سعید دینی 📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙📗📙 @ostadahadi 🍏🍏🍏🍏🍎🍎🍎🍎🍎 #خارج_اصول_سه شنبه_97/10/4 #جلسه_50 #حجیت_خبر_واحد_استدلال_به_روایات @ostadahadi گذشت که آخوند تواتر اجمالی را پذیرفت نائینی منکر تواتر اجمالی است چون روی هر خبری از این اخبار انگشت گذاریم احتمال صدق و کذب درآن خبر داده می شود بین طوائف اربعه اشتراک لفظی نیست اشتراک معنوی نیست لذا همین اندازه که احتمال اشتباه و خطا درصدور خبر بدهیم عادتا یقین به صدور برخی از این اخبار برای ما پیدا نمی شود لازمه اش این است که تواتر اجمالی حاصل نمی شود چون تواتر اجمالیآن است که از مجموعه روایات قطع به صدور برخی صادر شود وقتی احتمال صدق و کذب را در هر خبری می دهیم قاعدتا قطع به صدور برخی حاصل نمی شود مرحوم خوئی در مصباح الاصول پاسخ می دهد که: در جائی که تواتر لفظی است یا معنوی است در انجا هم وقتی انگشت روی هر خبری بگذاریم محتمل الصدق و الکذب است نتیجه اش این می شود که باید منکر تواتر لفظی و معنوی در اخبار شویم در حالی که فقها و علما قائل به تواتر لفظی و معنوی هستند استاد: این جواب درست نیست چون در تواتر لفظی قدر مشترک و جامع دارد جامع همان لفظ واحدی است که همه نقل کردند در تواتر معنوی هم جامع دارد جامع همان یک معنائی است که همه نقل کردند احتمال صدق و کذب در جائی مضر است که جامع نباشد مثل تواتر اجمالی و مرحوم نائینی همین را می گوید ایشان منکر تواتر اجمالی است چون جامع ندارد قدر مشترک ندارد لذا با اندک احتمال خطا و اشتباه در هر خبری نمی توان تواتر را اثبات کرد. مرحوم امام هم منکر تواتر اجمالی است لکن نه از راه نائینیبلکه راه دیگری فرمودندکه در هرمرتبه از مراتب هدایت باید در سلسلۀ سند تعداد روایت به حدی باشد که عادتا تبانی راویان بر کذب محال باشد حلقه وصل ما به روات مشایخ ثلاثه اند کلینی و صدوق و طوسی .تعداد روات در این مرتبه یعنی مرتبه مشایخ ثلاثه به حدی نیست که ما به تواتر اجمالی برسیم و اگر کلینی نقل تواتر کند نقل او خبر واحد است و مفید علم نیست پس در این مرتبه نمی توانیم به تواتر اجمالی برسیم چون اینها 3نفرند و تعداد روایات به حدی نیست که ما یقین به صدور برخی پیدا کنیم. تنقیح الاصول ج 3 ص 190 به نظر استاد اشکال امام هم وارد نیست: چون ایشان یکی از مراحل قطع به صدور روایت را در کتاب فقه الحدیث کثرت الروایه می داند یعنی اگر از یک راوی روایات زیادی نقل می شود ولو اینکه برخی از اسناد روایت ضعیف باشد یقین به صدورآن روایت پیدا می شود از دیدگاه ایشان کثرت الروایه قرینه قطعیه است بر قطع صدور روایت . با توجه به این مبنا در فقه الحدیث، به ایشان عرض می کنیم مجموعۀ روایات متعارض در این طوائف اربعه 200تاست تقریبا نزدیک 82 روایتش در وسائل هست (در ج 18از 20 جلدی ها باب 11 و 12 در صفات قاضی و رجوع به حاکم.) لذا بر اساس مبنای شما اگر هم احتمال اشتباه یا خطا دهیم تواتر اجمالی حاصل می شود چون تعداد نقل بالاست این همه نقل امکان ندارد که بعضی از این روایات مقطوع الصدور نباشد. از #نظر_استاد: روایات مثبت حجیت خبر واحد است. چون تعداد روایات به حدی است که اجمالا یقین پیدا میکنیم به اینکه برخی از این روایات درباره حجیت خبر ثقه تاکید میکند از میان روایات مرحوم آخوند ارجاع به روایت صحیح اعلائی داد یعنی #سه_خصوصیت در راوی باشد؛ امامی مذهب باشد، عادل باشد، توثیق هم داشته باشد. ما گفتیم لابد منظور ایشان احمد بن اسحاق است که در سرپل ذهاب مدفون است . در این روایت تأکید شده #مطلق_ثقه_حجت است. اما به #نظر_استاد صحیح اعلائی #چهار_ویژگی دارد اینجا با مرحوم آخوند فاصله میگیریم: 1- امامی بودن 2- عدالت 3- وثاقت 4- مجمع علیه آنوقت میشود صحیحه اعلایی یعنی این راوی اتفاق نظر همه فقها است شاید از همین باب است که 400 حدیث را جدا کردند و نامش را اصول اربعمأة گذاشتند. دلیل استاد روایت رشید از امام موسی بن جعفر (ع) است امام فرمود: جمیع امور الادیان اربعة: أ‌. امر لا اختلاف فیه و هو اجماع الامة علی الضرورة التی یضطرّ ون الیها. ب‌. الاخبار المجمع علیها و هی الغایة المعروض علیها لکل الشبهة و المستنبط منها کل حادثة.(این قسمت ناظر به شرط چهارم استاد برای صحیحه اعلایی است)(وسائل الشیعه ج 18) در میان 200 روایت باید ببینیم کدام حدیث درباره حجیت خبر ثقه وارد شده است و راوی حدیث هم امامی هم عادل و هم مجمع علیها است. عن محمد بن نصیر (کشی گوید بانه ثقة و کثیر العلم) عن محمد بن عیسی ( مقبول است) عن عبدالعزیز بن مهتدی ( در مورد ایشان فضل بن شاذان از اصحاب امام رضا (ع) میگوید من در میان رواة قمی بهتر از ایشان ندیدم و اعیان قمی ها ست و هم اعدل است) عن علی بن یقطین عن الرضا 0ع) قلت: اگر کاری برای ما پیش آمد و شما نیستید و بخواهیم نیازهای خودمان را بگیریم از چه کسی بگیریم: افيونس ثقة آخذ عنه فقال الرضا (ع ) نعم.