تکمیلی درباره دجال
عموم روایاتی که درباره دجال نقل می شود از نظر سند به شدت ضعیف هستند و از نظر متن نیز دستکاری شده، داستانسرایی و تخیلات با آنها ترکیب شده است.
اگر در حدیثی از امام علی (ع) درباره دجال سخن گفته شده باید توجه کرد که در آن زمان، دجال اصلی، معاویه بود که در گذشته مورد علاقه نواصب(ناصبی ها) و امروزه مورد علاقه وهابیها و برخی دیگر از افرادِ ناآگاه است.
بنابراین در احادیث معتبری که اهل بیت (ع) به ما رسیده صرفا «یک دجال با ویژگیهای عجیب و معجزه آسا که در زمان ظهور می آید» نداریم بلکه «دجالهای متعدد»(دهها یا صدها نفر) مورد اشاره هستند یعنی شیادانی که در طول تاریخ اسلام، ادعای دروغین امامت و بابیّت و خلافت و نبوت و ... کرده اند که می تواند شامل معاویه و عموم خلفای اموی و عباسی و سران فرقه های ضاله باشد.
دجّال اصلا یعنی شیّاد و مدعی دروغین.
متاسفانه اهل سنت تحت تاثیر روایات یهودیان، قرار گرفته اند و طوری بیان کرده اند که گویی دجال، صرفاً یک شخصیت واحد در آخرالزمان است که ویژگیهای افسانه ای دارد!
این تصورات خرافی موجب می شود مردم نفهمند که دجال های واقعی همین شاهان و خلفای جائر مثل معاویه و یزید بودند که نه شاخ داشتند و نه دُم و نه الاغ و نه یک چشم بودند.
این دجالها دقیقا انسانهای عادی بودند ولی در خباثت، فریبکاری و شیادی کم نظیر بودند.
#معاویه #دجال #حدیث
عضویت در کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمودند :
لَوْلاَ أَنَّ اَلذَّنْبَ خَيْرٌ لِلْمُؤْمِنِ مِنَ اَلْعُجْبِ مَا خَلَّى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَيْنَ عَبْدِهِ اَلْمُؤْمِنِ وَ بَيْنَ ذَنْبٍ أَبَدا
ترجمه:
اگر «گناه» براى مؤمن بهتر از «غرور و خودپسندی» نبود، خداوند هرگز نمیگذاشت كه بندۀ مؤمنش دچار گناه شود.
مشکاة الأنوار، ج 1، ص 667
توضیح:
مؤمنین گاهی با خود میگویند: «من خیلی خوبم» یا «بهتر از دیگران هستم». اینجاست که وقتی شرایط گناه برای او پیش بیاید خداوند جلوی گناه کردن او را نمیگیرد تا مومن بفهمد که نباید به تقوای خود مغرور میشد. البته مؤمن کسی است که وقتی دچار گناه میشود، شرمنده میشود وگرنه مومن نیست. ایمان باعث عذاب وجدان و تلاش برای توبه خواهد شد.
#حدیث #غرور #گناه
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
14.78M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
ویدیوی مهم استاد ملکیان که غربزدهها را رسوا کرد
این ویدیو ثابت کرد که روشنفکران غربگرا در ایران دچار «خودبزرگبینی شدید»، «تحقیر عقاید اکثریت مردم» هستند. کسانی مثل دکتر مصطفی ملکیان بسیار باکلاس و فریبنده، سبک زندگی دینی و صفای مومنان را تحقیر میکنند. غرور تحصیلکردههای غربزده، نمونههای زیادی دارد که یک موردش همین «تحقیر و تمسخر آقای رئیسی» به بهانههای مختلف بود. نمونه دیگرش زیر سؤال بردن «عزاداری سیدالشهدا(ع)» و «احکام اسلامی» بود که در بیانات امثال همین چهره فلسفی ارائه شده است.
