- کتاب سیاق و پیش فرض ها
۹- کتاب اعداد و اوزان و مقادیر
۱۰- کتاب ظرفیت و تحقق
👌به عنوان مثال: اگر موضوع، استنباط مسئله طیبات است؛ درباره این موضوع ۱۰ کتاب نوشته و ارائه می گردد. درباره ادله شرعی و فوائد بی بدیل این نوع از استنباط در فقه البیان سخن گفته ایم.(به فضل الهی)
حجتالاسلام علی کشوری - معرفی کتاب های پایه در اسلوب فقه البیان - پنجشنبه ۶ صفر ۱۴۴۷ - قم
#فقه_البیان
#کتاب_های_پایه_فقاهت
#تمدن_اسلامی
https://eitaa.com/olgou4
⚡️اَشکال طرح و تبیین قواعد ممهده فقه البیان
👌 قواعد ممهده فقه البیان به تبع شرایط مختلف به سه شکل زیر تبیین می شود.
۱- تبیین پرسش های فقه البیان از رسائل و کفایة (۱۰ اشکال)
۲- تبیین خطی و مرحله ای فقه البیان (۱۰ سرفصل)
۳- تبیین فقه البیان بر اساس مفهوم انباء (مفهوم اصلی فقه البیان) و تبیین قاعده عظیم الشأن تقدم و تأخر انبائی
تذکر: در دوره اخیر درس استدلالی مکاسب به صورت مرحله ای از قواعد ممهده فقه البیان برای استنباط یک دوره از مکاسب استفاده کردیم.
#فقه_البیان
#فقه_المکاسب
#تکامل_تفقه
https://eitaa.com/olgou4
حجتالاسلام علی کشوریبیان مبتنی بر تأمل.mp3
زمان:
حجم:
34M
🎙توضیحات جدید حجتالاسلام علی کشوری درباره گروه قواعد ممهده "بیان مبتنی بر تأمل" / ۴۷ دقیقه
❓۶ سرفصل مرتبط با پرسش:
۱- جایگاه انفتاحی پرسش
۲- امتداد پرسش
۳- انواع پرسش
۴- روش احیاء و تنقیح پرسش
۵-گزارش های موضوع شناسی
۶- محیط های مولد پرسش
#فقه_البیان
#بیان_مبتنی_بر_تأمل
#تکامل_تفقه
https://eitaa.com/olgou4