سعید دینی
📗📙📗📙📗📙📗📙️️️️📗📙📗📙📗📙📗📙️️️️
@ostadahadi
🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎
#خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۸/۲۹
#جلسه_۲۷
#حجیت_خبر_واحد
#وجوه_استدلال_به_آیه_نبأ
#تحقیق_آرای_اصولیین_در_آیه_نبأ
درباره آیه نبا اشکالات خاص است مثل مانعیت تعلیل از مفهوم اشکالات خاصش بحث شد.
اشکالات دیگر اشکالات عام است و اختصاص به آیه نبا ندارد تمامی ادله حجیت خبرواحد را شامل می شود لذا از این جهت اشکال عام است و عمومی است .
#اشکال_اول اشکال #سید_مرتضی در الرسائل ص 25و26مطرح کرده: ایشان ادعای اجماع بر عدم حجیت خبرواحد کرد با تتبع در اکثر اقوال فقها به این نتیجه رسید که فقها قائل به حجیت خبرواحد نیستند آنگاه برای ما این اجماع را نقل کرد قطعا نقل ایشان مصداق طبیعت خبراست یکی از مصادیق خبرواحد خبر خود سید است اگرنقل ایشان را قبول کنیم لازمه اش این است که خبرخود ایشان به لحاظ اینکه خبرواحد است حجت نباشد پس از وجود خبرایشان عدم وجود خبر خودش لازم می اید یعنی از حجیت خبرسید عدم حجیت خبر سید لازم می اید وهو محال که از وجود خودش به عدم خودش برگردد.
#توضیح_ذلک: این اشکال به ادله حجیت اخبار واحد برمی گردد مستشکل می گوید اگر ما ادله حجیت اخبار احاد را قبول کنیم لازمه اش این است که خبر سید را هم بگیرد آن وقت مدلول خبرسیدعدم حجیت خبرواحد است و خبرواحد را مثل قیاس میداند پس مقتضای ادله حجیت خبرواحد، این شد که خبر سید حجت است ونتیجه حجیت خبر سید این شد که خبر احاد حجت نیست این می شود همان (انقلاب الشیئ عن ما وقع علیه) #انقلاب است که محال است.
تقریبا #پنج جواب داده اند:این 5 جواب در 3 برهان خلاصه می شود:
1.برهان اقتضائی
2.برهان استحاله ذاتی
3.برهان استحاله عرضی.
#جواب_شیخ_انصاری در فرائد الاصول: این اشکال همان برهان اقتضائی است. شیخ ادعا میکند که ادله حجیت خبرواحد اقتضای شمول خبر سید را ندارد پس مشکل در ثبوت و اثبات نیست بلکه در اصل اقتضا هست. (مثلا کتب علیکم الصیام. فردی مجنون است چگونه روزه بگیرد؟ می گوئیم اصلا نسبت به مجنون اقتضائی ندارد.) چرا اقتضا ندارد چون مقتضی شمول ادله خبرواحد، اخبار عن حس است نه عن حدس در حالی که خبر سید خبر عن حدس است ایشان با تتبع در اقوال علما حدس به رای امام علیه السلام برعدم حجیت خبر واحد زد پس از اول اقتضای شمول نداشت تا بخواهد خارج شود
#جواب_آخوند از راه برهان #استحاله_ذاتی وارد شده : استحاله ذاتی همان برهان عقلی است ا(لذاتی لا یعلل ولا یتخلف) نه علت می خواهد و نه تغییر پذیر است. (قضایا قیاساتها معها دلیلش با خودش است)
دخول خبر سید تحت ادله حجیت خبر، نتیجه اش استحاله ذاتی است چون از دخولش خروج ان لازم می اید وچیزی که از دخولش خروجش لازم بیاید ذاتا محال است لذا ادله حجیت خبرواحد بخاطراینکه منجر به استحاله ذاتیه می شود هرگز شامل خبرسید نمی شود چون عقل می گوید اطلاق و شمول، در محالات ذاتیه وجود ندارد مثل پریدن انسان اطلاق پریدن به انسان شمول ندارد چون ذاتا محال است (کل ما بالعرض ینتهی بالذات)
#جواب_سوم که به #استحاله_عرضی برمی گردد . استحاله عرضی بردو قسم است یکی از باب قبح است و یکی از باب ظلم است . بحث ما از باب قبح است چرا محال است چون قبیح است.
