بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم سلام و درود بر همراهان گرامی با نهایت احترام و ارادت به شما عزیزان، این کانال با هدف ارائه و انتشار مطالبی پیرامون دین و شریعت ایجاد گردیده است. امید است که این مجموعه از محتواهای دینی، به روشن شدن حقیقت و ارتقای آگاهی دینی همراهان گرامی کمک کند. در این مسیر، تمام تلاش ما بر آن است که محتوای ارائه‌شده بدون دخالت اغراض شخصی یا سیاسی باشد تا بتوانیم به پژوهش‌های ناب دینی و بی‌طرفی علمی وفادار بمانیم. مطالب کانال به چند بخش متنوع و منظم تقسیم شده است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم: 🔰پرونده ویژه: مجموعه‌ای از مطالب سلسله‌وار و منسجم در حوزه پژوهش‌های دینی و موضوعات مرتبط با آن. 🔰تک جستار: ارائه مطالب کوتاه و مختصر درباره وقایع و مفاهیم دینی که به شکل فشرده و کاربردی تهیه شده است. 🔰رویداد: اطلاع‌رسانی از همایش‌ها، دوره‌ها، کنفرانس‌ها و برنامه‌های علمی مرتبط با دین و شریعت. 🔰تازه‌های نشر: معرفی جدیدترین کتاب‌ها، مجلات، ماهنامه‌ها و فصلنامه‌های پیرامون موضوعات دینی و شریعت. 🔰تجربه‌ورزی: ارائه تجربه‌های موفق در عرصه‌های تبلیغ، پژوهش و سایر حوزه‌های دینی، با هدف انتقال الگوهای موفق به پژوهشگران و علاقه‌مندان. 🔰معرفی و آشنایی با کاربرد فناوری های نوین همچون هوش مصنوعی در عرصه فعالیت های دینی امید است که این کانال، گامی کوچک در مسیر شناخت بهتر و دقیق‌تر آموزه‌های دینی باشد و از همراهی شما عزیزان بهره‌مند شویم. سپاسگزار از حضور و اعتماد شما. 🖌صادق نقدعلی

﷽ موضوع اولین پرونده ویژه کانال، در مورد «روش های پژوهش دینی» است که با هشتک #روش_پژوهش_دینی منتشر میشود. یکی از مسائل مهمی که در پژوهش های دینی بسیار مورد اهمیت است و به طور خاص در یک قرن اخیر و در پرتو جدی شدن مباحث مربوط به متولوژی و فلسفه علم در مجامع علمی رونق گرفته است، بحث روش شناسی پژوهش های دینی است. روش پژوهش در یک معنای عام به معنای ابزار گردآوری اطلاعات و توصیف و فهم نظریه است اما در یک معنای خاص چه چندین دسته قابل تقسیم است: 💢روش برون دینی: که خود شامل رویکرد های زیر است: 🔰 رویکرد پدیدار شناختی: دین را به عنوان یک پدیده و به لحاظ پدیدارشناسی، هرمنوتیکی، گفتمانی و یا تفهمی مورد بررسی قرار میدهد. 🔰 رویکرد تعلیلی: علل و عوامل پیدایش نظریه دینی اعم از عوامل انگیزشی، مکانیکی، اجتماعی و... را بیان میکند. 🔰 رویکرد استدلالی: به مدلل ساختن باور یعنی تبدیل آن به باور صادق موجه و مدلل میپزازد که خود دارای چهار قسم عقلی، تجربی، نقلی(تعبدی و تاریخی) و حضوی است. 🔰 رویکرد نقدی: به داوری درباره نظریه و مطابقت یا عدم آن با واقع میپردازد. 🔰 رویکرد توصیفی و تحلیلی: این رویکرد عهده دار توصیف گزاره ها و کشف پیش فرض ها و لوازم نظریه ها است و در دین پژوهی برون دینی کمتر به چشم میخورد. 💢روش های درون دینی: که خود شامل رویکرد های زیر میشود: 🔰 مخالفان روش عقلی: که شامل اهل حدیث، اخباریگری و رویکرد عرفانی میشود. 🔰 موافقان روش عقلی: که شامل رویکرد معتزلی، رویکرد اشاعری و رویکرد عقلی امامیه میشود تذکر: دوستان عزیز به این نکته توجه داشته باشند که "هیچ تقسیم‌بندی‌ای در علوم انسانی نمی‌تواند همه افراد و همه دیدگاه‌ها را پوشش دهد، چرا که همواره می‌توان تقسیمات جدیدی را با توجه به تغییرات اجتماعی و علمی ارائه کرد." این موضوع نشان‌دهنده آن است که تقسیمات علمی نه تنها ایستا نیستند بلکه به مرور زمان دستخوش تغییر و بازنگری قرار می‌گیرند آدرس ها: ۱_مقاله جایگاه خطیر علوم انسانی (دکتر احمد احمدی) ، عیار سال چهاردهم بهار 1388 شماره 1 (پیاپی 21) ۱_روش شناسی جریان های دین پژوهی، نویسنده: محمدی، عبدالله ؛ خسروپناه، عبدالحسین ؛ پژوهش و حوزه تابستان و پاییز 1386 - شماره 30 #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🆔@pajoohesh_dini

