سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙️🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴 @ostadahadi 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 🍃🌾🌷🍃 🌾🌷🍃 🌷🍃 #خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۲/۱۸ #جلسه_۱۰۷ #مقصد_ششم #فصل_اجماع_منقول #اجماع_تشرفی سومین نوع اجماع؛ اجماع تشرفی : شخصی از علما به محضر امام عصر می رسد و پیرامون مساله ای پرسید و امام جواب داد این شخص برای اینکه تکذیب نشود به جای اینکه بگوید من خدمت امام مشرف شدم می گوید اجماع بر فلان حکم است این اجماع تشرفی است . مرحوم ایروانی می گوید برای سید بن طاووس این تشرف حاصل شده و برخی ادعاهایی که در کتاب فلاح السائل نقل می کند نسبت اجماع می دهد از این باب است مرحوم آخوند قائل به تشرف مقدس اردبیلی محضر امام زمان است و اگر در مجمع الفائده والبرهان ادعای اجماع می کند به جای آن تشرفی است که برای وی حاصل شده بود. نظر استاد احدی : ما اصل تشرف را ممکن می دانیم چون اگر ممکن نبود روایات ما را تشویق به دیدار حضرت نمی کرد صاحب جواهر یکی از اقسام غسل مستحبی را غسل هر شب برای دیدار حضرت مهدی می داند پس اصل امکان را قبول داریم اما دعوا بر سر امکان وقوعی است ضمن اینکه ما از کجا بفهمیم این اجماع در بیان سید یا مقدس اربیلی یا سید اصفهانی همان تشرف ایشان است؟ ممکن است اجماع منقول باشد لذا این قسم را سخت است که بپذیریم. تا اینجا دو امر بیان شد. گفتیم راه بدست آوردن از رای معصوم یا اجماع لطفی یا حدسی یا تشرفی است که هیچ کدام را نپذیرفتیم. امر سوم اجماع؛ اگر اجماع کاشف از رای معصوم نشد ولی کاشف از دلیل معتبر شد بازهم حجت است اگر فقها اجماع کنند یا اهلیت استنباط ندارند فهو غیر واقع و یا اینکه اهلیت استنباط را دارند ولی در اطراف آن حکم شرعی بدون فحص ادعای اجماع کردند فهو خلاف العداله در حالی که فقهای ما حتماً عادل اند. پس فتوای فقیه مستند به دلیل است بدوندلیل فتوا نمی دهد لذا اجماع و اتفاق فقها بر روی یک فتوائی کاشف از وجود دلیل معتبر است. سوال: با اجماع مدرکی یا محتمل المدرکیه چه فرقی دارد؟ در اجماع مدرکی اتفاق فقها وجود ندارد بلکه به اعتبار یک روایت یا بنای عقلا یا دلیل عقلی ادعای اجماع می کند . اما بحث ما روی فتاوای فقهاست ما از این همه فتوا به دست آوردیم که فقها بر فلان مساله اجماع دارند. اشکال مرحوم اصفهانی: اجماع کاشف از دلیل معتبر؛ اولا: لازمه اش اتحاد دلیل و مدلول است. چون یکی از ادله اربعه خود اجماع است اگر اجماع کاشف از دلیل معتبر از خود اجماع کشف کند لازمه اش اتحاد دلیل و مدلول است. ثانیا: یا اگر این اجماع کاشف از کتاب یعنی قرآن باشد مجمعین بر اساس ظاهر آیه ای فتوا داده اند و آن ظاهر بر ما مخفی شده است این اجماع کاشف از آن ظاهر آیه است. اشکالش این است که اجماع کاشف از ظهور آیه عندهم شد نه عندنا چه بسا ظاهر آیه ای نزد برخی حجت باشد اما نزد برخی دیگر حجت نباشد. والسلام. 🌷🍃 🌾🌷🍂 🍃🌾🌷🍃 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫

سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙️⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴 @ostadahadi 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 🍃🌾🌷🍃 🌾🌷 🌷🍃 #خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۲/۱۷ #جلسه_۱۰۶ #مقصد_ششم #فصل_اجماع_منقول یکی از مصادیق ظن خاص اجماع است منظور ما اجماع منقول نیست بلکه محصل است یعنی فقیه با تتبع در فتاوای فقها اجماع را تحصیل کند اجماع یکی از ادله اربعه هست به اموری بصورت مسائل و احکام اجماع پرداخته می شود: 1. امر اول: حجیت اجماع بین عامه و خاصه چیست؟ نزد عامه اجماع موضوعیت دارد اما نزد خاصه طریقیت دارد ما را به رای معصوم می رساند اما دلیل عامه قول پیامبر (ص) است که فرمود: « لن تجتمع امتی علی الخطا» امت من بر روی اشتباه اجتماع نمی کنند با نفی ابد به ما فهماند که اجماع مصونیت از خطا دارد قهرا مستند به حکم شرعی می تواند باشد. خاصه جواب های مختلفی به این حدیث داده اند : ‌أ. امت اسلام73 فرقه اند لذا اجماع امکان ندارد پس صغرای اجماع قابل تحقق نیست اتفاق همه فرق لازم است چنانچه دلالت حدیث پیامبر دارد ولی امکان ندارد چون یکی از فرق امت امامیه است که در آن جمع نیست بویژه در نصب خلافت ابوبکر و عمر و عثمان ‌ب. اگر اجتماع امت بر یک حکمی مصون از خطاست باید ملاک این اجماع را پیدا کرد آیا ملاک وجود امام در آن جمع است چنانکه پیامبر فرمود «والحق مع علی حیث ما دار» هرجائی که علی رفت حق با علی است اجتماع بدون ملاک قوی و شرعی قطعا مصونیت از خطا و اشتباه ندارد 2. اجماع خاصه چیست؟ آن است که یا کشف از دخول معصوم بکند یا کشف از دلیل معتبر بکند اگر از رای معصوم کاشف بود اجماع داخل در مبحث قطع می شود و اگر کاشف از دلیل معتبر شد اجماع داخل در مبحث ظنون می شود لذا اجماع خاصه طریقیت دارد یا طریق به وجود رای معصوم است یا طریق به وجود دلیل معتبر است راه کشف و طریقیت چیست؟ وجوهی گفته شده: 1. وجه اول : اجماع تضمنی است یعنی اجماع کل فقها متضمن وجود معصوم است. این راه واقعا برایما مشکل است که پیدا شود چون اجماع کل علمای سلف به حدی که متضمن قول امام باشد تحصیلش بسیار مشکل است . 2. وجه دوم: اجماع لطفی: اگر علمای عصر بر روی حکمی اتفاق کنند واگر بر خلاف عقیده امام اتفاق کنند بر امام واجب است از باب لطف الغای خلاف کند. لطف علی الله نیست بلکه عن الله است نسبت به ائمه هم همین را قائلیم که لطف و عنایت واجب نیست بلکه از امام لطف و عنایت صادر می شود چون مساوی با عصمت امام است یعنی از امام راه حصول به احکام واقعیه گشوده می شود و خداوند هم دسترسی به احکام واقعیه را برای ما آسان می‌کند لذا لطف عن الامام است نه علی الامام نمی‌خواهیم چیزی را برگردن امام تحمیل کنیم بلکه می خواهیم فضیلت امامت را بگوئیم. حال اگر بر اثر ظلم ظالمین و اندراس کتب روائی شیعه باعث شده است که حکم واقعی بر ما پنهان بماند چگونه بر امام واجب باشد که از باب لطف الغاء احتمال خلاف کند؟ معنی ندارد اینجا ظلم ظالم است. 3. وجه سوم: اجماع حدسی؛ یعنی ملازمه عادیه و اتفاقیه، اتفاق کل عادتا با وجود امام ملازمه دارد از باب ملازمه آرای مرئوسین با رئیس. عادتا فقهای ما مرئوس اند و امام زمان رئیس است السلام علیک یا یعسوب الدین یعنی رئیس دین اگر فقها یعنی مرئوسین بر یک حکمی اتفاق کنند عادتا ملازمه با رای رئیس دارد باید بپذیریم امام در جمع انها هست و مورد قبولش هست. اشکال: ملازمه بین مرئوسین و رئیس در صورتی حجت است که ارتباط ممکن باشد ولی در صورتی که این تماس قطع شد چنین ملازمه ای دلیل اعتبار ندارد لذا طریقیت ما از هیچ کدام از راههای فوق ثابت نشد لذا باید بررسی شود. والسلام. 🌷🍃 🌾🌷🍂 🍃🌾🌷🍃 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫🔴🔵

سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙️🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴 @ostadahadi 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 🍃🌾🌷🍃 🌾🌷🍃 🌷🍃 #خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۲/۱۸ #جلسه_۱۰۷ #مقصد_ششم #فصل_اجماع_منقول #اجماع_تشرفی سومین نوع اجماع؛ اجماع تشرفی : شخصی از علما به محضر امام عصر می رسد و پیرامون مساله ای پرسید و امام جواب داد این شخص برای اینکه تکذیب نشود به جای اینکه بگوید من خدمت امام مشرف شدم می گوید اجماع بر فلان حکم است این اجماع تشرفی است . مرحوم ایروانی می گوید برای سید بن طاووس این تشرف حاصل شده و برخی ادعاهایی که در کتاب فلاح السائل نقل می کند نسبت اجماع می دهد از این باب است مرحوم آخوند قائل به تشرف مقدس اردبیلی محضر امام زمان است و اگر در مجمع الفائده والبرهان ادعای اجماع می کند به جای آن تشرفی است که برای وی حاصل شده بود. نظر استاد احدی : ما اصل تشرف را ممکن می دانیم چون اگر ممکن نبود روایات ما را تشویق به دیدار حضرت نمی کرد صاحب جواهر یکی از اقسام غسل مستحبی را غسل هر شب برای دیدار حضرت مهدی می داند پس اصل امکان را قبول داریم اما دعوا بر سر امکان وقوعی است ضمن اینکه ما از کجا بفهمیم این اجماع در بیان سید یا مقدس اربیلی یا سید اصفهانی همان تشرف ایشان است؟ ممکن است اجماع منقول باشد لذا این قسم را سخت است که بپذیریم. تا اینجا دو امر بیان شد. گفتیم راه بدست آوردن از رای معصوم یا اجماع لطفی یا حدسی یا تشرفی است که هیچ کدام را نپذیرفتیم. امر سوم اجماع؛ اگر اجماع کاشف از رای معصوم نشد ولی کاشف از دلیل معتبر شد بازهم حجت است اگر فقها اجماع کنند یا اهلیت استنباط ندارند فهو غیر واقع و یا اینکه اهلیت استنباط را دارند ولی در اطراف آن حکم شرعی بدون فحص ادعای اجماع کردند فهو خلاف العداله در حالی که فقهای ما حتماً عادل اند. پس فتوای فقیه مستند به دلیل است بدوندلیل فتوا نمی دهد لذا اجماع و اتفاق فقها بر روی یک فتوائی کاشف از وجود دلیل معتبر است. سوال: با اجماع مدرکی یا محتمل المدرکیه چه فرقی دارد؟ در اجماع مدرکی اتفاق فقها وجود ندارد بلکه به اعتبار یک روایت یا بنای عقلا یا دلیل عقلی ادعای اجماع می کند . اما بحث ما روی فتاوای فقهاست ما از این همه فتوا به دست آوردیم که فقها بر فلان مساله اجماع دارند. اشکال مرحوم اصفهانی: اجماع کاشف از دلیل معتبر؛ اولا: لازمه اش اتحاد دلیل و مدلول است. چون یکی از ادله اربعه خود اجماع است اگر اجماع کاشف از دلیل معتبر از خود اجماع کشف کند لازمه اش اتحاد دلیل و مدلول است. ثانیا: یا اگر این اجماع کاشف از کتاب یعنی قرآن باشد مجمعین بر اساس ظاهر آیه ای فتوا داده اند و آن ظاهر بر ما مخفی شده است این اجماع کاشف از آن ظاهر آیه است. اشکالش این است که اجماع کاشف از ظهور آیه عندهم شد نه عندنا چه بسا ظاهر آیه ای نزد برخی حجت باشد اما نزد برخی دیگر حجت نباشد. والسلام. 🌷🍃 🌾🌷🍂 🍃🌾🌷🍃 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫

Yahagh: سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵⚫️🔴🔵 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴 @ostadahadi 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 🍃🌾🌷🍃 🌾🌷🍃 🌷🍃 #خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۲/۱۹ #جلسه_۱۰۸ #مقصد_ششم #فصل_اجماع_منقول #اشکالات_اجماع کلام در این بود که آیا اجماع فقها کاشف از دلیل معتبر هست یا نه؟ #اشکال_سوم: اصالت السند. یعنی حجیّت مدرک و سند این حدیث باید ثابت شود. مبانی فقها و اصولی ها پیرامون اصاله السند مختلف است. عده ای قائل به حجیّت خبر عادل هستند لذا باید عدالت راوی را احراز کنیم و اگر شک در عدالت راوی کردیم می¬توانیم اصالت العداله را جاری کنیم. عده ای قائل به صحت حدیث هستند . یعنی راوی حدیث باید امامی مذهب باشد. عده ای دیگر قائل به حسنه بودن حدیث هستند. یعنی علاوه بر اینکه راوی امامی مذهب باشد ممدوح هم باشد. یعنی امام علیه السلام او را ستایش کرده باشد. عده ای دیگر به وثاقت راوی اکتفا می¬کنند. لذا اگر راوی امامی مذهب نبود و ممدوح نبود و عادل هم نبود مثل اینکه شرب خمر می¬کند اما هرگز دروغ نمی¬گوید ( موثق است ) عده ای ضعف خبر را منجبر به عمل اصحاب و فقها می¬دانند. لذا اگر خبری ضعیف بود و مورد فتاوی فقها وارد شد ضعف خبر جبران شده است. کشف اجماع فقها از دلیل معتبر با این همه مبانی مختلف چگونه ممکن است لا اقل آن اجماع می¬تواند دلیل معتبر نزد آن فقیه را کشف کند نه نزد ما. لذا کشف عندهم است نه کشف عندنا. در حالی که ما می¬خواهیم به وسیله این اجماع فتوا بدهیم باید اجماع کاشف از دلیل معتبر عندنا باشد #اشکال_چهارم: استناد فقها به دو قسم است الف: گاهی استناد فقها به روایت معتبر است ب: گاهی استناد فقها به روایت ضعیف است. مثال: قدمای فقه ما از صحیحه ابن ابی یعفور استظهار کردند نجس شدن آب چاه را. اما متأخرین این حرف را نپذیرفتند و استناد کردندبه صحیحه ابن بزیع که فرمود ماء‌البئر لا بفسده شیء الا تغیّر... ضمن اینکه نزح بئر دلیل بر نجاست آن نیست. بلکه نزح چاه دلیل بر نظافت و بهداشت است. یعنی طبع انسان نسبت به این آب چاه کشش ندار لذا می¬گویند آب چاه را خالی کنید یا چند دلو نزح کنید بع از آن استفاده کنید. بنابراین اگر اجماع کاشف از دلیل معتبر عند القدما باشد چه بسا همان دلیل معتبر عند المتأخرین مورد قبول نباشد لذا این کشف نمی¬تواند. اجماع را حجّت کند پس اجماع محصّل تا کنون حجّت نشد. نه کاشف از رأی معصوم است و نه کاشف از دلیل معتبر است. گرچه کاشف باشد با مبانی مختلفی که نسبت به سند و ظهور و دلالت حدیث بین فقها است نمی¬شود به این اجماع اعتماد کرد. #اشکال_پنجم: به مجمعین می¬گوییم شما می¬گویید اجماع ما کاشف از دلیل معتبر است وقتی فقها فتوا می¬دهند لابد روایت معتبری یا سیره عقلائیه در بین وجود داشته است ما می-گوییم ( لو کان لبان ) اگر دلیل معتبر موجود بود قطعا آن دلیل معتبر برای همه آشکار می¬شد. و از این فرضی بودن خارج می¬شدیم. لذا متأخرین که منکر اجماع محصل هستند. و می¬گویند اجماع محصّل غیر حاصل. بخاطر همین است که تحصیل این اجماع به حدی نیست که کاشف از دلیل معتبر باشد. 🌷🍃 🌾🌷🍂 🍃🌾🌷🍃 🌹🍃🌾🌷🍃🍀🍃 📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖📚📖 @ostadahadi 🔴➖➖➖➖➖➖➖➖🔴📕📕📕⚫