توضیح: چرا شارع اخبار احاد را حجت کرد؟ لابد می گوئید تا خبر سید را بگیرد نتیجه اش این می شود که جاعل حجیت اخبار احاد عدم حجیت اخبار احاد را جعل کند واین کار قبیحی است و کار قبیح از خدای حکیم صادر نمی شود پس شمول ادله حجیت به خبر سید می شود استحاله عرضی و قبیح است
#شیخ در #رسائل_ص _74 هم همین مطلب را گفت.
🍃
🌹🍏🍃🌾🌷
🍃🍀🌾🌷➖➖🌷
🔴🍏🍏🍏🍏🍎🍃🌾🍏
📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖
@ostadahadi
🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫🔴🔵⚫🔴🔵🔴🌷🍃
🔵⚫🔴🔵🔴➖➖➖➖🔴🍃🌷
سعید دینی
📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙
@ostadahadi
🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎
#خارج_اصول_سه_شنبه_97/10/11
#جلسه_54
#حجیت_خبر_واحد_استدلال_به_اجماع
@ostadahadi
- #اجماع_عملی_عقلاء: مرکب از دو امر است:
1. عقلا به قول ثقه عمل می کنند و مبنای عقلا بر عمل به قول ثقه است.
2. عقلا در قول ثقه اصل عدم خطا را جاری می کنند
با این دو امر عمل عقلا قطعی می شود یعنی از این عمل یقین به حجیت خبر واحد ثقه برای ما حاصل می شود
#اشکال_مهم: این اجماع رادع خاص ندارد مثلاعمل اهل سنت به قیاس صریحا از طرف اهل بیت ردع شده است ائمه (علیه السلام) فرمودند «ان الدین اذا قیست مُحِقت» دین اگر قیاس شود از بین می رود یا فرمودند«الدین لا یقاس» صراحتا رد کردند اما دربارۀ خبر ثقه ردعی بصورت خاص نیامده است امامی نفرموده که به خبر ثقه عمل نکنید اما رادع عام داریم موضوع ادلۀ ناهیه دو چیز است یکی غیر علم است ولا تقف ما لیس لک به علم عمل به غیر علم را نهی و حرام کرد دوم موضوع ادلآ ناهیه ظن است مثل«ان یتبعون الا الظن ان الظن لا یغنی من الحق شیئا» خبرواحد هم علم نیست و هم ظن است لذا تحت ادلۀ ناهیه قران و روایات رفت پس سیرۀ عقلا امضا نشده است بلکه رادع دارد رادعش ادلۀ ناهیۀ عمل به غیر علم و ظن است.شیخ و اخوند همین اشکال را فرمودند.
جوابهایی داده شده
1) #جواب_شیخ_انصاری در رسائل: می فرماید اگر پیروی از ظن موجب 4 چیز شود از نظر آیات و روایات نهی شده است
1. اگر پیروی از ظن موجب تشریع در دین شود قطعا حرام است
2. اگر پیروی از ظن عامل سقوط اصل عقلی شود بازهم حرام است
3. اگرپیروی از ظن عامل سقوط استصحاب شود حرام است
4. اگر پیروی ازظن موجب سقوط حصول لفظی شود حرام است
هر#چهار_صورت در سیرۀ عملی عقلا منتفی است وقتی نباشد پس سیرۀ عقلا حجت است و باید توجه کرد. عقلا به خبر ثقه عمل می کنند پس ماهم عمل می کنیم.
