سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙️️️️📗📙📗📙📗📙📗📙️️️️ @ostadahadi 🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎 #خلاصه_درس_خارج_اصول_۹۷/۸/۲۶ #جلسه_۲۶ #حجیت_خبر_واحد #وجوه_استدلال_به_آیه_نبأ #تحقیق_آرای_اصولیین_در_آیه_نبأ به #نظر_استاد آیه نبا حجیت خبرعادل را ثابت می کند وتعلیل در آیه نسبت به مفهوم، مانعیت ندارد نه از باب حکومت و نه از باب تخصیص تعلیل مفهوم را که آقا ضیا می فرمود. بله ازباب این است که بینشان تعارضی نیست اساسا تعارض بین منطوق و مفهوم را نمی پذیریم و منکر تعارض بین مفهوم و منطوق هستیم. #3_مقدمه را باید مطرح کنیم و بعد نتیجه را بیان کنیم: #مقدمه_اول: مراد از علم در آیه نبا اعم از علم وجدانی و تعبدی است علم وجدانی علم تکوینی است تکوینا شیئی را لمس می کند و به علم می رسد یا از راه مشاهده یا چشایی یا بویایی به علم می رسد چون منابع علم حواس 5گانه اند. گاهی بجای این موارد دو یا 3نفر برای ایشان خبر می اورند این علم را تعبدی گویند یعنی من حرف ایندو را قبول دارم با اینکه خودم ندیدم اما گزارش اینها را قبول می کنم. #مقدمه_دوم: تقابل بین منطوق و مفهوم تقابل ایجاب و سلب است چنانکه قبلا این بحث گذشت در تقابل ایجاب و سلب هم موضوع و محمول وحدت دارند نمی شود موضوع یک چیز باشد و محمول چیز دیگری باشد چون تقابل اینجا همان نقیضین منطق است نقیض انسان لا انسان است نمی گویند شجر است. مثلا ان جائک زید فاکرمه مفهومش اینست ان لم یجیئک زید فلا تکرمه هم موضوع و هم ممحمول یکی شد تقابل سلب و ایجاب شد. #مقدمه_سوم: امام هم قبول دارد که بین منطوق و مفهم متلازمین است نه علت و معلول برای اینکه رابطه بین مفهوم و منطوق رابطه دلالی است و علت در دلالت نیست چون دلالت مال الفاظ است یکی لفظی دال است و لفظ دیگر مدلول است بنابراین قانون تلازم ایجاب می کند که دلالت التزامی معنا حفظ شود چون دلالت التزامی معنا فرع دلالت مطابقی معناست تا دلالت مطابقی اش ثابت نشود دلالت التزامی اش نمی اید ثبوت دلالت التزامی متفرع بر وجود دلالت مطابقی است. با این سه مقدمه مفهوم آیه ثابت می شود که: بنابر مقدمه اول موضوع آیه خبر است شرط، مجیئ است و حکم لاتبینوا هست عین همین سه تا در مفهوم هم حفظ شد ان لم یجئکم نبا الفاسق فلا تبینوا. یا ان جائکم نبا بواسطة عادل فلا تبینوا. فرقی نمی کند موضوع در هردو نبا هست هم در ناحیه منطوق و هم در ناحیه مفهوم شده نبا و شرط هم در هردو ناحیه مجیئ است اگر این خبر را فاسق اورد تبین کنید و اگر عادل اورد تبین نکنید. پس ما مقدمه اولمان درست شد و نتیجه داد. مقدمه دوم تقابل بین منطوق و مفهوم تقابل سلب و ایجاب است این هم درست است چون اگرفاسق خبراورد تبینوا و الا فلا. نکته ای که در تقابل سلب و ایجاب امام متوجه ان بود این است که تعلیل سلب در واقع به دلالت التزامی تعلیل مفهوم هم هست سلب درآیه فلا تبینوا هست و از ان طرف تعلیل ایجاب تعلیل سلب هم هست بخاطر مقدمه سوم که بین منطوق و مفهوم متلازمین است پس هر علتی که برای منطوق می اورید همان علت برای م مفهوم هم می شود علت تبین دو چیز است افتادن در جهل و پشیمانی . علت عدم وجوب تبین چیست؟ علتش دلالت التزامی همان تعلیل است که وقتی عادل خبر اورد نه جهالتی است و نه ندامتی. لذا تبین واجب نیست چون مراد از علم اعم از علم وجدانی و غیر وجدانی (تعبدی)است. #شاهد_روائی مقدمه اول لا عذر لاحد التشکیک فی ما یروی عن ما ثقاتنا انچه از ما موثقین روایت می کنند حق ندارید شک کنید و اگر شک کنید در قیامت عذری ندارید. می خواهد علم ما از راه نقل ثقه را علم تعبدی اعلام کند . و من هنا ظهرمطالب: 1-اینکه امام می فرماید این آیه فقط و فقط اشاره به وجوب تبین در خبر فاسق دارد و از ظاهر این آیه حجیت خبر عادل استفاده نمی شود لذا این آیه نسبت به بحث خبر عادل بیگانه است عرض ما به ایشان این است که اگر منظور شما دلالت مطابقی است ما هم قبول داریم که هیچ اشاره ای به حجیت خبر عادل ندارد اما قائلین به ثبوت مفهوم به دلالت التزامی است چون بین منطوق و مفهوم تلازم قائل اند و نتیجه تلازم، این است که تعلیل لازم تعلیل ملزوم هم هست یعنی ان تصیبوا قوما...تعلیل تبینوا هست به دلالت التزامی که تعلیل فلا تبینوا هم می شود و نباید جداسازی کرد. مرحوم اصفهانی هم همین را دارد 2-تقابل بین مفهوم و منطوق متضایفین نیست چنانکه مرحوم خوئی استفاده کرد بلکه تقابلشان سلب و ایجاب است چنانکه آقای وحید انتخاب کرد 3-مانعیت تعلیل از مفهوم به عقیده ما درست نیست چنانکه آقا ضیا قبول کرد و گفت مانعیت هست . چرا؟ چون منظور ما از علم اعم از وجدانی و تعبدی است لذا کسی که به خبر عادل عمل کند علم تعبدی به حکم واقعی پیدا کرد یعنی ائمه ع به ایشان گفته اند حرف ثقات ما را حجت بدانید و شک نکنید لذا ما تعبد به حرف ائمه کرده ایم 4-کسانی که قائل به حکومت مفهوم بر منطوق اند به انها می گوئیم که: ما منکر حکومتیم چون تقاب