پرسش:
راههای تحصیل حضور قلب در نماز چیست؟
(بخش اول)
پاسخ:
حضور قلب در نماز به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله:
1.نشاط جسمي
پزشكان معتقدند، اگر آدمي غذا را با شادي ميل كند، زودتر و بهتر جذب بدن ميشود. غذای روح نیز چنین است. یعنی اگر انسان غذاهاي روحاني را از روي اشتياق صرف كند و از خمودگي دور باشد، آثار پاكي آن زودتر در قلب پديدار ميشود. نشاط جسمي، از عوامل ايجاد شور و شوق به نماز و در نتيجه، يكي از زمينههاي حضور قلب در نماز است. پس سزاوار است كساني كه دغدغه حضور قلب را در نماز دارند، تندرستي خويش را قدر دانسته و جسم خود را در حال نشاط و آمادگي هميشگي براي بندگي شايسته پروردگار نگهدارند.
2. پرهيز از دنيادوستي
از جمله مواردي كه رسيدن به مقام قرب الهي را مانع ميشود و انسان را از لذت مناجات با خداوند باز ميدارد و نيز قلب را به تاريكي ميكشاند، دوستي با دنياست كه در سخنان گهربار ائمه معصومين بسيار نكوهش شده است. امام صادق میفرمايند: «رَأسُ كُلِّ خَطيئةٍ حبُّ الدّنيا؛ منشأ هر خطايي، دوستي دنياست».
اگر انسان با انديشيدن در پيامدهاي دوستي دنيا از خلال آيات و روايات و حالتهاي اولياي خدا بتواند اين حب را از وجود خويش ريشهكن سازد، آن زمان است كه قلب او آرامش یافته و به حضور قلب در نماز توفيق مييابد. ولي تا زماني كه قلب انسان در نماز به جاذبههاي دنيايي توجه دارد، از ياد خدا و حضور قلب در نماز باز خواهد ماند و از درك فيض نزديك شدن به خداوند محروم خواهد بود.
ادامه دارد....
#کارشناس_اخلاق
#حضور_قلب
@pasokhsara
پرسش:
راههای تحصیل حضور قلب در نماز چیست؟(بخش دوم)
پاسخ:
حضور قلب در نماز به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله:
3. پرهيز از وسواس
وسواس، قلب را در نماز به سوي اموري جز خدا ميكشاند. بدون شك، وسواس از القائات شيطان است تا حضور قلب را از انسان بگيرد و او را از حال توجه به خداوند يگانه و رحمان باز دارد. شخصي كه در نماز، پياپي در ركعتها و ركنهاي نماز شك ميكند و همه توجهش را در درست به كار بردن واژهها صرف ميكند، خود را از فيض درك محضر پروردگار محروم ميسازد و از بركت و روشني نماز نصيبي نميگيرد.
4. توجه داشتن به خداوند در همه حال
بزرگان اخلاق، براي توفيق يافتن بر حضور قلب در نماز، به افراد چنين سفارش مي.كنند كه در طول روز نيز در همه حال متوجه حضرت حق باشند. انسان به هر چيز بيشتر توجه كند، آن امر قويتر و پررنگتر در روح او نقش ميبندد. بدين ترتيب، شايد يكي از ثمرههاي اين آيه شريفه كه ميفرمايد: «و اذْكُرُوا اللّه َ ذِكْرا كَثِيرا؛ بسيار خداوند را ياد كنيد.» (احزاب: 41)، همين باشد كه ياد فراوان خدا در طول شبانه روز، تأثير بسزايي در ايجاد حضور قلب در نماز خواهد داشت.
5. يقين كردن به بزرگي خدا
آن گاه كه بنده به عظمت خداوند و گستردگي فرمانروايي و قدرت او معرفت يافت و با جان و دل فهميد كه خود، در حقيقت، هيچ است و به اندازه ذرهاي مالك خير و شر خود نيست و زندگي و مرگ و حشر و نشرش به دست برترينِ عالم يعني خداست، عقل و انديشهاش در برابر اين عظمت و شكوه زانو ميزند. پس در پيشگاه حضرت حق، به فروتني ميافتد و قلبش از مشاهده شكوه بزرگي و فرمانروايي او بيش از حد و وصف، خاضع و خاشع ميشود و مراقب حضور و نظر پروردگار و رد و پذيرش او خواهد بود.
