ا ﷽ ا ☘سه روش اعتبار سنجی سند در بیان استاد مددی 🔸 یک منهج، منهج رجالی است، همین که الآن علمای ما دارند مثل آقای خویی و دیگران. 🔸یک منهج، منهج #فهرستی است که عده‌ای از قدماء داشتند، روی کتب حساب می‌کردند. 🔸یک منهج هم ما اسمش را گذاشتیم منهج مشایخی. این در حوزه‌های ما توضیح داده نشده. 🔸 در این منهج فقط روی مشایخ شخص کار می‌کردند، بقیه‌ی سند را نگاه نمی‌کردند. نکته‌ای نداشت بقیه‌ی سند. آنها از استاد شخص، بقیه را دیگر حکمش را در می‌آوردند. مثلا می‌آمدند در حوزه‌های ما مثلا این آقا پیش فلان و فلان درس خوانده، این فلان و فلان خوب نبودند، بقیه خوب بودند، اینها فقیه بودند درست، این پیش فلان فلان رفته اصلا فقیه نبودند ملا نبودند... 🔸 این یک منهجی است خودش که اصطلاحش را بنده گذاشتم برایش. البته این منهج مِن حیث المجموع زیرمجموعه‌ی منهج فهرستی قرار می‌گیرد، لکن این خودش یک منهجی است منهج مشایخی. می‌آمدند روی مشایخ حساب می‌کردند. چون می‌گفتند این مرحوم ابن ولید را از کجا گرفته؟ از این استادش، این استادش این کار را کرده، این استادش این کار را کرده، لذا به جای اینکه روی خود سند یکی یکی حساب بکنند، این را روی حساب کردن منهج اهل سنت بوده، که اسمش الان منهج رجالی است. الان رجالی امروز اینجوری نوشته شده است. 🔸 لذا من کراراً عرض کردم یکی از مشکلات ما، مثلا آقای خویی وقتی می‌خواهد یک حدیث را صحیح بداند، روی منهج رجالی صحیح می‌داند. خوب دقت بکنید. اما این که فرض کنید ابن ولید یک حدیث را صحیح می‌داند، نه اینکه روی منهج رجالی، روی منهج فهرستی یا روی منهج مشایخی، لذا اگر ابن الولید گفت این حدیث صحیح است، ایشان می‌گوید پس معنایش این است که تمام رجال ثقاتند! و حال آنکه نه! اصلا منهج دو تا است. اشتباهی که پیش آمده آن عبارت کامل الزیارات همین منشأ اشتباه شده است. این عبارتی که پیش آمده استثناء ابن ولید هم همین است. استثناء ابن الولید منهج مشایخی است. 🔸 منهج مشایخی نزد نجاشی رحمه‌الله و این منهج مشایخی، معمول بوده. نجاشی در ترجمه‌ی أبوالمفضّل، تصریح می‌کند که این آقا ضعیف بوده و از ایشان من زیاد شنیدم «ورأیتُ جُلّ اصحابنا یغمزونه ویضعّفونه... ثمّ توقّفتُ عن الروایة عنه إلاّ بواسطة بینی وبینه» از او روایت نمی‌کنم مگر این که یک واسطه‌ای باشد. 🔸بعضی خیال کردند که واسطه مربوط به دوران استقامتش، دیدم یکی نوشته یعنی ایّام استقامت! نخیر! مراد از واسطه، مشایخ است. یعنی من از خود این آقا نقل نمی‌کنم، اما اگر یکی از مشایخ از او نقل کرد قبول می‌کنم. این منهج مشایخی است. این منهج نزد خود نجاشی هم معمول بوده. 🔸 استثناء ابن الولید نیز روی منهج مشایخی است. ایشان رفته فقط روی استاد، و این طبیعی هم بوده، چرا؟ چون مرحوم محمد بن احمد ساکن قم بوده، درست شد؟ آثاری که برایش شمردند از کوفه است، منهج مشایخی می‌گوید این آثار از کوفه چطور دست تو رسید؟ سهل بن زیاد آورده، قابل اعتماد نیست، فلان بن فلان آورده قابل اعتماد، مشایخ را این جور حساب کردند 📍🔹منبع: درس خارج فقه استاد مددی دوشنبه 95/02/06 #رجال #حدیث_شناسی #ملاکات_اعتبارسنجی_حدیث •┈┈••✾••┈┈• @qalalsadegh135