اما #وجه_اول: عقلا هم به خبر ثقه عمل می کنند و هم قائل به قبح تشریع اند پس مسألۀ حجیت خبر ثقه و قبح تشریع ارتکاز عقلائی است مثلا اگر کسی نسبتی به فردی دهد که ان فرد نگفته بود عقلا اورا تقبیح میکنند که چرا به فلانی نسبتی دادی که نگفته بود؟! تشریع یعنی ادخال مالیس من الدین فی الدین از اینکه عقلا تشریع را قبیح می دانند کشف می کنیم که عمل عقلا به خبر ثقه بخاطر ان است که در خبر ثقه تشریع منتفی است
اما #وجه_دوم: اصل عقلی قاعده قبح عقاب بلا بیان است این اصل هم ارتکازی است مثلا اگر عبدی را بخاطر تخلف از دستور مولا مواخذه کنند و عبد اقرار کند به اینکه امری از سوی مولا نشنیده بود عقلا این مواخذه را تقبیح می کنند پس از اینکه عقلا عمل به خبر ثقه می کنند کشف می شود که اصل عقلی در اینجا نبوده و موضوع ندارد لذا عمل به خبر ثقه عامل سقوط اصل عقلی نشد بلکه اصل عقلی با وجود خبر ثقه موضوع ندارد موضوع اصل عقلی لا بیان است در حالی که خبر ثقه بیان است.
اما #وجه_سوم: حجیت استصحاب، بر پایۀ دو چیز است:
یک. بنای عقلا چون بنای عقلا این است که به حالت سابقه عمل می کنند در صورتی که خبر ثقه بر خلاف حالت سابقه نیاید وقتی خبر ثقه امده استصحاب، موضوعِ جریان ندارد پس خبر ثقه و عمل به بنای عقلا موجب سقوط استصحاب نشد بلکه استصحاب، موضوعش را از دست داد و سالبۀ به انتفاء موضوع شد .
دو: حجیت استصحاب از باب لا تنقض الیقین بالشک است همانطوری که می دانیم روایت لا تنقض ظنی است و اگر خبر ثقه بر خلاف حالت سابقه بیاید عمل به این خبر عمل به ظن است لذا اشکالی ندارد چون با عمل به خبر ثقه رفع ید از یقین سابق نشد بلکه رفع ید از ظن شد به اعتبار اینکه لا تنقض حدیث ظنی است
واما #وجه_چهارم: اصول لفظیه عبارتند از اصالة العموم اصالة الاطلاق و اصالة الحقیقه منشا اعتبارش سیرۀ عقلاست از ان طرف منشأ اعتبار خبر ثقه هم سیرۀ عقلاست لذا اصالة العموم با خبر ثقه تعارض کرد مرجح شرعی نداریم چون مرجح شرعی مال تعارض خبرین است در کار عقلا تعبد نیست قهرا تقدیم خبر ثقه بر اصول لفظیه بخاطر ان است که اصل لفظی موضوع ندارد نه اینکه عمل به بنای عقلا عامل سقوط اصول لفظیه شود پس از نظر شیخ اجماع هفتم قبول است. امام و بقیه هم قبول کرند.
(کسی به پیامبر گفت تا نزد شماییم خیلی حالمان خوب است ولی تا بیرون رفتیم یادمان می رود و بی حال می شویم حضرت فرمود« استعن بیمینک» از دستت کمک بگیر. یعنی شما نزد ما می ایید ولی از دست خودتان کمک نمی گیرید یعنی نمی نویسید و بعدا یادتان می رود لذا حالتان از بین می رود).
🍃
🌹🍏🍃🌾🌷
🍃🍀🌾🌷➖➖🌷
🔴🍏🍏🍏🍏🍎🍃🌾🍏
📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖
@ostadahadi
🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵🔴🌷🍃
🔵⚫️🔴🔵🔴➖➖➖➖🔴🍃🌷