💢برای تبیین و فهم دقیق تر از هر یک از روش هایی که در متن بالا ذکر شد، رویکرد های فکری متفاوتی که ذیل هر روش مطرح میشود را به شکل ریز و جزئی در تصویر پیوست شده ذکر کردیم. انشاالله در ادامه هر روش را با رویکرد های ذیل آن در یک یا نهایت دو جستار خدمت عزیزان ارائه خواهیم داد. #روش_پژوهش_دینی 🆔@pajoohesh_dini

﷽ 💢جایزه جهانی شهید صدر یکی از بزرگ‌ترین رویدادهای رقابتی در حوزه علوم انسانی-اسلامی است که با هدف تکریم چهره‌های فعال و اثرگذار در این حوزه برگزار می‌شود. این جایزه به تجلیل از اندیشمندان و نظریه‌پردازان برجسته علوم انسانی-اسلامی می‌پردازد و در راستای ارتقای این علوم و ترویج آن‌ها در سطح بین‌المللی تلاش می‌کند. از اهداف اصلی این جایزه، می‌توان به الگوسازی و تکریم چهره‌های برتر در تولید علوم انسانی-اسلامی و همچنین جریان‌سازی جهانی برای صادرات نظریات و تولیدات مرتبط با این حوزه اشاره کرد. برندگان این جایزه حمایت می‌شوند تا نظریات خود را به دیگر کشورها معرفی و ترویج کنند. همچنین، آثار برگزیده برای ترجمه به دیگر زبان‌ها نیز در نظر گرفته می‌شود تا از آن‌ها در نشر جهانی علوم انسانی-اسلامی استفاده شود. در این جایزه، آثار در بخش‌های متعددی از جمله اخلاق و عرفان، فقه و اصول، فلسفه و کلام، تفسیر قرآن، سیره و تاریخ اسلامی، مدیریت و حکمرانی اسلامی و سایر حوزه‌های مرتبط با علوم انسانی-اسلامی بررسی و داوری می‌شوند. سایت جایزه جهانی شهید صدر #رویداد #جایزه_جهانی_شهید_صدر 🆔@pajoohesh_dini

💢 برگزیدگان:  در این آیین، شورای داوران جایزه جهانی شهید صدر، هیچ‌یک از آثار ارسال شده به دبیرخانه را حائز دریافت رتبه نخست ندانست اما آثاری در رتبه‌های بعدی و همچنین آثاری به عنوان شایسته تقدیر، معرفی شدند. برگزیدگان این دوره عبارتند از: نفر دوم: سیدحمیدرضا حسنی از ایران برای نظریه «روش‌شناسی اجتهادی شهید صدر به مثابه روش تولید علوم انسانی اسلامی» نفر سوم: ابوالقاسم علیدوست از ایران برای نظریه «جایگاه مصلح در فرآیند استنباط در فقه» شایسته تقدیر: طیبه دهقانپور از ایران برای نظریه «بازخوانی و بومی‌سازی نظریه سرمایه فرهنگی پیر بوردیو با تکیه بر مبانی فلسفی علامه طباطبایی» شایسته تحسین: خالد غفوری الحسنی از عراق با نظریه «اطروحه لتصویر منهج البحث فی العلوم الاسلامیه من خلاق الافاده من المنهجین التجریبی و الاحصائی» شایسته تحسین: محمود حکمت نیاز از ایران برای نظریه «مبانی آزادی بیان و ساختار حقوقی آن» شایسته تحسین: حبیب فیاض از لبنان برای نظریه «فلسفه التدین/ نظریه الاولیه للانتقال بالحبث» برگزیده ویژه بخش شهید صدر: سعید بهمنی برای نظریه «مفاهیم بنیادین قرآن؛ رهیافتی برای بازآفرینی علوم انسانی براساس قرآن» نخستین دوره جایزه جهانی شهید صدر به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و با هدف حمایت از نظریه‌پردازی در حوزه علوم انسانی ـ اسلامی در سطح جهانی، ۵ مهرماه به کار خود پایان داد. همچنین از دو کتاب «جایزه جهانی شهید صدر؛ اهداف، رویکردها، ضرورت‌ها و امتیازات» و «آثار برگزیده نخستین دوره جایزه جهانی شهید صدر» که شامل نظریه‌ها و اندیشه‌های علوم انسانی اسلامی شایسته ارائه جهانی است، رونمایی شد. 🆔@pajoohesh_dini

