پرسش:
چه کنیم که نفسمان مطیع شود؟
پاسخ:
نفس «امّاره»، نفسی است که انسان را به زشتیها سوق میدهد و خواهشها و تمنّاهایی دارد. اگر خواستههایش برآورده شود، بازهم قناعت نمیکند و لحظهبهلحظه، چیزهای جدیدی میطلبد تا آدمی را مطرود درگاه الهی سازد. پرهیزکاران به خواستههای نفس پلید توجهی نمیکنند و آن را رها نمینمایند، بلکه بر کنترل او همت میگمارند و مرتّب او را تحت سرزنش قرار میدهند.
انسان پرهیزکار، اگر نفس را بر کاری بگمارد، ولی متابعت نکند او را جریمه میکند. یعنی ازآنچه دوست دارد محرومش میکند.
برای مبارزه با گناه و هواهای نفسانی، رعایت چند نکته لازم است:
1) کوچک نشمردن هیچ گناهی، هرچند به نظر صغیره باشد.
2) عزم جدی و آهنین بر ترک معصیت و مراقبت جدی و دائمی نسبت به تمام افعال.
3) شرط کردن باخدا مبنی بر ترک معصیت و از او استعانت جستن.
4) هرگاه فکر گناه و وسوسه آن به ذهن آمد، بلافاصله آن را از لوح ذهن خارج کردن و توجه خود را به خدا و امور شریف مشغول داشتن. جدیت و موفقیت در این امر پیروزی بزرگی است و درواقع دفع دشمن (شیطان نفس)، ازهمان خاکریز اول است.
5) خود را همواره در محضر حقتعالی دانستن و او را بهیقین در همه حال مراقب و بینای به افعال خود نگریستن و برقرار کردن ارتباط پیوسته و قلبی با او.
6) توجه به چهره کریه و زشت واقعی گناهان.
7) برای ترک معاصی لازم است در بسیاری از موارد انسان از مکروهات و چهبسا از برخی مباهات نیز چشم پوشد تا او را به انجام زشتیها نزدیک نسازد.
8) در حد ممکن دوری جستن از مکانها و شرایطی که آدمی را به گناه ترغیب مینماید.
9) تقویت اراده از طریق ورزش، هفتهای یک روز روزه گرفتن، استقبال از فعالیتهای سخت و دشوار و...
10) محاسبه نفس همهروزه و در صورت رخداد خطا، خود را محاکمه و توبیخ نمودن و بلافاصله استغفار کردن. در این رابطه جدولی تنظیم نموده و هر شب اعمال نامطلوب خود را با ذکر تعداد موارد، در آن ثبت کنید. سپس در ستون دیگری شرح اقدامات متقابل خود را برای ترک گناه بنویسید و همواره آن عوامل را تقویت نمایید تا ستون کردارهای ناشایست، نمره صفر را نشان دهد. تا چهل روز بهدقت این شیوه را مطابق جدول ادامه دهید.
11) مطالعه پیرامون زندگی پارسایان و زاهدان و مطالعه کتابهای اخلاقی و...
12) نشستوبرخاست با انسانهای خداترس و باایمان، شرکت در جلسات دینی و...
#کارشناس_اخلاق
#نفس_اماره
@pasokhsara