غربزدههای جامعه ما، «پیامبران و ائمه(ع)» را در سطح «انسانهای معمولی ولی دانا و بااخلاق» پایین میآورند و به «برگزیدگی معصومان(ع)» و «کرامات و معجزات» باور ندارند بنابراین «خادم الرضا(ع) بودن» را «بیکلاسی» میدانند در حالی که «تواضع انسان» را نشان میدهد. معتقدند «بشر امروز باید به عقلِ خود (که البته آلوده با خودبزرگبینی است) اکتفا کند و تعالیم انبیا(ع) جز در محدودهای کوچک یعنی «چند توصیه اخلاقی»، بیاعتبار است و «شریعت دینی» نباید برای ساختن جامعه و تمدن مورد اتکا قرار گیرد.
مصطفی ملکیان، استاد مشهور «فلسفه غرب» در دانشگاه های ما بوده و طی سالیان طولانی با قضاوتهای غیرمنصفانه، «اخلاق و معنویت بدون شریعت» را به جای «پیروی از قرآن و اهل بیت(ع)» به دانشجویان ما پیشنهاد میکرده است.
ادعای اخلاق دارند ولی اخلاق را هنگام اظهارنظر درباره جامعه مسلمان و روحانیت و رئیس جمهور با اخلاص ما فراموش میکنند.
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
بعد از واقعه کربلا آیا امام زین العابدین علیه السلام با یزید بیعت کردند؟
اگر بیعت کردند چرا؟
پاسخ:
هدف و اعتقاد اهل بیت (علیهم السلام) این بود که بیعتی با یزید انجام نشود که یزید بتواند آن را به عنوان «سند مشروعیت خود» به جامعه بقبولاند و حق و باطل، مشتبه شوند. از این رو امام حسین (علیه السلام) به عنوان نوه پیامبر (صلی الله علیه و آله) و پیشوای راستینِ مسلمانان، خود را مجاز به چنین بیعتی نمی دانست.
اما پس از قتل علنی امام حسین (ع) دیگر برای همه معلوم شد که بیعتهای قبلی که از بزرگان و صحابه گرفته شده بود هم از روی اختیار نبوده بلکه اجباری و با تهدید به قتل بوده است.
بنابراین پس از انتشار خبر «قتل حسین (ع) به جرم خودداری از بیعت»، هرکس بیعت کند موجب اشتباه مردم در تشخیص حق و باطل نمی شد بنابراین دیگر بیعت برای اقلیت مخصوصا برای بنی هاشم که علنا مقاومت کرده و مصیبت کشیده بودند، مجاز بود.
با همین منطق بود که امام سجاد علیه السلام بعد از حدود یکسال از شهادت پدر، وقتی او را مجبور به بیعت کردند امتناع نکرد زیرا اکنون همه مردم می دانستند که چنین بیعتی پس از قتل عام بنی هاشم، یک بیعت کاملا اجباری است و مشروعیت واقعی به حکومت نمیدهد.
اما اگر سیدالشهدا (ع) حتی زیر سایه شمشیر با یزید بیعت میکرد فرق داشت زیرا بعدا اینطور وانمود و تبلیغ میشد که «حسین با رضایت خودش بیعت کرده و اجبار و تهدیدی در کار نبوده است» یعنی حق و باطل، مشتبه میشدند و حقیقت برای اکثریت مردم روشن نمی شد.
ماجرای شهادت امام حسین علیه السلام موجب شد «آزادانه بودنِ همه بیعت های قبلی و بعدی» زیر سؤال برود زیرا علنی شد که رویه حکومت اینست که افراد را در دوراهی میان بیعت و قتل، قرار میدهد و هرکس بیعت نکند به قتل خواهد رسید.
بنابراین امام سجاد علیه السلام در ماجرای حرّه که سپاه یزید برای قتل عام مردم مدینه آمده بود، از روی مجبوری، تظاهر به بیعت کرد زیرا چنین بیعتی مثل روغنِ ریخته بود و تأثیری در تقویت حکومت یزید نداشت. شهادت حسین (ع) کاری کرده بود که دیگر هیچ بیعتی توانایی و ظرفیت مشروعیت دادن به دستگاه را نداشته باشد بنابراین بر افراد مضطر، جایز شد که بیعت کنند. در واقع حکم «بیعت از روی مجبوری» قبل و بعد از عاشورای سال 61 تفاوت کرد و دستکم برای اهل بیت (ع) که یکبار بزرگترین هزینه را بخاطر امتناع از بیعت با ظالمِ متجاهر داده بودند، جایز گردید.