💢دفاع مشروع در فقه شیعی در منابع فقهی شیعه ذیل عناوین متعدد در باب «قصاص» از خونخواهی وابستگان مقتول از قاتل سخن گفته شده و فقهای شیعه فروعات بسیاری را ذیل این مسئله مطرح کرده اند. علاوه بر مسئله «قصاص» که جنبه فردی دارد، عناوینی مانند «بیضة الاسلام» در ابواب فقهی وجود دارد که بیشتر جنبه حاکمیتی دارد؛ آیت الله خمینی در کتاب تحریر الوسیلة در ذیل عنوان «دفاع» میفرمایند: (مسألة 1): لو غشي بلادَ المسلمين أو ثغورها عدوٌّ يُخشى‌ منه على‌ بيضة الإسلام ومجتمعهم، يجب عليهم الدفاع عنها بأيّة وسيلة ممكنة من بذل الأموال والنفوس. در متن فوق حمله به بلاد مسلمین یا مرز های آنان در صورتی که به شکلی اتفاق بیفتد که در صورت پیروزی، اساس اسلام با شکست مواجه شود، بر همه مسلمین واجب است که با تمام قوای موجود با سپاه دشمن مبارزه کنند. آیت الله خمینی در ادامه و در مسئله دوم تصریح میکنند که این دفاع منوط به زمان حضور امام معصوم «علیه السلام» نیست و حتی منوط به اذن نائب عام و خاص ایشان نیز نمیباشد. در موضوع اتفاقات اخیر جهان اسلام و به طور ویژه حمله وحشیانه رژیم صهیونیستی به منطقه جنوب لبنان و شایعه ترور سید حسن نصر الله (دبیرکل حزب الله)، آن چه که به طور حتم قابل پیش بینی است که رژیم صهیونیستی به آن دلیل که موجودیت خود را در معرض خطر دیده است از هیچ حرکتی در راستای حفظ موجودیت خود دریغ نمی ورزد و در صورت برداشته شدن موانعی همچون حزب الله لبنان یا دیگر نیرو های اسلامی مبارز، هیچ ابایی از جنگ با دیگر کشور های اسلامی همچون ایران نخواهد داشت، از این جهت و از باب حفظ «بیضة الاسلام» دفاع از جبهه های مختلف جنگ با دشمن صهیونیستی بر همگان واجب عینی است اگر چه داشتن استراتژی مناسب در مواجهه با ایشان هم از ملزومات این جهاد دفاعی محسوب میشود؛ لکن باید به این نکته نیز توجه داشت که مصداق این کلام حضرت امیر در خطبه 17 نهج البلاغه خطاب به مردم کوفه که در جنگ با دشمن سستی کردند و مرتکب حرام قطعی الهی شدند نشویم: فَوَاللَّهِ مَا غُزِيَ قَوْمٌ قَطُّ فِي عُقْرِ دَارِهِمْ إِلَّا ذَلُّوا؛ فَتَوَاكَلْتُمْ وَ تَخَاذَلْتُمْ حَتَّى شُنَّتْ عَلَيْكُمُ الْغَارَاتُ وَ مُلِكَتْ عَلَيْكُمُ الْأَوْطَانُ به خدا سوگند، هر ملّتى كه درون خانه خود مورد هجوم قرار گيرد، ذليل خواهد شد. امّا شما سستى به خرج داديد، و خوارى و ذلّت پذيرفتيد، تا آنجا كه دشمن پى در پى به شما حمله كرد و سر زمين هاى شما را تصرّف نمود. آدرس ها: تحرير الوسيلة (مجلدین) نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 1 صفحه : 461 نهج‌البلاغه خطبه ۱۷ #دفاع_مشروط #تک_جستار 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

📢 پیام مهم رهبر انقلاب اسلامی درباره قضایای اخیر لبنان 🔹️حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی درباره قضایای اخیر لبنان پیام مهمی صادر کردند. 📝 متن پیام رهبر انقلاب به این شرح است: ✏️ بسم الله الرحمن الرحيم کشتار مردم بیدفاع در لبنان از سوئی بار دیگر خوی درندگی سگ هار صهیونیست را برای همه آشکار کرد، و از سوئی کوته‌نظری و سیاست ابلهانه‌ی سران رژیم غاصب را به اثبات رساند. باند ترور حاکم بر رژیم صهیونیست از جنگ جنایتکارانه‌ی یک ساله‌ی خود در غزه درس نگرفتند و نتوانستند بفهمند که کشتار دستجمعی زنان و کودکان و مردم غیر نظامی نمیتواند در ساخت مستحکم سازمان مقاومت اثر بگذارد و آن را از پا بیندازد. اکنون همان سیاست حماقت‌آمیز را در لبنان می‌آزمایند. جنایتکاران صهیونیست بدانند که بسیار کوچکتر از آنند که به ساخت مستحکم حزب‌الله لبنان صدمه‌ی مهمی وارد کنند. همه‌ی نیروی مقاومت منطقه در کنار حزب‌الله و پشتیبان آن است. سرنوشت این منطقه را نیروهای مقاومت و در رأس آنان حزب‌الله سرافراز رقم خواهد زد. مردم لبنان فراموش نکرده‌اند که در روزگاری نظامیان رژیم غاصب تا بیروت را زیر چکمه قرار میدادند، این حزب‌الله بود که پای آنان را قطع کرد و لبنان را عزیز و سربلند ساخت. امروز هم لبنان به حول و قوه‌ی الهی دشمن متجاوز و خبیث و روسیاه را پشیمان خواهد کرد. بر همه‌ی مسلمانان فرض است که با امکانات خود در کنار مردم لبنان و حزب‌الله سرافراز بایستند و در رویارویی با رژیم غاصب و ظالم و خبیث آن را یاری کنند. والسلام على عباد الله الصالحين سید علی خامنه‌ای ۷ مهر ۱۴۰۳ 💻 Farsi.Khamenei.ir