6 .خواندن دعاهاي پيش از نماز
يكي از عواملي كه به ايجاد حضور قلب در نماز كمك ميكند، خواندن دعاهاي پيش از شروع نماز است كه از معصومين نقل شده است. اميرالمؤمنين به ياران خويش سفارش ميفرمود كه پيش از نماز، اين دعا را بخوانند:
يا مُحسِنُ قد اَتاك المُسي ءَ و قَد اَمرتَ المحسنَ أن يَتَجاوَزَ عنِ المُسي ءِ أنت المحسنُ و أنا المُسي ء فبِحَقِّ محمدٍ وآلِ مُحمّدٍ صَلِّ علي محمّدٍ وآل محمّدٍ و تَجاوَزْ عن قبيح ما تعلمُ مِنّي.
اي نيكوكار! گناهكار به سوي تو آمده و تو خود امر كردي كه نيكوكار از گناهكار در گذرد و تو نيكوكاري و من گناهكار، پس به حقّ محمّد و آل محمّد بر محمّد و آل محمّد درود فرست و از كارهاي زشتم كه به آن آگاهي، درگذر
ادامه دارد...
#کارشناس_اخلاق
#حضور_قلب
@pasokhsara
پرسش:
راههای تحصیل حضور قلب در نماز چیست؟ (بخش سوم)
پاسخ:
حضور قلب در نماز به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله:
7. توجه كردن به معاني الفاظ نماز
براي آنهایی كه دغدغهی حضور قلب را در نماز دارند، آموختن معاني نماز، بسيار راه گشاست. كسي كه از معاني جملههاي نماز ناآگاه است، نه از نماز به شايستگي لذت ميبرد و نه آنچنان كه سزاوار است، از حضور قلب بهرهمند مي شود. نمازگزاري كه به دليل ندانستن معاني نماز، نه ميداند چه ميگويد و نه آگاه است كه چه ميخواهد، نميتواند از شجره نماز، ميوه هاي گوناگون بچيند.
8 . توجه داشتن به تك فرصتي بودن نماز
يكي از مواردي كه مي تواند به حضور قلب بيشتر در نماز كمك كند و در روايتها نيز به آن اشاره شده، در نظر داشتن اين نكته است كه احتمال دارد اين نماز، آخرين نمازي باشد كه ميخوانيم.
در روايتي نقل است كه پيامبر اكرم به يكي از ياران خود فرمود:
«فَصَلِّها صلاةَ مُوَدِّعٍ؛ به هنگام نماز، به گونهاي نماز بخوان كه گويا اين آخرين نمازي است كه ميخواني و نماز خداحافظي توست». به راستي، از كجا ميدانيم كه پس از اين نماز، آن قدر زنده بمانيم كه به نماز ديگر نيز برسيم؟ ما وقتي وارد نماز ميشويم، حتي نميتوانيم يقين كنيم كه همين نماز را به پايان خواهيم برد، تا چه رسد به اينكه بخواهيم، به نمازهاي ديگر دل خوش كنيم! اگر انسان چند لحظهاي پيش از نماز بنشيند و بينديشد كه شايد اين آخرين نماز من باشد، باري شايد آن نماز را با حالت توجه به درگاه خداوند به جا آوَرَد.
#کارشناس_اخلاق
#حضور_قلب
@pasokhsara
پرسش:
نمازهامو هم همیشه اول وقت میخونم ولی اصلا اون توجه وشور ونشاط رادرنماز ندارم وانگارعادت شده برام.
پاسخ:
برای افزایش توجه و حضور قلب در نماز از راهکارهای زیر بهره ببرید:
۱.تمرکز بر نیت:
قبل از شروع نماز، چند لحظهای را صرف تفکر در مورد نیت و اهمیت نماز کنید.
۲.آگاهی از حضور:
سعی کنید در هر حرکت و قرائت نماز، آگاهی خود را از حضور در مقابل خداوند افزایش دهید.
۳. تغییر برنامه:
گاهی اوقات تغییر جزئیات کوچک مانند مکان نماز میتواند به ایجاد حس تازگی کمک کند.
۴.مطالعه و تدبر:
مطالعه در مورد معانی ذکرها و سورههایی که در نماز میخوانید، میتواند به شما کمک کند تا ارتباط عمیقتری با آنها برقرار کنید.
۵. مشارکت در جماعت:
اگر امکان دارد، در نماز جماعت شرکت کنید تا از انرژی و حضور دیگران الهام بگیرید.
۶.دعا و ذکر:
پس از نماز، زمانی را به دعا و ذکر اختصاص دهید تا ارتباط شما با خداوند تقویت شود.
هر قدم کوچکی که برای افزایش حضور قلب و توجه در نماز برمیدارید، میتواند تأثیر مثبتی در تجربه معنوی شما داشته باشد.
#حضور_قلب
#کارشناس_اخلاق
@pasokhsara