#عاشورا #تاریخ_اسلام #امام_حسین علیه السلام
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
آیا حدیث زیر معتبر است؟
حسین می گوید: "ما از تبار قریش هستیم و هواخواهان ما عرب و دشمنان ما ایرانی ها هستند."
منبع: سفینه البحار، نوشته حاج شیخ عباس قمی، صفحه ۱۶۴.
.......................
✍️ پاسخ :
🌺 اولا : چنین روایتی در کتب روایی معتبر شیعه با این متن خاص، از امام حسین ع یافت نمی شود و آدرسی هم که داده شده صحیح نیست.
🌺 ثانیا : یک روایت دیگر داریم که آن هم از امام صادق (ع) است نه امام حسین (ع) و مطلب دیگری به این شکل میگوید :
💐نحْنُ قُرَيْشٌ وَ شِيعَتُنَا الْعَرَبُ وَ عَدُوُّنَا الْعَجَمُ
😳 جاعل آن روایت از همین روایت دوم استفاده کرده و چون نمی دانسته که «اباعبدالله» در سند روایات، اشاره به امام صادق (ع) است، روایت را به امام حسین(ع) نسبت داده و در ترجمه آن نیز اشتباه کرده است.
معنای روایت دوم نباید اشتباه فهمیده شود. برای فهم معنای حدیث یک مثال می زنیم:
فردی مثلا دوستان زیادی دارد و با آنها رفت و آمد می کند
مثلا برادرش به او می گوید تنها با فامیل ها رفت و آمد کن و با غریبه ها الفت نگیر!
😒 او جواب می دهد :
آن کس که مرا درک کند فامیل من است و آن کس که مرا درک نکند غریبه است
در اینجا این شخص می خواهد بگوید :
هر کس که مرا درک کند من با او رفت و آمد می کنم چه فامیلم باشد و چه نباشد و هر کس که مرا درک نکند با او رفت و آمد نمی کنم چه فامیلم باشد و چه نباشد چون فامیل واقعی کسی است که مرا درک می کند.
🤔 حالا حدیث را معنا کنیم 👇
چون در میان اعراب به خاطر تعصب جاهلی که داشته اند ، عجم ها به عنوان غریبه مطرح بودند امام می فرماید :
😘شیعه ما (چه عرب باشد و چه عجم ) عرب است یعنی فامیل و خودی است.
😡دشمن ما (چه عرب باشد و چه عجم ) عجم است یعنی بیگانه است.
در این روایت کلمه «عرب» و «عجم» به ترتیب به معنای «خودی» و «بیگانه» استفاده شده است چون در نظر مخاطبانِ عربی که سخن معصوم(ع) را می شنیدند ، عرب یعنی دوست و عجم یعنی دشمن.
🤔 نکته : بر فرض اگر در روایت بالا کلمه های عرب و عجم به معنای متعارفشان ترجمه شوند این حدیث از نگاه شیعه بی اعتبار است زیرا صریحاً با قرآن که تقوا را ملاک برتری می داند و اهمیتی برای نژاد قایل نیست، تعارض دارد و اهل بیت(ع) فرموده اند: اگر حدیثی برایتان آوردند که با قرآن و سیره پیامبر (ص) سازگاری ندارد، از خدا بترسید و آن را قبول نکنید زیرا سخنِ ما نیست (منبع: رجال الکشی، ص 224)
در سوره حجرات می خوانیم: "یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ خَبِیرٌ"
"اى مردم! ما شما را از یک مرد و زن آفریدیم و شما را اقوام و قبیله هایی قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید؛ (اینها ملاک امتیاز نیست،) گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست؛ خداوند دانا و آگاه است. "
اهل بیت(ع) نیز همین دیدگاه قرآنی را تبلیغ می کردند و هر حدیثی با این دیدگاه تعارض داشته باشد جعلی یا تحریف شده است و اعتبار ندارد.