دوستان عبارت پایانی این پیام را دقیق بخوانند: بر همه مسلمانان فرض است... #فتوای_جهاد

﷽ مولانا امیرالمومنین «علیه السلام» در آخرین خطبه قبل از شهادتشان فرمودند؛ أَيْنَ إِخْوَانِيَ الَّذِينَ رَكِبُوا الطَّرِيقَ وَ مَضَوْا عَلَى الْحَقِّ؟ أَيْنَ عَمَّارٌ وَ أَيْنَ ابْنُ التَّيِّهَانِ وَ أَيْنَ ذُو الشَّهَادَتَيْنِ وَ أَيْنَ نُظَرَاؤُهُمْ مِنْ إِخْوَانِهِمُ الَّذِينَ تَعَاقَدُوا عَلَى الْمَنِيَّةِ وَ أُبْرِدَ بِرُءُوسِهِمْ إِلَى الْفَجَرَةِ؟ كجايند برادران من كه قدم در راه نهادند و همراه حق درگذشتند؟ عمار بن ياسر كجاست؟ ابن تيّهان كجاست؟ ذو الشهادتين كجاست؟ كجايند همانندان ايشان، برادرانمان كه با هم مرگ پيمان بستند و سرهايشان به سوى بزهكاران فرستاده شد. @pajoohesh_dini

﷽ 💢 اجازه نامه آیت الله خمینی در امور حسبه به سیدحسن نصرالله در سن ۲۱ سالگی! (سال ۱۳۶۰) ‏بسم الله الرحمن الرحیم‏ ‏‏الحمدلله رب العالمین، والصلوة والسلام علی محمد و آله الطاهرین، و لعنة الله علی‏‎ ‎‏اعدائهم اجمعین.‏ ‏‏ و بعد، جناب حجت الاسلام آقای حاج سیدحسن نصرالله ـ دامت افاضاته ـ از طرف‏‎ ‎‏اینجانب مجازند در تصدی امور حسبیه و اخذ وجوه شرعیه و صرف مظالم عباد و‏‎ ‎‏زکوات و کفّارات را در مصارف مقررۀ شرعیه؛ و در مورد سهمین مبارکین نیز مجازند در‏‎ ‎‏اخذ و صرف آن در مخارج خودشان به نحو اقتصاد؛ و در مورد مازاد بر مخارج نیز‏‎ ‎‏مجازند نصف آن را در مخارج سادات عظام ـ کثرالله امثالهم ـ و ترویج شریعت مقدسه‏‎ ‎‏صرف نموده و نصف دیگر را ارسال دارند.‏ ‏‏ «و اوصیه ـ ایّده الله تعالی ـ بما اوصی به السلف الصالح من ملازمة التقوی و التجنب‏‎ ‎‏عن الهوی و التمسک بعروة الاحتیاط فی امور الدین و الدنیا؛ و ان لاینسانی من صالح‏‎ ‎‏دعواته»؛ والسلام علیه و علی اخوانناالمؤمنین و رحمة الله و برکاته.‏ ‏‏روح الله الموسوی الخمینی‏ @pajoohesh_dini

﷽ ▪️روایت آیت‌الله سید احمد مددی موسوی از جلسات درسی و بحث علمی شهید سیدحسن نصرالله(رحمه الله) در قم 🆔@pajoohesh_dini

💢رویکرد پدیدار شناسانه💢 پایه گذار: اولین بار روش و رهیافت «پدیدار شناسانه» توسط ادموند هورسل (ز فیلسوفان آلمانی-اتریشی مهم و تأثیرگذار سده بیستم) پایه گذاری و مطرح شد. تاریخچه پدیدار شناسی: در قرن 19 به بعد و در اثر غلبه تفکر «پوزیتیویسمی» در غرب موجب شد اندیشمندانی همچون «اگوست کنت» تلاش کنند علوم انسانی ( و در ضمن آن دین را) به علوم طبیعی بازگردانند و در کنار این تفکر طبیعت گرا، اصالت تاریخ و فهم هر پدیده در بستر تاریخی خویش نیز پر رونق بود؛ در این هنگام هوسرل که نتیجه اصالت تاریخ و طبیت را نسبی گرایی میدانست، با اینگونه تحول های افراطی مقابله نمود و معتقد بود ارجاع امور به طبیعت، تاریخ و... باعث میشود از شناخت حقیقت آن پدیده محروم شویم و در مقابل باید به شناخت خود پدیده ها و توصیف مستقیم آن ها بپردازیم و از همین جهت باید تمام پیش فرض های غیر انتقادی خودمان را که مانع از فهم کامل و جامع پدیده هاست کنار بگذاریم. پدیدارشناسی دینی: با این توضیح روشن شد که پدیدار شناسی دینی هم به دنبال آن است که بجای بحث از تبیین و تکوین باور های دینی، به وصف پدیده ها و نگرش های دینی و ویژگی های آگاهی که در دینداران یافت میشود بپردازد؛ پدیدار شناسی دینی با تبیین علّی و علمی گزاره های دینی مخالف است و از توصیف ماهیت پدیده های دینی حمایت میکند. پدیدارشناسی دینی دارای دو رویکرد کلان است: ۱_ رویکرد کلاسیک که همان رویکرد متاثر از هورسل است که ویژگی مهم آن، این است که دین را به آگاهی دینی و مومنانه تحویل میبرد و مدعی امکان مطالعه بی طرفانه نسبت به امور دینی فراهم است. این نوع از پدیدار شناسی تاریخی خود را به عنوان یک «من» فراتاریخی و فرهنگی می انگارد تا به دور از این پیش فرض ها دین را تبیین کند. ۲_ رویکرد هرمنوتیک: این رویکرد میگوید نمیتوان فارغ از بستر فرهنگی، اجتماعی یا تاریخی به فهم دین پرداخت فلذا به این رویکرد با نشانه شناسی و با بررسی متون هر دین به پژوهش در این باره میپردازد. #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

