3⃣ قطار استعمارگر انگلیس سریعتر میرفت!!
🔸 در عرصهی استعمار، انگلستان پیشتاز بود و بیشترین مستعمرات را داشت. جزایر جنوب اقیانوس آرام، استرالیا، خاوردور، سواحل آفریقا، ایرلند و کانادا از جمله مستعمرات بریتانیا بودند. سپس بریتانیا درصدد چنگاندازی بر هند برآمد که البته با مقاومت مردم هند روبهرو شد. لکن این مقاومت ادامه نیافت و بالاخره هند با همه منابع و ذخایرش از استعمار بریتانیا شکست خورد و کاملا در اختیار انگلستان قرار گرفت.
🔹 نکته مهم آنکه مردم بومی اکثر مستعمرهها در برابر مهاجمان انگلیسی مقاومت میکردند و معمولا کار به جنگ کشیده میشد. این جنگها که در مناطق دور از انگلستان اتفاق میافتاد، برای مردم انگلیس هزینههای سنگینی داشت که البته بعد از پیروزی جبران میشد. انگلیسیها با گرفتن مالیات از مردم مستعمره و ایجاد محدودیتهای تجاری، شرایط را برای نفوذ بازرگانان و صاحبان صنایع خود آماده میکردند و اینگونه هم جبران هزینهها را کرده و هم بر ثروت سرمایهداران خود میافزودند.
🆔 @qasas_school
4⃣ تولد سیاست «منطقه نفوذ»
🔸 از سال 1875 سرعت تصرف مستعمرات 3 برابر شد تا آنجا که طی سالهای 1870 تا 1914 قدرتهای اروپایی سالانه 620هزار کیلومتر مربع به مناطق تحت تسلط خود اضافه کردند. در سال 1800 متصرفات کشورهای اروپایی 35 درصد و در 1914 به 75 درصد رسید. برقراری معاهدات تجاری خاص برای پرداخت وامهای ناعادلانه، ایجاد «منطقه نفوذ» و... از جمله روشهای جدید دولتهای غربی برای استعمار ملتها و سرزمینهای دیگر و استفاده از منابع آنها بود.
🆔 @qasas_school
5⃣ واگیردار بودن مرض استعمارگری
🔸 به تدریج، آلمان، ایالت متحده، بلژیک و ایتالیا هم به جمع استعمارگران پیوستند و برای اولین بار یک دولت غیر اروپایی یعنی ژاپن نیز به جمع استعمارگران اضافه شد.
🔹 البته دامنه این استعمار به واسطه ضعف نظامی، به تجاوز به چین محدود شد.
کشورهای استعمارگر و سرمایهدارهای صنعتی با انتقال ثروتهای مستعمرات به کشورشان از فشارهای اقتصادی در داخل کشور کم میکردند. اما از آنجا که همه کشورهای غربی و اروپایی میخواستند این راه را طی کرده و سرمایههای خود را زیاد کنند، جنگهای استعماری بین استعمارگران شروع شد. افزایش این جنگها که عموما با هدف دستیابی به مستعمرات جدید بود، جهان را به سمت یک جنگ جهانی برد.
🆔 @qasas_school
6⃣ ایرانِ ضعیف..
🔸 در این دوران روسیه هم در سیبری، خاور دور، قفقاز و آسیای مرکزی پیشروی میکرد. روسها به پشتوانه قدرت نظامی خود با شکست بومیان تا آنجا پیش رفتند که سرانجام قدرتهای رقیب مانع پیشروی آنها شدند. انگلستان و ژاپن هرکدام به سهم خود با روسیه مقابله کردند. تمایل روسیه به تصرف هند، انگلستان را بر آن داشت که با دخالت در منطقه و تشکیل کشور افغانستان به عنوان حد فاصل بین روسیه و هند از مستعمره خود دفاع نماید. از طرف دیگر روسیه و انگلستان براساس معاهده 1907، ایران را به منطقه نفوذ خود تبدیل کردند. البته این شیوه از استعمار، نوعی استعمار نوین محسوب میشد.
🆔 @qasas_school
7⃣استعمار نوین چیست؟
🔹 این جنگها بر سر مستعمرات، مقدمهای برای حضور طولانی مدت کشورهای اروپایی در مناطق مستعمره بود و اینگونه به تدریج ماهیت استعمار روشن شد. سپس شکل استعمار تغییر یافت. در ابتدای دوران استعمار بهرهکشی اقتصادی همراه با حضور نظامی و فیزیکی قدرتهای اروپایی صورت میگرفت اما به مرور و در برابر آگاهی ملتها و در پاسخ به جنبشهای آزادیبخش، استعمارگران روبه سیطره سیاسی توسط حاکمان دستنشانده آوردند. در واقع شروع استعمار سیاسی از این دوره است. در این شیوه نه فقط داراییها و اموال و یا فرصتهای سیاسی و حکومتی، بلکه افکار و ارزشهای مستعمرهنشینان هم در دست استعمارگران قرار میگرفت.