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
توضیح استاد مطهری(ره) درباره بخشش گناهان در اثر گریه بر امام حسین علیه السلام
عضویت در کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
آیا در کربلا آب نبود و امام حسین ع تشنه شهید شدند؟.mp3
3.51M
آیا در کربلا آب نبوده و امام حسین (ع) تشنه شهید شده اند؟
آیا اصحاب سیدالشهدا(ع) در شب عاشورا غسل شهادت کرده اند؟
واقعیت ماجرای شهادت حضرت عباس (ع) چگونه بوده است؟
ایا استاد مرتضی مطهری در کتاب حماسه حسینی وجود حضرت لیلا (مادر علی اکبر ع) را رد کرده است؟
9 دقیقه صوت مهم
#عاشورا #کربلا #حسین (علیه السلام)
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
✅ خاطره جالب یک مداح از آیت الله خامنه ای
حاج عباس حیدرزاده مداح اهلبیت می گوید: وقتی من در محضر رهبر معظم انقلاب مداحی کردم، در آخرِ خواندنم به مستمعین گفتم:
«دستها را بالا بیاورید و بگویید #یا_زهرا »
🔹 بعد وقتی من خدمت ایشان برای عرض ارادت رسیدم، فرمودند:
«اینکه شما گفتید دستها را بالا بیاورید و بگویید یا زهرا سلاماللهعلیها، ما هیچ کجا نداریم که برای غیر از خدا دست بالا بیاورید؛ نه در منابع اهل سنت و نه در منابع شیعه. به مداحان بگویید زمان مداحی و بردن نام امام حسین علیه السلام و حضرت زهرا سلام الله علیها دست های خود را بالا نبرند. این کار در روایات شیعه و سنی توصیه نشده و وهابیها هم آن را دستمایه قرار می دهند و می گویند ببینید شیعیان در کنار نام خدا برای ائمه(ع) هم دستان خود را بالا می برند (یعنی بهانه برای زدنِ برچسب شرک به شیعه پیدا میکنند)!
شما خودتان رعایت کنید و به سایر مداحان هم بگویید که فقط برای « #یا_الله » گفتن از مردم بخواهند که دستشان را بالا بیاورند».
منبع: سایت باشگاه خبرنگاران جوان - گفتگو با مداح آیینی در سال 1397
#یاحسین
کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
آیا گریه بر حسین (ع) موجب بخشودگی است؟
توضیح مهم درباره یک حدیث
با سند معتبر از امام صادق (ع) نقل شده که فرمودند:
«مَنْ ذُكِرْنَا عِنْدَهُ فَفَاضَتْ عَيْنَاهُ وَ لَوْ مِثْلَ جَنَاحِ الذُّبَابِ غَفَرَ اللَّهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ كَانَتْ مِثْلَ زَبَدِ الْبَحْر»
ترجمه:
« هر کس که نزد او از (مظلومیتِ) ما یاد شود و اشک از چشمانش جاری شود - حتی اگر به اندازه بال مگسی باشد - خداوند او را می آمرزد حتی اگر گناهانش به اندازه کف آب دریا باشند»
منبع:
📚 احمد بن ابی عبدالله برقی، المحاسن، ج1، ص63، حدیث شماره 110
توضیح:
به نظر می رسد این حدیث از گریه ای سخن می گوید که همانند «گریه ی صادقانه ی انسانِ توبه کار» است و فرد را به جبران گذشته و ادای حق الناس و حق الله وادار می کند.
در واقع اشک بر امام حسین (ع) هرچند که اندک باشد اگر ناشی از معرفت و آگاهی و نشانه اوج گرفتن روح انسان و هماهنگ شدن نیات و رفتارهای او با مکتب اهل بیت(ع) باشد براستی موجب بخشایش گناهان است. با توجه به اینکه چنین گریه ای «کیفیت عالی» دارد «کمیّت» آن چندان مهم نیست پس حتی اگر به اندازه بال مگس باشد مقبول درگاه خداست زیرا ثمره اش تقواست که «انما یتقبّل اللهُ مِن المتقین».