شخصیت های مطرح در این رویکرد👇

ادموند هوسرل (Edmund Husser) رویکرد: پدیدارشناسی کلاسیک اگرچه هوسرل به‌طور مستقیم درباره دین مطلب زیادی ننوشت، اما رویکرد پدیدارشناسانه او به شناخت، تجربه و آگاهی، مبانی بسیاری از تحلیل‌های پدیدارشناسانه دین را شکل داده است. آثار مهم هوسرل: "Ideas Pertaining to a Pure Phenomenology" (ایده‌هایی برای یک پدیدارشناسی خالص) 🆔@pajoohesh_dini

مارتین هایدگر (Martin Heidegger) رویکرد: پدیدارشناسی هرمنوتیکی آثار مهم هایدگر: "Being and Time" (هستی و زمان) نقش در دین: هایدگر با بررسی هستی‌شناسی، به نحوه ظهور دین در وجدان بشری و تجربه‌های دینی پرداخته است و تأثیر بزرگی بر پدیدارشناسی دین گذاشته است. 🆔@pajoohesh_dini

﷽ ملاحظات و انتقادات عمده به این رویکرد: 🔰 نگاه دین شناسی پدیدار شناسانه مبتنی بر مبانی معرفت شناسانه غربی فهمی کاملا متفاوت از دین در تراث و سنت شرقی ارائه میدهد و از این جهت در موارد متعددی مورد نقد واقع میشود: ۱_ استفاده از روش پدیدار شناسی در جامعه شناسی، روان شناسی و... شاید امری ممکن باشد اما بر سر به کار بستن این رویکرد در رابطه با دین اختلاف مبنا وجود دارد چرا که پدیدارشناس قصد دارد از همان ابتدای تحقیق خود را در حالت تعلیق قرار دهد فلذا از دین صرفا پدیدار هایی باقی میماند که مورد بررسی قرار میگیرند و این در حالی است که دین در سنت شرقی و خصوصا اسلامی امری فراتر از زبان و آگاهی انسان است. ۲_ پدیدار شناسی دینی به لحاظ مبانی برخواسته از مدرنیته، از خارج به ایمان مومنان نظر کرده و از این حیث کاملا سکولار است و این در حالی است که در سنت های دینی پدیدار های دینی از نظر مومنان دلالت بر واقعیتی خاص دارند. ۳_ در پدیدارشناسی هرمنوتیک امکان دستیابی به یقین و اظهارنظر قطعی درباره پدیده های دینی وجود ندارد و این با ادعای مومنان در تناقض است. ۴_ در پدیدارشناسی کلاسیک واقعیتی فراتر از آگاهی مومن برای دین وجود ندارد، در پدیدار شناسی هرمنوتیک نیز اگر چه میتوان چنین واقعیتی در نظر گرفت لکن این واقعیت به تعداد مومنان و ادیان متفاوت است که هر دوی این ها مورد انکار مومنان است. #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

﷽ 📚 اجتهاد جمعی: تنظیم فتوا در زمانهای پس از عادی Collective Ijtihad: Regulating Fatwa in Postnormal Times 🖋نویسنده: حسام صبری عثمان 📍آشنایی با نویسنده: او عضو هیئت علمی دانشگاه الازهر مصر، دانشکده زبان و ترجمه، گروه مطالعات اسلامی است. زمینه های اصلی پژوهشی او شامل نظریه حقوق اسلامی، مسائل فقهی معاصر و مطالعات قرآنی غرب است. او سابقه طولانی در ترجمه مقالات و کتب دانشگاهی از انگلیسی به عربی و بالعکس دارد. ترجمه عربی او از قرآن های بنی امیه اثر فرانسوا درش از کارهای اخیر اوست. او همچنین کتاب راهنمای مطالعات قرآنی آکسفورد را ترجمه کرده است که به زودی منتشر خواهد. 🔗 لینک دانلود کتاب #تازه_های_نشر #معرفی_کتاب 🆔@pajoohesh_dini