🔸استعمار جدید هم مردم مستعمرات را وحشی و انسانهایی فاقد فرهنگ و تمدن میدانستند. آنها اعتقاد داشتند استعمار رسالت انسان متمدن اروپایی برای هدایت و نجات بومیان است. براین اساس عموم غربیها اعتقاد داشتند بومیان و ساکنان اصلی مستعمرات لیاقت استفاده و برخورداری از امکانات سرزمینهایشان را ندارند.
🆔 @qasas_school
8⃣سکنجبین مدرنیته صفرای جنگ فزود!
🔹 در این بحبوحهها بسیاری از مردم اروپا معتقد بودند انسان غربی با توجه به دستیابی به تمدن مدرن، جنگ نخواهد کرد. اما بعضی از متفکران مانند اسوالد اشپنگلر که تمدن 300 ساله غرب را با دقت بررسی کرده و منطق تحولات را فهمیده بود میگفت: قرن19 پایان اوج تمدن غرب و شروع انحطاط آن خواهد بود.
🔸 از همین رو رهبرمعظم انقلاب معتقد است:
«من تاریخ اروپا را تا حدود زیادی ورق زدهام و نگاه کردهام. حداقل در این صد سال، همین اروپاییها، دو جنگ جهانىِ پر از مفسده به وجود آوردند!» 10/02/1376
«شما اروپا را در چهرههای بزک کردهی اتو کشیدهی کراوات بستهی ادکلن زده نبینید، حقیقت اروپا در جنگ جهانی اول و دوم است!» 03/11/1373
🆔 @qasas_school
9⃣نظریه سیادت ملی نامحدود
🔹 سرانجام در سال 1914 جنگ جهانی اول بین قدرتهای اروپایی شروع شد. عوامل اصلی بروز این جنگ عبارت بود از شکلگیری روحیه ملیگرایی، رقابتهای استعماری و گسترش نظامیگری که به رفتارهای جنگطلبانه منجر شد. البته روحیه برتریجویانهی انسان مدرن غربی که نمود آن را در بربر دانستن همه انسانهای جهان شاهد بودیم، در نظریه «سیادت ملی نامحدود» تجلی تام پیدا کرد و این تکبر اروپایی با هرشکست و پیروزی آنها افزایش هم پیدا میکرد.
🆔 @qasas_school
🔟بروز غده سرطانی
🔸 این جنگ جهانی هم در 11 نوامبر سال 1918 پایان یافت لکن ثمرهی آن در جهان اسلام، تجزیه و تولد دولتی بدون ملت و غاصب به نام اسرائیل بود.
🔹 رهبر معظم انقلاب دراینباره میگوید: «آنروزیکه فاتحان جنگ جهانی اول، منطقهی غرب آسیا، یعنی قلمرو آسیایی حکومت عثمانی را به عنوان مهمترین غنیمت جنگی، میان خود در کنفرانس پاریس تقسیم میکردند، نیاز به یک پایگاه امن در قلب این منطقه را برای تضمین سلطهی دائمی خود بیش از پیش احساس کردند. انگلیس از سالها پیش از آن، با طرح بالفور زمینه را آماده کرده و با همفکری زرسالاران یهودی بدعتی به نام صهیونیسم را مهیّای نقشآفرینی کرده بود؛ و اکنون زمینههای عملی آن فراهم میشد. از همان سالها مقدّمات را به تدریج در کنار هم چیدند و سرانجام پس از دوّمین جنگ جهانی با استفاده از غفلت و گرفتاری دولتهای منطقه، ضربهی خود را وارد آوردند و رژیم جعلی و دولتِ بدون ملّتِ صهیونیست را اعلام کردند. آماج این ضربه در درجهی اوّل ملّت فلسطین و در درجهی بعد همهی ملّتهای این منطقه بودند.» ۱۳۹۹/۰۳/۰۳
🆔 @qasas_school
⁉ شاید برای شما سوال باشه که «تاریخاندیشی» چی هست که ما در مدرسه تاریخاندیشی قصص دنبالش میکنیم؟
🔹 شما اولا به من بگین آیا میتونین در دنیا یک مفهومی رو پیدا کنید که سر تعریفش اتفاق نظر وجود داشته باشه؟🤔
طبعا خیر.
👤 منم به شما میگم تاریخاندیشی هم از این قاعده مستثنا نیست! پس احتمالا میان «تاریخاندیشی ما» و «تاریخاندیشی هرکس دیگری»، تفاوتهایی هست، هرچند شباهتهایی هم وجود خواهد داشت.