اما گریه ای که صرفا ناشی از «احساسات لحظه ایِ یک انسانِ دل نازک» باشد و تاثیری در جهت گیری، عملکرد و اراده انسان نگذارد و فرد، همچنان در خلاف جهت اهل بیت(ع) حرکت کند، موجب نجات نیست. چنین گریه ای از یک نظر شبیه گریه ی امثال «عمر سعد» است که خود از قاتلان سیدالشهدا (ع) بود ولی نقل شده که در هنگام تاراج خیمه های اهل حرم به گریه افتاد.
بنابراین حدیث بالا شامل گریه کسانی که در عمل و عقیده فرقی بین حق و باطل نگذارند و از خیانت و ستمگری خود پشیمان نباشند نیست.
در این مورد بنگرید به:
مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج17، ص173 و ج27، ص491.
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
👌 فتوای مراجع تقلید درباره دسته های عزاداری و مراسمات خیابانی #محرم
✅ بله ، اصل قضیه بسیار مطلوب و خوب است؛ اینکه بیرون بیاییم و شعارهای حسینی رو علنی بیان کنیم، عالی است.
❌ ولی مراقب هم باشیم حق الناسی ایجاد نکنیم ، گاهی دیده شده صدای بلند باند و اکو و طبل ، مردم و مخصوصا افرادی که مریض در منزل دارند رو اذیت کرده ، گاهی باعث ترافیک های زیادی شده ، گاهی ساعت 2 شب هم این دسته روی ها با صدای بلند ادامه داره .
👌 حواسمون باشه طبق فرمایش مراجع معظم تقلید، اینطور مراسمات ، باعث اذیت مردم نشه ، حتی راجع به مسجد هم گفته شده فقط صدای #اذان از بلندگو پخش بشه، وگرنه هر صدایی غیر از اذان اگر باعث اذیت مردم بشه، #شرعی نیست.
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis
پرسش:
آیا قاتلان امام حسین (ع) در روز عاشورا شیعیان کوفه بودند که ایشان را دعوت کردند و سپس با امام خود جنگیدند؟ اگر چنین نیست به طور مستند بگویید که واقعیت چه بوده است؟
پاسخ:
نام هیچیک از سران شیعیان کوفه در میان قاتلان امام حسین (ع) دیده نمیشود و کسانی که دستشان را به خون امام (ع) و یارانش آلوده کردند صرفا «اشرافِ غیرشیعه» بودند. در ادامه اسناد و توضیحات لازم را ارائه میکنیم:
چنانکه کتب معتبر و قدیمی تاریخ -همچون «انساب الاَشراف» که از تاریخ طبری قدیمیتر است - نوشتهاند، دستکم دو گروه از کوفیان به امام حسین (ع) نامه نوشتند:
1- اشرافِ غیرشیعه در کوفه که اگرچه شیعه نبودند اما تحلیل سیاسیشان این بود که پس از مرگ معاویه، احتمالا حکمرانی یزید تثبیت نخواهد شد و قدرت سیاسی به زودی - دستکم در عراق- به دست حسین (ع) و شیعیان علی (ع) خواهد افتاد. این افراد را از آن جهت با عنوان «اشراف کوفه» معرفی میکنند که بخاطر ثروت یا جایگاه سیاسی و قبیلهای خود، میتوانستند بر طیف عظیمی از مردم اثر بگذارند و نظر و سفارش آنها برای هزاران نفر معتبر بود. برخی از این اشراف، با یکدیگر همفکری کردند و نامهای از طرف خود و هوادارانشان به حسین (ع) نوشتند و اظهار کردند که مردم کوفه همه سربازان گوش به فرمان حسین (ع) خواهند بود و از او میخوهند تا به کوفه بیاید. اسامی شماری از این اشراف، چنین است: شَبَث بن رِبعی یَربوعی، حَجّار بن اَبجَر عِجلی، یزید بن حارث شیبانی، عزرة بن قیس اَحمَسی و عمرو بن حجّاج زبیدی، محمد بن عُمَیر تمیمی (1)
2- سران شیعه در کوفه همچون سلیمان بن صرد خزاعی، رفاعة بن شداد بجلی و مسیب بن نجبه فزاری و حبیب بن مظاهر(مظهر) و سایر شیعیان که از روی اعتقاد به حقانیت امام (ع) به او نامه نوشتند و اظهار کردند که رهبر نداریم و اگر تو یبایی ممکن است بر محور حق متحد گردیم و استاندار کوفه را به شام تبعید کنیم(2). میدانیم که سالها قبل برخی از سران شیعه در کوفه همچون حُجر بن عدی و یارانش به امر معاویه به قتل رسیده بودند و بقیه نیز در طول سالهای متمادی در هراس و تقیه به سر برده بودند.