بررسی محتوای کتاب: معاصر معضلات اخلاقی، مالی و پزشکی عجیب و غریبی را برای مسلمانان ایجاد می کند که انتظار می رود حقوقدانان مدرن پاسخ کلامی مناسبی را برای آن ارائه دهند. با این حال، حتی با دانش دایره المعارفی از قوانین اسلامی، وظیفه ای که پیش روی آنها قرار دارد، دلهره آور است. در دنیای واقعی، این سطح از پیچیدگی منجر به هرج و مرج در صدور فتوا شده است و بسیاری از علما نگرانی خود را از جهتی که امور به سمت آن حرکت می کنند ابراز کرده و خواستار تنظیم این روند هستند. این کتاب به نقد فتوا در بستر مدرن پرداخته و خواستار اعمال رویکردی ترکیبی با استفاده از سازوکار اجتهاد جمعی برای تدوین احکام و غلبه بر نقاط ضعف کنونی است. این کتاب مفاهیم مرکزی فقهی را به دقت بررسی می‌کند و اجتهاد مشورتی را به عنوان جایگزینی مناسب برای رویکرد بحث‌برانگیز کلاسیک اجماع که ممکن است در جهان معاصر دشوار باشد، مطرح می‌کند. نویسنده استدلال می‌کند که فتواها زمانی سؤال‌برانگیز می‌شوند که فقها، خارج از عمقشان، مفاهیمی را که فقط تعامل با متخصصان می‌تواند به طور کامل توضیح دهد، ناکام می‌مانند، یا جای خود را به فشار مالی و/یا سیاسی از بالا به پایین از سوی مدیران اجرایی مؤسساتی که آنها را به کار می‌گیرند، می‌دهند. این مسائل با توجه به اینکه چهره فتواها در دوران مدرن با برنامه‌های آنلاین و رسانه‌های اجتماعی که اغلب منبعی برای مسلمانان هستند، دستخوش دگرگونی بنیادی شده‌اند، ترکیب می‌شود. نویسنده جهان فتواهای مدرن را - بسته بندی، عرضه و پخش شده در عرض چند دقیقه، تحت ذهنیت یک فتوا برای همه آشکار می کند. در تلاشی برای اصلاحات بسیار مورد نیاز، او خواستار ارزیابی مجدد رویه‌های نهادی کنونی است و معتقد است که جوامع مسلمان نباید در برابر خواسته‌های عصر تکنوکراتیک رسانه‌ای، با تغییرات سریع در هنجارهای اخلاقی آسیب‌پذیر باشند، بلکه به نفع یک جامعه با کارکرد سالم، فتواهایی را صادر کند که با زمینه مدرن گسترده تر، دانش تخصصی و نیز تنوع فرهنگی موجود در هویت مشترک امتی آشنا باشد. 🆔@pajoohesh_dini

به مناسبت معرفی کتاب بالا با موضوع اجتهاد جمعی، به بخشی از سابقه اجتهاد جمعی در تراث فقهی شیعه اشاره میشود👇