داستان مثل همون ماجرای دانهی فلفل و خال مهرویانه که هردو سیاه هستند و جانسوز. اما این کجا و آن کجا؟
البته ما سعی میکنیم بیشتر خال مهرویان باشیم.😉
🔸 حالا برگردیم به اصل حرف: تاریخاندیشی چیه؟
امام کاظم (علیهالسلام) میفرماید: ثَلَاثٌ مُوبِقَاتٌ نَكْثُ الصَّفْقَةِ وَ تَرْكُ السُّنَّةِ وَ فِرَاقُ الْجَمَاعَةِ. (📚 بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج2، ص: 266)
سه چیز موجب هلاک آدمی است:
1- شکستن بیعت.
2- ترک سنت.
3- جدایی از اجتماع.
🔹 به تعبیر آیه الله آصفی این روایت بیان کننده سه نوع ارتباط است:
الف) ارتباط طولی که فرد با اولیاء خودش دارد.
ب) ارتباط عرضی که فرد با سایر افراد جامعه پیدا میکند.
ج) ارتباط عمقی که فرد با تاریخ و میراث تاریخی و فرهنگ و سنت خودش برقرار میکند.
1⃣ کسی که بیعت را میشکند، ارتباط طولی با ولیّ را قطع میکند.
2⃣ کسی که سنت را ترک میکند، ارتباط عمقی با تاریخ و فرهنگ را از بین میبرد.
3⃣ کسی هم که از جامعه جدا میشود، ارتباط عرضی خودش با سایر انسانها را دچار خدشه میکند.
◀ درنتیجه هلاکت عاقبت چنین فردی است.
🔺 تاریخاندیشی به زبان ساده یعنی حفظ ارتباط با تاریخ و فرهنگ برجای مانده از پیشینیان و محشور بودن با سنت و تراث. یعنی اندیشیدن با تکیه بر همه این چیزها که به شکلهای مختلف میتوان از آن نام برد.
🔸 ما گمان میکنیم مسیر تاریخاندیشی برای عامه مردم هم از شنیدن قصهها و روایتها میگذرد و شاید برای همین قرآن قصههای زیادی را برای ما روایت کرده است. امیدوارم در تلاش برای تدوام ارتباط با تاریخ و سنت، با ما همراه باشید.
🏫 مدرسه تاریخاندیشی قصص
🆔 @qasas_school
📅 امروز یعنی 25 آبان سالروز رحلت مرحوم علامه محمدتقی جعفری بود.
📌 کسی که امام خمینی دربارهی او گفته بود: آقای جعفری ابنسینای زمان ماست.
#تقویم_تاریخی
🆔 @qasas_school
مدرسه تاریخاندیشی قصص
📅 امروز یعنی 25 آبان سالروز رحلت مرحوم علامه محمدتقی جعفری بود. 📌 کسی که امام خمینی دربارهی او گفت
🔹 آخوندی که فحشخور نداشت..
🔺 یکی از استادان دانشگاه تهران میگفت دوستی داشتیم که به برخی از آخوندهای دانشگاه بدوبیراه میگفت اما پای درس علامه جعفری حاضر میشد. یکبار به شوخی به او گفتم علامه جعفری هم آخوند است چرا به او فحش نمیدهی؟ در جواب با لحن بسیار متأملانهای گفت: آخر جعفری فحشخور ندارد.
#تقویم_تاریخی
🆔 @qasas_school
مدرسه تاریخاندیشی قصص
🔹 آخوندی که فحشخور نداشت.. 🔺 یکی از استادان دانشگاه تهران میگفت دوستی داشتیم که به برخی از آخونده
🔸 علامه جعفری با راسل هشت نامهی فلسفی ردوبدل میکند که نقل است وقتی علامه آخرین نامه را مینویسد به اطرافیان میگوید: "راسل این نامه را جواب نخواهد داد."
اتفاقا همینطور هم میشود. اما سوال این است مگر علامه در آخرین نامه چه گفته بود؟
🔹 یکی از اطرافیان نقل میکند:
در آخرین نامه مطالبی قید شده بود؛ ازجمله اینکه "آقای راسل، شما که میگویید درمورد انسانها باید فداکاری کرد و باید از منافع خود بگذریم، چه دلیلی برای این کار دارید؟ چرا باید برای دیگران از منفعت خود بگذریم؟ کسی که موحد است در پاسخ میگوید که باید ایثار کنیم. پس به خاطر خدا ایثار میکند. لذا یکی برای بهشت و یکی هم برای خوشنامی دست به چنین اقدامی میزند. به هر جهت او یک پشتیبان ماورایی برای این ایثار خود دارد. حال شما که به دین، آنچنانکه باید اعتقاد ندارید و شاید هم ماتریالیست باشید، به چه دلیلی از منافع خود میگذرید و میگویید باید ایثار کرد؟" در مقابل راسل دیگر به این نامه جواب نداد.
#تقویم_تاریخی
🆔 @qasas_school