نکات مهمی درباره روند حوادث:
در آغاز استانداری کوفه بر عهده فردی ترسو یا نرمخو به نام نعمان بن بشیر بود و همین موجب شده بود مردم تصور کنند اگر حسین (ع) به کوفه بیاید نعمان بن بشیر بدون درگیری کنار خواهد رفت و مردم عراق به سرعت درباره امام (ع) به اجماع خواهند رسید و حکومت عدل اسلامی تاسیس خواهد شد؛ بنابراین هم سران شیعیان کوفه و هم اشرافِ غیرشیعه به امام (ع) نامه نوشتند. و از او دعوت کردند.
با اینهمه امام (ع) به این نامه ها اعتماد نکرد و از راههای دیگری نیز درستی محتوای پیامها را بررسی کرد از جمله اینکه مسلم بن عقیل را برای ارزیابی اوضاع، به کوفه اعزام کرد.
تحول مهمی که در این میانه رخ داد این بود که یزید، نعمان بن بشیر را عزل کرده، ابن زیاد را که فردی زیرک و خشن بود به عنوان امیری کوفه منصوب کرد. این انتصاب، تاثیر جدی بر افکار عمومی گذاشت و آرایش نیروهای سیاسی را تغییر داد. اشراف کوفه احساس کردند با نصب فرد قاطع و خشنی مثل ابن زیاد، عموم کوفیان جرأت نخواهند داشت همانند گذشته از مسلم حمایت کنند بنابراین به ابن زیاد پیوستند. وقتی هانی بن عروة بازداشت شد و هوادارانش در اطراف دارالإماره تجمع کردند، همین اشراف یعنی شبث بن ربعی و حجار بن ابجر و .... برای ترساندن مردم، از بالای دارالإماره به مردم میگفتند که فتنه را کنار بگذارید، وحدت امت را در هم نشکنید و کاری نکنید که سپاهیان شام به خانههایتان حملهور شوند(3).
نکته دیگر اینست که نفوذ برخی از جواسیس و شهادت مسلم و هانی هر یک در اندازه خود موجب اختلال در ارتباط تشکیلاتی شیعیانِ کوفه شد و اندکی پیش از عاشورا، راههای خروج از کوفه بر شیعیانی که میخواستند به حسین (ع) ملحق شوند بسته شد و بجز افراد معدودی همچون حبیب بن مظاهر، مسلم بن عوسجه، سایر شیعیان یا نتوانستند از محاصره بگریزند و به امام (ع) ملحق شوند یا دچار دودلی و سرگردانی شدند.
در روز عاشورا اشراف کوفه – خواه آنان که به امام (ع) نامه نوشته یا ننوشته بودند - عموما در لشگر ابن زیاد حضور داشتند؛ عمر بن سعد که فرماندهی کل سپاه را بر عهده داشت از اشراف کوفه بود نه از شیعیان. همچنین هریک از حجّار بن ابجر، شبث بن ربعی، شمر بن ذی الجوشن، عمرو بن حجاج زبیدی و عزرة بن قیس احمسی به عنوان فرماندهان بخشهای مختلف لشگر منصوب شدند(4) هیچیک از این شخصیتها از سران شیعه کوفه نبودند بلکه در کتب تاریخ با عنوان «اشراف کوفه» معرفی شدهاند.
بقیه در لینک زیر:👇👇
https://eitaa.com/pasokhtext/427