﷽ تاریخچه اجتهاد جمعی در تراث تشیع 1 تعریف: اجتهاد در اصطلاح به تلاش مجتهد برای رسیدن به احکام شرعی اطلاق میشود؛ این مقوله، اگرچه در فقه شیعه به صورت سنتی عمدتاً مبتنی بر اجتهاد فردی بوده است، اما با تغییرات اجتماعی، فرهنگی و پیچیدگی‌های مسائل نوین، نیاز به اجتهاد جمعی در حوزه‌های مختلف مطرح شده است. اجتهاد جمعی به معنای همکاری و همفکری گروهی از فقها برای استنباط احکام شرعی و حل مسائل جدید فقهی است. 🔰تاریخچه اجتهاد جمعی در تراث شیعه: در برخی دوره‌ها و در موضوعات پیچیده و مرتبط با مسائل اجتماعی، فقها به همفکری و مباحثه گروهی نیز توجه داشته‌اند. 💢 صفویه: در دوره صفویه، برای نخستین بار تشیع به‌عنوان مذهب رسمی حکومت انتخاب شد و نیازهای حکومتی و اجتماعی جدیدی به وجود آمد که نیازمند احکام شرعی و قوانین جدید بود. شاهان صفوی برای حل این مسائل، از فقها برای تنظیم قوانین شرعی حکومتی دعوت کردند. یکی از مهم‌ترین این موارد، ایجاد مجلس علما بود که توسط شاه عباس اول پایه‌گذاری شد. در این مجالس، فقهای بزرگ برای بحث و بررسی احکام فقهی که به نیازهای حکومتی و اجتماعی جدید پاسخ می‌داد، گرد هم می‌آمدند. به طور خاص در موضوع مالیات و دیه، شاه عباس اول با همکاری فقهایی مانند شیخ بهائی و محقق کرکی، جلساتی برگزار کرد که نتیجه آن تطبیق اصول شرعی با نیازهای اقتصادی و سیاسی آن زمان بود. این جلسات به شکل‌گیری نظام مالی و اقتصادی جدیدی مبتنی بر فقه شیعه منجر شد که به مشکلات مالیاتی مردم و دولت پاسخ می‌داد. منابع: ✓تاریخ تشیع در ایران از صفویه تا معاصر" - مؤلف: رسول جعفریان، جلد 2، صفحه 87 ✓حسن‌بیگ روملو، "احسن‌التواریخ"، جلد 1، صفحه 209. 💢 قاجار: در دوران قاجاریه، در زمان حمله روس‌ها به ایران، مسائل مهم سیاسی و نظامی جدیدی به وجود آمد که دولت قاجار به‌تنهایی قادر به حل آن نبود. شاهان قاجار برای مشروعیت بخشیدن به دفاع از کشور و اعلام جهاد، از فقهای برجسته کشور دعوت به عمل آوردند. یکی از مهم‌ترین نمونه‌های این اجتهاد جمعی در زمان جنگ‌های ایران و روسیه رخ داد. به طور خاص در جنگ‌های اول و دوم ایران و روسیه، دولت قاجار برای اعلام حکم جهاد علیه نیروهای روس، از فقهای بزرگ مانند میرزا مسیح مجتهد استرآبادی و شیخ جعفر کاشف‌الغطاء مشورت خواست. این فقها در جلسه‌ای مشترک جمع شدند و پس از بررسی شرایط، حکم جهاد را صادر کردند. این حکم جهاد به حمایت مردمی از دولت قاجار منجر شد و مردم با فتوای این فقها به جنگ با روسیه پیوستند. منابع: ✓جنگ‌های ایران و روسیه و پیامدهای آن بر فقه شیعه" - مؤلف: عباس امانت، جلد 1، صفحه 172 ✓شمس‌الملوک مصاحب، "تاریخ ایران در دوران قاجار"، صفحه 214. 💢 جمهوری اسلامی: فقهای شورای نگهبان: در این نهاد، فقهاء به‌صورت گروهی نظارت بر مصوبات مجلس دارند و نظرات فقهی را به صورت اجماعی ارائه می‌دهند. #پرونده_ویژه #اجتهاد_جمعی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

تاریخچه اجتهاد جمعی در تراث تشیع ۲ 🔰نمونه‌های عملی اجتهاد جمعی: 💢کمیته های فقهی: در نهاد هایی که با چالش های فقهی متفاوتی مواجه هستند، کمیته هایی تحت عنوان کمیته و مجمع فقهی برای حل این مشکلات در نظر گرفته شده است مانند: کمیته فقهی بورس، کمیته فقهی بانک مرکزی، کمیته فقهی پزشکی قانونی و... 💢برخی موسسات در حوزه علمیه حوزه‌های علمیه قم: در حوزه علمیه قم، برخی مؤسسات پژوهشی مانند مرکز فقهی ائمه اطهار و مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی به‌صورت گروهی به تحقیق و اجتهاد در مسائل نوین فقهی می‌پردازند. 💢انجمن‌های علمی حوزه: انجمن‌های علمی حوزه علمیه قم نیز در بسیاری از موارد تلاش کرده‌اند تا با ایجاد گروه‌های علمی، به‌صورت اجتهاد جمعی به حل مسائل فقهی بپردازند. 🔰 اجتهاد جمعی در بیان فقها و مراجع تقلید: آیت الله بروجردی، شهید آیت الله صدر، آیت الله خویی از جمله فقهای بزرگی هستند که در آثارشان به لزوم اجتهاد جمعی در مورد برخی مسائل اشاره کرده اند. منابع: فلسفتنا، صفحه 103 اقتصادنا، صفحه 47 نهایة الافکار، جلد 1، صفحه 145 مجله حوزه، شماره 15، صفحه 37 #پرونده_ویژه #اجتهاد_جمعی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

﷽ 💢روش تعلیلی 🔰 دین‌شناسی به روش تعلیلی به معنای تحلیل دین با توجه به علل و عوامل مختلف است که از دیدگاه‌های گوناگون به مطالعه دین می‌پردازد. در این نوع دین‌شناسی، عوامل مؤثر در پیدایش و تطور دین، باورهای دینی، و تأثیر آن‌ها بر افراد و جوامع بررسی می‌شود؛ این رویکرد به طور کلی به شکل کاملا سکولار و فارغ از جنبه وحیانی به دین میپردازند. این روش دارای رویکرد های متعددی اعم از جامعه شناختی، روان شناختی، مردم شناختی،رویکرد عقلی و نقلی است که در ادامه به آن ها می پردازیم. #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

🔰روش تعلیلی ۱_ رویکرد جامعه شناختی: سابقه این رویکرد از دین پژوهی به یونان باستان باز میگردد و تا اکنون ادامه دارد. در این روش دین همواره با روابط اجتماعی رابطه تنگاتنگی داشته و تحلیل از مسائل دینی بدون توجه به جنبه جامعه شناختی آن کامل نیست؛ گرچه تقریبا در همه روش های دین پژوهی به کارکرد اجتماعی دین هم پرداخته میشود اما در این روش کارکرد اجتماعی دین به عنوان محور و اساس قرار داده میشود. برای تبیین این روش در مطالعات دینی نخست به تبیین اقسام روش های مطالعات اجتماعی میپردازیم؛ در زمینه مطالعات اجتماعی به شکل کلی دو رویکرد وجود دارد: 🔻 طبیعت گرایان: کسانی که در این اثر تاثیرپذیری از طبیعت گرایی تلاش میکردند با بهره بردن از قواعد علوم طبیعی، به تبیین های علّی و جامعی در زمینه مطالعات اجتماعی دست پیدا کنند؛ به نظر این گروه علوم انسانی از علوم طبیعی جدا نیست و در علوم انسانی نیز میتوان به قوانین کلی و عامی دست پیدا کرد و آن ها را به جوامع دیگر تعمیم داد، اصطلاحا به این روش «تبیینی» گفته میشود. 🔻گروه دوم کسانی بودند که در مقابل گروه اول معقتد بودند موضوع مطالعه در علوم انسانی فاعل مختاری است که هر کنش آن، هدف و جهت گیری خاصی دارد و این بر خلاف پدیده های طبیعی است که همواره کنش های ثابتی ندارند، بنابر این رویکرد در مطالعات اجتماعی به جای اینکه دنبال قوانین کلی باشیم باید یک حادثه یا عمل اجتماعی را در زمینه خاص اجتماعی خودش مطالعه کرد، اصطلاحا به این روش «تفسیری یا تفهّمی» گفته میشود. بنا بر همین دو رویکرد، مطالعات دینی با محوریت مسائل جامعه شناختی نیز صورت میگیرد اما یکی از مهمترین اشخاصی که با این رویکرد به مطالعه دین پرداخته ماکس وِبِر (Max Weber) است که با تلفیق دو رویکرد فوق الذکر به روشی جامع تر از مطالعات جامعه شناختی و خصوصا دین پژوهی با روش جامعه شناختی پرداخته است. ابتکار «وبر» در این زمینه این بود که نه تفسیر و تفهم را به تنهایی کافی دانست و نه تبیین علّی محض را، بلکه این دو را مکمل هم تلقی کرد، به نظر وبر «تفهّم» اعتبار علمی خود را از روش تبیینی کسب میکند و «تبیین» نیز معقولیت خود را از تفهّم میگیرد. در نظریه وبر چند مفهوم نقش کلیدی دارند: کاریزما، روح،جان، تابو و توتم، خدا، پیامر (جهت اطلاع بیشتر کلیک کنید) وبر با مقدماتی که در اثار خود ذکر میکند رابطه میان اعتقادات دینی و نهاد های اجتماعی را با صورت بندی خاصی توضیح و تبیین میکند. #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini

ماکس وبر (Max Weber) یکی از جامعه‌شناسان برجسته آلمانی بود که مطالعات گسترده‌ای در حوزه دین و جامعه‌شناسی دین انجام داد. وبر با تحلیل چگونگی تأثیر دین بر تحولات اجتماعی و اقتصادی، به‌ویژه در غرب، به این نتیجه رسید که دین نقش مهمی در شکل‌دهی به جوامع و اقتصاد دارد. او مفهوم "اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری" را مطرح کرد و توضیح داد که چگونه آموزه‌های پروتستانی، به‌ویژه کالونیسم، در شکل‌گیری و رشد سرمایه‌داری مدرن نقش داشته‌اند. وبر دین را یکی از نهادهای اجتماعی می‌دانست که می‌تواند بر ساختارهای اجتماعی، رفتارهای فردی، و حتی سیاست‌های اقتصادی جوامع تأثیر بگذارد. او معتقد بود که دین می‌تواند از طریق اعمال مذهبی و باورها بر ارزش‌های جامعه اثر بگذارد و این ارزش‌ها در نهایت رفتارهای اجتماعی و اقتصادی را تعیین می‌کنند. آثار مهم وبر در دین‌شناسی: The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism (1905) این کتاب به تحلیل تأثیر آموزه‌های پروتستانی بر شکل‌گیری سرمایه‌داری مدرن می‌پردازد. Sociology of Religion (1920) در این اثر، وبر ساختارهای دینی مختلف، تأثیرات اجتماعی آن‌ها و تأثیر دین بر سیاست و اقتصاد را بررسی می‌کند. Ancient Judaism (1917) در این کتاب، وبر به بررسی یهودیت باستان و تأثیرات اجتماعی و اقتصادی آن بر جامعه می‌پردازد. وبر با رویکرد جامعه‌شناختی‌اش به دین، به‌ویژه در بررسی تأثیرات دینی بر تغییرات اقتصادی و اجتماعی، نقطه عطفی در مطالعات دین‌شناسی به وجود آورد. #پرونده_ویژه #روش_پژوهش_دینی 🖌صادق نقدعلی 🆔@pajoohesh_dini